Open Relationship 06

By: Joemar Ancheta

Blog: joemarancheta.blogspot.com

Facebook: www.facebook.com/joemar.ancheta

-------------------------------

Jinx Point of View

-------------------------------

Sampung oras ang naging biyahe namin mula Manila hanggang Tuguegarao. Napakabigat ng nararamdaman ko na kahit nakapatay na ang ilaw sa buong bus ay hindi parin ako mapakali o kahit ipikit lang sana ang aking mga mata.

“Hindi ka din makatulog?” tanong sa akin ng katabi kong nagpakilalang si Aris.

“Hindi ho. Nakaparami kasing nangyari sa Linggong ito. Hindi ko alam kung paano ko lulusutan ang lahat ng pinagdadaanan ko ngayon.” Napabuntong- hininga ako.

“Gusto mo bang ikuwento sa akin. Minsan nakakatulong sa iyo na sabihin sa iba ang pinagdadaanan mo.”

At dahil doon ay parang matagal ko na siyang kilala. Nagawa kong ikuwento ang lahat ng nangyari. Tanging malalim na hininga ang naisukli niya sa akin sa tuwing humihinto ako at punasan ang aking mga luha.

“Ganoon talaga ang buhay. Kailangan mong tibayan ang iyong kalooban. Masasaktan ka ngunit kung malagpasan mo ang lahat ng iyan ay mas magiging matibay ka. Bata ka pa, marami ka pang pagdadaanan at sabihin ko sa’yo lahat ng mga nangyari ngayon ay isang pilat na lang sa’yo sa pagdating ng panahon. Sana ang mga sugat na iyan ay hayaan mo munang gumaling at kailangan mong tulungan ang iyong sarili. Hindi lang ikaw ang nasasaktan sa mundo. Marami tayo. Hindi lang ikaw ang nawalan, kasama din ako doon ngunit kailangan nating ipagpatuloy ang buhay at lumaban para sa kanilang pumanaw na.”

“Wala na hong sasakit pa sa nangyari sa akin. Namatay si nanay dahil sa pagkatao ko. Tinakwil ako ng sarili kong ama at kapatid dahil sinisisi nila ang pagkatao. Ang tanging sandigan ko na lamang ay si Ronald ngunit heto’t kailangan pa naming magkalayo. Hindi ko alam kung hanggang kailan namin makakayanan ang pagkakalayong ito. Hindi ko alam kung paano ko makakalimutan na namatay si nanay dahil sa aking nagawa. Gulung-gulo ho ako.” muli akong napaiyak. Sa pagkakataong iyon ay naramdaman ko ang mahinang pagtapik ni Aris sa aking likod. Pakiramdam ko noon ay nakatulong iyon para maramdamang may ibang taong nakikisimpatya sa akin.

“Mabuti sa’yo naramdaman at naranasan mong lumaki nang may mga magulang ka sa tabi mo. Ako, nang ipinanganak ako, wala na akong kinilalang magulang. Lumaki ako sa pangangalaga ng iba’t ibang mga pari. May mga naging mabait, may mga gumamit sa aking kahinaan. Namuhay akong mag-isa. Lumaking walang-wala. Ngunit hindi ako sumuko. Hindi ako pinanghinaan ng loob kahit alam kong mag-isa lang ako sa buhay. Nagmahal din ako katulad mo. Sa kapwa ko lalaki. Si Rhon. May mga naging desisyon ako sa buhay na hindi niya naintindihan. Iyon ay ang pagpapakasal ko sa isang babaeng maysakit at hinihintay na lang ang kaniyang kamatayan. Hindi ko gustong saktan si Rhon. Alam ng Diyos kung gaano ko siya minahal. Ngunit dahil sa utang na loob ko sa pamilya ni Angeli at dahil nangako ako kay Angeli na tutuparin ko ang kaniyang pangarap bago niya isauli ang kaniyang buhay ay pumasok ako sa isang kasunduang naging mitsa ng paglayo sa akin ng kaisa-isang lalaking minahal ko. Iniwasan niya ako. Hindi siya nakinig sa paliwanag ko. Nagpari. Katulad mo din ako ngayon. Nalulungkot at namatayan. Kamamatay lang ni Angeli at iniwan na niya kami ng anak namin. Uuwi ako sa Cagayan dahil sa isang pangako ko kay Rhon. Katangahang maghihintay ako sa alam kong imposible nang darating pa ngunit naniniwala akong kailangan kong panindigan ang lahat ng aking binitiwang pangako. Ikaw, huwag mong sayangin ang buhay ng nanay mo para lang sumuko. Hindi ko alam ang buong kuwento ng buhay mo pero alam kong naisakripisyo ng nanay mo ang buhay niya para sa iyo at kung patatalo ka, para mo na ring ipinatalo ang buhay ninyong dalawa ng nanay mo.”

