True Love Waits: Book 3 (Last Crescent Moon) Complete Story

By: (ash) erwanreid

Source: bgoldtm.blogspot.com

Facebook: www.facebook.com/BGOLDTM

Twitter: www.twitter.com/BGOLDtm

[01]

"Jonas!" sigaw ni Jesse nang silipin niya sa pinto si Jonas sa loob ng kwarto. Kasalukuyan pa ring nasa loob ng shower room si Jonas. "Kanina ka pa dyan." may kaunting inis na ang tono ni Jesse. Kanina pa kasi niya pinapakilos ang tinuturing na asawa na ngayon ay nasa loob pa rin ng shower room. "Ano ba?"

Kahit hindi na lumabas pa ng shower room na iyon si Jonas, kitang-kita pa rin ni Jesse ang bulto ng katawan nito dahil salamin ang tumatakip bilang dingding ng banyong iyon. Kaya alam niyang nagbababad ito sa ilalim ng umaagos na tubig. "Lumabas ka na dyan." Nakita ni Jesse na gumalaw si Jonas.

Bahagyang hinila ni Jonas ang sliding door ng shower room para dumungaw. Nakangisi itong tumingin kay Jesse. "Sandali, mainipin ka naman eh. Mmm baka gusto mong dito na lang tayo mag breakfast?"

"Hindi." matigas na tanggi ni Jesse. "Bababa ka at doon tayo kakain. Ok."

Natawa si Jonas. "Ok. Ok."

"Hihintayin kita sa baba, bilisan mo." saka tumalikod si Jesse.

"Opo, asawa kong wala yata sa mood ngayon araw." sabay tawa si Jonas sa pang-aasar niya. Alam niyang kapag nang-aasar siya kay Jesse ay hindi papayag ang huli na hindi makaganti. Pero bumilang siya ng ilang sigundo pero wala siyang natanggap na responce. "Hmmm... himala, hindi umangal." Napangiti siya. Bumalik na lang siya sa loob ng banyo at ginawa ang pinaka huling paglilinis sa katawan.

-----

"Akala mo hindi ko narinig 'yung sinabi mo kanina ah. Kung hindi lang ako may niluluto babalikan sana kita eh."

Natulala si Jonas nang makapasok siya sa kitchen nang salubungin siya ng salita ni Jesse at ang nandudurong spatula na hawak nito. Pagkatapos ay natawa siya. "Akala ko, bago yun? Akala ko for the first time hindi ka gaganti sa pang-aasar ko. Well, napabilib mo ako doon ah. Inabangan mo talaga ako. At around of applause, nagulat talaga ako."

Ganito ang takbo ng buhay nila sa loob ng isang linggo pa lang nilang pagsasama. Walang awat na bangayan at asaran na ang katotohanan ay isang paraan lang nila na paglalambing sa isa't isa.

"Kakain na ako." nakangising si Jonas.

"Bakit ang tagal mong bumaba?" Yung dating may kataasang tono ng papanila ni Jesse ay napalitan ng malambing na boses.

"Gusto ko lang magbabad sa tubig."

"Akala ko, kung ano na nangyari sayo. Kung hindi lang kita nakikita sa loob baka sinugod na kita sa loob ng banyo." Tumabi si Jesse sa kinauupuan ni Jonas sa harap ng lamesa.

Napa-ngiti naman ng todo si Jonas saka pinado ang palad sa likuran ni Jesse. "Anong mangyayari sa akin?"

"Malay ko ba? Nagtaka lang kasi ako kanina pa kita nakitang pumasok sa banyo para maligo..."

"Sabi ko nga gusto ko lang magbabad. Ito naman..." bigla niyang kinabig si Jesse palapit sa kanya. "Salamat sa pag-aalala." saka niya hinalikan ang noo ni Jesse.

"Kumain ka na nga." bahagyang iniba ni Jesse ang mood. "Bilisan mo baka ma-late ka sa pupuntahan mo."

"Opo." sagot naman ni Jonas.

------

"Aalis na ako." paalam ni Jonas kay Jesse.

"Oo, mag-ingat ka." Hinatid ni Jesse si Jonas hanggang pinto.

"'Yung bilin ko sayo ah. Tulad ng dati."

"Opo."

"Aalis na ako." sabay halik sa pisngi ni Jesse. Pagkatapos ay tumalikod na si Jonas.

Nakangiting tinatanaw ni Jesse si Jonas palabas ng gate. Kumaway ang paalis bago tuluyang mawala ito sa paningin niya.

Linggo ngayon. Walang pasok si Jesse. Pero kahit may pasok kaya pa rin niyang gawin ang tulad kanina. Ang mag-asikaso kay Jonas tuwing umaga.

Masaya siya sa ginagawa niya lalo na at mahal niya ang pinaglalaanan niya ng oras at pagod. Pero para sa kanya ang magsilbi sa taong mahal niya ay isang kasiyahang hindi matatapatan ng kahit anong pagod. Gusto niya laging mabuti ang kalagayan ni Jonas.

Balak niyang maglinis ng buong bahay. Ayaw sana ni Jonas na si Jesse ang maglilinis ng bahay. Maari naman daw silang umupa ng taga-linis. Pero ayaw naman ni Jesse. Mas gusto niyang siya na ang maglinis lalo na at hindi naman sila magulo o makalat sa loob ng bahay. Sa kalaunan, pumayag na rin si Jonas na naisip ring maganda na rin iyon para solo nila ang bawat sulok ng tahanang iyon.

Simula nang magsama sila nakaraang linggo lang, yung alalahanin nila ay mabilis na nawawala.

Napa-ngiti si Jesse. "Dahil sa pagsasama namin ni Jonas, natulungan ko siya na maka-limot kahit papaano sa mga nangyari. Kahit ako, natulungan niya ako. Nagkaroon ako ng bagong inspirasyon na at hindi lang basta inspirasyon, kundi yung bagay na hindi ko pwedeng balewalain dahil nakasalalay ang kaligayan ko hanggang sa kamatayan ko." Muli siyang napangiti. "Si Jonas ang kaligayan ko..."

Sa loob ng isang linggong pagsasama nila ni Jonas, marami na talaga siyang alam tungkol sa buhay ng binata. Tulad na lang na may kapatid pa ito sa ina pero hindi naman sinabi ang tunay na pangalan. Lumaki si Jonas sa poder ng ama ng kanyang kuya kaya lumaki rin itong independent. Hindi na siya nagtataka kung bakit may magarang kotse si Jonas at sariling bahay. Ang alam niya minana niya ang mga iyon sa yumaong ina. At ngayon nga ay nagtatrabaho daw si Jonas sa isang kumpanya ng isang bangko.

Huwag daw mag-alala si Jesse para sa pamilya niya dahil sisiguraduhin daw ni Jonas na maipapadala niya ang buong sweldo niya sa pamilya niya sa probinsya. Umaasa din si Jonas na maipapakilala siya ni Jesse sa pamilya nito.

"...masaya na ako at kuntento sa kung meron ako ngayon, basta kapiling ko lang si Jonas. Wala na akong mahihiling pa." Ito ang huling binitiwan ng isip ni Jesse bago simulan ang paglilinis.

-----

"Ninong naman, mabuti nga yun at araw-araw na kitang dinalaw." saka ngumisi si Jonas. "Ibig sabihin lang noon na mahal na mahal ka ng iyong inaanak. Tapos papaalisin mo ako dito. Hindi naman ako nakakaabala sayo eh di ba." Tumingin si Jonas sa paligid. "Tignan mo, ang lawak-lawak ng opisina mo, pwede pa nga maglagay ng tatlong kama." Sabay tawa. "Tig-isa tayo Ninong."

Kanina pa natatawa si Mr. Robledo. "Hindi naman sa ayaw kita dito o pinapaalis kita. Nagtataka lang ako, isang linggo ka ng nagtatambay dito. Pati araw ng Linggo hindi mo pinatawad? Alam mo namang ito ang araw ko." sabay tawa. "Ano bang nakain mo at panay ang paglalagi mo rito?"

"Ninong naman eh. Parang nagkakalimutan na tayo. Sinabi ko naman sa inyo na gusto kong magtrabaho dito. Kahit staff, office staff... kahit saan, kahit mababa lang basta may mapagkaabalahan ako, Ninong. Please."

Napapataas ang kilay ni Mr. Robledo. "Alam ko matagal mo ng hiniling sa akin yan. Pero hanggang ngayon hindi ko pa rin maintindihan. Ano na lang ang sasabihin ng iba kapag nalaman nilang isang stock holder ng bangko na ito ay nagtatrabaho bilang..." Pasimpleng tumikhim si Mr. Robledo. "...encoder." sabay tawa.

Napakamot ng ulo si Jonas. "Ninong naman eh. Pero walang problema. Encoder, e di encoder. Basta masabi ko lang na may trabaho ako.Yung papasok ako ng maaga, araw-araw..." Nakatingin pa si Jonas sa malawak na bintana ng opisina habang nagsasalita. "...yung tipong-" Naiisip niya si Jesse kaya naman napangiti siya.

Pinutol ni Mr. Robledo ang paglipad ng isip ng inaanak. "Kung magsalita ka parang may sinusoportahan ka ng pamilya? Meron na nga ba? Mukhang wala na akong alam sa buhay pag-ibig mo, Jonas?"

Natawa si Jonas at muling humarap sa Ninong. "Wala naman ninong. Gusto ko lang talaga magtrabaho." Pinakatamis-tamisan niya ang pagkakangiti.

"Sige na nga. Pero bukas mo lang alamin kung ano ang magiging trabaho mo rito."

Napatayo si Jonas sa katuwaan. Saka niya pinuntahan ang kinauupuan ng kanyang ninong at ito'y niyakap at hinalikan sa pisngi. "Salamat Ninong."

"Oo na." awat ni Mr. Robledo sa inaanak.

Bumitaw si Jonas. "Ninong, bibigyan niyo rin naman pala ako ng trabaho pinatagal niyo pa ng isang linggo." sabay tawa.

"Oo na. Sige na, umalis ka na at ipagdiwang mo na may trabaho ka na."

"Opo ninong, gagawin ko talaga yan." sabay tawa.

Saka pumasok ang sekretarya ng kanyang ninong. Agad itong sinalubong ni Jonas ng may katuwaan.

"Alam mo bang may trabaho na ako?"

Nagsalubong ang kilay ng sekretarya sa pagtataka. "Po?"

Tumikhim si Mr. Robledo. "Huwag mong pansinin yan. Ilapag mo na dito yang hawak mo."

"Ninong naman?" si Jonas.

"Para ka kasing... hindi ko alam." sabay tawa ang may katandaan ng si Mr. Robledo.

Natawa rin si Jonas habang nagtataka naman ang sekretarya.

------

Makikita sa kilos at mukha ni Jonas ang kasiyahan. Hindi maputol-putol ang ngiti niya sa labi. Excited siyang makauwi at ipagdiwang ang pagkakaroon niya ng trabaho. Pero wala siyang balak na sabihin kay Jesse ang tunay niyang dahilan dahil ang alam ni Jesse matagal na siyang nagtatrabaho at hindi ang nagtatambay lang sa opisina ng kanyang ninong o magpagala-gala sa kung saan-saan. Naka-isip na siya ng dahilan. Kunyari ay napromote siya sa pinagtatrabahuan niya.

Hindi naman sa ayaw niyang sabihin ang katotohanan kay Jesse. Nasimulan lang kasi sa pagsisinungaling noon ang tunay na estado ng kanyang buhay. Kaya ngayon ay may takot siyang magsabi ng katotohanang may yaman siyang kayang buhayin ang isang pamilya kahit magpa-petik-petik lang.

"Tama lalabas kami ni Jesse." naibulalas bigla ni Jonas.

Nasa parking lot na siya kung saan nakaparada ang kanyang kotse. Nang buksan niya ang pintuan ng kotse ay bigla na lang sumakit ang ulo. Napa-ungol siya sa sakit. Nasapo rin niya ang kanyang ulo. Naging alanganin pa ang pagtukod ng isa niyang kamay sa pintuan ng kotse na naging sanhi ng bahagyang pagbaksak niya sa gilid ng kotse.

Nang maka-bawi, agad siyang pumasok sa kanyang kotse at hinanap ang itinagong botelya ng gamot. Nang mahanap, kumuha siya ng isang capsule at nilunok. Isinandal niya ng kanyang ulo sa headboard at saka pumikit. Hinintay niyang gumaan ang pakiramdam bago patakbuhin ang sasakyan.

-----

"Oh bakit parang ang aga mo yata ngayon?" takang tanong ni Jesse nang makababa ng sasakyan si Jonas.

"Susunduin lang kita." May kasiyahan sa pananalita ni Jonas pero hindi tulad noong una niyang naramdaman. Dahilan ang may kaunting sundot ng kirot sa kanyang sintido.

"Bakit?" Kumunot-noo si Jesse.

Ngumiti muna si Jonas. "Wala naman. Gusto ko lang na yayain kang lumabas. Kain tayo sa labas. Ganun."

Bahagyang natawa si Jesse. "Talaga? Oh bakit ka naman biglang nagyaya? May celebration bang dapat na maganap? Bakit, na-promote ka na sa trabaho mo?" biro ni Jesse.

"Ang lakas naman ng banat mo. Pero buti na lang tama ka." sabay tawa si Jonas.

Muling napakunot noo si Jesse. "Ha? Tama ako? Ibig sabihin..."

"Oo. Na-promote ako. Dapat sana mamaya ko pa sasabihin sayo eh. Kaso, mukhang naka-amoy ka na at namention mo agad."

"Ayos yan." Lumapit si Jesse kay Jonas at yumakap. "Masaya ako para sayo."

"Walang kiss?"

Natawa si Jesse. "Sure." Sabay halik sa pisngi.

"Sa pisngi lang?"

"Ok." Saka nagbigay si Jesse ng isang halik sa labi ni Jonas.

"Ang sarap."

Pabirong hinampas ni Jesse ang likod ni Jonas. "Sandali, magbibihis lang ako."

"Huwag muna." Hindi hinayaan ni Jonas na makawala si Jesse sa pagkakayakap.

Natawa si Jesse. "Sige, dito na lang tayo magdamag."

"Pwede naman. Basta kasama kita."

"Hindi ako mawawala. Magpapalit lang ako ng damit. Samahan mo na lang ako, dali. Gusto kong gumala. Ang tagal mo akong kinulong dito sa bahay mo."

Natawa si Jonas. "Kinulong? Sobra ka naman. Parang hindi ka lumalabas kapag oras ng trabaho mo ah?"

"Biro lang." sabay tawa.

"Sige sasamahan kitang magpalit."

"Tara dali."

-----

"Parang natatandaan ko ito ah?" biro ni Jesse nang mag-park ang kotse ni Jonas sa parking lot ng isang restaurant.

"Malamang." sagot ni Jonas. Dahil sa kabilang kalsada ang market mall kung saan nagtatrabaho ni Jesse.

"Wow siryoso yata bigla ang asawa ko."

"Loko, hindi ah. May iniisip lang kasi ako." nakangising sabi ni Jonas.

"Ano yun?"

"Mamaya mo malalaman."

"Ang daya." kunyaring nalungkot si Jesse.

Iniba ni Jonas ang usapan. Ibinalik sa banat kanina ni Jesse. "Sabi mo di ba natatandaan mo itong lugar na ito?"

"Oo naman. Maliban sa dito sa lugar na ito ako nagtatrabaho..." saka sumilay ang ngiti sa labi ni Jesse.

Nabasa ni Jonas ang ibig sabihin ni Jesse."Na dyan sa restaurant na yan tayo unang nagdate?"

Natawa si Jesse. "Nag date? Date na ba yun? Nagkataon lang yun."

"Ganun ba? Hmmm o sige ngayong tanghaling tapat date kita ngayon. Kung saan tayo nagkakilala."

Kinilig si Jesse doon.

-----

"Alam mo, may naalala ako." si Jesse nang makapwesto na sila sa isang table kung saan dati nilang napwestuhan.

Kumunot noo si Jonas "Ano?" habang naghihintay sa susunod na mga salita ni Jesse.

"Hanggang ngayon, hindi pa ako nakakabawi sayo."

"Ha?" mas lalo ang kunot noo ni Jonas ngayon.

Natawa si Jesse. "Grabe ka naman magkunot-noo. Pero pogi ka pa rin."

Napa-ngiti si Jonas. "Bakit nga kasi? Anong bawi?"

"Hmmm nasabihan lang ng pogi kumalembang na ang mga tenga. Oo, hindi pa ako nakabawi kasi naalala mo yung umorder ka ng marami tapos ikaw rin ang nagbayad. Imbes na ako dapat ang manlibre kasi bilang pasasalamat ko nang pa-angkasin mo ako sa kotse mo nang wala akong masakyan."

Natawa si Jonas. "Ah yun ba? Hanggang ngayon iniisip mo pa rin yun? Mag-asawa na tayo, at hindi mo pa rin makalimutan yun. Nilista ko kaya yun sa tubig."

"Kahit na. Yun yung mga bagay na hindi ko makakalimutan. Doon kita minahal eh." sagot ni Jesse.

"Ah.. so ibig sabihin pala. Noon pa lang mahal mo na aklo. Naku naman, ang tagal kong naghintay kelan mo lang ako sinagot." biro ni Jonas.

"Ano? Parang ang tagal mong nanligaw ah?" sabay tawa si Jesse. "Saka may sinabi ba akong noon pa lang na-inlove na ako sayo?" naghahanap ng lusot si Jesse.

"Oo, dinig na dinig ko. Kakasabi mo lang nakalimutan mo agad."

"Wala akong sinabi." pilit ni Jesse.

"Ok, basta ako masaya." sabay tawa. "Order ka na."

------

Masaya ang dalawa nang pagsaluhan ang sandaling iyon. Habang kumakain, hindi nila mapigilan ang mapahalakhak sa tuwing babalikan ang mga nakaraan nila kung saan nagkaroon ng kilig, saya at pag-ibig sa una nilang pagkikita.

Para kay Jonas, si Jesse na ang mamahalin niya at gustong makasama sa habang buhay niya. Pipilitin niyang maibigay ang lahat ng kasiyahan na para kay Jesse. Sobra niya itong mahal.

Hindi ito ang huling sandali sa araw na ito, may mga inaasahan pa si Jonas na mangyayari sa susunod nilang pupuntahan. Kung saan sigurado niyang magbabalik ang dati kung saan lumago ang pag-ibig nila para sa isa't isa.

[02]

"San naman tayo pupunta?" tanong ni Jesse kay Jonas nang makasakay na sila sa kotse pagkatapos sa loob ng restaurant.

"Makikita mo."

"Wow, exciting ah." Bigla niyang hinampas ang balikat nito.

"Oy!" gulat ni Jonas.

Natawa si Jesse. "Kasi ikaw ang dami mong alam. Meron ka pang sinasabing makikita mo."

"Basta. Makikita mo."

"Siguraduhin mo lang na matutuwa ako ha? Hmmm..." sabay tawa.

"Sana nga." sumilay ang matamis na ngiti ni Jonas.

-----

"Ay, nakakainis ka." si Jesse habang hinahampas niya ang balikat ni Jonas.

Tawa naman ng tawa si Jonas dahil alam niya ang ibig sabihin ni Jesse. Minabuti niyang ihinto ang sasakyan. "Dito muna tayo."

"Ano? Loko ka talaga."

Isa pang halakhak ang pinamalas ni Jonas. "Bakit? Ano na naman ang ginawa ko?"

"Lahat talaga ipapaalala mo ah." tinatago ni Jesse ang totoong nararamdaman. Imbes na kilig ang ipakita kunyari ay naiinis siya kay Jonas.

"Ano nga?"

"Wala." pagsusungit ni Jesse.

"Maiinis, manghahampas tapos wala naman palang dahilan."

"Bakit kasi dito mo ako dinala?"

Natawa na naman si Jonas. "Buti nga maaga pa. Kesa naman gabi kita dalhin dito. Mas lalo yun."

"Loko ka talaga." Sa pagkakataon ito sumilay ang itinatagong ngiti sa labi ni Jesse.

"Oh bakit nangingiti ka na ngayon? Akala ko ba naiinis ka?"

"May naalala ako kasi." sabay tawa ni Jesse. "Nakakahiya." hiyaw niya.

"Anong nakakahiya, dali sabihin mo."

"Ayoko nga. Yan, yan ang gusto mo mapahiya ako."

"Hindi ah. Gusto ko lang balikan kung saan tayo unang nagkita."

Wala sa intensyon bigla na lang may tumulong luha sa mata ni Jesse. "Naiinis ako sayo. Pinapaiyak mo ako."

"Aw sorry." mabilis na inalo ni Jonas si Jesse. "Sorry, hindi ko-" Bigla siyang niyakap ni Jesse.

"Nagpapasalamat ako sa Diyos... dahil nakilala kita. Huwag ka mag-alala, masyado lang akong natuwa." tumawa siya ng bahagya. "Mabuti na lang at umuulan noon, wala akong masakyan tapos dumating ang saklolo, pinasakay ako. Tapos..." natawa si Jesse ng may kagalakan.

"Hindi ako nga ang magpasalamat sa Diyos kasi dito niya ako sa kalyeng ito pinadaan. Dito ko pala susunduin ang mamahalin ko habang buhay."

"Ayyy.." si Jesse sa sobrang kilig. Mas lalong hinigpitan niya ang yakap kay Jonas. Gusto niyang marinig ng puso ni Jonas kung gaano kalakas ang kabog ng kanyang dibdib. "Pero, nakakahiya pa rin."

Natawa si Jonas. Umalis siya sa pagkakayakap. "Ano na naman ang nakakahiya doon?"

"Alam mo yung basang-basa ka tapos ang... ang ganda ganda ng kotse. Ibig kong sabihin yung itong inuupuan ko, tuyong-tuyo. Mababasa ko lang. Tapos napansin ko yung magazine na nilatag mo bago pa. Pero nilatag mo para lang umupo ako." Kinikilig si Jesse. "Ayoko na nga."

"Hindi ka naman yata nahihiya eh. Ang tingin ko kinikilig ka." sabay tawa.

"Loko." sabay hampas ni Jesse sa balikat ni Jonas. "Hindi naman. Hahaha"

"Teka, bakit pala itong kotse ko lang ang napansin mo? Eh yung poging driver hindi mo ba napansin?"

Umirap ng nakangiti si Jesse. "Bakit naman kita mapapansin?" biro ni Jesse.

"Hmmm..."

"Oo naman."

"Paano mo ako napansin?"

"Maka-ngiti ka... Oo na ikaw na mabango. Fresh. Oo na, ikaw na cute."

Sobra ang tawa ni Jonas. "Pero alam mo Jesse, nang maihatid na kita, hindi ka na nawala sa isip ko." kinilig si Jonas sa sinabi. "Nyeeee" sabay tawa. "Oo nga. Tapos makikita pala kita uli sa restaurant."

"Pinagtagpo talaga tayo. Tama ba ako?"

"Sigurado ako. Walang duda Jesse." inabot ni Jonas ang kamay ni Jesse. "Para ka talaga sa akin."

Huminga ng malalim si Jesse. Parang nawawalan siya ng hininga sa sobrang saya. "Oo Jonas, para ako sayo... at ikaw ay akin."

-----

"Saan mo naman ako ngayon dadalhin?" tanong ni Jesse nang paandarin na ni Jonas ang sasakyan.

"Hulaan mo."

"May naiisip ako. Kaya lang ayoko naman manghula."

"Sa dati mong bahay."

"Sabi na." Hindi talaga mawalan ng tawa si Jesse sa sobrang kasiyahan. "Pero, ano bang gagawin natin doon? Hindi ko dala ang susi ng bahay."

"Bibili na lang tayo ng pamalit. Sisirain natin ang kandado para makapasok tayo."

"Ok. Namimiss ko rin ang bahay na iyon."

"Malamang, yun ang una mong naging tahanan dito sa Maynila eh."

"Oo."

-----

Huminto sa kanto ng dating tinitirahan ni Jesse ang kotse ni Jonas.

"Jesse may naaalala ka dito?" tanong ni Jonas.

Saglit na nag-isip si Jesse. "Hmmm meron naman. Natatakot akong iwan mo dito itong kotse mo."

"Hindi yun."

Napa-ngiti si Jesse. "Eh ano?"

"Hmmm naalala mo bang dito ako nagtapat sayo?"

"Ay!"

Natawa si Jonas sa naging reaksyon ni Jesse. "Ayoko na nga alalahanin, ako naman ang nahihiya."

"Ikaw eh, ikaw ang nagpapaalala."

"Pero dahil tayo na, bigla ko lang kasi naisip, sobrang laki na ba talaga ng pogi points ko nung time na yun?"

"Hmmm... ang hangin naman. Hahahha. Malaki ang pogi points? E di naman kita sinagot nun eh."

"Kaya nga. Mmm ang gusto ko talaga malaman kung ano ang status ko noong nagtapat ako sayo. Hindi mo nga kasi ako sinagot."

"Ah... pero kailangan ko pa bang sagutin yun." natatawang si Jesse.

"Actually hindi naman. Kasi akin ka na eh. Sabi ko naisip ko lang."

"Mmm natatakot lang kasi ako noon kasi hindi pa talaga kita kilala saka hindi pa ako sigurado sa sarili ko. Sinabi ko naman sayo yun dati eh."

"Oo nga." saglit na tumawa si Jonas saka sumeryoso uli. "Pero Jesse, sisiguraduhin kong hindi ka magsisisi na mahalin mo ako."

Umangat ang kamay ni Jesse ay dumapo ang palad nito sa pisngi ni Jonas. "Salamat."

"I love you Jesse."

"Mahal din kita Jonas."

-----

"Ang bilis ah?" tinutukoy ni Jesse ang pagkasira ng kandado. Sa isang hampas ni Jonas, natanggal agad ang kandado ng bahay na iyon.

"Naiihi na ako eh."

Natawa si Jesse. "Dali takbo."

Agad nga na tumakbo si Jonas sa C.R. nang mabuksan ang pinto. Hindi mapigilan ni Jesse ang matawa. Niluwagan niya ang pagkakabukas ng pinto saka niya napansin ang isang papel sa lapag. Halatang siningit sa ilalim ng pinto. Dinampot niya iyon at binasa.

Jesse,

Umaasa akong nasa mabuti kang kalagayan at masaya sa piling ni Jonas. Kaya ako nagiwan ng sulat dahil gusto ko sanang makuha ang mga gamit kong naiwan. Nagsimula na ako ng bagong buhay. Pero gusto ko munang ipaalam sayo, kaya nag-iwan ako ng sulat. Alam na ng kahera na dumating ako. Nalaman ko rin na hindi pa pala tapos ang upa natin dito sa bahay kaya malaya pa tayong makakapasok rito hanggang matapos ang buwan.

Babalik ako sa bago matapos ang buwan. Sa araw na lang na iyon ko kukunin ang naiwan kong mga gamit tulad ng mga damit. Alam ko naman na sapat ang pangangailangan mo kay Jonas kaya gusto ko sanang ako na lang ang gagamit ng ibang gamit dito.

Mag-iwan ka na lang ng sulat o pasabi sa kahera. Jesse, huwag mo muna akong hanapin o piliting makita. Ayos lang kami. Magkikita pa tayo. Maraming salamat.

Marco.

Itinago muna niya ang sulat sa bulsa. Ipapakita niya iyon kay Jonas. Minabuti muna niyang pumasok sa dati niyang kwarto para sumilip. Hindi niya napigilan alalahanin ang nakaraan nang ginagamit pa niya ang kwartong iyon. Hanggang sa maalala rin niya na doon din sila unang nagtabi ni Jonas matulog.

"Jesse."

Napalingon si Jesse nang tawagin siya ni Jonas. Nasa likuran na pala niya ito nang hindi niya namamalayan. "Tapos ka na pala."

"Ngumingiti ka na naman mag-isa."

"Oo. May naalala lang ako." amin ni Jesse.

"Ako ba yun?"

Natawa si Jesse. "Medyo. Teka, ako naman ang gagamit ng C.R."

"Sige."

-----

Parehong nagpapahinga ang dalawa sa mahabang kawayang sopa. Habang nakaupo si Jesse sa bandang dulo, nakahiga naman si Jonas habang ang ulo nito ay nasa kandungan ni Jesse. Nakapikit si Jonas habang sinusuklay-suklay ni Jesse ang buhok ng una.

Gustong-gusto ni Jonas ang ginagawa ni Jesse sa kanyang buhok. Ayaw na nga sana niyang matapos ang sandaling iyon dahil sa masarap na pakiramdam pero bigla may pumasok sa kanyang isipan at napamulat ng mata.

"Jesse..." tawag niya.

"Hmm." ungol naman ni Jesse biglang pagtugon.

"Ano kaya kung pumunta tayo sa inyo, doon sa probinsya niyo?"

Binitiwan ni Jesse ang manipis na buhok ni Jonas. "Ano ka, may pasok ako bukas."

"Alam ko." saka namungay ang mga mata ni Jonas. Tipong nangungusap sa pagpayag ni Jesse.

"Ayoko." matigas na sagot ni Jesse.

"Hmpt. Sige na nga." Saka muling pumikit si Jonas.

Ipinagpatuloy ni Jesse ang pagsuklay-suklay sa buhok ni Jonas saka nagsalita. "Hindi ka ba nagugutom?"

"Hindi." siryosong sagot ni Jonas.

Natawa si Jesse. "Nakakatawa ka naman."

"Bakit?" napadilat si Jonas at tumingin kay Jesse.

"Halata naman kasing nagtatampo ka eh."

"Nagtatampo."

"Oo. Sige na aabsent ako bukas."

Napa-ngiti si Jonas. "Bakit naman?"

"Loko ka. Ako ngayon ang tinatanong mo ngayon ah."

Mas lalong lumuwang ang ngiti ni Jonas. "Bakit nga. Gusto ko ikaw magsabi para hindi mo ako awayin." saka humalakhak.

"Hmpt. Oo na, bisita tayo kay Itay at Inay sa probinsya."

"Ok." Tumayo si Jonas. "Ngayon na."

Natawa na lang si Jesse.

-----

"Akala ko ba..." Nagtataka si Jesse nang huminto ang kotse.

"Sandali lang. Naalala mo ba ang first date?"

"Ay, oo nga pala. Dito sa lugar na 'to... kung san ka biglang nabulunan." sabay tawa si Jesse.

"Alis na nga tayo. Yun pa ang naalala eh." Biro lang ni Jonas. Pero pinaandar na niya ang sasakyan.

"Oh, aalis na nga talaga? Nagbibiro lang ako eh."

Natawa si Jonas. "Oo aalis na tayo. Huwag kang mag-alala wala sa akin yun. Nagbibiro lang rin ako. Sabi ko naman sandali lang."

"Hmm kunyari pa. Talaga namang ayaw mo lang maalala." sabay tawa.

"Hindi kaya. Sabi ko nga sandali lang. Gusto ko lang rin na madaanan ito kasi isa rin ito sa kung saan meron tayong alaala."

"Sige na nga naniniwala na ako." biro ni Jesse. Pero ang kamay niya ay dumapo sa balikat ni Jonas bilang tugon ng kanyang pagsang-ayon sa sinabi ni Jonas tungkol sa lugar.

"Alis na tayo. Baka gabihin pa tayo."

"Go go go."

-----

Gabi na nang makarating sina Jesse at Jonas sa lugar ng magulang ng una. Inaalis ni Jesse ang kamay ni Jonas sa pagkakahawak sa kanya.

"Bakit?" tanong ni Jonas.

"Baka kung anong isipin ni Itay at Inay."

"Ayaw mong ipaalam?"

"Hindi naman pero. Ayoko naman na mabigla sila at mag-isip kaagad ng kung ano."

Saglit na natigilan si Jonas. "Mmm sige. Tama ka."

"Salamat."

Nagulat ang dalawa nang biglang may kaluskos sa bandang likuran.

"Jesse, ikaw ba yan?"

Agad napalingon sina Jesse at Jonas.

"Itay?" si Jesse.

"Oh, kayo pala. Bakit nariyan pa kayo? Bakit hindi pa kayo dumiretso doon sa loob. Gabi na."

"Opo Itay."

"Magandang gabi po." si Jonas.

"Magandang gabi rin, sayo. Teka, kayo lang ba na dalawa ha?"

"Opo." si Jesse ang sumagot.

"O sige na tumuloy na kayo para malaman na agad ina mong narito kayo."

"Sige po."

-----

Naging maayos ang pagtuloy nila ng gabing iyon. Tuwang-tuwa ang ina ni Jesse nang makita ang anak. Kaya naman aligaga sa pagluluto para may maihain sa anak at bisita nito habang nagkukwentuhan naman sina Mang Berto at Jonas.

Sa tulong ni Jesse niluto nila ang piniritong tulingan. Ginisa nila iyon na may itlog para magkaroon ng sabaw. Ang ibang piniritong tulingan ay pinarisan ng hiniwang kamatis at toyong sawsawan.

Hindi maiwasan ni Jonas na humanga at sumaya sa naging asikaso sa kanila ni Jesse lalo sa sarili niya. Hindi man niya maipakita pero ang laki ng kanyang pasasalamat na kahit simple lang ang nasa hapag-kainan, masaya silang kumakain ng sabay-sabay. Tulad ng isang pamilya. Ramdam niya na kaisa siya doon.

-----

Hindi tulad ng dati, ngayon ay magkatabi sina Jonas at Jesse matulog sa papag. Nagkatawanan pa nga sila ng alalahanin kung sino sa mahabang sopa matutulog.

"Ngayon, magkatabi na tayo. Wala na kasing extra." si Jonas.

"Loko ka. Siryoso ka?"

"Bakit?" natatawang si Jonas.

"Alam ko kasi ibig mong sabihin. Ang tinutukoy mo si Jessica."

"Wala akong sinabing pangalan ah."

"Kahit na. Yun din eh." umirap si Jesse.

"Basta..."

"Basta matulog ka na." kunyari ay inis talaga si Jesse. Tumalikod siya kay Jonas sa pagkakahiga.

Pasimpleng sinundot ng daliri ni Jonas ang tagiliran ni Jesse. "Ang seryoso mo."

"Hindi."

"Bakit ka tumalikod sa akin?"

Muling humarap si Jesse saka yumakap pero nanatiling nakapikit. "Ayan." Hindi na nakita ni Jesse ang mga ngiti ni Jonas.

"Sigurado ako sa magandang tulog. Goodnight." saka humagikgik si Jonas.

"Goodnight."

Masayang masaya si Jesse. Para sa kanya wala na siyang mahihiling pa. Hindi alam ni Jonas kung gaano siya nito pinasaya nang handa pala si Jonas na malaman ng magulang niya na may relasyon sila. Doon pa lang ay nakakatiyak na ang puso niya kay Jonas.

Kaya lang, natatakot siya sa magiging reaksyon ng mga magulang niya. Ito ang isang dahilan kung bakit nananahimik siya ngayon. Pero kung sakali man na ipagtapat na ni Jonas ang kanilang relasyon, handa siyang sumang-ayon. Sasama siya kay Jonas dahil iyon ang kaligayan niya. Ayaw niya lang na masaktan ang kanyang magulang.

"Hayyy..." buntong hininga ni Jesse nang nakapikit. Hindi niya napapansin ang kanina pang nagmamatyag na mga mata ni Jonas sa kanyang mukha.

[03]

Kinabukasan.

"Dito mo ako sinagot." sabi ni Jonas nang tabihan siya ni Jesse sa pagkakaupo sa buhanginan kung saan sila dati nag-outing.

"Kailan?" maang-maangan ni Jesse. Saka tumingin sa dagat.

"Eh kung kilitiin kita dyan hanggang sa maalala mo?"

"Ay, hindi na." sabay tawa si Jesse. "Natatandaan ko nga iyon eh. Gabi 'yun si ba?"

"Hindi, umaga yun."

"Ay!" pinisil ni Jesse ang magkabilang pisngi. "Ikaw ang hindi nakakatanda."

Tinanggal ni Jonas ang kamay ni Jesse sa pisngi niya. "Natatandaan ko lahat. Pati yung sabi ko, bumalik ka, nagulat na lang ako umaga na pala." hindi naman galit si Jonas pero sineryoso niya ang pagsasalita.