“Hindi ko ho kasi alam kung paano ako magsisimula. Hindi ko alam kung paano ko ipagpapatuloy ang buhay.”

“Nalilito ka ngayon, nalulungkot, ngunit hindi ibig sabihin na patuloy kang magiging ganyan. Bukas, makalawa, alam kong muli kang babangon at ipakita mo sa tatay mo at kapatid na kaya mong magtagumpay at kahit ganyan ka ay maipagmamalaki ka din nila. Iyon lang ang magiging hamon mo para pagtagumpayan mo ang iyong buhay. Ngayon, kahit hindi mo ako gaano pa kakilala, mangako ko sa aking magtatagumpay ka. Estranghero ako sa’yo ngayon ngunit kung ang pangako mong iyan ay bukal sa iyong kalooban at gagawin mo hindi dahil nangako ka sa akin kundi instumento lang ako para masabi mo sa iyong sariling may patutunguhan ang buhay mo.”

Sa narinig kong sinabi ni Aris ay nabubuhayan ako ng lakas ng loob. Parang muling lumiwanag ang aking tinatahak na landas.

“Salamat po.” Maikli kong sagot sa haba ng kaniyang mga ipinayo sa akin.

“Huwag kang magpasalamat. Mangako ka sa akin.”

“Pangako ho.”

“Tanggalin mo nga yang “ho”na ‘yan. Pakiramdam ko lalo akong tumatanda. Napangiti siya. Napansin kong guwapo ang lalaking ito at nagtataka ako sa sinabi niyang Rhon at pinakawalan niya ang katulad ni Aris.

“Pangako. Magtatagumpay ako.”

“Hayun! Dapat ganyan. Dapat matibay ang kalooban mo kasi wala kang ibang aasahang magpatakbo ng sarili mong buhay kundi ang sarili mo lang. Maaring iwan ka ng kahit sino sa mundo ngunit hinding-hindi niyan gagawin ng sarili mo. Sige na. Magpahinga ka na malayo-layo pa ang Tuguegarao. Gisingin kita kapag stop-over na para makakain ka.”

“Salamat.”

“Walang anuman. Ano, friends? Wala akong ibang kaibigan. Ikaw palang kung gusto mo akong maging kaibigan.”

“Sige, sige. Friends na tayo.” Nakangiti kong sagot. “Tiga Tuguegarao ka ba?”

“Sa Cagayan ako lumaki. Matagal na akong hindi umuuwi doon. Pero ngayon, gusto ko nang tumira doon at bilhin ang isang pangarap na ipinangako ko kay Rhon nang mga bata pa kami. Sana wala pang nakakabili sa falls na iyon. At kung matapos at ma-develop ko iyon, gusto kong makita mo at mapasyalan. Sana magiging halimbawa ako sa katulad mo. Walang imposible sa taong may determinasyong umunlad.”

“Idol! Sige. Salamat uli ha.”

“Sige na, magpahinga ka na muna.”

Pagkarating namin sa Tuguegarao ay tinanong niya ako kung saan ako pupunta. Ipinakita ko ang address na pupuntahan ko.