Natahimik naman si Jesse. May naalala siya.

Bigla namang nag-alala si Jonas. Akala niya ay hindi natuwa sa kanya si Jesse. "Jesse..."

"Ha?" balik kasalukuyan ni Jesse mula sa nakaraan.

"Anong ha? Hindi mo nagustuhan ang sinabi ko kaya ka natahimik. Sorry na. Gusto ko lang naman magpalambing eh."

Napangiti si Jesse. "Hindi ah. May naisip lang ako."

Napa-kunot noo si Jonas. "B-bakit? Anong naala-"

Pinutol agad ni Jesse ang gustong itanong ni Jonas. Muling pinisil pisil ni Jesse ang pisngi ng kaharap saka sinabing, "Mahal kita."

Hinawakan ni Jonas ang dalawang kamay ni Jesse paalis sa kanyang pisngi. "Gaano mo ako kamahal?"

"Sobra. Sasamahan kita kahit saan."

"Kahit magalit sayo ang mga magulang mo?"

Ngumiti ng mapait si Jesse. "Oo. Kahit masakit. Yan ang pinag-iisipan ko kagabi. Sinubukan kong ikumpara ang pag-ibig ko sayo sa pagmamahal ko sa magulang ko. Ikaw ang gusto kong makasama habang buhay,  Jonas."

Nagningning ang mga mata ni Jonas. "Huwag kang mag-alala. Mamahalin kita ng higit pa sa buhay ko." Niyakap niya si Jesse. Pinaramdam niya ang pagmamahal niya dito. "Magsasama tayo hanggang sa huli. Pangako."

-----

Hapon na ng makauwi sila sa bahay ng magulang ni Jesse. Balak na nilang ipagtapat sa magulang ni Jesse ang kanilang relasyon. Kinakabahan si Jesse pero sa kabilang banda matatag siya dahil alam niyang kasama niya si Jonas. Na kahit anong mangyari, sila at sila ni Jonas ang magsasama.

Naabutan nina Jesse at Jonas si Aling Anita na nasa kusina.

"Nay si Itay po?" tanong ni Jesse.

"Ay, nariyan na pala kayo. Nasa likod ang tatay mo. Sinisilip ang mga manok niya. Bigla nag-ingay ang mga manok parang may kung anong nambulabog. Kamusta ang lakad niyo?"

"Ok naman po Inay." sagot ni Jesse.

Saka sumingit si Jonas. "Ah, Aling Anita, may balak po sana kaming sabihin sa inyo ni Mang Berto..."

Ngumiti si Aling Anita. "Oh, ano naman yun?"

"S-siguro po Inay, dapat narito din si Itay." si Jesse na itinatago ang pag-aalala. Napa-kapit siya kay Jonas.

Hindi naging lingid kay Aling Anita ang iba sa tono ng pananalita ng anak at ginawa nitong biglaang pagkapit kay Jonas na ipinagtataka niya. Alam niyang may kung anong mahalagang sasabihin ang dalawa. Hindi niya lang matanto. "Sige, tatawagin ko muna ang tatay mo." Saka tumalikod ang ginang.

-----

Kasabay ng ina ang ama nang makabalik. Bahagyang nauuna ang ama ni Jesse at nang makita sila ay agad nagtanong.

"Ano bang gusto niyong sabihin?" tanong ni Mang Berto.

Nagkatinginan muna sina Jonas at Jesse sa isa't isa. Bigla silang nakaramdam ng kaba. Pero mas pinilit ni Jonas na magkaroon ng tatag. Hinigpitan niya ang pagkakahawak sa kamay ni Jesse.

"K-kasi po." Muling tumingin si Jonas kay Jesse. "Kami po kasi ng anak nyo ay..." Kitang-kita ni Jonas ang pagsalubong ng mga kilay ng ama ni Jesse. Habang panay naman ang hinga ng malalim ni Aling Anita sa likuran. "...kami po ay.. kami po ng anak ninyo."

Kitang-kita ni Jesse ang pagtiim-bagang ng ama.

Hindi tanga si Mang Berto para hindi niya maunawan ang kilos ng anak at ni Jonas. Pagkakita palang niya sa dalawa ay naghinala na agad siya lalo na ng makitang magkahawak ang mga kamay nito. Kanina pa niya pinipigilan ang nararamdaman. Ang gusto niya marinig muna sa kaharap ang talagang pakay ng mga ito. Pero ngayong narinig niya, hindi niya kayang marinig ang narinig na. Napahawak siya sa kanyang dibdib dahil sa paninikip.

"Berto?" tawag ni Aling Anita sa likuran lang ni Mang Berto at agad napahawak sa asawa nang biglang bumagsak ito.

Nagulat sina Jonas lalo na si Jesse nang mabilis na bumagsak ang ama niya. Agad siyang sumaklolo. "Jonas, si Itay." Sumunod agad si Jonas.

Kitang-kita sa hitsura ni Mang Berto na hindi niya nagustuhan ang narinig kanina.

"M-mang Berto.." tawag ni Jonas ng makalapit. Inalalayan niyang makatayo ang matanda.

"Itay." si Jesse.

Kahit nakatayo na si Mang Berto, hawak pa rin niya ang dibdib. "Hindi ko maintindihan Jesse." simula ni Mang Berto. "Hindi ko gusto ang narinig ko." Nagsimula nang lumuha si Mang Berto. Talagang dinadamdam niya ang balita sa kanya. Hindi niya matanggap na ang anak niya ay umiibig sa kapwa lalaki. "Bakit hindi namin alam, Jesse?" saka biglang tumaas ang tono. "Yan ba ang natutunan mo sa Maynila?"

Napakapit si Jesse kay Jonas. Bahagyang umatras ang dalawa palayo sa magulang.

"Mahal ko po ang anak niyo. Handa po akong buhayin siya."

"Tarantado!" sigaw ni Mang Berto na ikina-atras lalo ni Jesse. Ngayon lang ni Jesse narinig ang ama na magalit ng ganoon. "Anong akala mo sa anak ko babae?"

"Alam ko po lalaki ang anak niyo. Pero, kami po'y nagmamahalang dalawa."

"Lumayas ka rito. Wala akong kilalang bakla sa pamamahay ko." muling sigaw ni Mang Berto na biglang ikinahirap ng kanyang paghinga.

"Berto, asawa ko." saklolo ni Aling Anita na nasa likuran lang. Umiiyak na rin.

"Tay." si Jesse na lalapit sana.

"Huwag kang lalapit." awat kay Jesse ng ama.

"Tay..." iyak ni Jesse.

"Bakit Jesse? Anong nagawa namin ng magulang mo?"

"Tay, mahal ko po si Jonas."

Parang nagdilim ang paningin ni Mang Berto sa narinig. Masakit pala na sa anak niya magmula na umiibig nga ito sa kapwa lalaki. Kahit naninikip ang dibdib, kumilos ang matanda at nagmamadaling umalis.

"Berto." tawag ni Anita.

"Ma..." Gusto ni Jesse na magkaroon sa kanya ng simpatya ang ina.

Pero nang tumingin kay Jesseang ina ay bigla itong nagbawi at sinundan ang asawa sa likod bahay. Hindi pa nga ito nakakasunod ng makasalubong na ang asawa dala ang itak.

"Berto?" tawag pansin ni Aling Anita sa asawa.

"Papatayin ko sila kung hindi sila aalis dito."

"Berto, anak mo si Jesse."

"Wala akong anak na bakla." Nang makaharap ang dalawa. 'Magsilayas kayo rito. Ayoko ng makikita pa ang mga pagmumukha ninyo." habang idinuduro ang itak kay Jonas.

"Opo, aalis kami. Isasama ko ang anak ninyo. Pero maipapangako ko po sa inyo na aalagaan ko po ang inyong anak. Hindi ko po siya pababayaan. Mahal ko po siya at mahal po niya ako."

"Tarantado ka pala eh. Hindi babae ang anak ko gago." Susugurin sana ni Mang Berto si Jonas. Buti na lang ay humarang si Aling Anita. "Lumayas ka rito kung ayaw tagpasin kita ng itak na hawak ko."

"Itay, parang awa niyo na. Tanggapin niyo kami. Mahal ko po si Jonas." Si Jesse.

Muling dinamdam na naman ni Mang Berto ang sakit sa dibdib. Pero sa ngayon, mas lalong napasama. Dahil tuluyan na itong nabuwal sa lapag.

"Tay..."

"Berto."

"Mang Berto."

Pero kahit nahihirapan sa paghinga si Mang Berto sa lapag ay nagawa pa nitong magsalita. "M-ag silayas kayo rito. Hindi ko.. kayo kailangan."

"Berto." Iyak ni Aling Anita. Saka tumingin sa dalawa. "Umalis na kayo rito. Ayaw kong mamatay ang asawa ko. Hanggat narito kayo, sasama at sasama ang loob niya. Umalis na kayo." sigaw ng ina.

"Inay... pati kayo galit sa akin?"

Pero hindi pinansin ni Aling Anita ang anak.

"Halika na Jesse. Palipasin muna natin ito."

Sumunod na lang si Jesse kay Jonas. Inakay ni Jonas si Jesse palabas ng bahay. Nang nasa labas na sila ng pinto biglang sumigaw si Aling Anita. Napabalik ang dalawa sa loob ng bahay.

"Dalhin natin sa ospital ng ama mo Jesse." iyak ni Aling Anita.

Dali-daling binuhat ni Jonas si Mang Berto na tumitirik ang mata. Hindi naman nagtagal at naisakay na sa kotse si Mang Berto kasunod sina Jesse at ang ina nito.

-----

"Kamusta daw po si Itay?" tanong agad ni Jesse ng may pag-aalala nang makita ang ina.

Huminga muna ng malalim si Aling Anita bago nagsalita. "Ok na siya. Pero, Jesse..." lumuha si Aling Anita. "Huwag ka munang magpakita sa ama mo."

Napayuko si Jesse. Naiintindihan niya ang ibig sabihin ng ina. "P-pero Nay, bago kami umalis ni Jonas, sabihin niyo muna po sa akin na hindi kayo galit sa akin. A-at kay Jonas po." Naramdaman ni Jesse ang pagkapit ni Jonas sa kanyang balikat.

Tumingin si Aling Anita kay Jonas. "Yan ang gusto mo anak. Wala akong magagawa pero... ayokong may mangyari sa ama mo ng dahil sayo. Kaya pakiusap, huwag muna kayo magpapakita. Masamang-masama ang loob niya."

-----

Sa loob ng kotse, pauwi sa Maynila,

"J-jesse..." napansin kasi ni Jonas na malayo ang tingin ni Jesse sa labas ng bintana. Panay ang buntong hininga at kanina pa tahimik.

Tumingin si Jesse kay Jonas ng naka-ngiti. "Mmm..." ungol niya bilang pagtugon.

"W-wala naman. Nag-aalala lang ako sayo."

Tumawa ng malumanay si Jesse pero alam niyang halata ni Jonas na pilit lang iyon. "Ano ka ba? Ok lang ako." sabay buntong hininga. "Hindi ako nagsisisi. Pero... hindi ko lang talaga maiwasang makonsensya at malungkot sa nangyari kay Itay. Pero," tonong naninigurado. "umaasa akong darating ang araw na magkakaayos din kami. Kayo ni Itay."

"Salamat Jesse."

Napakunot noo si Jesse nang tumitig kay Jonas. "P-para saan?" Kahit hindi nakatingin sa kanya si Jonas napansin niya ang matamis nitong ngiti.

"Kasi, kahit ganoon ang nangyari, sa akin ka pa rin sumama." saglit na tumingin si Jonas kay Jesse. "Ikaw ang kasiyahan ko Jesse. Kaya nagpapasalamat ako dahil ako ang pinili mo."

"Ako rin Jonas. Ikaw ang kaligayan ko."

"Pero Jesse, dapat  ba akong sisihin dahil, ang ibig kong sabihin, kung hindi tayo pumunta sa inyo, hindi sana mangyayari yun kay Itay."

Bumuntong hininga muna si Jesse. Naalala kasi nya ang ama sa puntong sinusugod nila ito sa hospital. "Hindi. Ganoon din naman Jonas. Darating at darating din tayo dito. Mas maganda na nga siguro na mas maaga kasi malakas pa si Itay. Paano kaya kung kelan mahina na si Itay? Baka hindi pa ako mapatawad noon pati ni Inay. Narinig mo naman ang sabi kanina ni Inay di ba?"

"Oo."

"Hindi ako nagsisisi at hindi kita sinisisi Jonas. Nagpapasalamat pa nga ako dahil naroon ka at handa mo akong ipaglaban."

Napa-ngiti ng malawak si Jonas sa sinabi ni Jesse. "Ah Jesse, siguraduhin mong mapapadala mo agad ng buo ang sasahurin mo para sa Itay mo. Magdadagdag ako. Paalala mo lang sa akin."

"Naku, wag mong problemahin yun. At, wag mong isipin yun lalo na kapag nagtatrabaho ka. Mag-focus ka sa trabaho mo. Ako na ang bahala doon."

"Basta, gusto ko magdagdag."

"Ikaw ang bahala pero, baka araw-arawin mo ang O.T. nyan?"

Natawa si Jonas. "Ayaw mo nun, mabilis ang promotion? Baka imbes na encoder lang ako sa isang kilalang bangko makita mo na lang na ako na pala ang may-ari."

"Loko ka. Grabe naman yun." sabay tawa. "Kugn kaya mo ba eh, susuportahan kita. Pero, tulad ng dati, masaya na ako sa kung anong meron tayo. Sa kung anong napagkakasya natin ngayon. Kaya pakiusap Jonas alagaan mo rin personal ang sarili mo. Baka magkasakit ka nyan. Sabi ko sayo huwag mong alalahanin ang pagpapadala ko kay Itay."

"S-sige."

-----

"Jesse, anak. Bakit mo hinayaang maging ganyan ka? Hindi mo na kami inisip ng iyong ina. Hinayaan kita na sundin ang gusto mo. Dahil ang sabi mo ay para naman sa amin. Pero, bakit sa pagbabalik mo iba ka na? Wala akong natatandaang umalis ang anak ko na bakla. Kaya wala akong inaasahang anak na babalik na bakla... bakla... bakla..."

"Jesse, jesse gising. Jesse gising." yugyog ni Jonas kay Jesse. Naalimpungatan siyang umuungol si Jesse. "Jesse, binabangungot ka." pag-aalala niya.

Nagising si Jesse. Pero hindi pa rin nawawala sa kanyang utak ng paulit-ulit ang huling katagang binitiwan ng kanyang ama sa kanyang panaginip. "Napanaginipan ko si Itay, Jonas."

Hinimas ni Jonas ang likuran ni Jesse. "Sandali kukuha lang ako ng tubig." Nasa side ni Jesse ang table kung saan naroon ang isang pitsel ng tubig at baso."

Habang kumukuha si Jonas ng tubig ay nagsalita si Jesse. "Jonas, galit sa kin si Itay."

"Panaginip lang yun Jesse. Hindi totoo ang panaginip. Sabi nila kabaligtaran daw ang ibig sabihin ng panaginip." Binigay ni Jonas ang isang baso ng tubig kay Jesse.

Sumimsim muna si Jesse bago nagsalita. "Sana nga Jonas. Teka, anong oras na ba?" Sabay pa silang napatingin sa wall clock. "Hindi na ako matutulog Jonas. Bababa na ako."

"May isang oras pa. Ise-set ko na lang ang alarm clock." yaya ni Jonas para matulog pa.

"Hindi na. Baka bumalik lang yung panaginip ko. Ikaw na lang ang matulog. Gigisingin na lang kita. Ihahanda ko na rin ang mga gagamitin mo."

"O sige, pero kiss mo muna ako."

Madiin ang ibinigay na halik ni Jesse sa labi ni Jonas.

-----

"Grabe ang laki ng pinagbago ni Sir James. Ilang linggo nawala. Tapos ayan, ang bumawi sa trabaho." tsismis ng isang empleyada.

"Oo nga eh. Hindi na tulad ng dati na kapag binabati mo, tumatango. Tapos minsan ngumingiti. Grabe ang pogi" tili naman ng isang babae.

"Ay naku! Wala ng ganyan kay Sir."

"Oo, serious na siya ngayon. Pero pogi pa rin. Walang kupas."

"Oo naman noh. Pero ang ipinagtataka ko lang, bossing tapos naroon sa supermarket nagbabantay sa mga empleyado?"

"Oo nga eh. Parang gusto yata pati na rin siya bodyguard na rin." sabay tawa.

"Hindi lang yun, may nagtsismis na minsan na rin siyang nag-pack ng mga items pagkatapos bilangin sa counter. Grabe."

"Oo nga. Ewan ko ba. Parang kailangan na nating magseryoso sa pagtatrabaho. Parang laging nandyan ang mga mata ni Sir James nagmamasid. Naalala mo yung napaalis kahapon lang. Napansin lang na nakatulala, tinanggal na agad."

Biglang kinabahan ang isang babae. "Oo nga, dali balik na tayo sa trabaho baka may mata si Sir James dito."

[04]

"Ang aga ko na nga nagising mukhang male-late pa ako." reklamo ni Jesse habang tumatakbo nang makababa sa  jeep na sinakyan. "Martes naman ngayon pero ang traffic. Sumakit tuloy ang ulo ko. Sana makapagtrabaho ako ng maayos nito." Papasok na siya sa locker room nang may makasalubong siya.

"Bakit ngayon ka lang?"

Namilog ang mga mata ni Jesse nang mapatingin sa mukha ng nagsalita. "S-sir James?"

"Oo. Bakit ngayon ka lang?"

"Late po ba ako?" parang wala sa kaalaman ni Jesse ang naitanong.

Naningkit ang mga mata ni Justin. "Kaunti na lang. Ang tinutukoy ko, bakit hindi ka pumasok kahapon?"

Bahagyang napa-isip si Jesse. "Oy, hinihintay pala ako nito. Bakit po?"

"Bakit po?" sarkastikong balik tanong ni Justin. "Tinatanong pa ba yun. Malamang may trabaho ka, pero hindi ka pumasok ng walang abiso."

"Ay." saka pumasok sa isipan ni Jesse ang nagawa. "Oo nga po pala." Napakamot siya sa ulo. "K-kasi Sir... ah..."

"Sir James," tawag ng isang empleyada sa likuran. "Ngayon po ang dating ng mga stocks. Nagsabay-sabay po kasi ang delivery, kaya kailangan po natin ng workers sa warehouse."

"Ok." sagot agad ni Justin.

"So, Sir James sa loob po ako kukuha ng mga pansamantalang pahenante." pahayag ng empleyada.

"Oo isama mo 'to." Ang tinutukoy ni Justin ay si Jesse.

"A-ako?" Nandidilat pa nga ang mga mata ni Jesse nang tukuyin ang sarili. Parang nakalimutan pa niyang sumasakit ang ulo niya.

"Oo. Bakit?"

"W-wala naman Sir. Naninigurado lang po ako." sagot ni Jesse.

Nagsalita si Justin sa empleyada. "Bumalik ka na sa trabaho mo, ak na ang mamimili sa loob."

"Po?" gulat ng empleyada.

Hindi na pinansin ni Justin ang babae kundi tinawag ang atensyon ni Jesse. "Ikaw, sumunod ka sa akin."

Napakamot na lang sa ulo si Jesse. "Mapapalaban pa yata ako ngayon ah." Tahimik na nakasunod si Jesse sa boss niya habang kumukuha ng ilang maaring maging pahinante pansamantala. Nagtataka naman si Jesse sa ipinapakita ng kanilang boss. Hindi siya makapaniwalang ang boss pa rin niya ang gumagawa noon. "Ano kaya ang nakain nito?"

Kung dati hindi nila nakikita sa buong araw si Sir James dahil maghapon ito sa loob ng opisina. Swerte na lang kung makita nila itong naglalakad papasok o pauwi. Pero ngayon, nakakaharap pa nila at nakakausap. Yun nga lang mapapansin mo na laging seryoso. Galit.

-----

"Napapadalas yata ang pag-sakit ng ulo ko?" natanong ni Jonas sa sarili nang maka-bawi. Muli na naman kasing sumakit ang ulo niya. Mabuti na lang at lagi siyang handa. Laging nariyan ang kanyang pain reliever.

"Kailangan ko na sigurong magpatingin. Iba na ang sakit na nararamdaman ko. Mas lalong lumala ang pagkirot ng ulo ko."

Muli pa si Jonas huminga ng malalim. Siniguradong maayos na ang pakiramdam bago bumaba ng kanyang kotse. Hindi na nga siya pumasok kahapon kung kailan ang unang araw at opisyal na trabaho niya tapos ngayon ay late pa siya.

-----

"'Ang gagawin ninyo ay tumulong magkamada ng mga boxes." sabi ni Justin habang ginagabayan ang mga trabahador papunta sa warehouse. Kasama doon ni Jesse na kanina pa lihim na iniinda ang sakit ng ulo. "Hayaan niyo ang mga delivery ang magpasok dito sa loob  pero kayo na ang magpatas ng mga ipapasok nila dito. Maliwanag ba iyon?"

Napansin ni Jesse ang isang empleyadong incharge sa warehouse na panay ang buntot sa boss nilang si Justin. Makikita sa hitsura nito ang pag-aalala dahil gawain niyang siya ang mag guide sa kanila pero ang boss nila ang gumagawa.

Napatingin si Jesse sa mga kahon kahon na nakapatas o patong patong. Nalula siya sa taas. Iniisip niya na kailangan pa pala nilang gayahin ang klase ng pagpapatas na ganoon.

"Ganyan ang gagawin ninyo." si Justin habang itinuturo ang mga dati nang nakapatas na mga kahon.

Sa isip ni Jesse parang nabasa ng kanilang boss ang nasa isip niya. "Grabe, kung ako ang aakyat baka mahulog ako. Tsss, bakit pa kasi ngayon pa sumakit ang ulo ko. Sana lang na hindi ako ang aakyat."

"Ikaw Jesse.-" hindi na-ituloy ni Justin ang sasabihin nang biglang may pumasok na isang empleyada sa opisina ng kanilang boss.

Biglang kinabahan si Jesse. Iniisip niyang kaya siya tinawag ay para sabihing sa itaas siya pupwesto. "Ang lakas talaga makabasa ng isip 'to Hmmpt." reklamo niya sa isip.

"Sir," tawag ng empleyadang kakapasok lang. "May kailangan po kasi kayong pirmahan sa office, kailangan na daw po."

"Dalhin mo na lang dito." sagot agad ni Justin.

"A-h, sige po." sagot ng empleyada at saka umalis.

Muling tumuon ng pansin si Justin kay Jesse. "Ikaw ang pumwesto sa baba. Matangkad kaya, mas magandang ikaw ang mag-abot ng mga kahon pataas."

Lihim na nagulat si Jesse. Mali pala ang kanyang iniisip. Sa kabila noon ay nagpapasalamat siyang umaayon sa kagustuhan pa rin naman niya ang pagkakataon.

"Sige na." saka tumalikod si Justin sa mga trabahador niya.

-----

"Jonas." magiliw ang pagkakabati ni Mr. Robledo kay Jonas. Pero alam ni Jonas na may ibig sabihin ang ganoong bati sa kanya ng ninong at ang presidente ng bangko na iyon. Pero agad naman yun sinalubong ni Jonas ng matamis na ngiti.

"Ninong." si Jonas.

"Iho, magaling. Akala ko ba gusto mong magtrabaho? Inaasahan pa kita kahapon ah. Ngayon naman late. Ayan ang willing magtrabaho. Mmm mukhang gusto kong bawiin ang sinabi ko."

"Ninong naman."

"Well..."

"Ninong."

"Sumunod ka sa opisina. Doon tayo mag-usap kung ano ang magiging trabaho mo."

"Yes. Akala ko pa naman matatanggal na ako."

Natawa si Mr. Robledo. "Bakit matatanggal kung hindi pa naman natatanggap." Napakamot naman si Jonas sa ulo. "Pero Jonas, marunong ka ba sa loob ng..." saka ibinulong. "restroom?"

Nanlaki ang mga mata ni Jonas. "Ninong?"

Ang lakas ng tawa ni Mr. Robledo. "Sumunod ka na nga lang."

-----

"Ok na ito kesa matanggal." Pinilit ni Jesse na ngumiti. Pero nang abutin niya ang isang malaking box na ang laman ay sigarilyo ay bigla siyang napabahing. Maalikabok kasi ang isang yun. Bumagsak ang malaking kahon na gumawa ng bahagyang ingay na tama lang para marinig ng kanilang boss na kasalukuyang nakaupo habang inaasikaso nito ang mga papel na nasa harapan.

Napa-tingin si Justin sa pinagmulan ng ingay. Halata sa mukha niya ang iritasyon. "Anong nangyari?" saka niya nakita si Jesse na binubuhat ang kahon. "Siguraduhin nyong huwag ibagsak yan. Ingatan niyo yan."

Nakaramdam ng pagkapahiya si Jesse sa sigaw na iyon ng kanilang boss. Lalo pa nang makita niyang kunot noo itong nakatingin sa kanya. Tumango na lang siya bilang tugon sa boss na medyo nasa kalayuan. Napa-buntong hininga na lang siya at naging alisto sa mga ipinapasang kahong mabibigat ng sigarilyo. Minsan napapangiwi kapag naipapasa sa kanya ng mali ang kahon. Masakit sa braso pero hindi niya magawang umangal.

"Bilis bilisan ninyo." utos ni Justin na nakayuko habang pinipirmahan ang mga papeles na nasa harapan.

"Ayos, ang dali kasi nito eh. Siya kaya ang magbuhat ng mabibigat na 'to. Ewan ko lang kung hindi magkapasa yang balat mo." angal ni Jesse sa kanyang isip.

"Jesse, bilis. Bumabagal ka yata?" pansin sa kanyan ng katrabaho niya.

Bigla si Jesse napa-tuon ng pansin sa ginagawa. Sinaway niya ang sarili na huwag nang mag-isip ng kung ano-ano.

-----

"Maupo ka Jonas." anyaya ni Mr. Robledo. Umupo naman si Jonas na magiliw. Naka-ngiti. "Napag-isipan mo na ba kung tatanggapin mo ang trabaho?"

"A-ang alin Ninong? May sinabi ka na ba?" nagtatakang si Jonas.

"Wala pa ba?"

Nag-isip si Jonas. Wala siyang matandaang sinabi ng kanyang ninong maliban sa, "Ninong?" bigla niyang sigaw. "Imposible ka. Sigurado kang sa maintenance mo ako ilalagay?"

Sobra ang tawa ni Mr. Robledo. "Binibiro lang kita, Iho."

Napa-hinga ng malalim si Jonas. Nagulat talaga siya. Akala niya ay yun nga ang ibibigay sa kanya. "Eh ano po ang magiging trabaho ko?"

"Aalis ako for one week kasama ang secretary ko. Ngayon, gagawin kitang isa sa office staff ko habang wala ako. Alam na ni Ms. Lamino. Siya na lang ang bahala sa orientation. Bukas."

Kanina pa naka-ngiti si Jonas. Pero agad iyon napalitan ng pagkunot-noo sa huling sinabi ng ninong. "Bukas?"

"Bukas ang alis ko kaya maari mong simulan ang trabaho mo tomorrow. Pero ikaw, mahilig ka naman manatili dito. Maari mong simulan ngayon pero, tingin ko busy ngayon si Ms. Lamino kaya baka hindi kaniya maturuan."

"Ah..." napa-ngiti ng maluwang si Jonas.

"Pwede ko bang malaman kung bakit ka ngumingiti ng ganyan? Alam ko masaya ka dahil nasunod na ang gusto mo pero sa tingin ko may iba pang dahilan."

Natawa si Jonas. "Ninong, tama kayo sa alam niyo pero wala na pong iba."

"Para kasing..." saglit na inistima ng tingin ni Mr. Robledo ang inaanak bago nagpatuloy sa pagsasalita. "Para kasing may nagpapasaya na sa inaanak ko."

Muling tumawa si Jonas. "Maari po Ninong."

"Sabi na. O siya, ikaw na ang bahala sa sarili mo. May gagawin pa ako."

"Sige po Ninong. Maraming salamat po. Aalis na po ako."

"Sige, Iho."

-----

Dalawang oras na yata ang nakakalipas nang magsimulang magtrabaho si Jesse para sa araw na iyon at ramdam na ni Jesse ang mas matinding pananakit ng kanyang ulo. Naduduwal siya. Alam niyang dahil iyon sa maaga niyang pag-gising at pag-ligo.

"Nabigla ako sa ginawa kong pagligo kanina. Ang sakit ng ulo ko." naibulong niya nang matapos sila sa ginagawa. May kasunod pa ang trabaho nila.

"Sana lunch break na. Gusto ko na magpahinga. Nasusuka na ako."

"'Yung susunod simulan niyo na. Para madaling matapos." utos ni Justin.

Imbes na hindi nagmamadali Jesse, bigla siyang napatakbo palapit sa susunod nilang gagawin.

-----

"Gusto ko munang magpa- check up bago umuwi ng bahay."

Sinugod ni Jonas ang alam niyang malapit na pagamutan kung saan siya maaring magpa-check up. Para kasi sa kanya hindi na biro ang nararamdaman niya. Noong bata siya nakakaranas na siya ng pagsakit ng ulo hindi ganoon kadalas. Kaya hindi na niya ito binibigyan ng pansin. Noong mag high school siya, naranasan niyang sumakit ang ulo dalawang beses isang araw. Hanggang sa madalas ng sumakit ang ulo niya na naghatid sa kanya para magpakunsulta. Hindi niya sinasabi ang nararamdaman niya sa iba. Kahit sa kuya Justin niya.

Sa pagpapakunsulta niya, doon niya nalaman na may brain cancer siya. Hindi naman daw malala. Sa puntong iyon, hindi siya nakaramdam ng kung anong takot. Mas inisip pa rin niyang ilihim sa lahat. Mas lalong ang pagsakit ng kanyang ulo sa pagdating ng araw, at unti-unti rin siyang nag-iisip ng mga bagay-bagay sa kanyang buhay o kung ano ba ang plano niya.

Pinilit niyang maging masaya sa gitna ng kalungkutan na ang kuya Justin lang niya ang maasahan niya. Ngunit sa puntong may nararamdaman siya, umalis pa ang kanyang kuya patungong abroad para mag-aral. Kaya ng mag-college siya, pinili niyang sumama sa yaya ng barkada. Naroon ang pag out of town, mountain climbing, at kung ano-ano pa na maari ni Jonas gamiting oras na makapag-isip at hanapin ang sarili. Hindi na rin siya umuuwi ng bahay noon.

Ayaw niyang sumailalim sa kung ano mang treatment o surgery dahil ang iniisip niya sa mga oras na iyon ay mamatay din naman siya. Masaya na siya sa nangyayari sa buhay niya. Para sa kanya, kontento na siya sa ganoon. Nariyan naman ang kanyang gamot, para sa pansamantalang lunas sa nararamdamang sakit.

Ang hindi niya alam ay makikilala pala niya si Jesse. Ang magbabago ng takbo ng kanyang buhay.

-----

Parang nakaramdam ng pag-asa si Jesse sa gitna ng nararamdaman nang makitang isang kahon na lang dapat niyang buhatin. Hindi man makita sa kanyang galaw o hitsura ang kasiyahang nadarama, ang kanyang isip ay nagdidiwang sa nalalapit na pagtatapos na trabaho.

"Makakapag-pahinga na rin ako. Salamat po Lord." Huminga pa siya ng malalim pagkatapos niyang ma isa isip iyon. "Tapos na rin." naisa tining niya nang maiabot ang huling kahon. Pero nagulat siya nang biglang tumawag ang kanilang boss sa kanilang likuran. Akala niya ay may ipagagawa pa ito.

"Sigurdo na ba kayong tapos na yan? Maayos ba yan?" tanong ni Justin nang makuha ang atensyon ng lahat.

"Opo." sagot ng karamihan. Hindi na nagawang sumagot ni Jesse. Nanatili siyang nakayuko.

"Good. Maari na kayong mag-break." sagot ni Justin nang hindi ngumingiti.

 Naka-hinga na naman si Jesse nang maluwag. "Akala ko... Hmm thank you talaga Lord. Makakapagpahinga na rin ako."

Isa-isa nang nag-alisan ang lahat habang si Jesse ay parang bilang na bilang ang paghakbang habang bahagyang nakayuko. Hindi niya alam na napansin siya ng kanilang boss na si Justin. Pero kahit napansin siya ng boss niya, wala naman itong balak magtanong kung bakit ganoon ang kilos niya.

Napakunot noo lang si Justin habang naka-tingin kay Jesse.

-----

Minabuti ni Jesse na maupo sa bench na madalas na niyang upuan. Doon siya magpapalipas ng oras bago magsimula uli ang kanilang trabaho. Wala siyang ganang kumain. Ang gusto lang niya ay pumikit. Umaasa siyang bago magsimula uli ang trabaho ay mawala na ang sakit ng kanyang ulo o kahit man lang mabasawan iyon.

Nakapikit si Jesse nang biglang may tumapik sa kanyang hita.

"Pare, wala kang balak kumain? Ang hirap ng ginawa natin kanina at biglaan pa. Hindi ka ba nagugutom?" isang katrabaho.

"Hindi. Hindi ako nagugutom." Muli siyang pumikit.

"Mukhang may dinaramdam ka ah?"

Saglit bago pa sumagot si Jesse. "Oo, sumasakit ang ulo ko." sabi niya kahit nakapikit. "Pero busog ako."

"Sige, pagbalik ko dalhan kita ng gamot."

"Sige salamat."

"Pero, pwede ka namang maghalf-day ah. Pwede mo namang sabihin na may nararamdaman ka."

"Ok lang ako. Nakaya ko nga kanina eh."

"Huh? Ibig sabihin kanina, kanina pa masakit yang ulo mo?"

Dumilat si Jesse. "Oo ganun na nga." saka sumilay ang ngiti.

"Pambihira ka. Sige. Dadalhan kita ng gamot para sa sakit ng ulo. Hintayn mo ako dyan."

"Oo, maraming salamat pre." Muling pumikit si Jesse.

-----

Balisa si Jonas habang naglalakad pabalik sa kanyang kotse. Ang mga mata naman ay naluluha. Hindi niya nagustuhan ang sinabi ng doctor na sumuri sa kanya. Wala pa naman silang ginagawang test o examinations pero batay sa mga sinabi niya, nagbigay ng mga halimbawa ang doctor kung saan hindi niya matanggap ang posibilidad sa kanyang sakit.

"Imposible." Naibagsak ni Jonas ang kamay sa bandang ibabaw ng kanyang kotse. Hindi niya alam kung maiiyak ba siya o magagalit o mananahimik na lang sa sinabi sa kanya ng doctor. "Hindi ako pwede magkaroon noon. Mahabang-mahaba pa ang pagsasamahan namin ni Jesse."

[05]

Naka-inom na ng gamot si Jesse pero parang hindi iyon tumalab. Pinilit niyang ipagpatuloy ang trabaho kahit iba na talaga ang kanyang nararamdamang sakit.

"Jesse, nag-aalala ako sayo." sabi ng katrabaho ng maibot sa kanya ang kahon.

"Ok lang ako." malumanay na sagot ni Jesse. "Baka bukas hindi mo na ako makita kapag hindi ko ito tinapos." biro pa niya.

"Bahala ka na nga."

Ipinagpatuloy nila ang trabaho. Saka lumitaw si Justin ang kanilang boss.

"Huwag hayaang bumagsak." si Justin at napatingin kay Jesse. "Parang lalambot-lambot ka?"

Walang balak si Jesse na sumagot pero mukhang gusto pa yatang mag-tanong ng kanilang boss dahil lumapit pa ito sa kanya.

"Ay Boss..." singit ng katrabaho ni Jesse. "Kanina pa pong umaga sumasakit ang ulo niyan. Ayaw lang magsabi dahil natatakot matanggal."

"Shhh..." saway agad  ni Jesse. "Sir, hindi po totoo yun. Ok lang po ako." Pero hindi niya magawang tumingin ng diretso dahil bahagyang umiikot ang paningin niya. Naghintay siya ng sagot pero katahimikan ang namutawi sa kanilang boss.