“Dito lang naman pala sa Centro iyan. Sige, hanapin na muna natin ang address na nakalagay diyan at saka na ako tutuloy sa uuwian ko. Isang sakayan pa kasi ako ng bus para marating ko ang lugar na pupuntahan ko.”

“Salamat.”

“Naku, dami namang pasasalamat na ‘yan. Basta ha, mangako kang magtatagumpay ka din balang araw.”

Madali naming nahanap ang bahay ni Lolo ngunit wala siya nang dumating ako. Nasa Amulung daw siya at siya ang kasalukuyang Mayor ng bayan na iyon.

“Paano. Iiwan na kita dito. Sana kapag magkita tayong muli ay magiging maayos ka na. Tandaan mo lang lahat ang mga sinabi ko sa iyo ha?”

“Oo, hinding-hindi ko kalilimutan lahat-lahat.”

Bago siya umalis ay kinamayan muna ako ni Aris at niyakap nang makita niyang naluluha na naman ako.

“Kaya mo ‘yan bunso. Huwag kang patatalo. Ang taong mahina, hinding-hindi kailanman tatagal at mananalo sa mundong mapaglaro.”

Nang makaalis si Aris ay alam kong hindi iyon ang huli naming pagkikita. Hahanapin ko siya kung nakabangon na akong muli. Kung magtatagumpay ako ay isa siya sa gustong kong pasalamatan.

Pinatuloy muna ako ng isang matandang babae na katiwala ng aking lolo. Habang naghihintay ako ay nakita ko ang picture ni tatay na nakasabit katabi ng picture ni lolo. Ngayon ko lang makikita ang lolo ko na tatay ni tatay. Hindi nagkuwento si tatay ng tungkol sa lolo namin.

Isang oras pa ang dumaan nang dumating na si lolo.

“Apo ko!” nagmamadali siyang lumapit sa akin at hindi ko inakalang kilala agad niya ako. Parang matagal na niya akong nakikita. Niyakap niya ako ng mahigpit.

“Kumusta apo? Bakit bigla yatang…”

Hindi ko alam ngunit basta na lang tumulo ang luha ko na parang hindi ko kayang sabihin sa kaniya ang nangyari.

“May masama bang nangyari?”

Humagulgol na ako. Muli kong naramdaman ang yakap ni lolo sa akin saka niya masuyong hinaplos ang likod ko.

“Sige lang apo. Maghihintay ako kung kailan ka handang magsabi sa akin kung ano ang nangyari. Magpahinga ka na muna.”

Ngunit alam kong hindi ko na dapat pang patagalin ang pagsasabi kay lolo sa mga nangyari sa akin at kung ano ang nangyari kay nanay. Natagpuan ko na lamang ang sarili kong ikinukuwento ko sa kaniya ang lahat ng mga nangyari.

“Ako ang may kasalanan sa lahat kung bakit nagiging ganoon ang tatay ninyo sa inyo. Pati ang nanay mo ay nawala sa inyo nang dahil sa akin.” Nangilid ang kaniyang luha. Pinunasan niya iyon gamit ang laylayan ng suot niyang barong.

“Ano hong ibig ninyong sabihin lolo?” tanong ko. Naguguluhan ako.