"Ipagpatuloy nyo na yan." saka sinabi ni Justin. Pagkatapos ay tumalikod na ito.

Nang maka-alis na ang boss, "Ikaw talaga. Pinapahiya mo pa ako." si Jesse. Hindi naman galit si Jesse sa ka-trabaho sa ginawa nito pero nainis talaga siya.

"Hindi naman. Gusto ko lang malaman niya na may dinaramdam ka."

Dahil sa sagot na iyon, parang nahimasmasan si Jesse mula sa inis ay kailangan pala niyang ma-appreciate ang ginawa ito. "Hayss, pasensiya na ah. Nagulat kasi ako kanina. Hindi inisip na ibubuko mo ako. Salamat na lang. Pero tignan mo hindi ako pinansin."

"Eh ano, basta alam niya. Para kapag hindi ka naka-pasok bukas, alam na niya na dahil may sakit ka."

"Ganoon ba iyon." natawa si Jesse.

"Oo."

-----

"Hindi ko dapat isiping may sakit ako. Hindi ko ipapakita kay Jesse na nalulungkot ako. Hihintayin ko siya sa bahay tapos sosorpresahin ko siya. Bibili ako ng pagsasaluhan namin. Magdidiwang kami. Papasayahin ko siya. Gagawin ko lahat mapaligaya ko lang siya." Ito ang sunod-sunod na binitiwan ni Jonas habang lulan ng sasakyan patungo sa restaurant sa harap ng 3J supermarket na pag-aari ng kuya Justin niya.

Noong huling punta kasi nila Justin at Jesse doon napag-kwentuhan nila ang sarap ng lutuin kaya sinabi nilang kapag gusto nilang kumain sa labas doon na lang sila pupunta. Ngayon, ang naisip ni Jonas ay umorder para ihanda sa pagdating ni Jesse.

"Dapat lang na maging masaya kami ni Jesse."

Maya-maya pa ay narating na niya ang parking lot ng restaurant na iyon. Hapon na sa oras na iyon. Pagkababa niya ng saskyan, hindi niya intensyong tumingin sa kabilang kalye kung saan nakatayo ang 3J supermarket ng kuya niya nang mapansin niya ang patawid.

"K-kuya?" Biglang nataranta si Jonas. Balak sana niyang bumalik sa loob pero huli na para niya gawin iyon. Nakita niyang kinawayan siya ng kanyang kuya. Nakita na pala siya nito. Napa-buntong hininga na lang siya at hinintay itong maka-lapit.

"Jonas!" Humihingal pa si Justin nang makaharap ang kapatid. "Saan ka ba nagpupunta? Bakit bigla ka na lang nawala?"

"K-kuya..." hindi alam ni Jonas kung paano magpapaliwanag o mag-aalibi sa kanyang kuya.

"Anong gagawin mo rito? Kakain ka ba dyan? O makikipagkita ka talaga sa akin? Bakit dito mo pinarada ang kotse mo? Malawak ang parking lot sa kabila. O hindi talaga ako ang sadya mo? Jonas..."

"Kuya, pasok na muna tayo sa loob." yaya na lang ni Jonas sa kuya niya sa loob ng restaurant. Tingin niya ito na rin ang tamang panahon para magtapat siya sa kanyang kuya. Inisip na lang niyang talagang pinagtagpo silang dalawa ngayon para makapag-usap.

-----

Nauna si Jonas na pumasok habang kasunod ang kanyang kuya Justin. Si Jonas na rin ang pumili ng lamesa para sa kanila. Ang napili niya ay yung malayo sa karamihan. Gusto na rin niyang magkausap na sila ng kanyang kuya. Gusto niyang malaman na nito kung anong mayroon siya at matanggap nito kung ano ang gusto niya.

Sabay pa silang umupo. Saglit pa ang bumilang nang ang katahimikan ang nanguna. Si Justin na lang ang bumasag sa doon.

"Ang iniisip ko, kaya mo ako uli iniwan dahil nagalit ka sa akin sa ipinakita ko sayong ugali noong kasalukuyang nagdadalamdahati ako kay Dad." malungkot na sabi ni Justin sa kapatid.

Sasagot na sana si Jonas nang dumating ang waiter. Nagsabi si Jonas na kape lang ang sa kanya. Walang hiniling si Justin.

"Hindi naman kuya. Pero," sagot niya pagkatalikod ng waiter. "...humihingi ako ng tawad nang iwan kita dahil may gusto rin akong gawin kaya, minabuti ko na ang umalis. Pinagbilin na lang kita kay Aling Koring."

"Gaya nga ng pagkakasabi sa akin ng yaya mo."

"K-kuya..." Gusto nang magsimula ni Jonas na magtapat sa kanyang kuya. Pero parang may gusto rin sabihin ang kanyang kuya sa kanya. Nakikita niya iyon sa mga mata nito.

"Hindi ka pa ba uuwi?" nangingilid ang mga luha sa mga mata ni Justin.

"Kuya..."

"Jonas, nag-iisa na lang ako. Hindi ibig sabihin na kaya kong kumain ng sagana araw-araw ay masaya na ako. Bakit hindi ka pa sa bahay mag-stay?" napayuko si Justin. "Nangungulila ako..."

"Kuya, may sarili na akong buhay." Kahit naawa siya sa kanyang kuya Justin mas pinili pa rin niyang huwag magpakita ng kahit anong damdamin. Pinipilit niyang maging matatag.

"Bakit? May asawa ka na ba?" Pinakatitigan ni Justin ang kapatid. Para bang makikita niya ang kasiguraduhan ng tanong niya sa mukha ni Jonas. "Malaki, malawak ang bahay natin Jonas. Bakit hindi mo na lang siya doon isama. Itira, para magkakasama tayo. Mas magulo mas masaya."

Napangiti si Jonas sa sinabi ng kanyang kuya. Isa iyon sa maari niyang panghawakan para maipakilala sa kanyang kuya si Jesse. Nagkaroon siya ng lakas ng loob para sabihin ang kinakasama. "Oo kuya, may kasama na ako sa buhay. Nagsasama na kami."

Dumating na ang inorder na kape ni Jonas.

"Bakit hindi mo ipakilala sa'kin? Gaya nga ng sabi ko pwede kayong tumira doon. Walang problema."

"Pero kuya..." parang gustong umatras ni Jonas. Napahigop muna siya ng kape. Hindi kasi niya masabing kapwa lalaki ang kinakasama niya.

"Ano? Anong problema? May anak na ba kayo o ano... sabihin mo. Ok lang sa akin basta mahal niyo ang isa't isa, Kahit ano pa yan. Jonas."

"Nagpapasalamat ako kuya sa gusto mong mangyari pero..." napa-buntong hininga si Jonas.

Hinawakan ni Justin ang isang kamay ng kapatid. Wala siyang pakialam kung ano man ang isipin ng mga taong nakapansin sa ginawa niya. "Jonas, ang gusto ko lang, huwag ka ng lumayo. Tayo na lang ang magkasama. Lahat ng kamag-anak natin ay malayo na at may sari-sariling buhay. Tayo na lang ang magkasama. Iiwan mo pa ako? Kaya pakiusap kapatid ko. Kung ano man ang nagiging hadlang, mapag-uusapan natin yan. Kuya mo ako di ba. Kilala mo ako. Lagi kitang iniintindi dahil mahal kita. Pakiusap."

"Kuya bakla ako." tuwirang sabi ni Jonas. Pati siya ay narindi sa sinabi niya. Hindi niya sigurado kung narinig ba iyon ng kanyang kuya. "Bakla ako kuya, bakla ako." pag-uulit niya sa malumanay sa pananalita. "Lalaki ang kasama ko."

Napa-urong ang kamay ni Justin mula sa kamay ni Jonas. Nabigla siya sa narinig mula sa kapatid. Hindi iyon ang iniisip niya sa kapatid. Wala siyang alam. Naglalaro ang mga bagang niya sa narinig. "P-papaano..."

"Matatanggap mo pa ba ako?" nagsimula nang mangilid ang mga luha ni Jonas. Nakikita niya sa mukha ng kanyang kuya ang pagka-dismaya. Pero nanatiling tahimik ang kanyang kuya sa tanong niya. "Sabi na. Sabi na nga ba. Kaya nga ba ayaw ko sabihin sayo. Alam ko na hindi mo magugustuhan."

"Bakit hindi ko alam?" tanong ni Justin sa mataas pero mahinang tono.

Ramdam ni Jonas ang pigil na galit ng kanyang kuya. Kahit papaano ay natatakot din siya sa kanyang kuya. Napa-isip din siya sa tanong ng kanyang kuya. "H-hindi ko rin alam."

"Papaanong hindi mo alam."

Tipong napipilitan lang si Jonas magpaliwanag. "K-kailan lang kami nagkakilala. Pero sapat na iyon na iyon para masabi ko at sigurado akong mahal ko siya."

Nasapo ni Justin ang kanyang noo. "Jonas! A-anong nakain mo? Hindi ka naman ganyan dati?"

"Kuya ito ako. Ako 'to. Ito ang gusto kong mangyari sa buhay ko. Masaya na ako."

Naghagilap ng hangin si Justin. Hindi niya maunawaan ang mga sinasabi ng kapatid. Kung hindi niya ginawa ang huminga ng malalim baka hindi niya mapigilan ang sariling lumabas ang galit. "Nagbibiro ka lang Jonas. Ayaw mo lang na makasama ako. Gusto mo lang gumawa ng kwento para magalit ako sayo."

"Totoo ang sinasabi ko kuya."

Kulang na lang madurog ang mga bagang ni Justin sa kaka-tiim bagang. "Hindi ka bakla Jonas."

"Hindi na magbabago ang isip ko." Tumingin si Jonas sa labas ng restaurant. Parang natatanaw niya si Jesse. "Ganun din ang puso ko. Mahal namin ang isa't isa. Masaya na ako roon."

"Hindi mo alam ang sinasabi mo Jonas."

Napa-tingin siya si Jonas sa kanyang kuya. "Paanong hindi ko alam kuya. Ako may hawak ng pag-iisip ko kaya alam kong mahal ko siya."

"Pera lang ang habol sa iyo nang taong iyon. Maniwala ka sa akin."

Naningkit ang mga mata ni Jonas. Nasaktan siya sa sinabi ng kanyang kuya. "Ikaw ang hindi nakakaalam sa mga sinabi mo kuya." Dumukot si Jonas sa kanyang pitaka ng sapat na halaga para sa inorder na kape. Nang mailapag iyon sa lamesa ay agad-agad tumayo para umalis. "Kuya, maraming salamat." Pinilit niyang ngumiti. Iniwan niya ang kanyang kuya na tahimik na pinaninindigan ang mga sinabi.

Talagang nasaktan ng sobra si Jonas sa huling salitang binitiwan ng kanyang kuya. Siya lang ang nakakakilala kay Jesse kaya walang karapatang husgahan ng kanyang kuya si Jesse. "Hindi ganoon si Jesse." Saka niya pinaandar ang sasakyan. Napansin niya sa side mirror ang paghabol ng kanyang kuya. Pero hindi na niya ito pinansin.

-----

Naka-uwi si Jonas na masama ang loob. Masama ang loob dahil hindi sila nagka-intindihan ng kanyang kuya Justin. Pero ang higit pa roon, hindi niya nagawa ang balak niya. Balak sana niyang bumili ng pagsasaluhan nila ni Jesse sa restaurant kanina. Nang maipark na ang kanyang kotse ay agad siyang umakyat sa kanyang kwarto para magpahinga.

Hinubad niya ang kanyang suot maliban sa panloob at saka dumapa sa kama. Doon niya tahimik na nilabas ang sama ng loob. Hanggang sa makatulugan na niya.

-----

Hindi magawang mag-concentrate ni Justin sa binabasa sa loob ng kanyang opisina. Maya't maya siyang napapa-asik sa kawalan kapag naaalala ang kaninang pag-uusap nila ni Jonas.

"Sir James, gusto niyo po ba ng kape?" tanong ng kanyang secretary.

Napatitig si Justin sa kanyang sekretarya bago sumangayon. Nasapo niya ang kanyang noo. Huli na kung pumasok sa utak niya ang sinabi ng kanyang sekretarya. Napatingin siya sa kanyang relo.

"Ano naman ang gagawin ko sa bahay? Ayoko pa umuwi, pipilitin kong abalahin ang sarili ko dito. Kailangan ko para makalimot."

-----

Hindi na talaga kinaya ni Jesse ang sarili. Minabuti na niyang manahimik sa isang sulok at doon magpahinga. Ito na rin ang sinabi ng mga katrabaho niya. Tutal wala naman daw si Sir James, kaya kunin na daw niya ang sandali na makapag-pahinga.

"Maraming salamat sa inyo ha?" si Jesse nang makaupo sa isang tabi.

"Ikaw naman kasi, sinabi na sa iyong pwede ka namang maghalf day..."

"Baka matanggal ako. Kailangan ko pa naman ng pera."

Natawa ang katrabaho ni Jesse. "Lahat tayo kailangan ng pera pero sana naman isipin din natin ang sarili natin. Mas lalo tayong mawawalan ng pagkakataong makapaghanap ng mapagkakakitaan kung hindi natin bibigyan ng pansin ang kalusugan natin."

Tinamaan si Jesse sa sinabi ng katrabaho. "Oo alam ko. Pero, ngayon lang naman nangyari sa akin 'to. Kaya akala ko kaya ko."

"Sige ikaw, sabi mo eh. Oh balik na ako sa trabaho, kaunting oras na lang makaka-uwi na rin tayo."

"Pero kapag napansin nyo si Sir James, sabihan niyo agad ako ah." pahabol ni Jesse.

"Oo. Ikaw talaga takot matanggal." sabay tawa ng katrabaho.

Napa-ngiti na rin siya.

-----

Nagulat si Jesse nang bulungan siyang pwede na silang mag-out.

"Nakatulog pala ako." sa isip ni Jesse. Pero nang pilitin niyang tumayo, naramdaman niyang hindi niya kaya. Nanlalambot siya. Masakit ang mga kalamnan niya. Nahihilo siya. Wala nga pala siyang kinain kanina.

"Alalayan kitang makatayo." sabi ng katrabaho.

"Sige, salamat ah."

"Sa locker room ka ba dederetso?"

"Oo, kukunin ko gamit ko doon bago umuwi." nahihilong sagot ni Jesse.

"Sige, sabay na tayo."

"Salamat uli."

-----

Gaya pa rin kanina, hindi pa rin maayos ang pakiramdam ni Jesse. Minabuti muna niyang maupo uli sa inupuan niya kaninang tanghali. Wala na ang katrabaho niya dahil may sumundo dito. Balak sana siyang ihatid sa kanila pero tumanggi na siya. Sasaglit lang siyang magpahinga bago umuwi ang sabi niya sa katrabaho niya.

Nakasandal si Jesse sa pagkakaupo habang nakapikit. Halata sa kanyang may karamdaman ng mga nakakakita.

-----

"Saan ako pupunta?" ito ang tanong ni Justin sa sarili nang buksan niya ang pinto ng kotse. "Ito na naman ako... parang walang patutunguhan."

Nang maayos nang naka-upo, sinimulan na niyang buhayin ang sasakyan. Muli siyang napa-buntong hininga nang magbalik sa kanyang isipan ang kapatid. Bahagyang tinapik niya ang manibela ng kanyang kotse sa inis. Tumingin siya sa side mirror kung may dadaang ibang sasakyan bago niya ito ilabas sa pagkakapark nang mapansin niya si Jesse na naka-upo. Alam niyang may sakit ito. Hindi lang niya ito pinansin kanina dahil wala naman itong sinasabi.

Kahit papaano ay nakaramdam din siya ng awa. Napa-buntong hininga siya saka pinakiramdaman ang paligid.

[06]

Tumingin-tingin muna si Justin sa paligid bago bumaba ng kotse. Pinuntahan niya si Jesse. Nang makalapit, nagdalawang isip siyang kalabitin ito para gisingin. Ano nga ba ang sasabihin niya?

-----

Pakiramdam ni Jesse kahit nakapikit may tao sa harapan niya. Nagmulat siya ng mata. Dahil nanlalabo ang paningin, inaninag niya ang taong nakikita niya sa kanyang harapan. Kinurap-kurap niya ang mga mata para masino ang nasa harapan niya. Napa-ngiti siya nang makilala ang nasa harap. Pinilit niyang makatayo. "J-jo-" Hindi niya kinaya ang bigat ng katawan.

Inalalayan ni Justin si Jesse nang biglang bumagsak ito nang piliting makatayo. "Oo ako si James, ang boss mo."

Napadilat ng maayos si Jesse nang magpakilala ang kaharap. "S-sir James, ikaw po pala."

Hindi pa binibitiwan ni Justin si Jesse kaya alam niyang mainit ito. "Ang init ng balat mo. Malamang na mataas ang lagnat mo?"

"Nahihilo lang po ako, Sir."

"Bakit ka narito? May hinihintay ka ba? May susundo ba sayo?"

Napa-ngiti si Jesse sa hiya. Ramdam niya sa sunod-sunod na tanong ng boss niya ang concern. Wala yung tonong seryoso, galit, at ipinapakita ang pagiging mataas sa kanila. "Nagpapahinga lang po." Agad siyang yumuko. Nasusuka siya. Nasapo niya ang bibig.

"Oh!" napaatras si Justin. "Susuka ka ba?" Pero hindi niya narinig na sumagot si Jesse. "May susundo ba sa iyo?" Hindi pa rin sumagot si Jesse. Alam niya kung paano magkasakit kaya nauunawaan niya ito. Napansin niyang nakakabit pa rin sa damit ni Jesse ang I.D. nito kaya tinignan niya iyon.

Naisip ni Justin na malapit lang pala ang bahay nito kaya, hindi na siya nagdalawang isip na ihatid ito sa tinitirahan. "Sumabay ka na sa akin."

"P-po?"

"Ihahatid kita, alam ko naman ang lugar mo kaya Ok lang na sumabay ka na lang sa akin." Inakay na ni Justin si Jesse papunta sa kotse.

Hilong-hilo na talaga si Jesse. At dahil sa lamig ng hangin, tumitindi ang panginginig ng kanyang katawan. Hindi na niya inisip ang hiya. Gusto na rin kasi niyang umuwi.

-----

Naka-idlip si Jesse sa kotse ni Justin. Nagulat na lang siya nang tapikin siya ni Justin. "B-bakit?"

"Narito na tayo sa lugar nyo. San ba dito ang sa inyo?"

"Ay, sorry Sir James. Nakatulog pala ako." Agad na nagpalinga-linga si Jesse. Tinignan niya kung nasaan na ba sila. Saka napakunot ang noo niya. "S-Sir James, p-parang hindi po dito ang sa amin?"

"Huh? Anong hindi dito ang sa inyo? Sinunod ko lang naman ang address sa I.D. mo." Saka inabot ni Justin ang I.D. ni Jesse.

Saka natauhan si Jesse. "Ay ang tanga..." sa isip ni Jesse.

"Huwag kang mag-alala naiintindihan kita. Sa sobrang taas kasi ng lagnat mo, pati lugar mo hindi mo na matandaan." bahagyang napa-ngiti si James.

"S-sir, kasi..." Gustong ipaliwanag ni Jesse na hindi na siya nakatira sa lugar na iyon.

"Halika na. Sasamahan kita pauwi sa inyo." yaya ni Justin.  Lumabas na ito nang sasakyan.

"Kasi po Sir..." Hindi na yata narinig ni Justin ang huling tawag ni Jesse.

Binuksan ni Justin ang pinto sa side ni Jesse. "Halika ka na. Sasamahan na kita. Nahihibang ka na yata. Saan ba ang sa inyo?"

Napa-buntong hininga na lang si Jesse. Napansin niyang nag-iba na ang tono ng kanyang boss. Napalabas na lang siya sa kotse. "Dito po ang sa amin."

"Sige, aalalayan kita."

-----

"Nasaan ang susi ng bahay mo?" tanong ni Justin.

Kunyari ay naghanap si Jesse sa kanyang bag. "Sir, mukhang naiwan ko yata sa locker ko."

Napa-kunot noo si Justin. "Malamang sisirain na lang ang kandado? Alangang matulog ka rito?"

Napatango na lang si Jesse. Tinignan na lang niya kung paano sinira ng kanyang boss ang kandado ng pinto. "Salamat Sir." sabi siya nang itulak na ng kanyang boss ang pinto. Agad siyang pumasok nang nagbigay daan ito. "Ah Sir, gabi na po. Maraming salamat po talaga. Ok na po ako." Ayaw ni Jesse maging bastos pero nahihiya siyang ipakita ang loob ng bahay kaya minabuti na niyang ipagtabuyan ang boss. Wala rin naman siyang mao-offer kahit kape. Saka naalala rin niya ang iniwan nitong kotse sa kanto.

"Hindi, sisilipin muna kita sa loob. Alam kong wala kang kasam. Ok lang ako. Hwag kang mag-alala."

Nakaramdam ng hiya si Jesse. "K-kayo po ang bahala, Sir James." Dumiretso na sa pagpasok si Jesse saka sumunod ang kanyang boss.

Napa-kunot noo si Justin nang mapansing wala yatang gamit sa loob ng bahay maliban sa sofa na nakalatag sa  sobrang liit na sala. Luminga pa siya at bahagya niyang nakita ang kusina na tila malinis dahil iilan lang ang gamit. Naisip niya tuloy na marahil si Jesse lang talaga ang nakatira sa bahay na iyon.

Kahit si Jesse ay nabigla nang mapansing nagbago ang loob ng bahay. Tila lumuwang ang buong buhay. "Kinuha na siguro ni Marco ang gamit niya." Napahawak si Jesse sa kanyang noo. Saka siya lumingon sa kanyang boss. "Sir, magpapahinga na po ako."

"S-sige. Aalis na rin ako."

"Maraming salamat po talaga."

Tumango lang si Justin at saka tumalikod. Nang marating ang pintuan ay muli itong lumingon. "Kahit hindi ka muna pumasok. Naiintindihan ko. Sige na, magpahinga ka na."

Napa-ngiti si Jesse. "Maraming salamat Sir." Hinintay ni Jesse na mawala ang kanyang boss sa pintuan. Saka niya ito sinara. Napa buntong hininga siya sa ipinakitang magaan na pakikitungo ng kanyang boss. Biglang nabura yata ang una niyang pagkakakilala sa kanyang boss.

Saka niya naalala si Jonas. Natuptup niya ang kanyang bibig. "Oo nga pala. Ano ba ang nangyayari sa akin?" Tinungo niya ang kanyang kwarto. "Gigising na lang ako ng umaga para maka-uwi tapos hindi na lang ako papasok. Sasabihin ko naman kay Jonas ang totoo." Nagpasalamat siya ng makita ang kanyang gamit sa higaan. Alam naman niyang hindi iyon dadalhin ni Marco. "Basta bukas, gigising ako ng madaling araw. Kailangan kong umuwi. Sigurado, si Jonas nag-aalala iyon." Narinig niyang kumulo ang kanyang tiyan.

-----

"Nasaan si Jesse? Overtime? Imposible." Muling binuhay ni Jonas ang makina ng sasakyan. Nasa tapat siya ng 3J Supermarket para sunduin si Jesse dahil napansin niya kanina sa bahay na late na ng isang oras si Jesse sa pag-uwi.

Nag-aalala siya kaya siya napasugod sa pinagta-trabahuan ni Jesse. Pero tuluyan nang magsasara ang Supermarket wala pa ring Jesse ang lumalabas. May napagtanungan siyang isang empleyado, at sinabi nitong kanina pa daw naka-uwi si Jesse.

Pinatakbo na niya ang sasakyan. Pinipilit niyang isuksok sa kanyang isip na walang masamang nangyari kay Jesse. May isang lugar na naisip si Jonas na maaring puntahan ni Jesse. Umaasa siyang doon niya ito matatagpuan.

-----

Nakapasok na sa loob ng bakuran ang kotse ni Justin kanina pa pero hindi niya magawang bumaba ng kanyang kotse. Nanatili lang siyang tulala habang patuloy pa rin ang ugong ng makina ng sasakyan. Lagi na lang siyang ganito sa tuwing uuwi ng bahay. Napa-buntong hininga siya bago patayin ang makina.

Nang iwanan niya ang kotse, naka-salubong niya si Aling Koring sa pintuan ng bahay. "Magandang gabi, Aling Koring." walang gana niyang bati si kasambahay.

"Kanina pa kita hinihintay lumabas sa kotse mo. Dumiretso ka na sa lamesa. Kumain ka na muna bago umakyat sa kwarto mo. Sige na."

"Sige po. Pero sabayan niyo ako."

"Alam ko naman yun eh. Sige na." Sumunod ang matandang kasambahay sa binata.

"Alam niyo bang naka-usap ko ang alaga ninyo?" sabi ni Justin sa matanda kahit nakatalokod patungo sa dining area.

"A-ano ang sabi? Kamusta na si Jonas?" nagagalak si Aling Koring na magkaroon ng balita sa inalagaan niyang si Jonas.

Umupo muna si Justin ng maayos sa upuan bago sumagot. "Ang nakakalungkot hindi kami nagkaintindihan."

Kasabay ng pag-upo ni Aling Koring ang napapansini  niyang lungkot sa mga mata ni Justin. "A-ano bang napag-usapan ninyo? Maari ko bang malama?"

"Siguro, ayaw niya lang talaga manatili dito kaya kung ano-anong sinasabi. Mas gusto pa yata niyang magalit ako sa kanya kaysa bumalik dito sa bahay." Inabot ni Justin ang bowl ng kanin.

Napatayo si Aling Koring para asikasuhin si Justin. Pero pinigilan siya ni Justin.

"Aling Koring, ako na lang po. Asikasuhin niyo na lang ang sarili niyo. Ako na lang ang bahala..." sa puntong iyon may malaking lungkot sa pananalita ni Justin. "Kahit sa simpleng bagay na ito, maipakita kong kaya ko naman mag-isa."

Ayaw na mag-salita ni Aling Koring. Hinayaan na lang rin niya si Justin. Naiintindihan naman nya ang ibig sabihin nito. Alam niyang hindi pa rin nakakabangon ang binata sa pangungulila sa ama at sa kapatid. Tahimik na lang silang kumain.

-----

Pinagmamasdan ni Jonas si Jesse. Ayaw niyang istorbohin ang pagtulog nito lalo pa't nahipo niyang mainit ito. "May sakit pala si Jesse..." Pero ang ipinagtataka niya bakit hindi sa bahay ito tumuloy. Wala naman silang pinag-awayan at masaya silang naghiwalay kaninang umaga.

Pinadapo niya ang kanyang labi sa noo ni Jesse bago tumalikod at lumabas ng kwarto.

-----

Unti-unting napa-mulat si Jesse nang maramdaman ang mainit na hangin sa kanyang noo. Tila may humalik sa kanyang noo. Pero naisip din niyang panaginip lang iyon. Kanina lang ay kasama niya si Jonas sa kanyang panaginip at sila'y masaya. Wala naman siyang namulatan sa pagdilat niya. Muli siyang pumikit na may gaan ang pakiramdam.

-----

Bumalik  si Jonas kay Jesse matapos bumili ng ilang makakain ni Jesse pag-gising. Inihanda niya iyon para may makain si Jesse kapag nagising na ito. Maaga siyang nakatulog kagabi kaya hindi pa siya nakakaramdam ng antok. Babantayan niya si Jesse hanggang kaya niya.

-----

Tumitilaok na ang mga manok nang maalimpungatan si Jesse. Napa-balikwas siya sa pagkakahiga nang maalalang kailangan pa pala niyang umuwi. Bahagyang kumirot ang ulo niya sa ginawa niyang biglaang pagbangon. Saka niya napansin ang pagkain sa maliit na lamesa sa gilid ng papag.

"Sino ang naghanda nito?" Saka niya inalala ang nangyari kagabi. Napa-ngiti siya. "Si Sir James." Nagpasalamat siya sa kanyang isip.

Nagugutom na talaga siya kaya sinimulan na niyang kainin iyon. Isa sa dahilan kung bakit siya nagmamadali ay para makauwi ng maaga kay Jonas. Kaya naman nang matapos agad niyang inasikaso ang sarili para maka-alis.

Palabas na si Jesse ng bahay, nang mapansin niya sa lapag ang isang papel uli. Alam na niyang galing iyon kay Marco. Dinampot niya iyon at nilagay sa bulsa. Mamaya na lang niya babasahin. Ginawaan na lang niya ng paraan para maisara ang pinto ng bahay.

-----

Maliwanag na nang makarating si Jesse sa bahay. Naabutan niyang nag-aasikaso si Jonas ng sarili sa pagpasok. Hindi muna siya kumibo. Umupo muna siya sa sofa habang tinatantiya ang mood ni Jonas. Nararamdaman niya ang pagiging seryoso ni Jonas. Nagkatinginan na sila pero nang hindi ngumingiti sa kanya si Jonas. Alam niya kung bakit kaya nagsimula na siyang magpaliwanag.

"J-jonas... kasi..."

"Oo alam ko na."

"Ha?"

Hindi naman galit si Jonas pero ipinaparamdam niyang seryoso siya. "Bakit hindi ka dito tumuloy kagabi? May sakit ka pala." Paroon at parito si Jonas sa pag-aasikaso sa sarili.

"K-kasi, hilong-hilo ako kagabi. Hinatid ako ng boss ko. Ang wala sa isip ko, ihahatid pala niya ako sa dati kong tinitirahan. Hindi ko naalalang iba pala ang naka-address sa I.D. ko."

Napa-tigil si Jonas sa paglakad. "Hinatid ka ni K-" muntikan na ni Jonas masabi ang salitang kuya. "Hinatid ka ng boss mo?"

"Oo." sagot ni Jesse.

Napa-buntong hininga si Jonas. "A-anong sabi? Anong nangyari?"

Napa-titig si Jesse kay Jonas. "Huwag kang mag-alala. Hinatid lang talaga ako. Saka, binilihan ako ng makakain. Ganoon lang."

"Ang iniisip pala ni Jesse, si Kuya Justin ang bumili ng binili kong pagkain para sa kanya."  napabuntong hininga uli si Jonas. "Ok lang. Naiintindihan ko Jesse, pero nag-alala talaga ako kagabi. Sinundo kita sa Supermarket pero wala ka na daw doon kaya naisip kong doon ka nga sa lumang bahay nagpunta."

"Pumunta ka rin doon?" tanong ni Jesse.

"Oo. Sinilip kita. Binatayan pa nga kita eh." Lumapit si Jonas kay Jesse saka hinalikan ang noo nito. "Umalis lang ako bago ka magising. Naisip ko kasing baka sinadya mo lang talagang mapag-isa." Tapos na si Jonas ihanda ang sarili sa pag-alis. "Nasa lamesa ang gamot, inihanda ko na. Akala ko kasi hindi mo ako maabutan. Sa trabaho na lang ako mag-aalmusal. Magpahinga ka." Isa pang halik ang iginawad ni Jonas kay Jesse bago tumalikod.

"Sige. Mag-ingat ka."

"Sandali, Jesse." Hinintay ni Jonas na lumingon sa kanya si Jesse bago ipinagpatuloy ang gustong itanong. "Ok lang ba na iwan na kita?"

"O-oo naman Jonas. Ok lang ako. Kaya ko sarili ko."

"Ok. Saka, sa susunod. Pakiusap. Huwag sasabihin sa boss mo ang tinitirahan natin ha?"

"O-ok." Hindi nag-isip si Jesse ng kung ano sa binilin ni Jonas bago umalis. Pero ang biglang pumasok sa isipan niya ay maaring si Jonas ang naghanda ng makakain niya. Napahiya siya sa sarili. "Si Jonas pala ang dapat kong pasalamatan. Bakit nga pala sa akin gagawin iyon ni Sir James. Ang lakas ko naman sa kanya pati pagkain ko siya pa ang mag-iintindi."

-----

Akala ni Justin ay maabutan pa niya si Jesse sa tirahan nito. Sumaglit kasi siya at nagdala ng makakain para kay Jesse. Gaya nga ng napansin niya kagabi, alam niyang nagugutom na si Jesse. Alam niyang natulog ang si Jesse na walang kinain. Pero nang mapatapat siya sa pinto, napansin niyang may kalang na iyon at siguradong walang tao sa loob.

Bumalik na lang siya sa kanyang kotse. "Pumasok siguro..." naisip niya kung bakit hindi naabutan si Jesse sa bahay nito. Saka siya natawa sa sarili. "Bakit ko nga ba ito ginagawa sa empleyado ko?"

[07]

Maagang pumasok si Jonas sa kanyang trabaho. Naunahan niya ang lahat ng empleyado sa opisina ng kanyang ninong. Wala sa kalahating oras siyang naghintay sa labas ng pinto ng opisina ni Mr. Robledo. Nang dumating si Ms. Lamino ay saka lang nakapasok si Jonas sa opisina ng kanyang ninong.

Hindi maawat ang ngiti niya habang nakaupo sa swivel chair sa harap ng lamesa ng boss niya. Hinihintay niya si Ms. Lamino para sa gagawin niya sa loob ng opisinang iyon.

"Ah.." simula ni Ms. Lamino. Mas matanda ito kaysa kay Jonas ng apat na taon. "Kasi, hindi ko alam kung ano ang itatawag ko sayo. Alam ko naman kung anong meron ka rito sa kumpanya so... Pero ang pinagtataka ko lang kung bakit kailangan mo pang magtrabaho sa mababang posisyon, ang alam ko kasi, di ba, 18percent ng stock sa kumpanyang ito ay pag-aari mo? Tama ako di ba?"

Natawa si Jonas sa sinabi ng kanyang kaharap. Totoo ang sinabi ng kausap. Nag-iwan ang kanyang ama ng 18 percent stock ng kumpanya bago ito namatay sa plane-crush kasama ang kanyang ina. Walo ang naghahati-hati sa stock ng kumapanya. Si Jonas ngayon ang pang-apat sa may pinakamalaking stock. Nangunguna si Mr. Robledo na may 25 percent habang ang natitirang anim na stock holders ay naghati-hati sa 53 percent.

"Yun lang ba ang problema mo? Ikaw, kung saan ka komportableng tawagin ako. Basta huwag mo akong tawagin na nagsisimula sa Sir. Pantay-pantay lang tayo dito. Si Ninong este si Mr. Robledo ang boss natin."

"Yun na nga eh. Kahit hindi ko naabutan si Mr. David Schroeder-"

"Hindi ko rin naabutan ang tunay kong ama." biro ni Jonas na may katotohanan naman.

Natawa si Ms. Lamino. "Oo, kahit hindi ko naabutan ang ama mo rito, kilala naman siya ng buong kumpanya. At ikaw, bilang tagapagmana natural lang na galangin ka dito."

"Sabi ko, ikaw ang bahala kung paano mo ako tatawagin. Wag lang may sir. Tawagin mo ako sa first name ko. Walang problema. Ikaw nga tatawagin kong Aileen." sabay tawa ni Jonas.

"Ok. Pero kapag nasa labas tayo ng opisina ni Mr. Robledo, Mr. Schroeder ang itatawag ko sayo ah."

Gamit ang swivel chair, habang naka-upo nagpa-ikot ikot muna si Jonas. "Sige." sabay tawa.

"Para kang bata." natatawang si Aileen Lamino. "Sige mag-start na tayo, Jonas."

"OK Aileen." sagot ni Jonas sa malambing na paraan.

-----

Sumilip si Justin sa supermarket bago tumuloy sa opisina. Hinahanap ng kanyang mga mata si Jesse kung pumasok nga ito. Pero walang Jesse ang nakita ng kanyang mga mata. "Saan nagpunta yun? Wala sa bahay nila kanina. Imposible namang nakasarado ang bahay habang may tao sa loob? Hmmm... bahala siya. Wala naman dapat akong pakialam sa kanya. Tama na ang mabuting loob na ipinakita ko sa kanya." Saka siya nagtuloy sa kanyang opisina.

-----

Hindi pumasok si Jesse. Balak niyang magpakasawa sa kama. Pero bago niya gawin iyon. Iisa-isahin muna niyang ligpitin ang mga bagay na sa tingin niya ay nakakalat. Wala naman siyang balak maglinis ng pormal. Balak din niyang magprepare ng makakain bago umakyat sa kwarto nila Jonas. Gagawin niya ito dahil hindi na ganoon kasama ang nararamdaman niyang sakit.

Naalala niya ang maliit na papel na nakuha niya sa dating bahay. Kinuha niya iyon sa kanyang bulsa saka binasa.

Jesse,

Kinuha ko na ang mga gamit ko. Nagsisimula na uli ako sa aming panibagong buhay. Iniwan ko ang mga gamit mo. Umaasa akong nasa mabuti kayong kalagayan ni Jonas. Ok lang kami. At sana makadalaw ka dito sa amin. Iiwan ko sayo ang address namin. Maraming salamat kaibigan.

Marco.

Huling nabasa ni Jesse ang address ng kanyang kaibigan. Napa-ngiti siya. Nakikita niyang nasa maayos na ang kaibigan niya. Na-excite siyang bisitahin ang kanyang kaibigan. Kailangan niyang itago ang papel na iyon para sa darating na araw ay mabisita niya ang kababata.

Sinumulan na niya ang mga balak sa araw na iyon ng masaya. Magpapahinga siya para sa pagdating ni Jonas mamaya ay maaasikaso niya ito tulad ng pag-aasikaso nito sa kanya kagabi. Kinikilig si Jesse sa naiisip.

-----

"Sisiw lang pala ito eh." Inaayos ni Jonas ang mga files, reports etc. ng alphabetically habang ang iba naman ay sa schedule pinagsunod sunod. Tinignan din niya ang inbox ng e-mails ng kanyang boss at nagpiprint kung kinakailangan.

Natawa si Ms. Lamino. "Talaga lang ha? Baka bukas magsawa ka sa ginagawa mo.."

"Hmm hindi siguro, inspired ako eh." sabay tawa.

"Talaga?" mangha ni Ms. Lamino. "At sino naman yang inspiration mo? Ang swerte naman niya."

"Hindi. Ako mismo ang swerte."

"Wow." Hindi maiwasan ni Ms. Lamino na kiligin. Napa-tingin ang dalawa nang may kumatok sa pinto. "Ako na."

Sinundan ng tingin ni Jonas si Ms. Lamino hanggang sa pinto. Curious siya kung sino ang taong nasa likod ng pinto. Nang magbukas ang pinto, napa-kunot ang noo ni Jonas nang kilalanin ang lalaking nakatayo roon. "A-atty. Hermosa?"

"Jonas?" maluwang ang pagkakangiti ni Atty. Hermosa nang makita ang kaibigan.

Napatayo si Jonas. "Ikaw nga. Ang tagal nating hindi nagkita ah. Mukhang kina-career mo na ang pagpapatubo ng puting buhok kaibigan?" biro niya.

"Siyempre, kailangan sa ating propesyon eh." sagot ni Atty. Hermosa. "Teka, bakit pala tinawag mo akong Attorney eh hindi ka nga nakikibalita sa akin?" tanong nito nang makalapit sa table ni Jonas saka naupo.

Umalis si Ms. Lamino para ipaghanda ng maiinom si Atty. Hermosa.

"Ako walang balita?" natatawang si Jonas. "Eh kung hindi nga lang ako nagbasa ng dyaryo hindi ko mababalitaang bar passer na ang kaibigan ko. At sino magsasabing ang pinaka-matandang kasa-kasama ko sa galaan ay certified attorney na ngayon."

"Huwag ka namang ganyan Jonas. Baka isipin ni Ms. Lamino na sampung taon ang tanda ko sayo. 7 years lang." parinig ni Atty. Hermosa kay Ms. Lamino.

Napa-tingin ng maka-hulugan si Jonas sa kaibigan. "I-ibig sabihin..." pabulong.

Kumindat si Atty. Hermosa. Nanliligaw kasi ito sa dalagang si Ms. Lamino.

"Kuha ko na." natawa si Jonas. "Goodluck kaibigan."

"Oh ikaw, ano pala ang ginagawa mo rito?" tanong ni Atty. Hermosa sa pag-iiba ng usapan.

"Nagtatrabaho." simpleng sagot ni Jonas.

"Ah... so ginagamit mo na ang kapangyarihan mo sa kumpanyang ito Jonas? Mabuti naman at natauhan ka rin." banat ni Atty. Hermosa. Dumating si Ms. Lamino dala ang isang tasang kape at makakain. "Salamat."

"Kapangyarihan? Isa lang akong hamak na empleyado dito." sabay tawa si Jonas.

Sumingit si Ms. Lamino. "Kung ganoon pala ang tingin mo sa trabaho mo, paano naman ako?" biro rin nito.

Napa-kunot noo si Atty. Hermosa. "A-anong ibig niyong sabihin?"

Si Ms. Lamino ang sumagot habang papunta ito sa pwesto nito. "Yang si Jonas, nagtatrabaho bilang staff ni Mr. Robledo."

"Hindi nga?" tanong ni Atty. Hermosa habang ngiti lang ang sinagot ni Jonas. "A-anong nakain mo?" natatawa ito.

"Basta ang alam ko inspired ako." sabay tawa ng malakas.

"Ang labo kaibigang Jonas."

"Teka, Attorney, ano nga pala sadya mo rito. Mukhang sa pag-uusap natin hindi ako talaga ang sinadya mo, maaring si Ms. Lamino?"

Natawa si Atty. Hermosa sa banat ni Jonas. "Kukunin ko kasi 'yung mga papeles na binilin ni Mr. Robledo kay Ms. Lamino. Isa na kasi ako sa abogado ni Mr. Robledo."

"Ah..." Biglang may pumasok sa isipan ni Jonas. "Ah, kaibigan kong attorney, may gusto sana akong ipagawa sayo eh." seryosong sabi ni Jonas.

"Ano yun. Sabihin mo lang, basta ikaw kaibigan."

"Magse-set ako ng date, pero hindi ngayon. Ok lang ba?"

"Oo naman. Maasahan mo ako dyan. Basta siguraduhin mo lang na kakabit ng propesyon ko ang ipagagawa mo ah. Hindi na tayo pwede sa alam mo na..." sabay tawa.

"Oo naman."

-----

"Sigurado ka bang hindi pumasok si Jesse?" tanong ni Justin sa kanyang sekretarya ng makabalik sa opsina niya. Kasalukuyan siyang nakaupo sa kanyang swivel chair at bahagyang nagpa-ikot-ikot.

"Opo Sir James. Ilang ulit pa nga po ako nagtanong. Saka imposible  naman pong oras nang trabaho, wala siya sa pwesto niya."

"Baka naman kasi sa warehouse tumuloy. Akala siguro, magbubuhat pa rin siya ng mga kahon. Paki-check nga."

"O-opo Sir."

Nang maka-alis ang sekretarya, isinubsob ni Justin ang mukha sa ibabaw ng lamesa. "Sumasakit ang ulo ko." bulong niya sa sarili. Wala kasi siyang gaanong tulog dahil kaka-isip kay Jonas, sa Dad niya. "Baka naman nagkasalisi lang kami ni Jesse kanina. Baka bumili ng makakain... ng gamot. Ay... bakit pati siya kailangan ko pang isipin?"

Muli niyang inangat ang ulo. Ipinagpatuloy niyang i-review ang mga bagong reports na natanggap niya sa araw na iyon.

-----

"Ang dami kong absent..." naibulalas ni Jesse nang mailatag ang katawan sa kama habang nakatulala sa kisame. Naka-kain na siya, naka-inom ng gamot at ngayon ay oras na para sa kanyang pahinga. Balak niyang magtuloy-tuloy sa pahinga para magising ng maaga at maasikaso si Jonas sa pag-uwi. Magluluto siya ng paborito ni Jonas, ang nilagang baka.

Bigla siyang napa-bangon. "Malamang kulang ang rekado na nasa ref." Saglit siyang nag-isip. "Mamaya na lang pag-gising ko." Muli siyang nahiga saka pumikit. Napa-ngiti siya sa kasabikang makita si Jonas sa pagbabalik nito mamaya.

-----

"Sir, wala po talaga. Imposible na nga po talaga siyang pumasok kasi..." Hindi alam ng sekretary kung itutuloy pa nito ang gustong sabihin. Gusto kasi niyang ulitin na wala namang Jesse ang nag time-in. Sinabi na niya iyon sa boss pero nagpumilit na hanapin sa loob ng supermarket.

"Hayaan mo na. Sige na bumalik ka na sa ginagawa mo." Kunot-noong sabi ni Justin. Tumayo si Justin habang hawak ang isang may kakapalan na mga papel. Sabay bagsak sa lamesa. "Ayoko nito!" Saka nagtuloy palabas ng opisina.

Nagulat ang sekretarya sa ginawa ng kanyang boss sa mga reports na niri-review nito. May mga ilang papel na nahulog sa lapag kaya napilitan itong tumayo at damputin ang mga ito.

"Si Sir... parang ewan eh. Nakakagulat lang."

-----

"Sige, Jonas. Ito na ang mga pinapaabot sa akin ni Mr. Robledo. Kailangan ko na rin umalis." Paalam ni Atty. Hermosa nang maibigay sa kanya ni Ms. Lamino ang mga papeles.

"Sige, ingat na lang kaibigan. Basta nasabi ko na sa iyo kung kailan tayo mag-uusap."

"Sige." saka tumingin si Atty. Hermosa kay Ms. Lamino. "Hanggang sa muli." Matamis ang ngiting ipinukol niya sa dalaga.

"Ingat." sagot ni Ms. Lamino. Nang makalabas na si Atty. Hermosa. "Jonas, ano hindi ka pa ba nagsasawa dyan sa ginagawa mo?" sabay tawa ni Ms. Lamino.

"Ang lakas mo mang-asar, palibhasa may inspirasyon ka rin pala." natatawang si Jonas. "At may matamis na ngiti pang iniwan."

"Ayy! Wala yun noh..."

"Naniniwala naman ako." sagot agad ni Jonas pero kabaligtaran ang ibig niyang sabihin.

"Wala nga iyon sabi. Huwag mong pag-isipan yun. Magkaibigan lang kami ni Atty. Hermosa."

"Oo na. Pakibuksan na lang yung bintana para maka-singaw yung salitang defensive." sabay tawa si Jonas.

"Hala..." parang batang naka-relate sa pinag-uuspan si Ms. Lamino. "Eh kamusta naman pala yung... yung ano mo? Girlfriend pa lang ba?"

"Ang panget mo naman mag-iba ng topic. Halatang umiiwas na mabiro." tawa si Jonas. "Pero Oo."

"Hindi ah." tanggi ni Ms. Lamino. "Anong Oo?"

"Oo magkasintahan pa lang kami, pero magkasama na kami sa iisang bubong." ngingiti-ngiti si Jonas na muling humarap sa monitor ng computer. Patalikod kay Ms. Lamino.

"Talaga?" manghang tanong ni Ms. Lamino.

"Oo."

"Ang sweet."

"Siyempre."

"P-paano iyon? E di ano..." sabay tawa si Ms. Lamino. Gumagana ang imahinasyon niya.

"Oops. Huwag mong pag-isipan ng hindi maganda. Behave kaming dalawa." sabay tawa.

"Ano bang sinabi ko?"

"Green." sagot agad ni Jonas nang hindi tumitingin sa dalaga.

"Hindi ah. Dyan ka na nga. May gagawin ako sa lamesa ko."

Natawa si Jonas sa tuwing umiiwas ang kausap sa bandang huli ng usapan. Pero kinikilig siyang pinag-usapan nila si Jesse kahit hindi talaga alam ni Ms. Lamino kung sino si Jesse. Bigla siyang napa-isip.

"Sa pagsasama namin ni Jesse... hindi pa nga talaga kami umaabot sa puntong..." napa-ngiti siya sa susunod sana niyang bibitawang salita sa kanyang isip. "Sex... hanggang kiss lang kami bago matulog. Niyayakap ko siya. Niyayakap niya ako... Hmm..." sabay tawa si Jonas sa kilig.

"Natawa ka dyan mag-isa?" pansin sa kanya ni Ms. Lamino.

"Wala naman. Natutuwa lang ako sa ginagawa ko." pagsisinungaling ni Jonas.

-----

Nag-paabot na si Justin ng tanghali sa isang restaurant na timanmbayan niya nang umalis siya ng opisina. Medyo may kalayuan ang narating niya. Balak lang sana niyang magkape, pero hindi niya namalayang alas-onse na pala ng tanghali. Minabuti na niyang kumain ng tanghalian.

Habang nilalapag ng waiter ang mga inorder niyang pagkain napansin niya ang bagong pasok na lalaki't babae. Parang kilala niya ang lalaki nang masuri niya. At ganun din ang babae. "Tama sila nga. Pero, bakit sila magkasama?"

Kahit nakikilala ni Justin ang dalawang iyon, wala naman siyang balak na batiin ang dalawa. Pero ang sigurado lang niyang ginagawa ay ang pagmasdan paminsan-minsan ang dalawa sa di kalayuang lamesa.

-----

"Bakit mo ako dinala dito?" tanong ni Jessica nang maka-upo na sila sa lamesang napili nila.

"Hindi ba pwedeng kumain tayo sa mas maganda at maayos na restaurant?" sagot ni Marco.

"Yun lang ba?" seryosong tanong ni Jessica.

"Gusto ko kasing... kahit papaano." napa-titig muna si Marco kay Jessica. "Sa pagsisimula natin." Saka niya hinanap ang kamay ni Jessica. Hinawakan niya ito ng dalawang kamay.

Bahagyang napa-iling si Jessica. Napa-tingin din siya sa paligid dahil sa ginawa ni Marco. Gusto sana niyang hilahin ang kamay niya pero sa puntong iyon ay hinigpitan ni Marco ang pagkakawak sa kamay niya. "Marco, hindi mo naman kailangan gawin ito. Dito pa sa mamahaling restaurant."

Natawa si Marco. "Hindi naman ito mamahalin tulad ng iniisip mo. Isang simple rin ito. Mas malinis nga lang at maganda ang serbisyo."

Napa-buntong hininga si Jessica. "Sige na nga. Bitawan mo na kamay ko. Nakakahiya eh."

Sinunod naman ni Marco si Jessica. "Jessica, gusto ko lang malaman mo, humihingi talaga ako ng tawad sa lahat ng nagawa ko sayo. At sana paniwalaan mong... minahal na kita simula pa ng makilala kita."

Napa-yuko si Jessica. "K-kahit... alam mo naman Mar-"

"Wala sa akin yun Jessica. Mamahalin ko rin kung ano man ang meron sayo. Dahil mahal kita."

Napa-singhap ng hangin si Jessica. "Marco... gusto kong mahalin ka. Sana nakikita mo yun sa mga araw na napag-samahan natin. Pero, sa ngayon... kasi, nag-aalangan pa ako at alam mo ang dahilan. Sana maunawaan mo Marco."

"Alam ko. At handa ako maghintay."

"Ang masisigurado ko lang sayo Marco, hindi ko na siya mahal. Kundi galit ang nararamdaman ko sa kaibigan mo." tumalim ang tingin ni Jessica.

Napa-buntong hininga si Marco. "Siguro, hindi na lang ako makikialam sa kung anong nararamdaman mo para kay Jesse. Kung galit ka man sa kanya, sige. Basta huwag mo ring ipagkait na naging mabuting kaibigan siya sa akin."

Napayuko si Jessica. Maya-maya ay napatango ito. Pagsang-ayon sa sinabi ni Marco. "Tatandaan ko ang sinabi mo Marco. Mamahalin mo ako, maging sino man ako o kung ano man ang mayroon ako."

"Oo. Pangako."

-----

Napa-tingin si Jonas sa relo hapon ng araw pa ring iyon. "Limang minuto na lang alas-singko na?" parinig niya kay Ms. Lamino.

"Bakit sawa ka na?"

"Hindi naman." sabay tawa ni Jonas.

"Gusto mo nang umuwi?"

Tumikhim si Jonas sabay tawa. "Pwede na ba?"

Natawa si Ms. Lamino. "Ok lang. Huwag kang mag-alala. Wala naman masyadong gagawin na kaya pwede ka ng mag-out. Saka ramdam ko naman na miss mo na si inspiration."

"Oo nga eh. Bigla ko kasing naisip na bilihan siya ng..." hindi na itinuloy ni Jonas ang sasabihin.

"Ano? Pwede ko bang malaman?"

"Huwag na ma-inggit ka pa." biro ni Jonas.

"Ayyy... sige na nga umalis ka na." tawa si Ms. Lamino.

"Sige salamat."

Ilan lang ang niligpit ni Jonas bago umalis. Masaya siyang lumabas ng opisinang iyon. Dederestso siya sa pinakamalapit na mall para bumili ng isang bagay na ibibigay niya kay Jesse. Naiisip na niya ang mangyayari. "Sigurado, sagot 'to kapag nami-miss ko siya." sabay tawa.

[08]

Tapos nang bumili ng pangunahin niyang sadya sa mall. Sinunod niyang bilihin ang isa pang bagay na gusto niyang bilhin para kay Jesse sa kabila banda. Tuwang-tuwa si Jonas sa mga nabili niya. Gusto na niyang maka-uwi kaagad. Dali-dali siyang bumaba ng mall papunta sa parking lot kung saan nakaparada ang kanyang kotse.

Sa sobrang kasiyahan at pagmamadali hindi niya napigilan ang sarili na mapalakad-takbo, makarating lang ng mabilis sa kanyang kotse. Bago makarating sa kanyang kotse, hindi niya napansin ang basang parte ng pathway kung saan maaring madulas ang mga naglalakad. Dahil sa maling pagtapak, hindi niya inaasahang ma out balance at naging sanhi para mabitawan niya ang hawak-hawak na paper bag kung saan naroon ang binili niyang dalawang bagay.

Todo ang naging kabog ng dibdib sa pagkakadulas na muntikan na niyang ikadapa sa kalsada. Nang bumagsak ang paper bag, sumunod na gumulong ang bilog na bagay sa ilalim ng kotse.

"Ang singsing!..." Walang pakialam si Jonas sa iba pang bagay na nasa loob ng paper bag na iyon. Ang mahalaga makita niya sa ilalim ng kotse ang singsing na gumulong. "Naku, ang dilim pa naman." Gustong mapa-mura ni Jonas sa nangyari. Hindi pa rin nawawala ang kabog ng kanyang dibdib.

-----

Kanina pa tapos magprepare ng hapunan si Jesse. Nakaharap siya sa t.v. nang marinig niya ang ugong ng kotse ni Jonas sa labas. Sinilip niya ito sa bintana saka lumabas nang masigurado. Agad niyang binuksan ang gate para makapasok ang kotse.

Hinintay ni Jesse na lumabas si Jonas sa kotse. Inihahanda niya ang sarili na maipakitang masaya siya sa pagbabalik nito.

"Oh..." pansin ni Jonas kay Jesse. "Mukhang magaling na ah?"

"Hmmm..." Nanatiling nakatayo si Jesse. Nakatingin lang kay Jonas.

"Pasok na tayo." yaya ni Jonas.

"Sige." Masayang sagot ni Jesse.

Napa-tigil si Jonas. "Talagang good vibes ka ngayon ah?"

Natawa si Jesse. "Wala na siguro akong sakit. Samantalang ikaw, parang seryoso ang dating. Pagod ka na siguro?"

Kumunot noo si Jonas pero nang naka-ngiti. "Ako mapapagod? Imposible."

"Tara na nga sa loob." umangkla ang braso ni Jesse sa braso ni Jonas. Saka napansin ang dala ni Jonas. "Ano pala yan? Huwag mong sabihing bumili ka ng hapunan. Nagluto kaya ako..."

Hinila ni Jonas si Jesse papasok sa bahay. "May pagkain bang nilalagay sa kahon ng cellphone?" sabay tawa si Jonas. "Napaka-ignorante mo naman."

"Ano yun nanglalait?" napa-simangot si Jesse.

"Hindi." tawa pa rin ni Jonas. "Doon na nga muna tayo sa loob. Ayusin mo rin yang mukha mo. Panatilihin mo yung maaliwalas mong mukha tulad kanina. Parang nagbibiro lang."

Habang tinutungo ang sala, "Nagluto ako ng hapunan. Hulaan mo kung ano ang niluto ko."

"Piniritong itlog at hotdog. Sinangag na kanin."

Ang lakas ng tawa ni Jesse sa sagot ni Jonas. "Loko. Ano yun agahan?"

"Hindi ba? Oops, biro lang uli. Kasi yun lang naman ang laman ng ref. Tama ba?"

"Mali." Nang makita ni Jesse ang mukha ni Jonas na kumunot, saka siya nagpaliwanag. "Lumabas ako kanina, bumili ako ng pang-nilagang baka. Siyempre dinamihan ko ang saging na saba. Di ba un ang gusto mo ung maglasa ang saging sa sabaw? Kasama ang patatas at mais?"

Pinipigilan ni Jonas ang mga ngiti. Pero hindi niya kinaya kaya napabunghalit siya ng tawa sa katuwaan. "Pwede na talaga kitang asawa. Tamang-tama."

"Tamang-tama?"

"Pakain naman muna. Pagod na ang asawa eh. Dapat asikaso muna. Teka, ibig sabihin magaling ka na talaga?"

"Oo magaling na ako. Pero, ano nga ang sabi mo? Dapat kitang asikasuhin kasi pagod ka na? Parang ang ibig mong sabihin ikaw ang lalaki dito ah?" sabay tawa ni Jesse.

"Oo ako nagtatrabaho ngayon eh. Ikaw dito ka lang sa bahay natulog."

"Ah ganoon na. Nagluto kaya ako ng hapunan mo?"

"Kaya nga ikaw ang babae kasi ikaw ang naiwan. Bawi ka na lang bukas."

"Ay hindi na talaga ako aabsent." Hinila ni Jesse si Jonas sa dining area. "Tamang-tama lang dating mo, hindi ko na iinitin ang sabaw. Upo na lalaki."

"Opo mahal kong babae."

"Ang panget Jonas. Huwag mo nang ulitin."

Natawa si Jonas. "Nagsisimula ka na namang maasar."

"Haha." pang-aasar ni Jesse. Inasikaso niya si Jonas. Masaya nilang pinagsaluhan ang niluto niya.

-----

"Ay Sir James!" gulat ng sekretarya niya nang malingunan siya.

"Bakit?" takang tanong ni Justin.

"Akala ko po ay hindi na kayo babalik. Niligpit ko po kasi yung kalat sa lamesa ninyo..."

"Ah yun lang ba?"

"Isasara ko na sana itong office. Sige po Sir."

"Walang problema." Saka dumiretso si Justin sa loob ng office.

Sinundan naman ng tingin ng sekretarya ang boss. "Si Sir nakakapagtaka na talaga. Ang daming bago. Naku, ngayon nanggugulat naman."

Kung saan-saan kasi nagpunta si Justin nang umalis ng opisina. Napa-hawak siya sa baba nang maalala ang nangyari sa kanya nang palabas na siya ng restaurant kanina nang tanghali. Hindi niya maiwasan ang mapa-ngiti. "Maganda siya..."

Nang matapos na kasi siyang magtanghalian sa restaurant na iyon, palabas na siya ay may nakabungguan siyang babae. Sa tingin niya ay sinasadya ng babae na bungguin siya pero hindi niya sigurado. Sa pagkakabunggo kasi sa kanya , parang imposible sa kanya na tumama ang harapan ng babae sa kanyang balikat habang ang kamay nito ay simpleng napa-dapo sa kanyang pagkalalaki.

Hindi naman siya ganoong nagulat dahil alam niyang magkakadikit talaga sila sa pagsasalubong nila. Hindi lang niya inaasahang magiging ganoon ang tagpo na kailangan pang dumikit ang maselang bahagi ng katawan nila.

Napa-lingon siya matapos ang pangyayari, pero ang babae ay tuloy-tuloy lang sa napili nitong pwesto sa loob ng restaurant. Wala itong kasama. Saka tuluyang umalis si Justin. Muli siyang sumakay sa kanyang kotse at nagpa-ikot ikot sa buong kamaynilaan.

"Sir, mauuna na po ako." paalam ng sekretarya niya.

Nawala si Justin sa pag-alala sa nangyari kanina. "S-sige, ako na ang bahala rito." Napa-buntong hininga siya nang mawala sa paningin ang sekretarya.

Ilang saglit pa siyang nagpakatulala saka nilisan ang opisinang iyon.

-----

"Ano 'to?" tanong ni Jesse nang abutin niya ang binigay sa kanyang paper bag ni Jonas. Nasa sala na sila nang mangyari iyon.

"Jesse naman, sa labas pa lang alam mo dapat ang laman nyan." sagot ni Jonas.

"Malay mo, binibiro mo lang ako." sabay tawa. "O sige kung ito nga, bakit mo ako bibigyan ng cellphone?" Alam naman ni Jesse kung saan niya gagamitin iyon. Ang gusto niyang malaman kung bakit naisipan ni Jonas na bilhan siya ng ganoong gamit.

"Para kapag namimis kita, makakausap kita."

"Ayy... gusto mong kiligin ako?" biro ni Jesse pero ang totoo ay kinikilig talaga siya. Sinisimulan na niyang buksan ang kahon.

"Ok lang kahit hindi basta kailangan gamitin mo yan." saka pinaka-diinan ang kasunod. "Sa akin lang ah." sabay tawa.

Natawa rin si Jesse. "Malamang, sino naman ang kakausapin ko?"

"Binibiro lang kita." sabay bawi ni Jonas pero agad din itong sumeryoso. "Pero meron pa akong gustong ibigay sa iyo."

Kunot noong napatingin si Jesse kay Jonas. "Siryoso?"

"Oo." malawak ang pagkakangiti ni Jonas.

"Birthday ko ba? Ang dami mo yatang binibili ngayon ah? Ako nga wala pang nabibigay sa'yo."

Natawa lang si Jonas. "Sandali."

Sinundan lang ng tingin ni Jesse si Jonas paakyat sa kanilang kwarto. Minuto ang binilang nang magbalik si Jonas. Humihingal ito nang hawakan ang kamay niya para makatayo siya mula sa sofa. "Oh, problema?"

"Problema? May problema ba kapag ganitong naka-ngiti? Ha?"

"Ano naman ang gagawin natin?"

"Sumunod ka na lang." yaya ni Jonas.

Nagpatangay na lang si Jesse kay Jonas. Punong-puno ng kasiyahan ang kanyang puso.

-----

"Dito sa rooftop?" tanong ni Jesse nang makita niya ang nakalatag na makapal na blanket at may mga nagkalat na unan. Tipong higaan ang dating. Naisip niya na kaya pala humahangos si Jonas ay dahil mabilis itong naglatag ng sapin at basta na lang pinaghahagis ang mga unan. Natawa siya. "Sana sinabi mong ganito pala ang gusto mong trip. Natulungan sana kitang mag-ayos. Tignan mo yung unan oh..." itinuro ni Jesse ang isang unan na tumagilid sa mga paso.

Ang lakas ng tawa ni Jonas. "Hayaan mo na." Kinuha ni Jonas ang unang napunta sa mga paso. "Sige ikaw na ang mag-ayos. Hindi kasi ako marunong eh."

Sumunod naman si Jesse. Inaayos niya ang pagkakalatag ng sapin saka mga unan. "Imposible kang hindi ma-" Natulala si Jesse nang makita ang singsing sa ilalim ng unan ng iangat niya ito. Napa-tingin siya kay Jonas na naka-ngiti lang sa kanya. Hindi niya maiwasan ang mapa-ngiti. "Ano 'to?"

"Candy yata." biro ni Jonas. Saka siya tumabi kay Jesse.

"Alam ko singsing 'to pero para saan naman?"

"Hmmm hindi ko rin alam. Basta ang gusto ko kailangan natin yan. Sa katunayan ito ang isa oh." Dinukot ni Jonas ang kapares sa kanyang bulsa.

Napa-labi si Jesse. Pinipigilan niya ang naguumapaw na kaligayan na ibinibigay sa kanya ni Jonas. Gusto niyang maluha. "Tapos?..." nasabi na lang niya.

"Tapos? Kunin mo 'to." Binigay ni Jonas ang singsing hawak. Saka kinuha ang singsing sa ilalim ng unan. Inabot niya ang kamay ni Jesse saka itinutok ang butas ng singsing sa daliri nito. "Itong singsing na ito ang tanda ng pagmamahalan natin. Mahal na mahal kita Jesse. Ibibigay ko lahat sayo kung ano man ang mayroon sa akin, mapaligaya lang kita. Ikaw na ang una at huli kong mamahalin, Jesse."

Napayuko si Jesse. Nahiya siyang makita ni Jonas ang maluha-luha niyang mga mata.

Pero inangat ni Jonas ang mukha ni Jesse saka ipinakita ang kamay nito. Ipinahihiwatig na wala pa siyang singsing tulad ni Jesse.

Napa-ngiti si Jesse. "Oo nga pala." Kinuha niya ang kamay ni Jonas. Saka gianya ang ginawa ni Jonas. Hinatid niya ang singsing sa daliri ni Jonas. "Jonas, ito naman ay tanda ng pagmamahal ko sayo. Lahat gagawin ko mapaligaya lang kita dahil mahal kita. Hindi ko alam kung paano ako makakabawi sa mga kabutihan mo pero sinisigurado ko sa bawat araw na magdadaan, lagi akong kasama mo. Susuportahan kita, aalagaan kita, mamahalin kita..." Tuluyan na siyang lumuha. "Kahit anong iutos mo, gagawin ko. Ok lang. Kasi mahal kita higit pa sa pagmamahal mo sa akin." Muli siyang napayuko.

"Shhh... Kahit hindi muna sabihin. Kaya ko nga ito ginagawa sayo eh. Dahil sobra kong nararamdaman ang pagmamahal mo sa akin." Muling inangat ni Jonas ang mukha ni Jesse. Tinitigan niya ang mga mata nito. "Alam ng Diyos kung gaano kita kamahal. Mamamatay akong ikaw ang kasama ko. Pangako." Hinalikan niya si Jesse ng ubod ng tamis at nagmumula sa kanyang puso.

Dahil sa tunay na pagmamahal, hindi pinigilan ni Jesse ang ginawa sa kanya ni Jonas bagkus gumanti siya ng halik maipadama lang kung ano ang nasa puso niya para kay Jonas. Hindi niya iniisip ang susunod na mangyayari. Wala siyang balak tumanggi. Inaasahan niyang matututunan niya ang bagay na hindi pa niya nararanasan. Susundin niya si Jonas sa kung ano man ang gustuhin nito sa mga puntong iyon. Magpaparaya siya dahil mahal niya ang kaniig.

-----

"Ayan na sila. Bilisan ninyo, maging presentable kayo." Pinapila ng matandang katiwala ang mga iba pang kasambay sa may gate ng bahay. "Lorna, ayusin mo ang pagmumukha mo. Nakasimangot ka."

Nakapasok na ang kotse. Hinihintay na lang ng mga kasambahay ang pagbaba ng kanilang amo. Maya-maya pa ay bumaba na nga ang kanilang mga amo.

"Magandang gabi po Sir Arl at Ma'am Juanita. Maligayang pagbabalik po." sabay-sabay na bati ng mga kasambahay. Halatang pinag-praktisan.

"Magandang gabi." ganting bati ni Arl na bagong dating galing ibang bansa kasama ang ina na si Juanita.

"Magandang gabi rin sa inyo." Si Juanita.

"Sige na, kayo na ang bahala sa mga bagahe. Maayos ba ang kwarto ni Mommy?" si Arl sa mga kasambahay.

"O-opo sir Arl. Nakahanda na po pati ang kwarto ninyo." sagot ng isang kasambahay.

"Good. Paki-samahan si Mommy sa kwarto niya." utos ni Arl. Saka kinausap ang ina. "Magpahinga na kayo para makabawi kayo ng lakas."

"Sige anak. Mauuna na akong magpahinga. Sumunod ka na rin."

"Opo Mom." sagot ni Arl.

"Ay Sir Arl, may naghihintay po pa lang babae sa sala. Sheena daw po ang pangalan." sabi ng matandang katiwala.

Napa-kunot ang noo ni Arl. "Sige ako na ang bahala." Tinuon niya ang atensyon sa mga nagbababa ng mga bagahe. "Paki-ayos na lang yan." Saka pumasok sa loob.

-----

"Ang bilis mo naman akong sundan?" si Arl kay Sheena na naabutang nanonood ng t.v.

Napa-lingon ang babae pero nang makita si Arl ay muli itong tumuon sa t.v. "Malamang. Namimis kita eh."

Umupo si Arl sa katapat na sofa. "Anong sadya mo?" kunot noong tanong ni Arl.

Napa-ismid si Sheena saka tumayo at lumapit kay Arl. Umupo siya sa kandungan ng binata saka inilapit ang mukha sa mukha nito. Iniwas naman ni Arl ang kanyang mukha. Balak siyang halikan ni Sheena.

"Bakit ba?" Kasabay ng tanong ay ang paghimas ng kamay nito sa tyan ni Arl pababa sa ilalim ng puson. "Gusto ko kasing..."

Tinapik ni Arl ang kamay nito. "Ayoko ngayon, pagod ako. Gusto ko na magpahinga."

"Dito ako matutulog, katabi mo."

"May guest room."

Nabwisit si Sheena saka umalis sa kandungan ni Arl. Bumalik ito sa dating pwesto. "Nakakainis ka." reklamo niya.

Tumayo lang si Arl paalis sa sala. Nagsalita si Arl habang naglalakad. "Magpapahinga na ako. Siya nga pala yung pinagagawa ko sayo, gawin mo yun."

"Nasimulan ko na." bahagyang sigaw ni Sheena dahil medyo nakakalayo na si Arl.

Lumingon si Arl kay Sheena. "Mabuti. Siguro bukas ka na lang magkwento. Matutulog na ako. Asikasuhin mo na lang ang sarili mo."

"Hmpt. Bwisit." muling sigaw ng babae.

-----

Kapwa nakahubad sina Jonas at Jesse matapos ang pagtatalik. Payakap ang pagkakahiga ni Jesse kay Jonas habang ang huli ay nakatingin sa madilim na kalangitan na ang tanging makikita lang ay mga kumukutitap ng mga bituin.

"Jesse, mahal na mahal kita."

"Mas mahal kita Jonas."

"Ito ang una nating nagtalik. Sa totoo lang wala akong ideya kung paano pero..." natawa si Jonas. "Nairaos din."

Bahagyang tinampal ni Jesse si Jonas. "Huwag mo nang banggitin." Nahihiya kasi siya.

"Jesse, nakikita mo ba yun?" itinuro ni Jonas ang tinutukoy sa kalangitan. "Anong tawag dyan?"

Napa-tingin si Jesse sa itinuturo ni Jonas. "Asan dyan? Yan? Crescent Moon."

"Tama." sangayon ni Jonas. "Minsan lang yan di ba?"

"Oo, isang beses sa bawat buwan. Yata?"

Natawa si Jonas sa huling salita ni Jesse. "Talagang may yata pa ah?"

Muling natampal ni Jesse si Jonas. "Bakit ba kasi?"

"Lagi nating alalahanin ang pinagsaluhan natin ngayon kapag ganyan ang buwan, Jesse."

"Ah..." napa-ngiti ng malawak si Jesse saka pinakatitigan ang buwan.

"Lagi nating hintayin ang pagbabalik ng crescent moon. Yan din ang simbulo ng ating pagmamahalan. Kasi, yan ang naging saksi kasama ng mga bituin kung paano tayo naging isa." Napa-higpit ng yakap sa kanya si Jesse. "Ang swerte ng buwan no, nakasilip." biro ni Jonas sabay tawa.

"Loko ka. Pati yung mga walang malay pinapansin mo." tawa rin ni Jesse.

Tumagilid si Jonas kay Jesse. "Pero ang lahat ng sinabi ko ay totoo Jesse." seryoso niyang sabi.

"Huwag kang mag-alala. Seryoso kong tinatandaan yan puso ko."