“Katulad mo din ako apo. Ang pagkakaiba lang natin, nilabanan ko ang pagiging alanganin ko nang mga nasa edad mo ako. Kahit alam kong alanganin ako ay pinilit kong maging isnag tunay na lalaki. Gusto kong labanan noon ang tunay na ako. nangarap ako ng isang masaya at buong pamilya. Nakilala ko ang lola mo, naging kami ng ilang buwan hanggang sa nagdesisyon akong pakasalan siya. Naging masaya naman an gaming pagsasama ng mga ilang taon. Lalo na at naging buo ang aming pamilya nang dumating sa buhay namin ang tatay mo. Hanggang sa may nakilala akong katrabaho ko. Nang una, iniwasan kong mahulog sa kaniya. Kinakaya ko naman nang ilang buwan ngunit dahil sa palagi ko siyang nakikita at siya ang lumalapit sa akin, siya ang nagbigay ng mga motibo ay tuluyan akong nahulog at huli na nang mapansin kong ang dating pagmamahal ko sa lola mo ay tuluyan ng inagaw ng lalaking ito. Lumalim ng lumalim ang relasyon namin ng lalaking iyon at nagsimula kong napabayaan ang responsibilidad ko sa mag-ina ko. Dumating ang isang trahedya sa buhay namin nang mahuli ako ng lola mo na may ibang katalik sa mismong kuwarto namin. Akala ko kasi hindi siya uuwi sa araw na iyon. Pinapili niya ako kung sino sa kanilang dalawa nung lalaki na katalik ko ang pipiliin kong sasamahan at dahil sa katangahan ko sa pag-ibig, dahil sa nabulag ako sa kaligayahan ko sa lalaking iyon, iniwan ko ang lola mo at tatay mo. Mula noon ay hindi na pinayagan pa ng lola mo na makita ko tatay mo. Dinala ng lola mo ang tatay mo sa Manila at doon sila tumira. Ilang buwan din kami nagtagal ng katrabaho ko noon at dahil sa lumabas ang kaniyang ugali na ginagamit lang niya ako at nagsawa na sa akin ay tuluyan kaming nagkahiwalay. Gusto kong balikan ang mag-ina ko noon ngunit nahihiya ako. Kaya binalak kong ayusin na muna ang buhay ko para may maipagmalaki sana ako sa kanila kapag bumalik na ako ngunit huli na ang lahat. Hindi na ako nahintay ng lola mo. Nagbigti siya. Doon na nabuo ang sobrang galit ng tatay mo sa akin. Hindi ko masisisi ang tatay mo kung bakit ganoon na lang ang galit niya sa akin dahil kung hindi sa akin, hindi sana nagpakamatay ang lola mo. Sinikap kong tulungan ang tatay mo ngunit hindi siya tumanggap ng tulong sa akin. Galit na galit siya sa tuwing nakikita niya ako. Hanggang ngayon ay ayaw pa din niya akong makita. Kaya kasalanan ko ang lahat apo kung bakit nagiging miserable ang buhay ninyo. Ngunit lahat ng hindi ko nagawa sa tatay mo ay sa’yo ko gagawin. Babawi ako sa kaniya sa pamamagitan ng pagtulong ko sa’yo”

Dahil sa kuwento ni lolong iyon ay nalaman ko kung saan nanggagaling ang galit ni tatay sa mga kagaya ko. Ngunit hindi ako nakaramdam ng galit kay lolo. Naiintindihan ko siya. Tao lang din siya, nagkakamali.

“Ipapaayos natin ang mga credentials mo para dito ka na sa Tuguegarao mag-aral. Tapusin mo ang kursong nasimulan mo at pangako ko sa’yo apo, magtatagumpay ka. Sige na. magpahinga ka na muna at maigi nga’y next week pa ang simula ng klase dito kaya mae-enrol pa kita.”

“Salamat ho. Bakit parang kilala niyo na ho ako agad kanina?”

“Sa tuwing lumuluwas ako ng Manila ay lihim ko kayong pinagmamasdan nang malayo ako. Hindi ko kasi kayo puwedeng malapitan dahil hindi iyon papayagan ng tatay ninyo. Sa nanay mo lang ako may lihim na contact. Nang mga bata palang kayo ni James at wala pa si Vicky, nakipagkita ako sa nanay ninyo ng patago para makarga ko kayong mga apo ko. Ngunit nang malaman nang tatay ninyo ang ginawa ng nanay ninyo ay napagbuhatan niya ng kamay at mula noon, kapag lumuluwas ako ng Manila ay nilalabas kayo ng nanay ninyo para makita ko kayo ng patago. Hindi ko nga lang kayo malapitan at makausap ngunit masaya na akong natatanaw ko kayo noon.”

“Salamat sa pagkupkop sa akin ‘Lo”

“Tungkulin ko ito apo. Kaya huwag mo akong pasalamatan. Mag-aral kang mabuti. Ipakita mo sa ama mo na kahit ganyan ka ay hindi ka isang malaking kahihiyan. Alam kong ikaw ang bubuo sa ating lahat. Malaki ang tiwala ko sa’yo.”

“Paano po kaya kami nang naiwan ko sa Manila Lo. Mahal ko si Ronald.” Alam kong si Lolo lang ang nakakaintindi sa pinagdadaanan ko. Nakuwento ko na ang buhay ko sa kaniya at hindi ko kinaringgan na hinusgahan niya ako. Kaya naging kampante agad akong pag-usapan ang mga bagay na iyon sa kaniya.

“Bata ka pa. Kung talagang nagmamahalan kayo, magkikita kayong muli. Huwag mong hahayaang sisirain ng lalaki lang ang pangarap mo apo. May panahon ang lahat. Panahon para mag-aral at magtagumpay. Darating din ang panahon mo para magmahal. Huwag kang magmadali. Sana magiging aral na muna sa’yo ang nangyari na pagkamatay ng nanay mo dahil sa pakikipagrelasyon mo. Bata ka pa. Haharapin mo na lang muli ang tungkol sa inyo ni Ronald kung nakatapos ka na at handa na sa mature na buhay.”

“Nag-iwan ako sa kaniya ng isang pangako na papasyalan ko siya ng madalas.”

“At para ano? Oo nga’t masaya kayo sa tuwing magkikita pero ganoon din kasakit sa tuwing muli kayong magkalayo. Kaya kalimutan mo na muna siya ngayon.”

“Hindi ko yata kakayanin ‘yun Lolo.”

“Apo, masarap magmahal kung handa na kayong pareho. Hindi dahil mahal mo ang isang tao ay mabubuhay ka na sa pagmamahal na iyon. Marami kang dapat i-consider, marami kang dapat paghandaan. Mas mainam magmahal kung handa ka na sa iba pang aspeto tulad ng career at pera.”

“Paano kung hindi niya ako mahintay.”

“Ang tunay na pag-ibig, handang magsakripisyo, handang maghintay. Kung hindi ka niya mahintay, hindi siya tunay na pag-ibig para sa’yo. Kung kayo ang nakalaan para sa isa’t-isa magkikita kayong muli. Apo, sandali lang ang tatlo hanggang apat na taon. Huwag mo na munang dagdagan ang pressure ng pag-ibig ang atensiyon mo sa pag-aaral mo. Nagkakaintindihan ba tayo?”

Napabuntong hininga ako. Hindi ko alam kung paano ko kakayanin.

 “Hindi sa pinagbabawalan kitang may karelasyon apo, ngunit pagkatapos mong mag-aral at makamit mo na ang pangarap mo, hindi na kita pipigilan. Sana apo, magiging inspirasyon mo ang buhay ng nanay mo. Mag-aral kang mabuti. Habang nasa poder kita, iyon na muna ang atupagin mo. Kung nakatapos ka na at pumasa sa board exam mo, gawin mo na ang gusto mong gawin sa buhay mo. Susuportahan kita basta tapusin mo muna ang dapat tapusin at uunahin ang dapat mong unahin.”

Nang gabing iyon bago ako nakatulog ay naisip ko lahat ang mga sinabi sa akin ni Aris at lolo. Minsan, may mga naisasakripisyo kung gusto mong magtagumpay. Si Aris, naisakripisyo niya ang pagmamahal niya kay Rhon dahil gusto niyang makamit ang isang pangarap. Si Lolo, puwede pa sana niyang nabuo ang pamilya niya nang hindi na muna niya inayos ang buhay bago binalikan ang pamilya. Ako, kailangan ko munang ayusin ang buhay ko bago ko ipagpatuloy ang sa amin ni Ronald. Tama si lolo, kung kami talaga ni Ronald, kaya niya akong hintayin. Kung kami ang itinadhana, muling magku-krus ang aming landas. Sa ngayon, kailangan ko munang gawin ang dapat kong unahin at tapusin, hindi lang para sa akin kundi para din sa pagkabuo muli ng aking pamilya. Naging matigas ang ulo ko sa mga pangaral ni tatay. Kung sana nakinig ako sa mga alintuntunin niya habang nasa poder pa niya ako siguro buo pa din an gaming pamilya. Ngayon, hinding-hindi na ako magiging suwail. Susundin ko ang kagustuhan ni lolo kahit pa alam kong mahihirapan ako. Nasa poder palang niya ako at siya ang tutustos sa lahat ng pangangailangan ko. Alam kong hindi ko ikasasama ang kaniyang mga pangaral sa akin. Kahit pa masakit na kalimutan ko muna si Ronald ay gagawin ko para sa pamilya ko at sa sarili kong kinabukasan.