Muling naglapat ang mga labi ng nag-iibigan. Parang nagkakasiyahan naman ang mga bituin habang kumukutitap ito sa kalangitan. Habang patuloy na nagiging saksi ang buwan bago matapos ang gabi.

[09]

"Tumatagal ah." biro ni Ms. Lamino kay Jonas nang mapansin nitong pumasok na ang binata. Nakatalikod kasi siya dito paharap sa kanyang table. Umaga iyon ng lunes.

Hindi sumagot si Jonas. Ngumiti lang siya sa biro ng ka-trabaho na araw-araw naman nitong ginagawa sa kanya.

"Seryoso ngayon si Mr. Schroeder." sabay tawa ni Ms. Lamino.

Lumingon si Jonas kay Ms. Lamino. "Dumating na ba si Mr. Robledo?"

Imbes na sagutin ni Ms. Lamino ang tanong ni Jonas, ipinagpatuloy nito ang pagbibiro. "Ilang araw na lang makaka-two months ka na." Humarap si Ms. Lamino ng masaya ang mukha saka tumitig kay Jonas na nakatingin sa kanya. Napa-kunot noo siya. "B-bakit ganyan ang mukha mo?"

Napa-kunot noo rin si Jonas. "Bakit?" Bigla niyang nahipo ang mukha. "May dumi ba?"

"Wala naman. Ang ibig kong sabihin, parang hindi ka natulog. Hmmm..." napalitan ng ngisi ang kaninang mapagtanong na mukha ni Ms. Lamino. "Nagpuyat ka kagabi noh?"

Mas lalong kumunot ang noo ni Jonas. "Oo, napuyat nga ako kagabi." sabi niya ng itak niya.

"Hindi ka na sumagot." sabay tawa ni Ms. Lamino. "Tama siguro ang hinala ko. Malamang pati yung kasama mo napuyat din."

Nabasa ni Jonas ang laman ng isip ni Ms. Lamino kaya sinakyan na lang niya ito. "Ay oo, ganoon na nga. Haha, ikaw ha? Masyado kang intregera." sinundan pa ng malakas na tawa.

"Ayy..." medyo nakaramdam ng hiya si Ms. Lamino. Bakit nga ba siya nang-intriga. Hindi na siya nahiya. Kababae niyang tao.

Pero iba ang nasa isip ni Jonas. Hindi totoong napuyat siya dahil sa kung ano ang naiisip ni Ms. Lamino. Napuyat siya dahil hindi siya makatulog sa sakit ng kanyang ulo kagabi. Pinilit niyang huwag ipahalata iyon kay Jesse. Tiniis niya ang sakit. Hwag lang niyang ma-istorbo ang tulog ni Jesse. "Ayokong mag-alala sa akin si Jesse." napa-buntong hininga siya.

"Good morning." si Mr. Robledo, pumasok na sa opisina.

"Good morning Mr. Robledo" halos sabay na bati ng dalawa.

-----

"Isang buwan na lang matatapos na ang trabaho ko rito." nasabi ni Jesse nang makababa sa sinakyang jeep. Nakatayo siya sa harapan ng supermarket kung saan siya nagtatrabaho. "Sa susunod na buwan malamang maghahanap na naman ako ng trabaho." napa-ngiti siya saka naglakad.

Masaya si Jesse sa mga nangyayari. Kahit pa alam niyang mawawalan na siya ng trabaho sa susunod na buwan, hindi siya nag-aalala. Nagkakaroon siya ng tiwala at lakas ng loob na hindi mag-alala para sa hinaharap dahil kay Jonas.

"Sigurado mamimiss ko ang pagtatrabaho ko rito." bulong niya nang maka-pasok sa locker room.

"Musta Jesse, mukhang maganda ang araw mo ngayon ah?" bati ng ka-trabaho. Ang katrabahong tumulong sa kanya ng may sakit siya.

Natawa si Jesse. "Lagi naman ako masaya ah?"

"Oo, alam ko. Pero parang iba ang dating ng mga ngiti mo ngayon eh. May kung ano sa bukas ng mukha mo." sabay tawa.

"Loko, parang... parang nang-aasar lang." biro ni Jesse. "Pero," pag-iiba niya. "alam mo bang mamimiss ko kayo sobra kapag wala na tayo rito."

Natawa ang ka-trabaho. "Malamang, naka-limang buwan na tayo rito, isang buwan na lang paalam na." sabay tawa.

"Oo nga eh." sagot ni Jesse. "Ok na ba? Sabay na tayo sa loob."

"Sige. Pero Jesse may alam ka na kung saan ka mag-aaplay sa susunod?" tanong nito habang nakasunod kay Jesse.

"Wala pa naman. Huwag kang mag-alala te-text kita kapag may maaaplayan ako sa susunod."

"Ay oo nga pala, may cellphone ka nga pala." sabay tawa. "Kasi naman, buwan na ang cellphone na yan sa iyo, pero parang wala kang cellphone."

"Dalawang buwan na nga eh. Wala kasi akong load." sabay tawa.

"Pero panay ang tawag."

"Ako ang tinatawagan, hindi ako." pagtatama ni jesse.

"Ah... sig basta, text mo ako kapag mag-aaplay ka na ah?"

"Sure."

-----

"Jonas?" Naka-ilang ulit na si Ms. Lamino sa pagkatok sa c.r. ng opisina. "Kanina ka pa hinihintay ni mr. Robledo may ipapagawa daw sayo. Ano bang nangyayari sayo dyan sa loob? Ilang beses mo na yang ginagawa, ang magbabad dyan sa loob. Lagi sigurong sira ang tyan mo?"

"Sandali lang, lalabas na ako." sagot ni Jonas sa likod ng pinto.

"Bilisan mo na lang. Kailangan ka na kasi ni Mr. Robledo eh."

"O-oo."

-----

"Ilang araw ko nang napapansin iho..." umpisa ni Mr. Robledo. Nang matyempuhan niya ang inaanak sa kanyan lamesa.

"Po?" takang sagot ni Jonas. Habang inaayos ang mga papel na hawak.

"...para kasing may problema ka Jonas. Napapansin ko naman na masaya ka sa ginagawa mo. Maayos mong ginagawa ang mga trabaho mo. Pero sa kabilang banda parang may pinapabayaan ka."

"Po? a-ano pong ibig ninyong sabihin?"

"Hindi ka ganyan ng magsimula ka rito. Bumabagsak ang katawan mo iho. Napapansin ko."

"Hindi naman po ninong."

"Nabibigatan ka ba sa trabaho mo rito?"

"Hindi po ninong." sagot agad ni Jonas.

"Huwag kang mag-alala Jonas, naiintindihan ko. Alam ko naman na hindi ganito ang nakasanayan mo."

"Ninong, mali po kayo. Masaya ako sa ginagawa ko at sisiw lang 'to." sabay tawa.

Nagpakawala ng hangin si Mr. Robledo. Basta Jonas, kapag hindi mo na kaya magsabi ka lang. Saka, parang hindi ka na kumakain. Tumitingin ka ba sa salamin? Nanlalalim ang mga mata mo."

Tumawa si Jonas. "Ninong huwag nyo pong pansinin yan, sadya yan."

-----

"Ito ang schedule kung kelan ka magpapa-exam."

"Doc, pwede ko po bang malaman kung ano ang gagawin natin sa examination?" kinakabahang tanong ni Jonas sa doctor.

"Mmm kailangan mo magpa-CT scan, parang x-ray test iyon kaya lang brain mo ang titignan natin. Batay kasi sa mga sagot mo sa medical interview at physical examination na ginawa lang natin kanina, nararapat lang na mag-undergo tayo sa CT scan.

Napa-buntong hininga si Jonas.

"Huwag kang kabahan sa gagawin natin." nabasa ng doctor ang inugali ni Jonas.

-----

"Jesse, susunduin kita." tawag ni Jonas gamit ang cellphone.

"Sige, hihintayin na lang kita sa kanto. Palabas na ako."

"Ok, hinatayin mo ako. Parating na ako."

"Mag-ingat ka. Huwag kang magmadali."

"Opo."

-----

Nawala na si Jonas sa kabilang linya. Alam niyang on his way na ito dahil naririnig niya sa kabilang linya ang mga ugong ng sasakyan. Kakatayo palang niya sa pwestong paghihintayan niya nang napa-tingin siya nang may pumaradang sasakyan sa kanyang harapan.

"Jesse." si Justin.

"Sir?"

"Wala kang sakit?" biro ni Justin.

Natawa si Jesse. "Wala Sir."

"Buti naman, wala kasi akong balak na ihatid ka." sabay tawa.

Nagulat si Jesse sa birong iyon ng kanyang boss. Tipong napa-close ang dating ng birong iyon. Pero sinikap niyang itago pagkabigla at kasiyahan. "Mukhang masaya ngayon si Sir ah?"

"Sige, mauuna na ako." saka pinaandar ni Justin ang kotse.

Tinanaw na lang ni Jesse ang kotse ng boss palayo habang naka-ngiti. Sa pagbawi ng tingin, napansin niya ang papalapit na sasakyan naman ni Jonas. Agad siyang sumakay nang huminto sa kanyang harapan.

"Boss mo 'yun di ba?" tanong ni Jonas nang maka-upo na si Jesse.

"A-h, Oo." nagtataka si Jesse kung bakit parang alam ni Jonas. "Bakit mo naman alam?"

"Hula ko lang. Ang gara ng kotse. Siguradong mamahalin, kaya malamang boss mo ang nakausap mo. At-" saglit na tumigil si Jonas. "Ngiting-ngiti ka pa. Gwapo siguro ang boss mo?"

Napa-kunot noo si Jesse. "Ganoon na ba talaga ako naka-ngiti?" saka siya may naiisip. "So, ibig sabihin kanina ka pa naroon. Akala ko pa naman malayo ka pa?"

"Akala mo malayo pa ako?" nagpakawala ng hangin si Jonas. "Malapit na ako nang tinawagan kita. Ayaw ko kasing magmadali ka kapag nalaman mong nasa harap na ako ng supermarket."

"Ok." simpleng sagot ni Jesse. Minabuti na lang niyang huwag nang sumagot pa. Kanina pa niya naramdaman ang selos ni Jonas. Itinutok na lang niya ang atensyon sa mga nakikita sa daan.

"Tumahimik ka?" maya-maya tanong ni Jonas. Malapit na sila sa tirahan.

"Hmmm?" lingon ni Jesse kay Jonas. "Wala naman. Nagpapahinga lang ako." Pinilit niyang ngumiti.

"Ok." Hindi na rin umimik si Jonas. Hanggang sa makarating sila sa harapan ng bahay.

Bumaba si Jesse para buksan ang gate. Nang mabuksan na niya ang gate, hinintay niyang pumasok ang kotse ni Jonas. Nakatayo siya sa gilid. Tinitignan niya ang nakasaradong bintana ni Jonas na para bang nakikita niya ito sa loob. Tinted kasi ang salaming kotse. Nagtataka siya kung bakit hindi pa pumapasok ang kotse ni Jonas. Pinuntahan niya ang bintana kung saan nakaupo si Jonas. Kinatok niya ito. Nang walang nakuhang response, agad siyang umikot sa kabilang pinto para tignan si Jonas sa loob. Kinabahan siya.

Pagkabukas niya ng pinto, nakita niya si Jonas na nakasandal ang ulo sa head board, nakapikit at pawis na pawis. "Bakit?" nag-aalalang tanong ni Jesse. Napansin niya ang hawak ni Jonas na maliit na bote ng gamot. Kinuha niya ito sa pag-aakalang kailangan iyon ni Jonas.

Dumilat si Jonas at umiling-iling. "O-ok na ako."

"Naka-inom ka na?" tanong ni Jesse.

Hindi sumagot si Jonas sa tanong na iyon. Muli nitong kinuha kay Jesse ang maliit na bote. "Sige na, ipapasok ko na ang kotse."

Muling lumabas si Jesse ngunit hindi niya maiwasang mag-alala.

-----

"Jonas, ano nga ang nangyari sayo?" habol ni Jesse kay Jonas.

Diretso lang si Jonas hanggang makarating sa kwarto. Wala siyang balak na suamgot sa tinatanong ni Jesse.

"Jonas?..." nayayamot na si Jesse nang makarating sila sa kwarto. "Bakit ayaw mong sabihin sa akin? Anong problema?"

"Gusto kong magpahinga!" pasigaw na sagot ni Jonas. Natigilan siya sa sinabi.

Napatulala si Jesse. Iyon ang unang beses na sinigawan siya ni Jonas. Nagulat siya. Hindi niya akalaing iinit ang ulo nito sa pamimilit niya. Gusto lang naman niyang malaman dahil concern siya. Pinigilan niya ang nararamdaman. Sinikap niyang maging malumanay sa sasabihin. "Maghahanda lang ako ng makakain. Bumaba ka na lang ha..." Saka siya tumalikod.

Alam ni Jonas ang mali niyang nagawa. Gusto niyang humingi ng paumanhin pero naiwan siyang natitigilan dahil pati sarili niya ay hindi makapaniwalang nagawa niya iyon kay Jesse. Nanlumo siya at tinungo ang kama. Ibinagsak niya ang katawan saka bumuntong hininga. Hindi niya namamalayang gumagapang na ang kanyang mga luha.

-----

Naalimpungatan si Jonas nang umuga ang kama. Napalingon siya, saka niya nasilayan si Jesse na inaayos nito ang sarili sa paghiga patalikod sa kanya. "Nakatulog pala ako..." Tumayo siya sa pagkakahiga para hubarin ang suot. Pinagmamasdan niya si Jesse na alam niyang masama ang loob sa kanya. Lihim siyang napabuntong hininga.

Muli siyang umakyat sa kama, para muling humiga. Tinabihan niya si Jesse na nakatagilid patalikod sa kanya. Payakap kay Jesse ang paghiga niya.

"Ano ba?" reklamo ni Jesse. Inalis niya ang braso ni Jonas sa kanyang katawan.

"I'm sorry."

"Bakit hindi ka kumain? Naghihintay ako sa baba."

"Nakatulog kasi ako. Sorry na. Hindi na mauulit." Muling niyakap ni Jonas si Jesse. Pero muli na namang tinanggal ni Jesse ang braso nito. "Jesse..."

"Hindi ba ako pwedeng maging concern sayo? Ano bang masama sa pagtatanong ko?" Hindi niya maiwasang maitago ang sama ng loob sa kanyang tanong.

Napa-buntong hininga si Jonas. "K-kasi..." Hindi magawa ni Jonas na magsabi ng totoo. "Sige, sasabihin ko na sa iyo ang dahilan." Pero hindi pa rin kumikilos si Jesse. "Kasi, ang daming ginawa sa opisina tapos napagalitan pa ako. Hindi ko naman kasi kasalanan yung nangyari pero ako ang napagalitan. Paulit-ulit ko kasing iniisip kung bakit ang nakita ng boss ko. Ayun, biglang sumakit ang ulo ko." Narinig niyang bumuntong hininga si Jesse. "Jesse... Sorry na."

Tumagilid paharap si Jesse kay Jonas saka tumitig. "Yun kasi ang una. Hindi ko akaling sisigawan mo ako. Nagulat ako."

"Sshh.. wag mo na isipin yun, pangako hindi ko na uulitin. Kung ano man ang problema sa trabaho ko, doon lang yun. Hindi ko na dadalhin dito."

Tumango si Jesse. "Hindi ka pa nakain?"

"Bukas na lang." napa-ngiti si Jonas. Alam niyang wala nang sama ng loob si Jesse sa kanya.

"Sige." Hindi na tinanggihan ni Jesse ang pagyakap ni Jonas sa kanya.

"I love you, Jesse."

"Mahal kita... Sobra. Kaya ayaw kong nakikita kang may dinaramdam." saka sinalubong ni Jesse ang mga labi ni Jonas.

Ramdam na ramdam ni Jonas sa mga halik ni Jesse ang lalim ng pagmamahal nito. Pero may isang bagay ang umiikot din sa kanyang isipan. Iyon ay ang huling mga salitang binitiwan ni Jesse. Sa patuloy na umuusad ang bawat minuto, may nabuo siyang desisyon.

-----

"Good morning." bati ni Jonas kay Jesse nang maabutan niya ito sa lamesa na naghihiwa ng sibuyas. Ginawaran niya ito ng halik sa pisngi.

"Ang aga mo yatang gumising ngayon?" tanong ni Jesse. "Hindi pa nga luto ang sinaing ko. Hmmm ano naman ang naamoy kaya ka napabangon." natatawa siya sa biro.

"Mmm may gusto lang akong gawin ngayong umaga. Kaya inagahan ko ang gising."

Napakunot noo si Jesse. "Kasama ba ako dyan?" sabay tawa. "Hindi ka ba talaga napuyat?" Tumaas-taas pa ang mga kilay ni Jesse. Alam niyang alam ni Jonas ang ibig sabihin niya sa salitang napuyat.

Natawa si Jonas. "Bakit naman ako mapupuyat. Pampasigla ngayon ng bagong umaga."

"Sira." saka napansin ni Jesse ang tuwalyang nasa balikat ni Jonas. "Dito ka sa baba maliligo?"

"Oo. Para diretso kain na ako."

"Sige, bibilisan ko na lang ito."

"Hindi wag. Maaga pa naman eh. Tignan mo ikaw, alam ko napagod kita kagabi pero ang aga mo pa rin gumising." sabay tawa ni Jonas.

"Ewan. Iniba ko na nga ang usapan, binabalik mo pa. Hmmm."

"Bakit ka nagba-blush? Nahihiya ka pa sa akin?" sabay tawa.

"Isa?" sabay tutuk ng kutsilyo kay Jonas. "Pag hindi ka tumigil ikaw ang isasahog ko sa iluluto ko." biro ni Jesse pero halata ang pamumula ng pisngi.

Tumayong tumatawa si Jonas bilang distansya sa babala sa kanya ni Jesse. "Naku naman Jesse, ilang ulit na nating ginagawa yun, pero nahihiya ka pa ring pag-usapan natin yun? Parang... parang lagi kang virgin ah." muling tumawa ng malakas si Jonas.

Lalong pinamulahan ng pisngi si Jesse. "Grabe ka Jonas." Pero hindi na rin niya napigilan ang matawa. "Gusto mo talagang magpaluto ah."

"Hindi. Hindi na. Maliligo na ako." Dumiretso si Jonas sa bathroom "Pero kung gusto mo sumabay, ok lang." Naka-ngising siya.

"Heh. Hindi na."

Tawa na lang huling ipinamalas ni Jonas bago isinara ang pinto ng bathroom.

-----

"Jonas, kanina ka pa dyan." Pero walang sumagot sa loob ng bathroom. "Naluto na ang niluluto ko hindi ka pa lumalabas dyan. Nagpapaputi ka ba?" biro niya. "Ano na ako nyan kung magpapaputi ka pa? Uling?" natawa siya sa sarili niyang biro. Pero wala pa rin sumasagot sa loob ng bathroom. Kinabahan na siya lalo pa't naalala niya ang nangyari kahapon. "Jonas?" tawag niyang may pag-aalala. Saka niya kinatok ng kinatok ang pinto.

-----

"Jonas?" nabuksan na ni Jesse ang pinto gamit ang susing nakuha niya sa drawer ni Jonas sa kwarto nila. Mabuti na lang tama ang napili niyang susi. "Jonas? Anong nangyari sayo?" Naabutan niyang paupong nakasandal si Jonas sa wall, naka-pikit. Halatang may sakit na dinaramdam. Lumuluha. "Jonas..." naiiyak niyang tawag. Inalalayan niya itong makatayo. Pero parang walang malay si Jonas na patuloy lang lumuluha. "Kumapit ka sa akin..." Utos niya sa hubad na si Jonas.

Gustong mailabas ni Jesse si Jonas sa loob ng bathroom, pero medyo nahihirapan siya sa bigat nito. Ang laki ng pag-aalala niya para dito. Minabuti na lang ni Jesse na idiretso ito sa mahabang sofa. Sigurado kasi siyang mahihirapan siyang iakyat ito sa kwarto.

Agad siyang tumakbo sa kwarto nang maihiga si Jonas sa sofa. Kumuha siya ng kumot at damit para kay Jonas. Pagbalik niya napansin niyang nakadilat na si Jonas.

"Jesse, paki-kuha ng gamot ko. Yung katulad kahapon."

Walang tanong-tanong agad na bumalik si Jesse sa kanilang kwarto. Doon niya hinanap ang maliit na lalagyan ng gamot ni Jonas. Nakita rin niya ito sa drawer kung saan naroon kanina ang mga susi ng buong bahay. Agad siyang bumaba para mapainom kay Jonas.

-----

Naka-upo si Jesse habang pinagmamasdan si Jonas habang nagbabawi ng lakas ang ito. Hindi siya nagtatanong. Ayaw niyang maulit ang nangyari kahapon. Ayaw niyang uminit ang ulo ni Jonas. Basta ang alam niya may sakit ito. Sumusunod lang siya sa kung anong iutos ni Jonas.

Ilang saglit din ang nakalipas nang nilingon na rin siya ni Jonas. Gumalaw si Jesse para ipakitang naroon lang siya nag-aabang ng kailangan ni Jonas.

"Maraming salamat." si Jonas. Saka inabot nito ang kamay ni Jesse.

Ayaw magsalita ni Jesse. Pero hindi niya napigilan ang maluha sa sinabi ni Jonas. Para sa kanya may malalim pa na dahilan kung ito nagpapasalamat sa kanya.

"Bakit ka umiiyak?" nakangiting tanong ni Jonas.

Umiling-iling si Jesse.

"Bakit nga?" pangalawa ni Jonas. "Sumakit lang ang ulo ko. Huwag kang mag-alala."

Ngumiti ng tipid si Jesse saka tumango ng pagsang-ayon. Pero alam niyang hindi lang iyon simpleng sakit ng ulo.

"Yan, panatilihin mo ang ngiting yan ah. Ayoko nang nalulungkot ka."

Biglang nahampas ni Jesse ang balikat ni Jonas. "Ikaw kasi. Tinatakot mo ako." Hindi na napigilan ni Jesse magsalita.

Tumawa si Jonas. "Yung hampas mo ang talagang masakit."

"Sorry."

"Biro lang. Ok lang ako. Saglit lang tapos kakain na tayo."

"Sige." sang-ayon ni Jesse.

-----

Hindi na pumasok si Jesse sa pag-aalala kay Jonas. Hindi na rin pumasok si Jonas. Nauwi sa biruan ang nangyari kanina.

"Ikaw kasi pinagod mo ako kagabi." si Jonas.

"Kita mo na. Ako na ngayon ang sinisi mo. Akala ko ba Ok ka lang? May pampasigla ka pa ng umaga dyang nalalaman."

Natawa si Jonas. "Oo nga."

"Oh eh bakit nangyari sa iyo yun?"

"Napasma lang." sabay tawa.

Natawa rin si Jesse sagot ni Jonas. "Pasmahin mo mukha mo. Hindi ba nakakapasma ang pawis?"

"Aba, hmmm bakit parang game ka ng pag-usapan natin ang ginagawa natin ha?"

Tumaas ang isang kilay ni Jesse. "huwag mong ipagkamali..."

Natawa si Jonas. "Well..."

"Well ka dyan. Magpahinga ka hindi yang kung ano-anong naiisip mo."

"Well, sabi ko nga." sabay tawa.

Magkayakap silang nanunood sa t.v.

-----

Ayaw sana ni Jesse na payagan si Jonas na lumabas ng hapon na iyon pero mapilit si Jonas na may importante itong gagawin. Saglit lang daw ito. At may dala naman daw itong gamot kung sakali may maulit.

"Sige, pero bilisan mo lang ha?"

"Oo. Sabi kasi yan ng mahal ko eh."

"Siguraduhin mo lang."

"Opo."

-----

Hindi nagtatanong ni Jesse sa tunay na dahilan ng sakit ni Jonas, gusto niyang magmula ito sa mga labi nito. Sa bawat pag-uusap kasi nila, nararamdaman niyang walang balak at umiiwas si Jonas tungkol doon. Ang balak niya ngayon ay malaman kung ano ang tunay na sakit ni Jonas. Gusto niyang magtanong hindi kay Jonas...

-----

"Kuya." si Jonas

Nagulat si Justin nang mag-angat siya ng mukha ay at nakita ang kapatid sa loob ng opisina niya. "J-jonas? Anong sorpresa ito?" Napangiti siya.

-itutuloy...

[10]

"Kuya." si Jonas

Nagulat si Justin nang mag-angat siya ng mukha ay at nakita ang kapatid sa loob ng opisina niya. "J-jonas? Anong sorpresa ito?" Napangiti siya.

"Busy ka ba kuya?"

"No! Basta ikaw. Masaya akong makita ka uli."

"May gusto lang naman akong sabihin sayo kuya eh. Hmmm ipagtatapat."

"Teka, maupo ka muna Jonas. Bakit pala parang kakagaling mo lang sa pag-iyak? Parang nanlala-lalim an mga mata mo?"

Umupo muna si Jonas bago sumagot. "Wala 'to."

"Oh ano ang kailangan mo? Balak mo na bang bumalik sa atin?"

Matipid ang ngiting pinamalas ni Jonas. "Parang imposible mangyari yun kuya. May sarili na akong pamilya... di ba?"

Nawala ang mga ngiti sa labi ni Justin. "Jonas, sigurado ka ba sa sinasabi mo? Pamilya bang matatawag ang sinasabi mong pakikipag-relasyon sa kapwa mo lalaki." Nagbawi ng tingin si Justin. "Bakit? Ano bang kailangan mo at napasugod ka rito."

Naramdaman ni Jonas ang biglang pag-iba ng pakikitungo ng kanyang kuya. "May ipagtatapat lang ako. Saka kung sakali masabi ko na sayo. May plano ako at sana yun ang masusunod."

Kunot noong napatingin si Justin sa kapatid. "A-anong ibig mong sabihin. Ano bang ipagtatapat mo?"

Napa-labi si Jonas.Hinahanap niya ang katatagan niya bago siya magsimula. "K-kuya... may sakit ako."

"Halata naman sa hitsura mo eh." sagot agad ni Justin. "Una ko pa lang kita sayo yun agad ang napansin ko."

"Kuya... hindi isang simpleng sakit meron ako!"

Naputol ang ssabihin ni Justin ng marinig niya iyon kay Jonas. "P-paanong... anong sakit?"

Nakuhang mula ni Jonas ang buong atensyon ng kanyang kuya. Ramdam niya ang concern nito. "M-may..."

"Sabihin mo na!" Napatayo si Justin mula sa pagkakaupo sa kanyang swivel chair.

"May cancer ako. Kuya natatakot ako." Tumingin si Jonas ng diretso sa kanyang kuya nang lumuluha. Hindi makapag-salita ang kanyang kuya. Nakakatitig lang ito sa kanya na parang tinatantiya siya kung nagsasabi siya ng katotohanan. "Totoo ang sinabi ko kuya. Bata pa lang ako, alam ko nang may iba akong nararamdaman. Pero nilihim ko yun sa inyo. Saka kanino ba ako magsasabi? Kay Tito Ramon?"

"B-bakit ako... Jonas. Ako ang kuya mo? Bakit mo nilihim?" madaling umikot si Justin papunta sa harapan ni Jonas. Umupo siya sa kaharap nitong upuan. Hinawakan niya ang mga kamay nito. "P-paano mo nasigurado? Sabihin mo sa akin."

Hindi na napigilan ni Jonas ang humagulgol sa harapan ng kanyang kuya. Alam niyang totoo ang concern nito sa kanya. "Hindi ko naman kasi inisip na la-lala ng ganito kuya... Brain cancer 'to kuya."

"Bakit hindi mo nga sinabi sa akin?"

"May iniinom akong gamot, akala ko Ok na yun. Nasa amerika ng mga oras na iyon. Matagal kang bumalik. Hanggang sa natutunan ko na lang na tanggapin na may sakit ako. Na, na mamatay rin ako. Tutal wala naman akong pamilya..."

"Ako Jonas, kapatid mo ako. Alam mong mahal na mahal kita. Kung sinabi mo yun sa akin sana bumalik ako at naipagamot natin agad yan. Alam mong hindi kita matitiis."

"Alam ko yun kuya..."

"Pero bakit hindi mo ginawa. Bakit ngayon lang?" Niyakap ni Justin ang kapatid. Awang-awa siya. "Pupunta tayo sa ibang bansa para ipagamot natin yan."

Bumitiw ang sumisigok-sigok na si Jonas. "Tungkol doon ang gusto kong sabihin sayo kuya. Sana hindi mo ako tanggihan."

"Ano?"

"Sinabi ko na sa iyong may kinakasama na ako..."

Nagbawi ng tingin si Justin. Hindi niya nagustuhan ang pinaalala ng kapatid. "Tayo lang ang aalis."

"Sige, pero gusto ko sanang tanggapin mo ang minamahal ko kuya."

Napatayo si Justin sa kinauupuan. "Bakit pa? B-bakit ko kailangan- Jonas, hindi ka niya matutulungan. Sino ba kasi yang lalaking kinakasama mo? Jonas, inuulit ko hindi ka bakla tulad ng pagkaka-kilala sayo."

Kahit bumalik sa mataas na tono ang pagssalita ng kanyang kuya, pinilit niyang maging mahinahon. "N-nasa paligid lang siya kuya. Ang ibig kong sabihin... dito rin siya nagtatrabaho."

"Sino?" gulat na tanong ni Justin.

Muling napalabi si Jonas. Tinatanong niya ang sarili kung dapat ba niyang sabihin kung sino ang tinutukoy niya. "Kuya, ihaharap ko siya pagbalik ko. Aasa akong tatanggapin mo siya para sa akin."

"Jonas! Hindi ko masikmura yang mga sinasabi mo..." Napahawak siya sa kanyang ulo. "Hindi ka seryoso kapatid ko. Sabihin mo... Aalis tayo, kahit bukas. Pupunta tayo kung saan man, malagpasan mo lang yang sakit mo."

"Kuya..."

"Jonas nagsisimula na naman tayo. Isipin mo muna ang sarili mo. Iwanan mo muna yang lalaki mo."

Napa-isip si Jonas sa sinabi ng kanyang kuya. "Iiwan ko muna si Jesse... Paano kung hindi nagtagumpay ang magiging operasyon? Parang hindi ko yata kaya kuya. Bakit hindi na lang natin isama?" Parang bata si Jonas sa harapan ng kanyang kuya kung sumamo sa nais mangyari.

Napa-buntong hininga si Justin. "Pasunurin mo na lang siya. Gusto ko, bukas din sa amerika ka magpapa-konsulta at mag-undergo ng kung anong operasyon kung kinakailangan."

"K-ku-"

"Yun ang gusto ko, Jonas. Para sa iyo ang sinasabi ko... Hihintayin kita bukas sa bahay."

Napayuko si Jonas nang muling dumaloy ang masaganang luha mula sa kanyang mga mata. Natatakot siya hindi lang para sa kanya kundi para kay Jesse. Paano kung hindi siya makabalik? Naramdaman na lang niyang inaalo siya ng kanyang kuya.

"Sundin mo na lang ang gusto ko Jonas, magtiwala ka sa kuya mo. Mahal ka ng kuya mo."

-----

Lulugo-lugo si Jonas nang lumabas ng kanyang sasakyan. Hindi niya naiwasang lumuha ng matitigan ang mukha ni Jesse na mapagtanong. Hindi man isa tinig ni Jesse ang nasa isilp kitang-kita naman ni Jonas sa mukha nito ang pag-aalala. Pinilit niyang ngumiti. Sinalubong niya sa Jesse ng yakap.

"Anong nangyari sa lakad mo?"

Nakaakbay si Jonas kay Jesse. "Halika na sa loob."

Hinihimas-himas ni Jesse ang likod ni Jonas habang tinatahak nila ang papasok ng bahay. "Nagugutom ka na no? Tama lang ang dating mo."

Nasa pintuan na sila sa puntong iyon nang tumigil si Jonas sa paglakad. Humarap siya kay Jesse nang may masayang mukha. "Sorry..."

Natawa si Jesse. "Ano ka ba? Para saan? Para ka naman nagbibiro. Ngiting-ngiti tapos nagso-sorry? Gusto ko tuloy magtaka..."

"Kasi, nag-resign na ako sa trabaho ko."

"Ba-"

"Doon na muna tayo sa loob." Hinila ni Jonas si Jesse.

Nagpadala naman si Jesse at nang makarating sila doon ay inulit niya ang hindi naituloy na tanong. "Bakit?" Nagtataka lang siya sa desisyon ni Jonas pero wala siyang balak manghinayang o magreklamo. Ngayon pa na alam niyang kailangan na magpahinga ni Jonas pansamantala. Magkatabi silang umupo.

"Kasi, hindi na kami magkaintindihan ng boss ko. Hindi ko na rin matiis. Kaya-"

"Naku, Ok lang yun. Wag kang mag-alala, naiintindihan ko. Alam ko naman na alam mo ang ginagawa mo. Maganda nga iyon para makapag-pahinga ka naman. Nahalata ko na rin kasing bumabagsak ang katawan mo. Akala ko lang nung una mas lalong pumuputi ka lang, pero hindi pala. Namumutla kamo. Ok lang yun." Niyakap niya si Jonas. Pagpaparamdam niya ng kanyang pagsuporta sa desisyon nito.

"Huwag kang mag-alala, marami akong naipon. Alam kong makakasapat sa atin yun habang wala pa akong bagong trabaho."

"Ano ka ba? Hindi ko iniisip yun. Basta ang mahalaga sa akin, makita kitang masaya, hindi nahihirapan. Saka gusto ko talaga makabawi ka ng lakas. Kaya dito ka muna sa bahay, magtaba." saka tumawa si Jesse.

"Tataba pa ba ako?" seryosong tanong ni Jonas.

"Napaka-seryoso mo naman. Oo naman. Hindi man mataba pero yung magkaroon ka ng laman." natatawang si Jesse.

Napangiti si Jonas. "Payat na ba talaga ako sayo?"

"Hindi naman. Tama lang ang katawan mo. Pero mmm siguro mas mas magandang magdagdag ka pa ng bigat."

"Bakit? Kung hindi ba ako madagdagan ng bigat mababawasan din ba ang pagmamahal mo sa akin?"

Napa-kunot noo si Jesse. "Bakit ang seryoso mo?" Hinawakan ni Jesse ang magkabilang pisngi ni Jonas. "Siyempre, dahil mahal kita, maging lumba-lumba ka man o maging payatot, mamahalin pa rin kita. At dahil mahal kita, ayokong nakikita kang may sakit. Yang ganyan... Ang lungkot mo. Nalulungkot din kasi ako..."

Napa-buntong hininga si Jonas. Hinawakan niya ang mga kamay ni Jesse na nasa pisngi niya. "Huwag kang malungkot, Ok lang ako di ba? Sabi ko sayo, ayokong makita kang nalulungkot. Ayokong makita kang umiiyak."

"Kaya nga dapat ipakita mo rin hindi ka malungkot. Dapat happy-happy tayo."

Tumango si Jonas. Pero saglit siyang natigilan. "Mmm Jesse..." gusto sana niyang sabihin na may kailangan uli siyang gawin. Na kailangan niyang iwan si Jesse pansamanta.

"Ano?"

"Wala." sabay tawa. "Kain na tayo."

Natawa si Jesse. "Naninibago talaga ako sayo. Ang seryoso mo pero, nakakatawa na-"

Hindi na pinatapos ni Jonas ang sasabihin ni Jesse. Agad niyang hinalikan ito ng ubod ng tamis.

-----

Hindi magawa ni Jonas na sabihin kay Jesse na kailangan niyang umalis para magpagamot. Nahihirapan siya. "Dati naman akong hindi nagsasabi ng hindi totoo kay Jesse, pero bakit ngayon parang wala akong alam na alibi? Ayoko kasi kitang iwan eh." Hindi niya intesyong maisatinig iyon na ikinagulat ni Jesse. Nasa sala sila ng gabing iyon habang nanunuod ng telebisyon.

"Ha? B-bakit, may balak kang umalis?"

"Hindi, hindi. Naalala ko lang yung linya kanina sa soap-opera."

"Hmm saan? Wala akong matandaan ah..."

"Never mind." tumawa si Jonas. "Basta meron yun, pero huwag mo nang intindihin."

Ibinalik ni Jesse ang atensyon sa pinapanuod. Hindi na niya namalayang nasa iba na tumatakbo ang kanyang isip. "Ayokong pumasok bukas. May gusto akong puntahan..." Saka siya napatingin kay Jonas. Napansin niyang hindi na ito nanonood dahil nakapikit na ito. "Jonas, gusto mo na bang umakyat?"

Napadilat si Jonas. "Hindi, sige na tapusin mo na yang pinapanuod mo. Saka na lang tayo umakyat."

"Sige." Muli niyang hinilig ang ulo niya sa dibdib ni Jonas.

-----

"Hindi ka talaga aalis?" paninigurado ni Jesse nang sabihin ni Jonas na wala siyang balak na umalis kinabukasan. "Papasok na ako ha? Dito ka lang. Baka naman kung ano-ano naman ang gawin mo?"

"Ano naman ang gagawin ko? E hindi naman ako marunong sa gawaing bahay."

"Alam ko. Naninigurado lang ako baka magbalak ka eh. Wag kang magpapagod ah."

"Hindi talaga." Tinaas pa ni Jonas ang kanyang dalawang kamay.

Natawa si Jesse. "Masunurin. Sige papasok na ako." Tumalikod na si Jesse.

"Bye, babe."

Agad namang napalingon muli si Jesse. "Bye babe ka dyan?"

Natawa si Jonas. "Ayaw mo? Sweet nga eh."

"Oo, pero saan mo naman nakuha yan ha?"

"Naisip ko lang." sagot ni Jonas.

"Sige, bye babe." natawa si Jesse sa panggagaya niya. "Huwag ka ng sumunod ako na ang magsasara ng gate. Dyan ka lang."

"Grabe naman 'tong babe ko. Lahat na lang."

"Shhh... bye babe." Kumaway na si Jesse para magpaalam.

-----

Naabutan ni Jesse ang kanyang boss na may pinapagilang empleyado ng opisina. "Si Sir mainit na naman ang ulo." naibulong niya habang papalapit. Kung saan kasi malapit ang locker room naroon nakatayo ang kanyang boss.

Nalingunan ni Justin si Jesse na papalapit. "Hindi ka na naman pumasok kahapon." Seryoso pero hindi galit na tanong ni Justin.

"Ayy Sir James, sorry po nagkasakit po kasi yung kasama ko." Hinintay ni Jesse na sumagot ang kanyang boss sa reason niya. Pero wala itong sinabi. Tumalikod din ito sa kanya. "Teka Sir, bakit parang malungkot na naman kayo? Nung isang araw lang ang saya-saya niyo ah?" Walang pakialam si Jesse sa katayuan niya sa itinanong. Basta komportable siya sa sinabi.

Kunot-noong tumingin si Justin kay Jesse. "Nagmamadali lang ako. Inaasikaso ko lang itong mga iiwanan ko. Tapos mga nagkakamali pa. Ang aga-aga mga wala sa hulog."

"Ahh... Sige po Sir, magtatime in na po ako." Sa pangalawang beses hindi na uli sinagot ng kanyang boss ang kanyang sinabi. "So mamaya makakapag half day ako. Hindi ako mahihiya kasi aalis si Sir. Yes."

Natuwa si Jesse sa mga posibleng mangyari. Umaayon sa plano niya ang pagkakataon.

-----

Kanina pa pinalagay ni Jesse ang kanyang loob bago pumunta sa isang kilalang pharmacy. Alam niyang masasagot ang tanong niya mula sa hawak-hawak niyang maliit na bote. Naka-kuha siya ng isang empty bottle sa isa sa mga drawer ni Jonas.  Nang nabasa niya ang description, nalaman niyang iyon ay pain reliever. Pero ang tanong niya ay kung bakit ilang lalagyan na ang meron si Jonas. Naisip niyang hindi lang nung isang nung isang araw sumasakit ang ulo ni Jonas, kundi matagal na siyang nakakaramdam ng pananakit ng ulo. "Bakit?"

Sa tanong na iyon ni Jesse, akala niya ay may lakas na siya ng loob. Napagtanto niyang bumalik lang ang takot niya sa kung anong malalaman niya.

Tumayo na si Jesse sa pagkakaupo sa isang karendirya kung saan siya kumain ng tanghalian. Sa kabilang kalsada naroon ang pharmacy kung saan siya magtatanong. Kahit kumakabog ang dibdib, tinangka na niyang tawirin ang kalsada.

-----

"Magkano po kaya ito..." ipinakita ni Jesse ang bote na kunyari ay gusto niyang bilihin.

Kinuha naman ng lalaki ang pinakita niyang bote. "Ah Sir, kailangan po namin ng reseta kapag ito ang bibilihin nyo."

"Ha? Ah... ganun ba? Napag-utusan lang kasi ako eh."

"Kailangan po talaga ng reseta."

"Sige babalik na lang ako. Pero, matanong ko lang. Para saan ba itong gamot na ito?"

Kumunot noo ang lalaki. "Hindi niyo po alam?"

Ngumiti si Jesse. "Mmm alam ko pain reliever 'to. Sa... sakit ng ulo. Gusto ko lang malaman kung hanggang saan ang kaya nitong sakit."

"Ah... kasi sa pagkakaalam ko po Sir,  high dosage po ito na ginagamit sa may mga migraine. Hindi ito sa mga simpleng sakit lang ulo."

"Migraine..." ngumiti si Jesse. "Tama, iyon nga ang nararamdaman ni Jonas. Sala-" Hindi niya naituloy ang pasasalamat nang magsalita uli ang lalaki.

"Saka Sir, pwede rin ito sa mga may cancer..."

Parang nawalan ng pandinig si Jesse nang marinig ang salitang cancer. May sinasabi pa ang lalaki pero ang paulit-ulit na tumatakbo sa isipan niya ang salitang "cancer." "Si Jonas...? I-imposible naman mangyari yun... Sigurado ka ba?"

"Opo Sir."

"S-salamat." Agad na tumalikod si Jesse para lumabas sa malaki at kilalang pharmacy na iyon.

-----

"Imposible..." naluluha si Jesse habang naglalakad sa gilid ng kalsada. Hindi niya alam kung saan siya susunod na pupunta. Basta lang sinusunod niya ang galaw ng kanyang mga paa. "Hindi magkakaroon ng ganoon si Jonas. Imposible talaga."

Sumusikip ang dibdib ni Jesse sa patuloy niyang pag-iisip kaya naman nang makakita siya ng isang bench na maaring maupuan ay sinadya na niyang maupo muna. Doon niya nilabas ang nadaramang kaguluhan ng kanyang isipan.

-----

Sakay si Jonas ng sarili niyang kotse. Nasa harapan siya ng gusaling pag-aari ng kanyang kuya Justin. Kung saan din nagta-trabaho si Jesse. Alam niya ang pinag-usapan nila ng kanyang kuya, tandang-tanda nya. Pero ngayon niya nabuo ang desisyong hindi siya aalis hanggang hindi niya kasama si Jesse. Sisikapin niyang maayos kaagad ang dapat ayusin ni Jesse para makalipad din ito papunta sa ibang bansa. Susuwayin niya ang gusto ng kanyang kuya.

Galing na rin si Jonas sa kung saan siya nagpapakonsulta. Sabi ng kanyang doktor, kailangan daw ng consent ng kamag-anak niya ang gagawing operation kung sakaling makuha na niya ang resulta. Kaya talagang kailangan na malaman ng kanyang kuya kung sasa-ilalim siya sa isang operasyon.

"Narito lang rin naman ako, susunduin ko na lang si Jesse. Sabi niya huwag ko na raw siyang sunduin." napa-ngiti siya. "Sigurado magagalit sa akin yun. Te-text ko muna siya."

-----

Malapit na si Jesse sakay ng jeep ng tumunog ang kanyang cellphone. Nagtext si Jonas. Nagreply siyang huwag na. Dahil sakay na siya ng jeep.

------

Parang hindi magawang pumasok ni Jesse sa loob ng bahay. Mabigat ang kanyang katawan, nanginginig. Kanina nang nagreply siya sa text ni Jonas, hindi niya maiwasang maluha dahil sa pag-aalala. Saka niya napansin na wala ang sasakyan ni Jonas.

Nagmadali siyang pumasok. "Nagkasalisi kami ni Jonas, sabi ko naman huwag na ako sunduin eh. Makulit talaga."

Nakapasok na siya sa loob ng bahay at nakapikit na binagsak ang katawan sa sofa. Hinihintay niyang marinig ang ugong ng sasakyan ni Jonas.

------

Hindi naman nagtagal narinig na ni Jesse ang ugong ng sasakyan. Agad siyang bumalikwas para tunguhin ang pintuan. Binuksan ang gate at isinara ito nang makapasok ang sasakyan ni Jonas. Hindi niya hinitay na makalabas ito. Nauna na siyang pumasok sa loob ng bahay.

"Hindi kita napansin na lumabas?" maya-maya tanong ni Jonas nang makasunod na.

"Hindi nga rin kita napansin eh. Late ka na kasi nagtext. Magluluto lang ako Jonas. Saglit lang ha?"

"Parang malungkot ka? Jesse... may... masaba ba pakiramdam mo?"

"Hindi ah?" ngumiti ng matamis si Jesse.

"Mmm baka naman galit ka sa akin dahil hindi ko sinunod yung gusto mo?"

"Na alin? Yung huwag mo akong sunduin? Ok lang, wala namang nangyari sayong masama. Sa uulitin lang ha sumunod ka sa akin paminsan-minsan."

Sumunod si Jonas sa kusina kung saan nakatayo si Jesse. "Susunod naman ako sayo lagi. Nasunod pala." Niyakap niya si Jesse habang nakatalikod ito na para bang miss na miss.

"Talaga? Dapat pati magsabi ng totoo ganun din." napalunok si Jesse sa nasabi niya. Ayaw niyang makahalata si Jonas.

"Oo naman. Sa katunayan nga, gusto ko asikasuhin natin maka-kuha ng passport, gusto kong makapunta tayo sa ibang bansa."

Umikot si Jesse habang yakap ni Jonas. Magkaharap na sila. "Ano na naman yang naiisip mo?"

Natawa si Jonas. "Ayaw mo? Ipapakilala na kita sa kuya ko. Tapos pupunta tayo sa ibang bansa."

"M-may kuya ka?"

"Oo."

Napa-ismid si Jesse. "Sabi na dapat kang magsabi ng totoo. May kuya ka pala. Akala ko ba ulila ka na?"

"Hindi ko pa ba nasabi sayong may kuya ako?"

"Hmpt, wala akong matandaan. Ang natatandaan ko malayo ang mga kamag-anak mo saka hindi ka na kinikilala."

Natawa si Jonas. "Basta may kuya pa ako. Tapos pupunta tayo sa ibang bansa."

"Bakit?" seryosong tanong ni Jesse.

Napa-titig naman si Jonas. "Kailan ko ba masasabi kay Jesse ang katotohanan. Sobra akong natatakot."

"Bakit nga?"

"Bakasyon."

"May trabaho pa ako."

"Magagawa natin yan ng paraan."

"Ikaw na nga ang bahala." sang-ayon na lang ni Jesse. Umikot uli siya para harapin ang lababo. Yakap parin siya ni Jonas. "Hindi ba sumakit yang ulo mo?"

"Hindi. Magaling kasi yung nurse ko eh." natatawang sagot ni Jonas.

"Nurse! Sino namang nurse yan?"

"Siyempre yung yakap ko."

"Mmm..." humarap uli si Jesse. "Ayoko ng nurse, gusto ko doktor."

Natawa uli si Jonas. "Sige, ikaw bahala."

"So dapat susundin mo ako di ba kasi ako doktor?"

"Oo naman."

"Samahan kitang magpa-check-up."

Natulala si Jonas sa sinabing iyon ni Jesse. "Huh?"

"Oo."

Pinilit na tumawa ni Jonas. "Huwag na maabala pa kita sa trabaho mo. Ako na lang."

Hindi alam ni Jesse kung ano ang nagtulak sa kanya at bigla niyang niyakap si Jonas, ng mahigpit. Bumilis ang tibok ng kanyang puso. "May tinatago sa akin si Jonas, nararamdaman ko. Ayoko marinig iyon. Natatakot ako."

[11]

"Astrocytomas..."

Napalunok si Jonas nang sabihin ng doktor ang resulta ng isinagawa nilang pagsusuri. Hindi maganda sa kanyang pandinig ang salitang iyon. "A-ano po ang ibig sabihin noon Doc?"

Huminga muna ng malalim ang doktor saka umupo. "Ah, hindi ko na ipapaligoy-ligoy pa no... May tumor ka sa iyong utak."

Inalis ni Jonas ang tingin sa doktor saka yumuko. Tumango lang siya. Expected na niya iyon.

"Nakuha mo yan simula pa noong bata ka Mr. S-schroeder. Siguro, kung noon mo pa yan napakunsulta, maaring naagapan pa yan kahit sa ilalim lang ng radation. Maaring maging inactive yan. Meron ding sumas ilalim sa stereostatic surgery..." muling huminga ng malalim ang doktor. "Pero dahil ngayon mo lang yan napakonsulta, halos nasa stage three ka na..."

"Sige lang dok, ituloy niyo lang... Gusto kong marinig ang lahat. Kahit wala na akong pag-asa, malaman ko lang kung hanggang saan na lang ako." Naluluhang sabi ni Jonas.

"May mga ilang treatment na maari naman tayong gawin. Radiation, maarin nating mapahaba ang iyong..." tumikhim muna ang doktor. "ang iyong survival... Operation... ang pinaka-maganda mong pagdesisyunan. Sumailalim ka sa operasyon. Susubukang tanggalin ang tumor na kumalat sa iyong utak. Chemotherapy... pero hindi ko masisigurado kung magtatagumpay tayo."

Dahil sa sinabing iyong ng doktor, hindi na napigilan ni Jonas ang maluha.

"Mr. Schroeder..."

"Ok lang ako dok. Don't worry, alam ko ang katayuan ko."

"Well, kung magpapatuloy tayo sa treatment ng iyong... kailangan mong ipaalam ito sa iyong pamilya."

Panay ang hinga ng malalim ni Jonas. Naninikip ang dibdib niya. Ang katotohanan, hindi sarili niya ang naiisip niya, kundi si Jesse na maaring maiwanan niya sa madaling panahon.

-----

"Bakit hindi ka pumunta kahapon?" Napatayo si Justin mula sa sofa ng makitang pumasok si Jonas sa pintuan. Kahapon pa niya ito hinihintay. "Pero, huwag mo nang isipin yun. Ang mahalaga narito ka na."

"Nagbago ang isip ko kuya..."

Magsasalita sana si Justin nang biglang sumulpot ni Yaya Koring.

"Jonas, iho." lumuluhang si Yaya Koring.

Napa-tingin si Jonas sa kuya niya. Nagtatanong ang mga mata niya kung may sinabi ba siya sa kanyang yaya. Pero umiling ang kanyang kuya na itinatangging wala itong sinasabi sa matanda.

"Kamusta ka na, Iho?"

"Maayos naman po Yaya Koring."

"Babalik ka na dito? Matagal ka nang hinihintay ng kuya mo. Lagi ko na lang siyang nakikitang malungkot. Aba'y simula nang mag-alisan kayo rito, wala na yatang kasiyahang nangyari dito sa iyong tahanan. Ako nama'y naghihintay na lang ng kamatayan pero ayoko namang makita kayong parang hindi na nabibiyayaan ng kasiyahan."

"Huwag po kayong mag-alala Yaya, maayos naman kami. Siguro dahil mga busy na kami ngayon sa mga sarili naming buhay."

"Bakit, may asawa ka na ba?"

Napa-tingin si Jonas sa kanyang kuya. Nakita niyang napa-buntong hininga ito at tumingin sa kabilang banda. Halatang hindi nito nagustuhan ang tanong ng matanda. "Oho yaya."

"Oh eh, bakit hindi mo dalhin dito. Alam ko naman na gusto rin ng kuya mong makita ang asawa mo."

Nalunok si Jonas saka bumuntong hininga. "Huwag po kayong mag-alala, pasasaan pa at matatanggap din ni kuya ang asawa ko." saka tumingin si Jonas sa kanyang kuya. Nahuli niya itong umismid. "Ah yaya Koring, na-miss ko kayo sobra pero, gusto kong makapag-usap muna kami ni Kuya."

Tumango ang matanda at saka umalis.

"Ano?" pagalit na tanong ni Justin. "Ano na naman ang gusto mong mangyari? Akala ko ba nagkasundo na tayo. Ano ba ang gusto mong mangyari sayo?"

"Kuya, pumunta lang ako dito para sabihin sayo na hindi ako sasama sayo hanggat hindi ko kasama si Je-" hindi niya naituloy ang pangalan. "Aasikasuhin ko ang papeles niya para makasakay din siya ng eroplano kung saan ko man balak magpa-opera."

"Jonas!!!" naglabasan ang mga litid sa leeg ni Justin.

"Buo na ang pasya ko."

Naningkit ang mga mata ni Justin. "Talagang wala kang pagsunod sa kuya mo. Sige, ikaw na ang bahala sa sarili mo." Lumakad palabas si Justin.

"Kuya.." tawag ni Jonas. Nasaktan siya sa sinabi ng kanyang kuya. Binabalewala na siya nito. Pero alam niyang kasalanan din naman niya. "Kuya, ang gusto ko lang naman ay tanggapin mo ako kung ano ako. Yun lang kuya, tanggapin mo kami... Kuya, nagmamahal ako. Importante sa akin ang mabuhay kung kasama ko siya..." Pero parang nagsalita lang siya sa kawalan nang tuluyan nang nakalabas ng pintuan ang kanyang kuya Justin.

Hindi kinaya ni Jonas ang dinadalang emosyon kaya napaluhod siya saka umiyak.

-----

"Oh Sir James, consistent yata ang kalungkutan mo ngayon ah..." buo ang loob na salubong ni Jesse sa kanyang boss nang papalabas siya para kumain ng tanghalian.

Napatigil si Justin sa paglalakad nang marinig niya ang sinabi ni Jesse. Natulala siya habang nakatingin dito. "Teka, saan ka pupunta?" kunot-noo nitong tanong.

"Ah, Sir breaktime po kaya?" natawa si Jesse. "Late na kayong pumasok Sir."

"Ah hindi, sinadya kong ngayon lang pumasok. Saan ka ba?"

"Saan?"

"Saan ka kakain ng tanghalian?" pag-uulit ni Justin.

"Ayy, dyan lang po sa tapat."

"Sige mauna ka na." Pagkatapos ay tumalikod na si Justin.

Naiwan si Jesse na nagtataka sa sinabi ng kanyang boss. "Sige mauna na daw ako? Ano yun, tapos sabay alis. Grabe, ibang klase si Sir." napangiti na lang siya saka tumuloy sa karendirya sa kabilang kalsada.

-----

"May gusto lang ako idagdag sa pinagawa ko." agad na sagot ni Jonas nang mapansin niya ang mapagtanong na mukha ng kaibigan niyang abogado.

"Kaya pala nasugod ka."

"Busy ka ba? Gusto ko kasing magmadali eh."

Natawa ang kaibigang abogado. "Basta ikaw pare, wala akong gagawin. Minsan ka lang naman humingi ng pabor."

Napangiti ng maluwang si Jonas.

-----

"Sir Justin? A-anong ginagawa niyo rito?" gulat na gulat si Jesse nang maangatan niya ng mukha ang kanyang boss sa harapan ng lamesang inuukopa niya.

"naka-order ka na agad? Sabi ko mauna ka lang. Hindi maunang kumain."

"P-po?" Napatingin si Jesse sa paligid. Tulad din niya, gulat din ang mga nasa mukha ng mga ibang empleyado ng supermarket nang makita nila ang boss nila sa karendiryang yun.

"Ano bang inorder mo?"

"A-ah eh..." hindi masabi ni Jesse ang inorder niyang ulam.

"Gatang kalabasa?" tanong ni Justin. "Hindi mo ba ako papaupuin?"

"Ay, Sir maupo po kayo." Binawa ni Jesse ang pagkabigla. "K-kasi naman Sir, nakakagulat naman kayo. Hindi ko inaasahang kakain kayo, d-dito sa karenderya."

Imbes na sagutin ni Justin ang sinabi ni Jesse, nagtanong siya kung paano umorder ng pagkain. "Paano nga ba?"

"Ay Sir walang waiter dito, pupunta po talaga kayo sa mga nakadiplay doon magsabi tapos dadalhin na lang dito."

"Ah ganon ba? Sandali." Tumayo si Justin para umorder ng kanyang kakainin.

"Anong problema ni Sir?" naisip niya. Saka siya kinalabit ng ka-trabaho sa kalapit lamesa.

"Jesse, anong meron bakit napakain mo dito si Sir?"

"Ay, hindi ko alam. Nagulat nga ako na nasa harapan ko na eh." sagot ni Jesse.

"Napansin ko lang yan kanina si Sir, masama na naman ang hitsura, pero ngayon parang walang problema. Natural na seryoso lang."

Bahagyang natawa si Jesse. "Basta hindi ko alam. Nagkataon lang siguro na naisipan ni Sir na kumain dito at sa lamesa ko natyempuhan. Paano wala akong katabi."

"Oo nga swerte mo."

"Swerte?"

"Swerte mo dahil mukhang ang daming inoorder ni Sir oh, imposibleng hindi ka niyang hahatian."

"Loko ka. Malakas lang siguro kumain."

"Sige na pabalik na si Sir." saka tumalikod ang katrabaho.

Hininay ni Jesse ang kanyang boss na na maka-upo. Hindi siya maka-imik dahil bigla siyang nahiya rito.

"Anong sinabi sayo?"

"Po?"

"Teka, iwasan mo nga na mag-po sa akin. Ok na yung pagtawag ng sir. Ano nga ang sabi sayong ka-trabaho mo?"

"S-sige Sir. Pero wala naman pong sinasabi."

"Kahit nakatalikod ako sa inyo nakikita ko kayo sa salamin."

Napatingin si Jesse sa direksyon kung saan nakikita ang kanilang reflection. Napa-ngiwi siya nang mapagtantong nagsasabi nga ng totoo ang kanyang boss. "Oo nga." Natawa siya.

"Oh anong sabi?"

"Katulad ko kasi Sir, nagtataka kung kayo narito ngayon."

"Bawal ba kumain dito ang may ari ng pinagtatrabahuan niyo?"

"Ay hindi naman po." agap ni Jesse.

"Po?"

"Ay Sir, kasi karaniwan sa restaurant kayo nakain."

"Gusto ko dito. May problema ba?"

"Wala naman po. Ay Sir ayan na yung inorder nyo." paalala ni Jesse nang mapansing parating na sa likuran ng boss inorder nito.

"Mmm napansin ko kasi na mura lang pala ang mga pagkain dito kaya, umorder na ako ng mga-" Hindi naituloy ni Justin ang sasabihin nang magsalita ang nagsilbi sa paghahatid ng pagkain.

"Sir, mukhang hindi po kakasya dito sa lamesa ang mga inorder niyo. Mukhang wala pong bakanteng lamesa."  sabi ng serbidora.

"Ah lagyan mo lang kami dito ng iba't ibang putahe tapos sa ibang lamesa mo na lang ilagay." sagot ni Justin.

Agad may nag-react sa likuran ni Jesse. "Sir James, totoo ba yung narinig ko?"

"Huwag nang sumigaw." Paalala ni Justin.

"Wow, thank you Sir."

Maya-maya pa ay hindi na napigilan mailabas ang kasiyahan nang sa bawat lamesa ay may inilapag na putahe. Habang si Jesse ay hiyang-hiya sa kaharap dahil dalawa lang sila sa lamesang iyon. Naalala niya si Jonas. "Parang ganito lang kami ni Jonas kapag kumakain sa katabing restaurant, bumabaha sa pagkain. Ang pinagkaiba nga lang dito mas mura ang pagkain."

"Kain na." paalala ni Justin.

Parang nagising sa katotohanan si Jesse nang pansinin siya ng kanyang boss. "Ay oo nga pala."

"Kung saan-saan kasi lumilipad ang isip mo." sabi ni Justin habang inuumpisahan na niyang padapuin ang pagkain sa kutsara't tinidor nito.

Natawa si Jesse. "Hindi naman Sir. Ikaw nga itong ang daming iniisip."

"Kumain na."

"Opo." Natuptop ni Jesse ang bibig. "Ay oo."

-----

"San ka galing?" tanong ni Jesse nang makasakay na sya kotse ni Jonas.

"Wala naman. Nagpa-ikot-ikot lang bago kita sunduin."

"Natatawa ako kanina nang tumawag ka eh."

"Bakit?" takang tanong ni Jonas. "Masaya kaya ngayon?"

"Kasi kanina kung makatawag, Jesse, huwag aalis, susunduin kita... para naman kung makabilin tatakbuhan ko siya." sabay tawa.

Natawa rin si Jonas. "Kasi naman baka magkasalisi pa tayo."

"Oo, yun nga rin ang naisip ko kung bakit ganun ka tumawag eh. Kamusta pala pakiramdam mo?"

"Wag kang mag-alala magaling na ako."

Dinaan ni Jesse sa biro ang sasabihin niya. "Weh sinong niloko mo..."

Kahit biro hindi nakalagpas iyon kay Jonas. Natahimik siya.

Hindi na rin naman nagsalita si Jesse dahil nakakaramdam siya.

-----

"Sa lunes huwag ka na pumasok, aasikasuhin nating magkaroon ka ng passport." sabi ni Jonas habang kumakain sila.

"Huwag na pumasok?"

"Gusto ko sanang mag-resign ka na."

"Jonas, isang buwan na lang. Wala na nga sa isang buwan eh."

"Gusto ko kasi maasikaso na agad yun para makaalis na tayo."

"Ano bang meron sa pupuntahan natin bakit parang atat na atat ka?" tanong ni Jesse.

"Huwag ka na magtanong. Kain na lang tayo."

"Lagi mo na lang akong binibitin." Tatayo sana si Jesse.

"Saan ka pupunta?" Pigil agad ni Jonas.

Natawa si Jesse. "Kukuha lang ako baso."

"Akala ko kasi nagagalit ka." si Jonas. "Ako na kukuha, ako malapit eh."

"Nakakatawa ka. Bakit naman ako magagalit eh wala naman ginagawa ang nambibitin kong si Jonas." sabay tawa.

"Nambibitin pala. Mamaya hindi kita bibitinin." Hawak-hawak ni Jonas ang baso nang bigla siyang mawalan ng panimbang. Dahil doon nabitawan niya ang baso. Nabasag ito sa sahig.

Napatayo si Jesse sa gulat. "Bakit?" Agad siyang sumaklolo kay Jonas. "Ano na naman ang nararamdaman mo?"

"Na-nahihilo lang ako. Dumilim kasi bigla paningin ko."

"Jonas?"

"Ok na ako. Sandali kukuha lang ako ng pandakot."

"Hindi, ako na. Umupo ka na. Ako na." Inalalayan ni Jesse si Jonas makaupo. "Dahan-dahan matapakan mo ang mga bubog... Ayan, sandali. Huwag kang aalis dyan kukunin ko lang ang dustfan saka walis."

Nang makatalikod si Jesse kay Jonas halos hindi na niya mapigilan ang kanina pang tinatagong emosyon. Hindi niya nagugustuhan ang mga nangyayari kay Jonas. Nahawakan niya ang kanyang dibdib dahil naninikip ito sa pinipigil emosyon. Natatakot na siya. Pero ayaw niyang ipakita kay Jonas. Kahit alam niyang may dustpan sa malapit sa kusina, mas minabuti ni Jesse na dumiretso sa may pinto sa labas para doon kumuha ng gamit.

Ilang ulit muna siyang huminga ng malalim at pinagbuti ang pakiramdam ng mga mata bago siya muling pumasok.

"Jesse, bakit parang ang tagal mo?"

"H-ha? Kasi may pusa, kinakalat yung basura sa labas. N-napansin ko kasi kanina kaya doon na ako dumiretso para kunin itong dustpan at walis."

"Pasensiya na Jesse."

"Ano ka ba? Hindi mo kailangan humingi ng pasensiya. Natural lang na makabasag ka ng baso kasi nahilo ka. Alangan namang mag-circus ka pa." nagpapatawa siya. "Tigilan mo na yang kaka-sorry mo ha? Wala yan."

Napabuntong hininga na lang si Jonas.

Habang napapalunok naman si Jesse.

-----

Kinabukasan ng umaga...

"Jonas, kung hindi ko pa napansing gagamit ng cellphone si yaya koring hindi ko pa malalaman na nag-iwan ka sa kanya ng cellphone number mo. Bakit hindi ako ang binigyan mo? Wala ka ba talagang balak na humingi ng tulong sa akin ha Jonas? Kung alam mo lang kung gaano ako nag-aalala, kung ano-ano na ang ginagawa ko para kahit papaano hindi sumakit ang ulo ko kakaisip sayo, pero ikaw parang wala ka talagang awa sa sarili mo." Ito ang sunod-sunod na salita ni Justin gamit ang cellphone.

"Inaayos ko lang ang passpport ng asawa ko sa lalong madaling panahon para makaalis na ako."

"Kailan pa yan kapag namumuti na yang mata mo? Jonas, hindi ka hinihintay ng sakit mo..."

"Kuya, huwag ka na lang mag-alala. Magpapa-opera ako. Sigurado yan, gusto ko pang mabuhay. Pero sisiguraduhin kong kasama ko si Jesse."

"Letseng Jesse na yan. Gaano ba kalaki ang pagkalalaki niya na yan at hindi mo maiwan-iwanan?"

"Natatakot lang akong hindi maging maganda ang resulta. Ayokong mawala siya sa tabi ko."

Sunod-sunod na mura ang pinakawalan ni Justin.

"Kuya..." Pero wala nang sumasagot sa kabila ng phone.

-----

Nangingig ang mga kalamnan ni Jesse habang patakbong tinutungo niya ang labas ng pinto. Hindi siya makapaniwala sa narinig niya. Parang hindi siya maka-hinga. Parang sasabog ang ulo niya. Nawawalan siya ng panimbang na para bang sa kahit anong sandali ay mawawalan siya ng ulirat.

Tatawagin sana niya si Jonas para bumama. Tapos na niyang ihanda ang almusal at ready na siyang pumasok. Hindi niya inaasahang sa likod ng pinto ay may kausap si Jonas na sa pagkakaintindi niya ay tinawag niya itong kuya. Pero hindi iyon ang dahilan ng ikinabigla niya.

"S-si Jonas, magpapa-opera? May malalang sakit si Jonas..." Natuptop niya ang kanyang bibig. Hindi siya makapaniwala sa nasabi niya. Iyon ang paulit ulit na sumisiksik sa kanyang isipan. "Hindi ako naniniwala..." hindi na niya napigilan ang nagaalpasang mga luha.

Nawawalan siya ng lakas para tumindig. Ibinagsak na lang niya ang sarili sa lapag.

[12]

Siniguradong maayos ang mukha ni Jesse bago siya tumayo sa pagkakaupo niya sa sahig malapit sa kanilang gate. Alam niyang mahahalata ni Jonas ang pamumula ng kanyang mga mata. Gagawa na lang siya ng dahilan. Basta ang mahalaga maipakita niyang wala pa rin siyang nalalaman. Maging natural ang lahat. Ayaw niya munang magsalita. Pero sa lalong madaling panahon, kahit bukas, sisikapin niyang makagawa ng paraan para maituloy na ni Jonas ang sinasabi nitong pagpapaopera.

Napa-tingala siya. Sinisikap niyang labanan ang napipintong pagluha na naman. Ilang ulit huminga ng malalim. Saka muling naglakad papasok.

Nagtataka rin siya kung bakit hindi man lang siya napansin ni Jonas kanina. Malamang na nakababa na si Jonas dahil umalis siya nang natapos na ang pakikipag-usap nito. Naisip niyang nasa kusina na ito dumiretso at naghihintay sa kanya.

"Jonas..." tawag niya. Hindi pa kasi siya nakakarating sa pinaka dining area. "Jonas?... Hindi ka pa nababa?" sabi niya nang makarating siya sa dining area na walang Jonas. Napa-buntong hininga siya. "Nasa taas pa siguro, tinamad bumaba dahil sa nangyari kanina." Isa pang buntong hininga.

-----

"Jonas..." Hindi tuluyang pumasok si Jesse sa loob ng kwarto. Kumatok muna siya. "Jonas?" Ilang ulit pang pagkatok at pagtawag at napilitan na rin siyang buksan ang pinto.

Laking gulat niya nang makita si Jonas sa sahig na walang malay. "Jonas..."

-----

Tulala, naghihintay ng impormasyon mula sa doktor,  si Jesse habang nakaupo sa labas ng emergency room. Panay ang agos ng kanyang luha kasabay ang walang awat na dasal na walang mangyaring masama kay Jonas.

"Ah, kayo po ba ang kasama ng pasyente?"

Nagulat pa si Jesse nang biglang magsalita ang doktor sa kanyang likuran. "O-opo. Kamusta po."

"Ah, maayos na ang pasyente... sa ngayon. Lagi mong ipapaalala na huwag siyang laging nag-iisip para hindi dumalas ang pagsakit ng ulo niya. Huwag niyo bigyang ng isipin. Kapag nakapagpahinga na siya maari na rin siyang lumabas."

Napapa-tango lang si Jesse pero ang kanyang isipan ay panay pasasalamat.

-----

Pansamantalang inilipat si Jonas sa ibang kwarto. Hindi naman din sila magtatagal doon. Hinihintay lang ni Jesse na magising si Jonas at kung may lakas na uli itong makalakad. Pero hindi pa rin niya maiwasan ang mag-alala. Alam niyang panandalian lang ang maayos na pakiramdam ni Jonas. Inaalala niya ang susunod na aatake ang sakit nito.

"J-jesse..." unang salitang lumabas sa bibig ni Jonas nang magsimulang magmulat.

"Jonas, nandito lang ako." Agad niyang hinawakan ang kamay ni Jonas.

Nilingon ni Jonas si Jesse. "Nasaan tayo?"

"Sinugod kita dito sa hospital. Nakita kasi kita sa kwarto na walang malay." Naluluhang sabi ni Jesse.

Agad bumangon si Jonas. "Halika na. Ok na ako. Umuwi na tayo."

Napatayo si Jesse. "Ano ka ba, Jonas?" Pinipigilan niya si Jonas pero nauna na itong bumaba sa higaan. "Hindi ka pa nakakapagpahinga ng maayos ano ka ba?"

"Ok na ako. Uuwi na tayo. Oh, bakit ka na naman umiiyak?" Kunot noong si Jonas.

Napatitig ang lumuluhang mga mata ni Jesse. "Ako? Bakit ako umiiyak? Hindi mo alam..."

Niyakap ni Jonas si Jesse. "Tahan na. Uuwi na tayo, Ok na ako."

"Paano ba ako tatahan Jonas?"

Inilayo ni Jonas ang katawan kay Jesse saka pinahid niya ang magkabilang pisngi ni Jesse na basang-basa ng luha. "Ano bang sabi ko sayo, ayokong nakikita kitang ganyan."

"Hindi ko yata kaya Jonas."

"A-anong hindi mo kaya? Hindi mo na ba ako kaya? Ano bang ibig mong sabihin?"

Napatitig siya kay Jonas. "P-paano kung ganyan ang ibig sabihin ko?"

Natigilan si Jonas habang nakatitig sa mukha ni Jesse. "Halika, umuwi na tayo. Kung ano-ano na ang iniisip mo." Aktong hihilahin niya ang kamay ni Jesse palabas ng kwartong iyon.

"Jonas." awat ni Jesse. "Hanggang kailan mo ba kasi ililihim ang sakit mo? Kapag naghihingalo ka na? Ang sabi ko, hindi ko na kaya... hindi ko na kayang magpanggap na walang alam. Ayokong isipin na, na may malubha kang sakit dahil ako ang mas nasasaktan. Mahal kita alam mo yan. At mahal mo ako, alam ko yun. Pero bakit hindi mo sa akin sabihin? Para dalawa tayo. Jonas, sinosolo mo... bakit?