Mahirap ang mga unang araw, linggo, buwan at taon sa paglimot. Napapaiyak ako sa tuwing naaalala ko ang pamilya ko at si Ronald. Kumusta na kaya siya? Iniisip din kaya niya ako? Kumusta na kaya ang buhay nina Vicky at James ngayon? Maayos kaya sila sa piling ni tatay. Ngunit sa tuwing pumapasok sila sa aking isipan ay nagiging dahilan iyong ng pagpupursigi kong makatapos. Sa tuwing naaalala ko si Ronald ay mas nagiging determinado akong magtagumpay. Sa tuwing naiisip ko si nanay, tumitindi ang hangarin kong buuin muli ang aking pamilya at paulit-ulit kong pinapangako sa kaniyang maipagmamalaki din nila ako.

Sa tuwing pinanghihinaan ako ng loob ay nagpupunta ako sa resort ni Aris. Doon ay nakakaramdam ako ng katahimikan. Naiisip ko, kung may katulad siyang naghihintay ng Rhon nang kahit walang kasiguraduhan ay alam kong kakayanin din ni Ronald na hintayin ako ng hanggang tatlong taon lang. Naging matalik kaming magkaibigan. Sa kaniya ako madalas humuhugot ng lakas.

Ang buwan ay naging, taon, ang isang taon ay nadagdagan pa hanggang sa nakatapos na ako ng kolehiyo. Nang magreview ako ng aking board ay pinayagan na ako ni lolo na lumuwas ng Manila. Sobrang saya ko noon lalo pa’t naihanda ko na ang aking sarili sa aming pagkikita ni Ronald. Kumusta na kaya siya ngayon? Higit tatlong taon din kaming walang communication.

Nanginginig ako sa excitement nang kumakatok na ako sa pintuan nila. Sigurado akong nakatapos na din kasi siya ng college tulad ko. Handa na kami pareho para sa susunod na kabanata ng aming buhay.

Nang mabuksan ang pintuan ay nakita ko ang pagkagulat niya.

“Jinx?”

“Bhie! Nandito na ako!” napayakap ako sa kaniya.

“Sandali. Anong nangyari sa’yo?” pilit niyang tinanggal ang pagkakayakap ko sa kaniya.

“Mahabang kuwento pero ipaliliwanag ko sa’yo ang lahat. Alam ko, you deserve to hear my explanation.”

“Pasok ka.” Ang gulat niya kanina ay napalitan ng pananamlay. Hindi ko siya nakakitaan ng excitement at saya. Nanibago ako.

“Sorry, hindi kita nasabihan pero sana maintindihan mo. Gusto kong pakinggan mo ako…” pagsisimula ko sa siguradong mahabang paliwanagan.

“Lumayo ka. Nangako kang papasyalan mo ako ng madalas. Sige, kahit sana hindi na lang madalas. Kahit minsan lang para sabihan mo akong hindi na lang ako maghihintay o kung hanggang kailan ako maghihintay. Para akong tanga. Hinihintay kitang bumalik. Hinihintay kitang magparamdam. Umaasa akong kahit minsan lang ay bumalik ka dito at sabihin mo kung hanggang kailan kita hihintayin o tuluyan ka nang mawala sa akin. Ngunit pagkatapos ng higit tatlong taon, heto ka at parang walang nangyari? Parang madali lang sa’yo ang ginawa mong pagpapaasa sa akin?”