Humarap si Jonas kay Jesse. Ipinatong pa niya ang dalawang kamay sa magkabilang balikat nito. "Wala kang alam."

"Alam ko."

Napa-luha si Jonas. "Huwag mo akong kaawaan. Please. Malalagpasan ko rin ito. Malulungkot ka lang kapag iniisip mo yun. Wala akong sakit." Saka niya niyakap si Jesse. "Please, Jesse. Wala kang alam."

"Hanggang kailan Jonas? Hanggang kailan ako dapat na walang alam? Makakaya ko ba? Sa araw-araw na inaatake ka ng sakit mo, tingin mo matatagalan ko bang hindi madurog ang puso ko sa tuwing makikita kitang nahihirapan?" Kumawala siya sa pagkakayakap sa kanya ni Jonas. "Hindi simpleng lagnat lang ang sakit mo Jonas na pwede kitang iwanan kasama ng mga gamot mo. Jonas can-" Hindi na naituloy ni Jesse ang sasabihin dahil tinakpan ni Jonas ang labi niya.

"Ayokong babanggitin mo yan. Wala akong sakit. Sige, oo may malubha akong sakit pero pupunta tayong states para doon ako magpaopera. Ipapakilala kita kay kuya kapag naayos mo na ang passport mo at kung ano-ano para makasama ka. Yun lang ang hinihintay ko Jesse. Ayoko kasing mawala ka sa tabi ko." Mas lalong nanlabo ang mga mata ni Jonas dahil sa luha. "Paano kung hindi ko nakayanan? Paano kung hindi ako makabalik? Ayokong masayang ang mga oras na hindi kita makakasama Jesse. Kaya please, pagbigyan mo ako. Isasama kita. Yun lang, tapos magpapaopera na ako."

Kung gaano ang sakit na nararamdaman ni Jonas, ramdam na ramdam din ni Jesse ang sakit na kanyang nararamdaman. Dahil sa puntong iyon, hindi man tuwirang sinabi ni Jonas  ang kanyang sakit, nasisiguro na niyang may malaki silang dapat harapin. Natatakot siya pero pinipilit niyang sumangayon sa mga sinabi ni Jonas. Doon siya nagtitiwala.

"Uuwi na tayo Jesse. Gusto ko nang magpahinga sa bahay."

Wala nang masabi si Jesse. Sumunod na lang siya kay Jonas.

-----

"Matagal ko na kayong nakikita." sabi ni Tamie habang dina-drive ang sasakyan ni Jonas. Siya kasi ang naghatid kay Jonas sa hospital nang mahingan ng tulong ni Jesse. "Sabi na nga ba, mag-asawa na kayo." sabay tawa. "Kasi, kahit anong isipin kong magkapatid kayo, hindi ko masabi dahil sa kakaibang sweetness niyo sa isa't isa. Hindi iyon karaniwan sa magkapatid saka hindi kayo magkamukha." muli siyang tumawa. "Pasensiya na sa pagiging observant ko."

Napapangiti lang si Jesse sa mga sinasabi ni Jesse lalo pa't nararamdaman niyang nauuri rin sa kanilang dalawa ang pagkatao ni Tamie. Naitatago lang sa pananamit at kilos pero nahahalata sa kapag hindi mapigilan ang kasiyahan tulad ngayon na tawang-tawa sa ikinukwento. "Basta maraming salamat sa tulong mo ha? Hindi ka nagdalawang isip nang tawagin kita."

"Maraming salamat nga pala." biglang sabi ni Jonas nang maalala, galing sa pagtanaw sa labas ng bintana.

"Wala iyon. Sino ba ang magtutulungan kundi tayo ring magkakapit bahay. Kayo lang naman kasi ang malihim eh. Mukha naman kayong mababait pero parang ayaw nyo lumabas sa lungga ninyo."

Natawa si Jesse. "Busy lang kami. Kasi pareho kaming nagtatrabaho. Pero si Jonas kailangan muna niyang magpahinga kaya ngayon sa bahay muna siya." sabi niya habang hinihimas ang likod ni Jonas.

Napangiti si Tamie sa ginagawa ni Jesse kay Jonas. "Hayysss, ako kaya? Kailan ako makakahanap ng right guy?" sabay tawa. "Naiinggit ako sa inyo."

Mula sa katahimikan, natawa si Jonas. "Basta ako maswerte. Sigurado yun."

"Ramdam ko." kinikilig na sagot ni Tamie. "O ayan malapit na tayo. Sana pagkatapos nito, magkakaibigan na tayo ah? Welcome na ako sa bahay niyo tapos welcome din kayo sa amin. Kung may kailangan kayo, katukin nyo lang ako sa bahay. Ako lang naman ang palaging nasa bahay. Kapag hindi nyo nakita ang sasakyan ko, ibig sabihin wala ako roon."

"Oo naman, Tamie. Maraming salamat." sagot ni Jesse.

"Ah, Jesse bakit hindi mo siyang yayain na sa atin na magtanghalian? Late na malamang naabala natin ng sobra si Tamie." si Jonas.

Kay Tamie tumuon ng tingin si Jesse. "Oo nga Tamie?"

"Naku, siguro sa susunod na lang. Kasi nariyan ang kapatid ko. Malamang may naghihintay rin na lamesa sa akin."

"O sige. Basta huwag kang mahiyang dumalaw sa amin ha?" si Jesse.

-----

Nakauwi na si Tamie habang si Jesse at Jonas ay tahimik na nakaupo sa sala. Panay lang ang buntong hininga ni Jonas at Jesse tila nagpapakiramdaman sa mga susunod na mangyayari. Niyaya ni Jesse si Jonas na kumain nung una pero nang sumagot itong walang gana, nagsimula na silang manahimik.

Gumalaw si Jonas para kunin ang remote control ng tv para buhayin iyon. Pagkatapos ay humiga siya sa kandungan ni Jesse.

Napangiti naman si Jesse sa ginawa ni Jonas. Kahit kaunti, napanatag ang kanyang alalahanin sa ganoong ayos nila. Hinimas-himas niya ang buhok ni Jonas na parang isang ina sa kanyang anak. Alam niyang nagugustuhan iyon ni Jonas dahil napapikit ito kasabay ang paghinga ng malalim. Umaasa siyang kahit papaano mapanatag ng ginagawa niya ang isip ni Jonas.

Kahit nakapikit, nagsalita si Jonas. "Jesse, ipangako mo, sasama ka sa akin. Huwag mo akong iwan."

"Hindi ako mawawala sa tabi mo." Hindi napigilan ni Jesse ang maluha. Sinikap niyang itago ang kabog ng dibdib. Agad niyang pinunasan ang pisngi. Sinamantala niya iyon habang nakapikit si Jonas.

"Kahit anong sabihin sayo ni Kuya Justin, lakasan mo ang loob mo. Sa akin ka lang maniniwala. Hindi sa iba."

"Oo." matibay na sagot ni Jesse habang nasa isip na Justin pala ang pangalan ng kuya ni Jonas.

Dumilat si Jonas saka ngumiti nang humarap siya kay Jesse. "Gusto ko na matulog."

Naka-ngiting tumango si Jesse. "Halika na sa taas."

-----

"Aalis ka na naman? Dapat kasi, magpahinga ka na lang ngayon. O kaya isama mo na lang ako. B-baka kasi..." salubong ni Jesse nang pababa si Jonas nang hagdan nang nakabihis, umaga kinabukasan.

Humalik si Jonas sa noo ni Jesse. "Ok lang ako." saka ipinakita ang boteng hawak kay Jesse. "Dala ko gamot ko."

"Kahit na."

"Babalik ako agad."

"Oh, hindi ka pa kumakain. Dederetso ka agad sa labas?"

"Promise Jesse babalik agad ako."

"Sabihin mo na lang sa akin ang lalakarin mo."

"Pupuntahan ko lang yung kaibigan kong attorney, may usapan kasi kami ngayon. Muntik ko pa nga makalimutan."

Napa-buntong hininga na lang si Jesse. "Sige na nga."

"Huwag kang mag-alala. Promise pagkatapos ng gagawin namin. Mmm may babasahin lang ako tapos pipirma, ganun lang kadali. Tapos babalik na agad ako." Muli siyang humalik sa noo ni Jesse. "Huwag kang mag-alala."

"Hmpt. Hindi ako nag-aalala. Yun kasi ang sabi mo eh. Wala kasi akong kasabay kumain. Yun lang yun."

Natawa si Jonas. "Kaya pala. Well, mas gusto ko na yang ganyan kesa sa kung ano-ano ang iniisip mo."

Muling napabuntong hininga si Jesse. "Ano pa nga bang iisipin ko, eh ayaw mo naman akong mag-isip ng kung ano-ano. Tama?"

"Oo, ganyan nga. Kasi wala naman dapat tayong ipangamba. Magiging Ok ang lahat. Gusto ko pagbalik ko nakangiti ka?"

"O siya sige na. Umalis ka na para makabalik ka agad."

"Mag-ingat ka dyan sa loob ng bahay." paalala ni Jonas.

"Ako pa ang mag-ingat talaga ah?"

"Hmmm... Jesse?"

"Ayy. Opo mag-iingat ako. Saka ikaw din, huwag magpatakbo ng mabilis."

"Sabi ng babe ko. Masusunod." sagot ni Jonas.

-----

Hindi na pumasok si Jesse gaya ng sabi ni Jonas. Hindi naman siya nag-aalala dahil mas inaalala niya si Jonas. Kahit hindi man sabihin ni Jonas na huwag na siyang pumasok. Buo na rin sa isipan niyang huwag munang pumasok ngayon araw.

Naglinis siya ng mga kalat. Hindi naman siya nakakapagod dahil hindi naman sila makalat sa loob ng bahay. Tanging  ang mga hindi maiiwasang alikabok lang ang natural sa buong bahay. Naka-planong isusunod niya ang kwarto nila ni Jonas.

-----

"Umaayon sa plano ko ang lahat." Ito ang mga unang lumabas sa bibig ni Arl habang nakatanaw sa labas mula sa veranda ng bahay. "Habang nasisiguro kong, magbabalik ako." Naka-ngiti ngunit may poot din sa mga labi ni Arl.

"Arl, anak?" tawag ni Juanita na kanyang ina sa kanyang likuran.

"Yes Ma?" lingon ni Arl.

"May naghihintay sayo."

"Sino daw po Ma?"

"T-tam-"

"Kilala ko na Ma. Sige po susunod na ako."

-----

Kasalukuyan nang naglilinis si Jesse ng kanilang kwarto. Wala namang masyadong kalat maliban sa damit na na nakapatong sa ibabaw ng kama. Siguradong mga pinagpilian iyon ni Jonas. Hindi na naasikasong ibalik sa closet.

Sinimulan na niyang ibalik sa closet ang mga damit na naiwan sa kama. Nang maibalik na niya, napansin niya ang isang drawer sa tabi ng kama na bahagyang nakabukas. Hindi niya pinapansin ang drawer na iyon simula pa nung una. Minsan lang niyang nabuksan iyon nang maghanap siya ng susi noong na-lock si Jonas sa loob ng  bathroom.

Nakatutok ang mga mata niya sa pinakababang drawer kung alin ang bahagyang nakabukas. Wala namang dapat na ipagtaka. Pero parang may naguutos sa kanyang silipin niya ang nasa loob noon.

Hindi naman siya nagmamadaling buksan iyon. Pero balak talaga niyang maghalungkat ng mga gamit kung ano ang meron sa loob ni yun. "Ano kaya ang kinuha ni Jonas dito?" sabi niya kasabay ng pagyuko niya para maabot at mabuksan ang drawer na iyon.

Nang mabuksan ang drawer na iyon, tumambad sa kanya ang isang photo album. Sa gilid ay mga maliliit na box. Hinawakan niya ang photo album. Inaasahan niyang makikita ang mga litratong noong bata pa si Jonas. Napangiti siya sa naisip. Na-excite siyang buksan. Sinikap niyang sa unang pahina niya mabubuksan ang photo album.

-----

"Pare, hanggang ngayon hindi talaga ako makapaniwala sa mga nalaman at ginagawa ko. Pero kahit nalaman kong... Pare, hindi magbabago ang pagtingin ko sayo. Kaibigan pa rin kita. Walang pagbabago. Alam ko mabait kang tao. Pero hindi ko lang talagang inaasahang iba pala ang dugo mo. Lalaki rin ang minamahal mo." natawa ang kaibigang abogado ni Jonas.

Napapangiti si Jonas. "Basta kung ano man ang mangyari, huwag mo siyang pababayaan. Umaasa akong masusunod ang kung ano man ang napagkasunduan natin."

"Oo naman pare. Kahit hanggang ngayon na parang hindi pa rin ako makapaniwala. Ang kasunduan ay kasunduan. Maasahan mo ako dyan."

Tunango-tango si Jonas. "Kailangan ko nang umuwi. Baka magalit sa akin si Jesse."

"Sige pare. Basta mag-iingat ka."

-----

Natuptop ni Jesse ang bibig nang makilala niya ang kasama ni Jonas sa litrato. "Kilala ko ito." Muli pa niyang inilipat ang pahina ng photo album para makakita ng iba pang litrato. Doon niya napatunayang tama ang hinala niya. "S-si Sir James ang kuya ni Jonas?" Napatayo siya sa mula sa pagkakaupo. Nabitawan niya ang photo album. Gulat na gulat siya sa natuklasan. "Kaya pala noong una, nasabi kong parang may kahawig si Sir James. Hindi ko alam na lagi kong kasama ang tinutukoy ko." Ang lakas ng kabog ng dibdib ni Jesse. Hindi na siya nag-abala pang tignan ang iba pang mga litrato. Muli na niyang ibinalik ang photo album sa kung saan ito nakalagay. Gusto niyang maayos siya at maabutan ni Jonas na walang paghihinala. Kailangan nyang maging normal ang kilos at pananalita.

-----

"Alam mo Jonas, nang alalahanin ko kung paano tayo unang nagkita..." saglit na tumigil si Jesse sa pagsasalita habang nakahiga sila sa kama. "...kung paano mo itinago ang tunay mong pagkatao." Saka siya tumitig sa mga mata ni Jonas. Inalam niya kung ano ang magiging reaksyon nito sa sinabi niya. Tama nga siya, napatingin sa kanya si Jonas tanda ng nabigla ito sa sinabi niya.

"B-bakit. A-nong meron?"

Sinikap ngumiti ni Jesse. "Hmmm kahit ganoon ang mga nangyari, mas matimbang pa rin sa akin ang pinagsamahan natin. Mahal lang talaga kita."

"B-bakit Jesse. Bakit mo naisip yun? Sinasabi ko naman sayo kung sino ako di ba. Alam mo na naman di ba? Bakit kailangan mo pang balikan iyon?" Mga pagtataka ni Jonas. May kung anong kaba sa kanyang dibdib.

Yumakap siya kay Jonas. "Alam ko naman na, may mga bagay kang ginagawa na hindi ko alam. Ang iniisip ko na lang, ginagawa mo yun para sa ikabubuti natin. Napansin ko, yung mga nilihim mo sa akin na nalaman ko na, na wala naman dapat akong ikagalit o ika sama ng loob."

"Nagtataka ako? Dahil ba kanina? Dahil hindi ko sinabi sayo kung saan ako pupunta at kung ano ang gagawin ko?"

"Mmm siguro Jonas. Pero wala iyon." Hinimas ni Jesse ang braso ni Jonas. Saka niya inangat ang ulo at tumititig kay Jonas. "Ang ibig kong sabihin... nagtitiwala ako sayo Jonas." saka may nangilid na luha sa mga mata ni Jesse. "Dahil mahal na mahal kita. Huwag mo sana akong bibiguin. Gusto ko gumaling ka."

Napabuntong hininga si Jonas. Naramdaman niya ang dinadalang takot ni Jesse dahil sa kanyang sakit. "Oo. Sinisigurado ko." Pinilit niyang ngumiti kahit nag-aalangan ang kanyang isipan sa kanyang paniniwalang paglaban sa sakit. "Gusto kitang maangkit ngayon."

Napangiti si Jesse. "Ayoko nga."

Napakunot noo si Jonas. "B-bakit? Napagod ka ba kanina?"

"Hapon pa lang kaya."

"Eh ano?"

"Sigurado ka?" paninigurado ni Jesse.

Hindi na sumagot si Jonas. Hinalikan na lang siya si Jesse hanggang tangayin na ang dalawa sa gusto nilang marating.

-----

Nakatulog sila pagkatapos ng ilang ulit nilang pagniniig. Nagising sila nang wala ng sinag ng araw na tumatama sa kanilang kwarto.

"Jesse, doon uli tayo sa rooftop."

"Anong gagawin natin doon?"

"Doon natin ipagpatuloy ang-"

"Ano?" singit agad ni Jesse.

"Pagtulog." Natawa si Jonas.

"Kaya nga. Wala ka bang balak kumain? Hindi pa ako nakakapagluto."

"Ok lang. Ikaw ang gusto kong kainin." sabay tawa.

"Oh sige, ikaw ang maglatag."

"Oo ba." sagot agad ni Jonas.

-----

"Ang lamig naman ngayon." reklamo ni Jesse. Pareho na silang nakahiga sa inilatag nilang higaan sa rooftop.

"E di yakapin mo ko para mag-init ka." sabay tawa.

"Anong klaseng init ba yan?"

"Kahit ano."

"Ang lakas mo talaga." si Jesse.

"Siyempre." bilib sa sarili.

"Kayabangan."

"Kasi totoo."

"Sino may sabi?"

"Ikaw."

Nanlaki ang mga mata ni Jesse. "Ako? Nananaginip ka pa yata."

Natawa si Jonas. "Kasi kahit hindi mo sabihin. Nararamdaman ko sa mga kilos mo, sa mga ngiti mo, sa mga mata mo... na ako ang pinamagandang lalaki na namumukod tangi sa puso mo." sabay tawa.

Napangiti si Jesse. "Ang kapal. Akala ko ba ang pinaguusapan natin ang pagiging malakas?"

"Oo nga. Malakas ako."

"Oh nasaan doon ang magandang lalaki?" natatawa si Jesse.

"Basta. Basta malakas ako magyabang." sabay tawa.

"Eeee..." napangiwi si Jesse. "Mayabang nga."

"Ito naman nagbibiro lang."

Natawa si Jesse. "Ewan ko sayo, Naku, kahit maging kasing lakas ng hangin ngayon gabi ang kayabangan mo, maiintindihan ko. Ano ka ba? Sige lang pagpatuloy mo lang kayabangan mo." pinagkadiinan niya ang salitang kayabangan, sabay tawa.

"Parang gusto kong umurong. Nanghahamon ka yata eh."

"Halata ba?"

Natawa si Jonas. "Sandali, sisiguraduhin ko munang nakabawi na ako. Mag-iipon lang."

"Ayy ang bagal."

"Ano? Mmm ganun pala ah." Dinakma ni Jonas si Jesse sa pamamagitan ng pagyakap saka siniil ng halik.

"S-sandali naman." natatawang si Jesse. "Nambibigla ka naman eh. Hindi pa ako ready."

"Tignan mo 'to. Siya pala ang hindi pa ready."

Muling tumawa si Jesse ng malakas. "Maya-maya na kasi. Maghanap muna tayong falling stars. Gusto ko mag-wish."

Napakunot noo si Jonas. "A-anong iwi-wish mo?"

Tumitig ng matamis si Jesse kay Jonas. "Na magsama tayo ng sobrang tagal."

"Wish granted." sagot agad ni Jonas.

"Ang bilis ah."

Natawa si Jonas. "Hindi kasi kita papatulugin. Tignan mo, tamang-tama nanonood na naman sa'tin yung... ano nga iyon." Kunyari nakalimutan niya ang ang tawag sa buwan na iyon.

"Crescent moon."

"Ang galing ah. Akalain mo yun, hindi mo nakalimutan."

"Ano ka ba? Never ko yang makakalimutan. Di ba sabi mo hangga't may nakikita tayong ganyan, magpapatuloy ang pagmamahalan nating dalawa?"

"Maniwala ka sa sinabi ko." paniniguro ni Jonas.

"Matagal na akong naniniwala Jonas."

Sa puntong iyon muling naglapat ang kanilang mga labi. Mas matamis, mas maalab gaya ng nadarama nilang pag-ibig sa isa't isa. Na para bang iyon na ang huling pagiging isa ng kanilang katawan. Na para bang sinasaulo ang bawat bahagi ng katawan sa pamamagitang ng pagdampi ng labing sabik sa pagmamahal.

"Mahal na mahal kita Jesse." namutawi sa mga labi ni Jonas gaya ng tunay na sinisigaw ng kanyang puso.

"Mas mahal kita Jonas." ungol ni Jesse na kasing ingay ng pagtibok ng pusong tunay na umiibig.

[13]

May ngiti si Jesse nang magising nang umagang iyon. Nanatili siyang nakapikit habang hinihimas ang likuran ni Jonas na nakadapa ito sa pagtulog. Alam niyang may liwanag na kahit nananatiling nakapikit dahilan ang huni ng mga ibon sa paligid.

Lubos ang kanyang kaligayahan. Mas idinikit pa niya ang katawan sa katabi habang patuloy na naglalakbay ang kanyang palad sa likuran nito. "Parang kuntento na ako na ganito tayo..." sa isip ni Jesse. "magkasamang nakahiga, kahit hindi na siguro ako kumain basta huwag lang matapos ang mga sandaling ito. Ang sarap sa pakiramdam."

Saka siya napa-dilat. "Jonas." niyugyug niya ng bahagya ang katabi. "Naalala ko lang hindi ka pa nakain kagabi. Tatayo na ako ha?" Narinig lang niyang umungol ang nakadapang si Jonas. Naisip niyang sumang-ayon ito. "Sige bababa na ako."

Wala pakialam si Jesse kung hubod-hubad man siyang tumayo at tinungo ang kwarto nila ni Jonas. Kumuha lang siya ng sando at panibagong brief saka tuluyang bumaba ng bahay. Balak niyang magluto ng masarap na almusal.

-----

Hindi pa man nagtatagal nang mawala sa tabi ni Jonas si Jesse, tila may hinahanap ang mga palad ng una sa paligid ng kanyang hinihigaan. Hindi niya makapa ang kanyang gamot na inilagay niya sa isang tabi kagabi.

-----

Panay ang ngiti ni Jesse nang matapos sa pagluluto. Dali-dali siyang umakyat sa rooftop para sunduin si Jonas para kumain.  Pero nang nasa kalahati na siya ng hagdan paakyat saka niya naiisip na dadalahin na lang niya ang niluto niya sa taas para doon nila pagsaluhan ang ginawa niya.

"Tama." nasabi ni Jesse.

Agad siyang bumaba. Halos patakbo siyang bumalik sa kusina. Nagmamadali ngunit may pag-iingat niyang inilagay sa mga lalagyan ang mga niluto niya. Pagkatapos isang sulyap kung wala ba siyang nakalimutan. Gusto niyang dalahan na lang ang kanyang gagawin.

"Perfect." lubos ang kanyang ngiti.

Pagkatapos ay maingat niyang tinungo ang rooftop habang dala-dala ang malaking tray laman ang mga na prepare niya.

"Jonas, our breakfast is ready." natawa si Jesse sa sinabi. Hindi kasi siya sanay na mag-english ng diretso kaya medyo nautal siya sa pagsasalita. "Jonas, gising na." Inilapag niya ang tray sa isang lamesa saka sinulyapan si Jonas at nananatili itong nakadapa. "Jonas, alam ko gutom ka na."

Lumapit siya kay Jonas at pahiga siya nang yugyugin niya ito. "Jonas." Saka niya napansin ang botelyang alam niya kung para saan. Napakunot noo siya saka kinabahan. "Hindi kaya... Jonas???"

-----

Hindi maawat ang iyak at luha ni Jesse nang muli nilang binabagtas ang papuntang hospital sa malapit gamit ang sasakyan ni Jonas. Muli si Tamie na naman ang tinawag niya para mahingan ng tulong. Agad naman ang saklolo ni Tamie na parang nakaantabay lang at handang handa sa paghingi niya ng tulong.

"Hindi ko alam na may cancer pala si Jonas. Ang alam ko lang dinala natin siya sa hospital nakaraan dahil sa over fatigue. Nagulat talaga ako sa inamin mo." pahayag ni Tamie habang minamaneho ang sasakyan.

Sumagot ni Jesse nang umiiyak. "Naguguluhan ako. Pero kailangan kong magpakatibay. Maraming salamat talaga Tamie dahil lagi kang libre kapag kailangan ka namin."

"Naku wala yun. Ang mahalaga matulungan ko kayong mga kaibigan ko. Ayan malapit na tayo."

Hindi na kumibo si Jesse hanggang makarating sa hospital. Pero lubos ang paghingi niya ng awa sa maykapal para kay Jonas na walang malay hanggang ngayon.

Si Tamie ang unang bumaba para humingi ng emergency. Bumukas na lang ang magkabilang pinto ng kotse nang may mga sumaklolo nang mga nurse. Agad dinala si Jonas sa emergency room.

------

Hindi mapakali si Jesse kanina pa. Kasabay noon ay ang walang awat na pagluha dala ng kanyang pag-aalala. Kanina pa niya napapansin na may kausap ito sa cellphone pero hindi niya tinatanong kung sino o ano ang tinatawagan ni Tamie. Maya-maya ay umupo na rin siya sa isang bench malapit sa pinto ng emergency room. Napansin niyang papalapit si Tamie. Tapos na itong tumawag sa cellphone nito.

"Bakit ang tagal nila sa loob?" takang tanong ni Jesse kay Tamie nang makaupo ito sa tabi niya. "Inooperahan ba si Jonas?"

"Sigurado akong hindi pa Jesse. Imposibleng operahan ni Jonas kung walang pahintulot ng pamilya."

Biglang naisip ni Jesse ang kapatid ni Jonas na si James, ang kanyang boss sa pinagta-trabahuan niya. Napa-buntong hininga siya. "Eh bakit ang tagal."

"Siguro ineeksamin si Jo-" hindi natuloy ang sasabihin ni Tamie nang mapansin nitong may lumabas na doktor sa pinto ng emergency room. "Yan na ang doktor ni Jonas, Jesse."

Agad napalingon si Jesse saka tumayo. "Dok, kamusta si Jonas?"

"Hindi na ako magpapaligoy-ligoy pa." unang sabi ng doktor.

Napakunot noo si Jesse. "Po?"

"Kung gusto niyo pang humaba ang buhay ng pasyente kailangan na niyang ma-operahan sa lalong madaling panahon. Kung kinakailangan bukas i-undergo na siya sa operasyon. Kailangan namin ng consent ng pamilya."

Napa-kagat labi si Jesse. Hindi siya maka-react dahil alam na niyang wala siyang karapatan magbigay ng pahintulot para sa operasyon ni Jonas. Napa-tingin siya kay Tamie na lumuluha.

"Jesse, kailangan mo nang sabihin sa kapatid niya ang kalagayan ni Jonas." si Tamie.

Napa-kunot noo muli si Jesse. "A-alam mong may kapatid si Jonas?"

"Ay hindi, nagbabakasali lang ako." biglang paliwanag ni Tamie. "Sandali, uupo muna ako."

Tumikhim ang doktor. "Hindi na maganda ang kalagayan ng pasyente kaya huwag na kayong mag-aksaya ng panahon." Pagkatapos ay tumalikod na ang doktor.

-----

Naka-upo si Jesse gulong-gulo ang isip habang hinihintay na mailipat si Jonas pribadong kwarto.

"Ikaw ba si Jesse?"

Napaangat ang mukha ni Jesse nang may magtanong sa kanya. Hindi niya napansin na may nakalapit na pala sa kinauupuan niya. Wala si Tamie, sasaglit lang daw sa labas.

"O-oo ako nga. Bakit?" Saka siya napatitig sa mukha nang kaharap niya.

"Ako nga pala si Arl, kaibigan ni Jonas." pakilala niya. Saka umupo sa tabi ni Jesse.

"A-ah." hindi alam ni Jesse kung paano sasagot. Pero sa pagkaka titig niya parang may namumukhaan siya. "P-paano mo, nalaman ang pangalan ko at si-"

"Narinig ko na ang pangalan mo minsan nang banggitin ni Jonas."

"Oh pero alam mong nandito si Jonas?" takang tanong ni Jesse.

"Oo."

"Paano? Kanino mo nalaman?"

Napangiti si Arl. "May kailangan kasi ako dito sa hospital, dahil dito dati nagtatrabaho ang nasira kong Dad. Tapos, sabi nung nurse na nakakakilala kay Jonas na narito nga raw siya. So, narito ako para tignan siya at magbigay ng tulong kung kinakailangan."

"S-salamat. Ganun ba?" Napabuntong hininga si Jesse. Saka muling nanilay ang mga luha sa mga mata. "Ililipat na uli siya ng kwarto. Yun nga ang hinihintay ko eh."

"Kamusta daw siya."

Lumabi muna si Jesse bago sumagot. "K-kailangan na daw siyang operahan."

"Oh bakit hindi pa?"

Napatitig si Jesse kay Arl. Hindi niya masabi ang dahilan. Napayuko siya. "Gusto ko na nga na maoperahan siya."

"Eh bakit hindi pa? Teka, alam na ba ito ni Justin?"

Muling napatingin si Jesse kay Arl. "S-sinong Justin?"

"Ang kuya niya."

"P-pero di ba-"

"Justin James Jimenez kasi ang tunay na pangalan ng nag-iisa niyang kuya."

Takang taka si Jesse sa nalaman. Hindi lang dahil sa iba pang pangalan ni James na kuya ni Jonas pati na rin ang mga biglang sagot ni Arl na parang alam nito ang mga ibig niyang sabihin kahit hindi pa niya nasasabi.

Nabasa naman ni Arl ang pagkakakunot ng noo ni Jesse. "Pasensya ka na ah. Medyo nabasa ko na kasi na ang tinutukoy mo eh ang pangalan na ginagamit ng kuya niya. Alam ko kasing James lang ang ginagamit ng kuya niya sa pinagtatrabahuan mo. Kaya yun alam kong nagulat ka nang banggitin ko sayo ang pangalang Justin."

"A-alam mo rin kung saan ako nagtatrabaho?"

"Oo naman. Gaya nga ng sabi ko. Minsan nang nasabi sa akin ni Jonas. Naipakilala ka na niya sa akin hindi man sa personal."

Napalanghap ng hangin si Jesse sa mga nalaman. "G-ganun ba?"

"Pero Jesse, kailangan mo nang sabihin sa kuya niya ang kalagayan ni Jonas. Mas magandang ikaw na mismo ang magsadya sa kuya niya kaysa hintayin mo pa si Jonas."

"A-ang alam ko alam na ng kuya niya."

"Mmm nararamdaman ko, ayaw ni Jonas magpaopera." hula ni Arl.

"Hindi, balak niyang magpa-opera."

"Oh bakit ang tagal niyang sumailalim sa operasyon?"

Hindi masabi ni Jesse ang dahilan. Nahihiya siyang amining siya ang dahilan at hinihintay ni Jonas na bago magpaopera ang huli. Gusto kasi ng huli na makasama si Jesse kapag magpapaopera na ito sa ibang bansa.

"Jesse, kung ako sayo. Hahayaan ko na ang kuya niya ang magasikaso kay Jonas. Kasi yun, kahit anong sabi lang nun magagawa agad nun. Kaya niyang mapadali ang lahat. Hindi ko naman sinasabing wala kang magagawa no. Pero kung mahal mo talaga si Jonas hindi mo na siya hahayaang magtiis na maghintay kung kailan mangyayari ang gusto niyang mangyari bago siya magpa-opera. Sigurado ako, sinabi na ng doktor na kailangan na siyang magpa-opera sa lalong madaling panahon. Hahayaan mo pa bang patagalin pa? Baka pag gising ni Jonas, umuwi na naman iyon ng bahay niya na walang siguradong desisyon kung kailan magpapaopera."

Panay ang buntong hininga ni Jesse. May punto si Arl. Napalunok siya bago sumagot. "Pero-"

"Jesse," napatingin si Arl sa relo nito. "Kailangan ko na pa lang umalis. May naghihintay na sa akin sa labas. Ito ang calling card ko. Kung kailangan mo ng tulong, I'm sure siguradong kailangan niyo ni Jonas ng tulong madali lang akong lapitan lalo na si Jonas. Mahal ko yang kaibigan ko. Sige mauuna na ako."

Wala nang naisagot si Jesse hanggang sa maka-alis si Arl.

-----

"Jonas!" biglang naisigaw Jesse. "Umuulit na naman tayo eh. Jonas, ano ba?"

"Uuwi na tayo."

"Oo uuwi na tayo pero gusto ko munang magdesisyon tayo ngayon. Gusto kong magtiwala at sumunod sa mga gusto mong mangyari pero nahihirapan naman ako na nakikita kang ganyan. Pakiusap, Jonas. Ayokong may mangyaring masama sayo na wala akong nagagawa. Ang hirap ng naghihintay lang ako at unti-unti ka naman nanghihina."

"Ano bang mga sinasabi mo?"

"Gusto kong umuwi ka na sa kuya mo. Alam kong mas matutulungan ka niya." diretsong pahayag ni Jesse.

Natigagal si Jonas sa sinabi ni Jesse. "A-ano? P-paano mo nalaman ang tungkol kay kuya? Na may kuya pa ako?"

"Hindi na mahalaga iyon. Ang mahalaga matulungan ka niyang magpaopera. Jonas, hindi na natin masisigurado kung hanggang saan pa aabutin ang lakas mo. Sinabi na ng doktor na hindi na biro ang kalagayan mo. Kaya pakiusap."

"Naloloko ka na yata Jesse? May desisyon na tayong nagawa. Yun ang susundin natin. Uuwi na tayo."

"Jonas."

Hinila ni Jonas si Jesse. Mahigpit.

"Jonas." Nasaktan si Jesse sa mahigpit na kapit ni Jonas pero hindi siya nagbigay ng reakyon dito. "Jonas." muli niya tawag. Gusto niyang magbago ang isip ni Jonas.

Tumingin ng matalim si Jonas kay Jesse. "Hindi na magbabago ang isip ko Jesse. Gusto kitang makasama. Pakiusap. Huwag mo akong biguin."

"Pwede naman akong sumunod na lang sayo. Mauna ka na lang."

"Hindi. Hindi. Sabay tayong aalis. Kaya umuwi na tayo. Bukas na bukas aayusin natin ang passport mo."

Hindi na kumibo si Jesse dahil napansin niyang nagbabago ang pananalita ni Jonas. Mas nagagalit ang tono nito sa pagsasalita sa tuwing ipipilit niya ang suggestion niya. Napatunayan talaga niya sa puntong iyon na wala siyang magawa kapag si Jonas ang nagsalita.

-----

"I'm sorry." Hingi agad ng tawad ni Jonas nang maka-uwi sila ng bahay.

Parang nakikipag-usap ang mga mata ni Jesse nang tumitig siya kay Jonas. "Hindi mo naman kailangan humingi ng sorry, Jonas. Lagi naman kitang iniintindi."

"Alam ko, pero alam kong nahihirapan ka."

Tumalikod si Jesse. Papunta siya sa kusina. "Kakayanin ko Jonas. Yan ang gusto mo eh. Susunod ako, kasi mahal kita." Muli siyang humarap kay Jonas bago pumasok sa kusina. "Hindi mo ako pinipilit. Kusa kong ibinibigay sayo ang pagsunod. Kasi mahal kita. Pero gusto ko rin malaman mo..." nagsimula muling umagos ang luha ni Jesse. "...uulitin ko, nahihirapan ako kapag nakikita kitang unti-unting nawawala sa akin. Ang hirap Jonas. Ngayon pa lang, pero ang sakit, mas masakit kaysa noong itakwil ako ng magulang ko." Pinunasan niya ang pisngi sa pamamagitan ng kanyang kamay. "Wala akong sinisisi. Gusto ko lang malaman mo ang nararamdaman ko." ngumiti siya ng tipid. "Iinitin ko lang siguro ang pagkain. Kahapon ka pa hindi kumakain." pagkatapos ay tumalikod na siya. Pero nagpahabol pa siya ng mga salita kahit alam niyang hindi na siya nakikita ni Jonas na nasa sala. "Mahal na mahal kita Jonas. Kasama mo ako, dito lang ako."