“Magpapaliwanag ako.”

“Hinintay kita Jinx. Ngunit hindi ikaw ang dumating. May ibang dumating. Kung makikinig ako sa iyong paliwanag ngayon, may iba ng masasaktan.”

“Anong ibig mong sabihin?” nangilid ang luha ko. Alam ko ang ibig niyang sabihin, ang gusto ko lang linawin ay sino ang ipinalit niya sa akin. Iyon ang dapat ko sanang itanong.

“Si Ken. Maalala mo ang unang boyfriend ko na nag-migrate? Bumalik siya tatlong buwan na ang nakakaraan.”

“Yung nakarelasyon mo noong second year high school ka?”

“Oo. Siya nga. Nakatapos na siya ng pag-aaral. Tinupad niya ang pangako niyang balikan ako. Ikaw, nangako kang pasyal-pasyalan mo din ako, nasa Pilipinas lang tayong pareho ngunit bakit parang napakahirap sa iyong gawin iyon. Wala kang iniwan na address sa akin. Wala akong mapagtanungan. Ni hindi mo nagawang magpadala ng kahit maliit lang na sulat. Kahit minsan lang. Kaya kahit anong paliwanag mo ngayon. Huli na e. Hindi natin puwede pang ibalik. Sinaktan mo na din ako.” nangilid ang kaniyang luha.

Napakabigat ng dibdib ko nang sandaling iyon.

“Mahal mo pa ba ako?”

“Nagtatanong ka ng isang bagay na alam mong hindi ko na maaring sagutin pa.”

“Mahal mo ba siya?”

“Tinatanong mo ako sa isang bagay na alam mong ang sagot ay maaring ikasakit ng iyong kalooban. Huwag mo na lang itanong ang mga bagay na ‘yan.”

“Mahal kita. Mahal na mahal kita kayak o inihanda muna ang sarili ko.”

“Hindi mo ako ganoon minahal dahil kung sadyang mahal mo ako, naisip moyung hirap ng naghihintay ng walang kasiguraduhan. Pero huwag kang mag-alala, tama lang yung ginawa mong paghahanda para sa sarili mo. Wala kang kasalanan kung naisip mong mas mahalin mo muna ang sarili mo kaysa sa ibang tao. Hindi ka parin talo.”

“Ngunit paano tayo?” umiiyak na ako.

“Hindi mo dapat tinatanong kung paano tayo dahil wala ng “tayo”, Jinx. Ang dapat mong tinatanong ay kung paano ka. Pero alam kong kung nakaya mong hindi magparamdam sa akin ng tatlong taon, kakayanin mo na ito ng habambuhay.”

“Naniwala akong kung talagang mahal mo ako, dapat sana naghintay ka kahit gaano pa iyon katagal.”

“Kung mahal mo ako, hindi mo ako dapat pinaghintay ng walang kasiguraduhan, hindi mo dapat ako iniwan ng walang pinanghahawakan.”

“Akala ko kasi kung tayo ang itinadhana, tayo parin hanggang sa huli.”

“Hindi ganoon iyon, Jinx. Ang pagmamahal ay hindi parang suwerte lang sa buhay na basta na lang kakatok at darating nang di inaasahan. Ang pag-ibig ay pinaghihirapan at pinagbubuhusan ng sapat na panahon at doon ka nagkulang.

            “Please, Ronald. Patawarin mo ako.”

            “Pinatatawad na kita Jinx. Ngunit hindi ko alam kung matatanggap pa kita.”

            Biglang may kumatok.

            “Sandali lang. Si Ken na siguro iyan. Paalis na din kami.”

            Nang tinungo niya ang pintuan ay nakita ko ang mga bagahe niya sa tabi ng sofa na inupuan ko. Aalis na sila. Lalong parang gumuho ang mundo ko. Wala ng magawa pa ang aking pagluha. Tuluyan na akong ginapi ng panghihina.