Hindi magawang mag-react ni Jonas sa mga sinabi ni Jesse. Na sapo na lang ng magkabila niyang kamay ang kanyang ulo at pabagsak niyang inilatag ang sarili sa mahabang sofa. Nakakaramdam siya ng guilt sa mga sinabi ni Jesse.

-----

Sa sala si Jonas at Jesse kumain gaya ng sabi ng una. Ayaw daw ni Jonas na masyadong seryoso sa pagkain. Gusto niyang kumakain sila habang nanonood.

Naisip ni Jesse na paraan lang iyon ni Jonas para hindi maging tahimik ang pag kain nila. Dahil maaring mapag-usapan lang uli nila ang isyu nila kanina.

Tulad nga ng naisip ni Jesse, naging maingay sila at pansamantalang nawala sa kanilang isipan ang mga alalahanin.

"Grabe ka naman tumawa." pansin ni Jesse kay Jonas habang hindi mapunit ang ngiti sa labi.

"Parang hindi ka natatawa."

"Oo natatawa ako, pero ikaw grabe ka humalakhak, parang walang bu-" hindi naituloy ni Jesse ang sasabihin nang maisip-isip ang posibleng mangyari. Natahimik siya.

Hinila ni Jonas si Jesse palapit sa kanya. "Kung ano ano na naman ang iniisip mo." Ginulo niya ang buhok ni Jesse.

"Sandali, may hawak akong plato, mabitawan ko 'to." Inilapag ni Jesse ang hawak. "Wala akong sinasabi ah." nang makabawi. "Ano bang iniisip ko." sabay tawa.

Ang nangyari, para silang nilalamig habang nanonood ng t.v. dahil sa ayos nilang nakapulupot sa isa't isa.

"Tapos ka na bang kumain?" tanong ni Jesse kay Jonas.

"Busog na ako." sagot ni Jonas habang ang mata ay nasa t.v.

"Busog sa kakatawa."

Natawa si Jonas. "Hindi naman. Busog siguro sa pagmahahal."

"Ano daw?" kasunod ang tawa ni Jesse.

"Kakagatin kita dyan." hamon ni Jonas. "Ako na ang tinatawanan mo imbes na ang pinanonood natin."

"Kasi ikaw nagiging cheesy ka na eh." biro ni Jesse.

Biglang tumawa si Jonas. Akala ni Jesse na siya ang dahilan kung bigla itong tumawa. Saka lang niya napansin na may na namang nakakatawa sa pinanonood.

"Grabe, ka talaga tumawa no." pansin uli ni Jesse.

"Siguro ngayon lang uli ako nakapanood ng ganyan."

"Pansin ko nga."

Hinigpitan ni Jonas ang yakap kay Jesse, para bang nang gigil. Sabay tawa. "Manood muna tayo."

"Nanonood naman ako ah." sagot ni Jesse.

Naging seryoso sila sa bawat eksena nang palabas. Bigla na lang silang bubunghalit ng tawa sa mga parteng sadyang nakakatawa. Hindi rin mapigilan ni Jesse ang nararamdamang katuwaan kaya panay rin ang tawa niya. Nang mapansin ni Jesse na hindi na tumatawa si Jonas kaya napatingin siya rito.

"Wui. Naging seryoso ka naman eh." Napansin ni Jesse ang pilit na ngiti ni Jonas kasabay ang panlalaki ng mga mata. "Anong reaksyon yan?" natatawang si Jesse. Pero napansin nya rin sa mga mata ni Jonas ang nangingilid na luha. Pati na rin ang butil butil na pawis nito. Pumikit ito.

"Jonas." tawag ni Jesse. Saka muling dumilat si Jonas. Inginuso ang lamesa. Agad nalaman ni Jesse ang ibig sabihin ni Jesse. Agad niyang kinuha ang gamot sa gilid ng lamesa. Kinabahan siya. "Bakit hindi ka nagsasabi." Puno na naman ng pag-aalala ang tono ni Jesse. "Dyos ko Jonas."

Kanina pa tinitiis ni Jonas ang ang sakit na nararamdaman. Ayaw niyang ipahalata kay Jesse na muling sumasakit ang kanyang ulo. Pero napansin na rin siya ni Jesse. Muli siyang uminom ng gamot at tuluyang pumikit.

"Magpahinga ka na." iyak ni Jesse. "Gigisingin na lang kita mamaya."

Nang tuluyan nang nakatulog si Jonas saka rin tuluyang bumuhos ang tunay na sakit na nararamdaman ni Jesse para sa kalagayan ni Jonas. Lumabas siya ng bahay at doon inubos ang luha.

-----

"Jesse." tawag ni Tamie.

Agad napatingin si Jesse kay Tamie. "Ikaw pala, pasok." Binuksan niya ang gate.

"Napansin lang kita dito." maarteng sabi ni Tamie.

"Ah, ganun ba?"

"Oh bakit ganyan ang mga mata mo? Nawawala ang pagiging gwapo mo."

Napa-ngiti si Jesse. "Napuwing lang ako. Kinusot ko ng mabuti ang mata ayun." biro niya.

"Kinusot daw." sabay tawa si Tamie. Alam niyang nagbibiro lang si Jesse. "San nga pala si Papa Jonas? Ano na naman ang nangyari at wala parang bumaha na naman ng luha. Nag-away ba kayo?"

Napa-ngiwi si Jesse sa mga tanong ni Tamie. "Ah..."

"Ayy sorry pala, masyado akong intrigero. Balewalain mo na lang."

"Hindi naman Tamie. Nahiya lang ako sa sinabi mong parang bumaha na naman ng luha. Oo nga pala, nagiging iyakin ako." sabay tawa. "Kalalaki kong tao."

"Naku, naiintindihan ko. Dahil kasi yan sa pag-ibig saka nasa hindi magandang kalagayan ang partner mo kaya natural lang yun. O nasaan si Jonas?"

"Nasa loob nagpapahinga. Natutulog." sagot agad ni Jesse.

"Ah... Ok naman siya?"

Ngumiti ng tipid si Jesse. "Hayss sa totoo nga lang, inatake na naman siya." Muling nagbabadya ang mga luha ni Jesse.

Napa-kunot noo si Tamie. "Oh, hindi ba natin siya itatakbo sa hospital?"

"Hindi. Hindi na siguro. Nakainom agad siya ng gamot niya kaya umayos na ang pakiramdam niya."

"Ah... Ok. Pero Jesse, hindi man ako kasama nyo noh. Pero, bakit kasi ayaw pang magpa-opera? Nagpapatagal pa."

Napa-yuko si Jesse. Hindi niya masabi ang dahilan. Nahihiya siya. "Hmmm may napagdesisyunan kasi kami eh. Pero sa desisyong iyon magpapaopera talaga si Jonas. May aayusin lang muna kami."

"Ah... kasi kung magpapa-opera lang rin naman. Bakit hindi pa ngayon. Sa lalong madaling panahon. Pasensya na ha... Bilang kaibigan kasi nalulungkot din naman ako. Kahit papaano nasasaktan sa mga nakikita ko."

Napatango-tango si Jesse. "O-ok lang. Salamat kaibigan."

"Wala yun. Ano ka ba?" tinapik-tapik niya ang balikat ni Jesse.

Maluha-luha si Jesse. Hindi dahil sa ginagawa ni Tamie kundi sa katotohanang bakit nga ba hindi ngayon at kailangan pang ipagpaliban ang pagpapa-opera ni Jonas. "Sa totoo nga lang eh, gusto ko nang puntahan ang kapatid ni Jonas para humingi ng tulong. Yun kasi ang alam kong makakatulong sa kanya lalo pa't kailangan ng pamilya ni Jonas bago siya magpaopera." Nasabi ni Jesse.

"Oh bakit hindi mo pa gawin."

"Kasi nga gusto ni Jonas na makasam-" naputol niya ang sasabihin nang ma-realize na nagsasabi na siya kay Tamie ng katotohanan.

"Makasama?"

Huli na para mabawi pa ni Jesse ang sinabi. "O-oo. Gusto kasi ni Jonas na sumama ako sa ibang bansa."

"Ganoon? P-parang... Ito ah. Jesse ang daming paraan. Bakit hindi na siya mauna? Ay! Kung ako sayo, hahanapin ko na yung kuya niya. Tapos sumunod ka na lang."

"Ayaw nga ni Jonas, Gusto niya kasabay ako."

"Jesse, araw-araw nang inaatake si Jonas ng cancer niya. Kailan pa kayo kikilos? Isang linggo? Dalawang linggo? Isipin mo na lang ang pagtitiis niya sa sakit sa araw-araw hanggang maka-kuha kayo ng kailangan nyo."

Napa-iyak nang muli ni Jesse. "Gusto ko lang sundin ang gusto ni Jonas."

"Oo Jesse. Pero hindi naman masama kung minsan ikaw naman ang magdesisyon."

Saka sila nakarinig ng sigaw mula sa loob ng bahay.

-----

Awang-awa si Jesse habang tinitignan ang mukha ni Jonas. Muli na itong nagpapahinga pagkatapos na atakihin na naman ng sakit ng ulo. Agad nilang napainom ng pain reliever si Jonas.

"Alam mo Tamie, hindi ganyan dati si Jonas. Lumulubog na ang kanyang mga mata. May bahid na rin ng pangingitim para na siyang laging walang tulog. Pero gwapo pa rin naman siya." natawa si Jesse pero ang katotohanan pinipigil ang mga luha. "Pero kahit naman pumanget yang si Jonas, mamahalin ko pa rin yan. " Hminga siya ng malalim. "Ayoko man sabihin, pero talagang naawa na ako sa kanya."

"Jesse." Hinawakan ni Tamie ang kamay ni Jesse. "Tama siguro ako. Ikaw na ang gumawa ng paraan."

Napatitig si Jesse kay Tamie. Nababasa niya ang ibig sabihin ni Tamie. "Ayoko siyang mawala."

"Gagawin mo nga ang dapat para hindi siya mawala eh." Napabuntong hininga si Tamie. "Babantayan ko si Jonas."

Nang sabihin ni Tamie na babantayan niya si Jonas, agad ang pag-agos nang luha ni Jesse. Kailangan ba talaga niyang puntahan ang kapatid ni Jonas para ipaubaya ang lahat lahat.

"Jesse. Kung mahal ka ni Jonas, babalik at babalik siya sayo, ano man ang mangyari. Ako ang bahala kay Jonas. Puntahan mo na ang kapatid niya."

Walang masabi si Jesse kundi ang patuloy na pagdaloy ng kanyang luha. Wala siyang lakas na tumayo sa kanyang pagkakaupo.

Dumapo ang kamay niya sa mukha ni Jonas na mahimbing ang tulog ngunit kita sa mukha ang sakit na nararamdaman. "J-jonas. Mahal na mahal kita. Gagawin ko 'to para sayo dahil mahal kita. Huwag mo sanang isipin na kaya kita hindi sinunod sa gusto mo dahil hindi kita mahal. Mahal na mahal kita. Ayaw ko lang na nakikita kang naghihirap sa sakit mo. Masakit din sa akin."

Tumabi si Tamie kay Jesse. Inalo niya si Jesse. Alam niyang nahihirapan ito sa gagawing desisyon.

-----

"Alam mo Jonas, ang swerte mo. Nakakita ka ng lalaking tunay na nagmamahal sayo. Ako rin eh. Matagal na akong naghahanap." natawa si Tamie. Kinakausap niya ang tulog na si Jonas. "Kasi yung mga naging BF ko, sinaktan lang nila ako. Kaya nga nang makilala ko kayo, na-inspire akong umibig muli. Kung ako sayo, pakikinggan ko ang mga sinasabi ni Jesse. Para din kasi sayo yun eh at, ang mas kalalabasan noon, eh para sa inyong dalawa rin ni Jesse. Tsk, ikaw na lang lagi ang iniisip ni Jesse kahit nga sa gagawin niya ngayon, para sayo at sa inyong dalawa talaga yun. Kaya isipin mo rin naman siya, kung paano siya hindi masasaktan. Huwag kang magagalit sa kanya. Tama lang ang ginawa niya."

Tinignan ni Tamie si Jonas mula ulo hanggang paa saka bumuntong hininga. "Pero kailangan niyo rin talagang magkahiwalay. Yun kasi ang plano." Tumayo si Tamie sa pagkakaupo. Pumunta siya sa may pinto pero tanaw pa rin niya ang mahimbing na natutulog na si Jonas. Kinuha niya ang cellphone sa bulsa saka nagdial. Maya-maya pa ay may kausap na siya sa kabilang linya.

"Ok na Arl. Magaling ka talaga. Napilitan na nga si Jesse na puntahan ang kuya ni Jonas..."

-----

[14]

Panay ang singhap ng hangin ni Jesse nang nasa harapan na siya ng opisina ng kanyang boss. Inangat niya ang kanyang kamay para kumatok nang mapansin niyang  nanginginig ang kanyang kamay. "Kakayanin ko 'to." Naibulong niya sa sarili. Pakatok na sana siya nang biglang magbukas ang pinto. Nagulat pa siya nang mabungaran ang sekretarya ng kanyang boss.

"Ikaw ba ang may kailangan kay Sir James?" tanong ng sekretarya sa kanya. "Kanina ka pa hinihintay."

"S-sige salamat. Papasok na nga sana ako."

"Tuloy ka. Pero medyo mainit ang ulo ni Sir."

"A-ah ganoon ba? Sige, salamat. Papasok na ako."

Pagkatapos umalis ng sekretarya sa pintuan agad na pumasok si Jesse sa loob ng opisina. Agad niyang nakita ang kanyang boss na nakayuko abala sa ginagawa sa kanyang lamesa.

"S-sir." nanginginig niyang tawag.

"Maupo ka." Hindi tumitingin anyaya ni Justin sa bagong dating. "Ang tagal mong hindi pumasok." sabi niya nang mapansin nakaupo na si Jesse.

"A-ah opo."

"Nagpo-po ka na naman."

"Pasensya na Sir. Nakalimutan ko lang." saka ang pilit na ngiti. "Ang sa totoo lang po, kaya ako narito kasi may gusto akong sabihin sa inyo."

"Sandali." awat ni Justin. "Nung isang araw ka pa hinihintay. Bakit hindi ka pumasok? Kasama ka sa mga magiging regular. Pero sinabayan mo naman ng pag-absent."

"A-ah. Pasensiya na. M-may nangyari po kasi. Yun din po ang gusto kong sabihin sa inyo ngayon."

Napa-kunot noo si Justin. "Teka nga pala. Dapat hindi ako ang kinakausap mo tungkol dyan. Gaano ba ka-importante yang dahilan mo at bakit ako pa talaga ang sadya mo?"

"Ikaw po talaga ang sadya ko Sir."

"Oh? Huwag kang mag-alala. Ano man ang dahilan mo, hindi na sa akin importante yun. Ang empleyado ko na ang bahala mag-asikaso sayo."

Biglang pinagpawisan si Jesse. Naisip niyang bakit parang ang hirap i-connect ang gusto niyang sabihin sa mga  sinasabi naman sa kanya ni Justin. Ayaw ba talaga ng pagkakataon na masabi niya o nahihirapan lang talaga siyang magsabi. "Kasi Sir..."

"Kasi?..."

"Ito na..." naisip niya nang pangalawahan ng kanyang boss ang gusto niyang sabihin.

"Kasi?" pag-uulit ni Justin.

Naluha si Jesse. Pigil ang paghikbi. Nahihirapan siyang umamin. "Kasi po..."

"Oh teka. Huwag kang umiyak? Namatayan ka ba?"

Lalong naiyak si Jesse. "T-tungkol ito sa kapatid mo Sir."

Napa-kunot noo lalo si Justin. "Kapatid?"

Napa-tingin si Jesse sa kanyang boss. Nagtaka siya sa reaksyon nito. Binasa niya ang mukha ng kanyang boss sa tanong nito nang marinig ang sinabi niyang kapatid. "Oo. Di ba kapatid mo si Jonas?" Saka niya napansin ang panlalaki ng mata ng kanyang boss.

"Anong nangyari kay Jonas? Nasaan ang kapatid ko?" Napatayo siya sa pagkakaupo.

"Nahihirapan na siya. Hindi mo ba alam?"

"Ha???" reaksyon ni Justin.

Si Jesse naman ay parang nalalabuan sa mga reaksyon ng kanyang boss. Naguguluhan siya kung may alam ba ang kanyang kuya o sadyang nagugulat lang ito bigla niyang ibinalita. Pero natatandaan niyang nakausap ito ni Jonas sa telepono at alam niyang nagtatalo ang mga ito tungkol sa sakit ni Jonas. "Baka pinaglilihiman din ni Jonas ang kanyang kuya."

"Sumagot ka. Ano na ang nangyari sa kapatid ko. Nasaan siya?" pasigaw na tanong ni Justin nang matigilan si Jesse.

Hindi ganoon kalakas para kay Jesse ang sigaw ng kanyang boss pero para siyang nabibingi at napipipi. Pinilit ni Jesse na tumingin sa mukha ni Justin bago magsalita. Ngunit napansin niyang nanunuri na ang mga nito.

"Huwag mong sabihing-" sa isang ulit na pagkakataon, muling kumunot ang noo ni Justin ngunit mas kinikitaan ito ngayon ng galit. "Ikaw ang tinutukoy ni Jonas na..."

Hindi kumibo si Jesse. Nanatili lang siyang nakayuko. Saka niya dinig na dinig ang mga murang hindi pangkaraniwan sa kanyang pandinig. Mga murang sa mga mayayaman at inglesero lang niya naririnig.

"Bakit hindi ko alam?" isa pang mura ang binitawan ni Justin bago nagpatuloy magsalita. "Ang tagal mo na rito pero wala kang sinasabi."

Binging-bingi si Jesse sa mga mura ni Justin habang ang kaba ay hindi matigil dahil sa tono ng pananalita ni Justin. "N-nung isang araw ko lang nalaman na magkapatid pala kayo ni Jonas."

"Woah." tumawa si Justin na nakaka-insulto. "Hindi ako naniniwala. Sinadya nyo na ilihim sa'kin. Nasaan ang kapatid ko?"

Huminga ng malalim si Jesse. Ayaw na niyang magpaliwanag sa paratang nito. "Kaya nga ako pumunta rito... gusto kong kunin mo na si Jonas. Nahihirapan na siya."

Ang lakas ng tawa ni Justin. "Pinagsawaan mo na? Kasi may sakit. Hindi ka na ba niya kayang suportahan? Ganun ba kabilis naubos ang pag-aari niya." isa pang tawa.

Napa-nganga si Jesse ang pagkuyom ng mga palad sa mga akala ng kanyang boss sa relasyon nila ni Jonas.  "Hindi ako ganyan." pigil at mahina niyang paliwanag.

"Talaga?" nakaka-insultong ngiti pa at kinuha nito ang cellphone sa lamesa saka may tinawagan.

Narinig ni Jesse na may inuutusan ang kanyang boss sa kabilang linya.

"Tsk tsk tsk." nang matapos si Justin sa cellphone nito. "Nalinlang niyo ako." sabay tawa. "Matagal akong nag-isip kung sino ba ang lalaking kinalolokohan ng kapatid ko. Ngayon, malalaman ko-"

Napa-tingin si Jesse sa mukha ng kanyang boss. Nagtatangis ang mga bagang sa pagpipigil ng galit. Suminghap siya ng hangin.

"Magaling kang dumiskarte." patutsada ni Justin.

Nagulat si Jesse nang biglang tumilapon ang isang naka-file na mga papel sa lamesa ng kanyang boss. Binuhos ni Justin ang kanina pang pinipigilang galit sa hawi ng kanyang gamit sa lamesa.

"Ano na ang nangyayari sa kapatid ko. Sumagot ka."

"N-na-nagpapahinga." utal-utal na sagot ni Jesse.

"Ang lagay niya?"

Napa-labi si Jesse. Pinipigilan niya ang panibagong nagbabadyang mga luha. "Ngayong araw, tatlong beses ko siyang napansing inatake ng sakit ng ulo."

Napa-talikod si Justin kasabay ang pagsapo sa ulo. "Malamang alam mo ang dahilan kung bakit nagkaka-ganyan ang kapatid ko?" mahinahon pero halata pa rin sa boses ni Justin ang pigil na galit.

Hindi na napigilan ang pagbagsak ng luha sa pagiging aminado, na siya ang dahilan kung bakit hindi pa matuloy-tuloy ang pagpapa-opera ni Jonas.

Saka bumukas ang pinto. "Sir, naghihintay na po sa labas ang ambulance." ang sekretarya ni Justin.

"Ok." Agad na sumunod si Justin sa sekretarya. Nang nasa pintuan si Justin, nilingon nito si Jesse. "Ikaw? Ang inuupo-upo mo pa dyan?"

"H-ha?" agad napatayo si Jesse.

"Hindi mo kami sasamahan. Hindi ko alam kung saan kayo nagtatago ng kapatid ko."

"A-ah. Oo, sasamahan ko kayo."

-----

"Sa oras na makuha ko ang kapatid ko, siguraduhin mong hindi ka na magpapakita sa kanya." Ito ang sinabi ni Justin kay Jesse bago sila bumaba ni Jesse kotse. Nasa likod nila ang ambulance.

Nangilid ang luha sa mga mata ni Jesse at tiim-bagang na tumingin kay Jesse. "Hindi ganyan ang gusto ni Jonas." may katatagan niyang sagot.

Tumingin ng matalim si Justin kay Jesse. "Bakit? Ano ba ang pakialam mo sa amin ng kapatid ko? Di ba binabalik mo na siya sa akin?"

"Ganun ba yun?" umirap si Jesse kay Justin. "Binabawi ko na ang mga sinabi ko. Hindi mo isasama si Jonas."

Natawa si Justin sa sinabi ni Jesse. "Makapagsalita ka parang may maipagmamalaki ka."

"Kailangan niya magpagamot at alam ko na kailangan niya ng pamilya na gagabay sa pagpapa-opera niya. Pero hindi nangangahulugan na pati relasyon namin mapuputol na. Mahal ako ni Jonas at ma-" natigilan si Jesse nang magmura si Justin.

"Wala akong pakialam sa pagmamahalan nyo. Kukunin ko ang kapatid ko para humaba ang buhay niya, para sa kanya, sa aming magkapatid. Hindi para sayo. Tandaan mo yan!" Isa pang mura ang ipinamalas ni Justin. "Oh, saan ka pupunta?" tanong niya nang nagmadaling buksan ni Jesse ang pinto ng kanyang kotse.

"Hindi ko ibibigay sayo si Jonas."

Tumawa si Justin. "Gusto mo bang makulong? Hindi mo pag aari ang kapatid ko. Kahit anong oras pwede kitang ipahuli."

Parang binuhusan si Jesse ng malamig na tubig sa narinig. Hindi niya napigilan ang luha. "Sigurado ako kapag na gumaling si Jonas, babalikan niya ako. Kaya ayaw niyang magpa-opera dahil gusto niya akong kasama."

"Wala akong pakialam." galit na sabi ni Justin. "Huwag mo akong subukang idemanda ka kapag nagpumilit kang gawin ang gusto mo. Tandaan mo kahit saan mo tignan at kahit saan ka pumunta hindi legal ang pagsasama nyo. Kaya kung ako sayo, manahimik ka sa isang tabi at mawala ng parang bula kung ayaw mong masira ang buhay mo. Tama na ang mga nakuha mo sa kapatid ko." Pagkatapos noon ay bumaba na si Justin.

Sumunod si Jesse sa paglabas sa kotse. Basang basa ang mukha niya ng luha nang tumingin kay Justin.

"Ito pa." baling sa kanya ni Justin. "Magpasalamat ka dahil ngayon wala akong ibang iisioin. Ang gusto ko lang makuha si Jonas at mapabuti ang kalagayan niya. Magpapa-opera siya sa amerika.  Kaya kung manggugulo ka, siguraduhin mong may laban ka dahil sa estado ng buhay natin, pinapasahod lang kita."

Napa-nga nga si Jesse sa sinabi ni Justin. Para siyang tinarakan ng kung anong matalim na bagay sa kanyang dibdib. Saka niya lubusang napagtanto na iba nga pala ang estado ng kanyang buhay. Napa-sandal siya sa gilid ng kotse.

-----

"Jesse." tawag ni Tamie.

Agad ang pag-lingon ni Jesse kay Tamie. "Kamusta si Jonas?"

"Ayun, hindi pa nagigising. Naroon na sa loob yung kuya niya. Kamusta ka? Ok ka lang?"

Pinahid ni Jesse ang pisngi saka suminghot-singhot. "Kaya ko 'to. Ok lang ako."

"Hindi ka ba papasok?"

"Gusto kong pumasok pero-" tinanaw niya ang pinto ng bahay. "Baka magising si Jonas, sigurado, makikita ko lang ang galit niya sa akin."

"Jesse, tama ang ginawa mo. Para sa kanya naman yun. Saka kapag gumaling naman siya kung mahal ka talaga niya hahanapin ka pa rin niya. Kahit harangan pa siya ng sibat ng kanyang kuya."

"Alam ko Tamie. Pero ayaw ng kuya niya. Alam ko galit na galit siya sa akin. Nagpipigil lang ang boss ko."

"Hayss... Jesse, pasasaan pa at maayos din ang lahat. Ang mahalaga sa ngayon, makapag-pagaling na si Jonas."

"Oo, Tamie. Yan na lang ang iniisip ko. Para 'to kay Jonas. Mas masakit sa akin kung sa piling ko pa si Jonas mawawala sa akin ng paunti-unti. Kahit gusto kong magkasama kami, mas masakit pa rin ang makita ko siyang nahihirapan sa cancer niya."

Hindi na nagsalita si Tamie. Inalo na lang niya si Jesse. Hinintay nilang dalawa ang paglabas ni Jonas at ang kuya nito.

-----

"A-anong-" nagulat si Jonas. Nagising siya nang maramdamang may humawak sa kanyang braso. "Anong ginagawa niyo rito?" Saka siya napatingin sa lalaking nasa likurang ng dalawang lalaking naka-unipormeng puti. "Kuya?"

"Oo Jonas. Kapatid ko. Sinusundo na kita."

Mas lalong napakunot noo si Jonas. "Bakit?"

"Ibinalik ka na sa akin ng kinakasama mo. Nagsawa na siguro sayo. Wala ka na yata maibigay kapatid ko kaya sinadya na ako sa opisina. At-" bahagyang natawa si Justin. "Akalain mong isa pala mga trabahador ko ang pinagmamalaki mong sinasabi mong mahal mo. Ano ka ba Jonas? Ang laki talaga ng pagkabulag mo sa taong yun."

"Hindi ko kayo kailangan. Pwede ba bitiwan niyo ako. Hindi ako sasama sa inyo." Mas tumuon siya sa kuya niya. "Kuya, hindi ikaw ang magde-desisyon sa akin. Umalis na kayo." Pero mukhang hindi nakikinig kay Jonas ang dalawang unipormadong lalaki. Nagpumiglas si Jonas. "Hindi ako baliw para gantuhin niyo ako. Kuya?"

"Jonas, hindi na ako papayag na hindi ka sasama. Magpapa-opera ka sa amerika na kasama ako." Saka nagsalita si Justin sa dalawang lalaki. "Sige na, ihatid na yan sa kotse."

Nagsalita ang isang naka-unipormadong lalaki. "Hindi po ba ambu-"

"Hindi na. Sa bahay na lang kami dederetso." sagot agad ni Justin.

-----

Sa di kalayuan, naroon sina Jesse at Tamie nagtatago. Gaya ng sinabi ni Justin, pinilit ni Jesse ang sarili na hindi na magpakita kay Jonas.

Kahit may kalayuan ang kinatatayuan ni Jesse, sinisikap pa rin niyang hindi gumawa ng ingay o galaw na maaring mapansin ni Jonas. Kung pwede nga lang, ayaw na sana niyang tanawin pa ang papaalis na sina Jonas at ang kuya nito. Sobrang sakit sa kanya ngunit mas pinili niyang tanawin pa rin ito sa huling pagkakataon.

Napakapit siya kay Tamie nang makita niyang halos kaladkarin si Jonas papasok sa kotse ni Justin. "Tamie. Sinasaktan nila si Jonas."

"Bakit kasi pinipilit mo pa ang sarili mo na tignan."

Hindi na umimik si Jesse. Tinanaw na lang niya ang papaalis na sasakyan ng boss niya. "Wala na Tamie."

"Halika ka na sa bahay nyo. Magpahinga ka na."

Napa-buntong hininga si Jesse habang tuloy-tuloy ang pag-agos ng kanyang mga luha.

"Jesse, nakaka-dehydrate ang sobrang pagluha." biro ni Tamie.

"Ok lang, kung para kay Jonas naman 'to. Saka alam kong kulang pa ito sa kasalanan ko sa kanya."

"Ayan ka na naman eh. Ano ba ang kasalanan mo doon? Eh para sa ikabubuti naman niya ang ginawa mo."

"Oo pero, sa aming dalawa... mga desisyon na ginawa namin."

"Naku, maiintindihan niya yun. Halika na nga. Magpahinga ka na muna sa bahay mo. Tapos kapag Ok ka na, ako ang tutulong sayo makakuha ng passport at mga iba pang kailangan mo para maka-sunod ka kay Jonas."

Napatigil sa paglalakad si Jesse. "Tamie?"

"Oo. Seryoso ako."

"Salamat Tamie." agad ang ngiti sa mga labi ni Jesse.

"Hmmm yan sana kahit papaano gumaan yang sakit sa puso mo. Totoo ang sinabi ko ah. Kahit bukas na bukas din."

"Salamat talaga Tamie. Oo, gumaan ang pakiramdam ko. Nagkaroon ako ng pag-asa." Kahit papaano nagkaroon nga ng pag-asa si Jesse. "Pero sabado bukas di ba?"

Natawa si Tamie. "Oh eh ano? Hindi naman siguro mawawala agad ang pag-asa mo?" Napansin ni Tamie ang malalim na pagsinghap ni Jesse ng hangin. Alam niyang iyon ay dahil sa kahit papaanong pag-gaan ng pakiramdam. "Jesse, hanga ako sa relasyon nyo ni Jonas. Ayoko sana gawin ito, pero napa-kapit na ako sa patalim. Kung para talaga kayo sa isa't isa, darating ang araw, magkakabalikan din kayo. Sa ngayon, susundin ko muna ang plano. Patawarin nyo sana ako ni Jonas."

-----

Hindi alam ni Jesse kung saan nakatira ang kanyang boss na si Justin. Hindi niya tuloy alam kung saan maaring puntahan si Jonas.

Dalawang araw ang nakalipas. Hinihintay niya si Tamie para sa lakad nila. Balak sana niyang dumaan kung saan man niya maaring makita si Jonas.

"Jesse." tawag ni Tamie.

Napa-lingon si Jesse sa pintuan. Naghihintay siya sa sala. "Dyan ka na pala."

"Pasensiya na ha, natagalan ako."

"Wala yun. Tamang-tama lang. Pero bago tayo umalis, kumain muna tayo. May niluto ako."

"Talaga? Sige." saka niya sinipat ang buong katawan ni Jesse. "Ampoge mo ngayon ah? Hmmm kahit namamaga yang mata mo." sabay tawa. "Naku, baka hindi ka photogenic sa picture ah?"

"Aw." reaksyon ni Jesse sa sinabi ni Tamie. "Loko ka talaga."

"Nagbibiro lang. Kain na tayo. Nagugutom na ako." sabaya tawa. "Pasensiya na ha. Kakapalan ko na mukha ko."

"Sige na. Para sayo talaga yang niluto ko."

"Nice naman." napa-pikit pa si Tamie nang ngumiti. "Salamat. Kaya pala inlove na inlove sayo si Jonas eh. Napaka-sweet mo."

"Mmm..." ungol ni Jesse.

Natawa na lang si Tamie.

-----

"Si kuya?" tanong ni Jonas kay Yaya Koring. Naabutan niya ang matanda sa dining table nag-aayos ng ilang kalat.

"Jonas, halika na rito at kumain ka na."

"Yaya Koring wala po akong balak kumain. Hindi ako nagugutom. Gusto kong malaman kung nasaan si kuya?" hindi naman galit pero may diin ang tono ni Jonas nang magsalita sa kanyang yaya.

"Ah eh, umalis muna. Babalik din daw agad."

"Ilang ulit ko ba sasabihin sa kanya na wala na akong balak magpa-opera."

"Jonas?"

"Yaya Koring, wala na akong balak magpa-opera. Nawalan na ako ng pag-asa."

"Jonas, hindi tama ang iniisip mo..."

Kahit walang balak kumain. Umupo si Jonas sa harapan ng lamesa dahil sa nararamdamang panghihina ng katawan. Tiim-bagang siyang tumingin sa kawalan.

" Hindi ka pa nakain Jonas, anak lalo ka lang manghihina nyan."

"Ok lang yaya. Mas maganda nga na mamatay na lang ako ng tuluyan." Hindi napansin ni Jonas na tumulo ang luha ng kanyang yaya dahil sa sinabi niya.

"Naku, wag ka naman ganyan mag-isip."

"Yaya, ang malayo sa minamahal ang masakit sa akin ngayon." nagsimulang alalahanin ni Jonas ang nangyari nung biyernes.

"Nasaan si Jesse?" tanong ni Jonas sa kuya niya.

"Aba malay ko? Basta ka na lang iniwan."

"Hindi ako naniniwala." muli siyang pumiglas sa pagkakahawak ng dalawang lalaki sa kanya.

"Jonas, iniwan ka na niya. Hindi pa ba sapat na pinapakuha ka na niya sa akin dahil hindi ka na niya kayang samahan? Mag-isip ka nga. Isipin mo naman yang sarili mo. Puro ka na lang Jesse, Jesse, mahal, mahal. Gagaling ka ba dyan?"

Kahit ayaw maniwala ni Jonas may kung ano ang tumitimo sa isip niya na maaaring totoo nga ang sinabi ng kanyang kuya. "Hindi ako naniniwala." nanlulumo siya sa doon dahilan para magkaroon ng pagkakataon ang dalawang lalaki na mapadali siyang mailabas ng bahay. "Hindi ako iiwanan ni Jesse."

"Kung hindi ka iiwanan ni Jesse, nasaan siya ngayon? Dapat hindi ka niya basta-basta iiwanan. Alam naman niyang maselan ang kalagayan mo."

"Hindi totoo yan, mahal ako ni Jesse."

"Jonas, jonas." tawag ni Aling Koring sa nagbabalik tanaw na si Jonas.

"P-po?"

"May iniisip ka yata? Naku Jonas, kahit para sa akin lang kumain ka na. Kahit kaunti. Hindi ganyan ang katawan mo noong huli kitang makita."

"Yaya..." napa-buntong hininga si Jonas. "Bakit kaya ako iniwan ni Jesse?" tanong niya na malayo sa tinutukoy ni Aling Koring.

"A-ah ano ba yun, Jonas? Sino ba si Jesse?"

"Siya po ang mahal ko."

"Jesse? Mahal mo?"

"Opo."

"Lalaki?"

"Opo."

"Bakit lalaki?"

"Sa kanya ako umibig." diretsong sagot ni Jonas.

Natahimik si Aling Koring. Minamatyagan niya ang anak anakan na nakatingin sa kawalan. Alam niyang malayo ang iniisip nito. "Siya ba ang dahilan kung bakit ka nagkakaganyan?"

Napa-buntong hininga si Jonas. "Syempre hindi siya ang dahilan kung bakit ako nagkaroon ng cancer, pero nang mawala siya sa tabi ko, parang nawalan na rin ako ng ganang mabuhay..."

"Ano ba ang dahilan niya kung bakit ka niya iniwan? Nakausap mo na ba siya?"

"Hindi ko po alam. Akala ko magigising ako na katabi ko siya pero," hindi na napigilan ni Jonas ang pagtulo ng luha. "Alam ko mahal niya ako, nararamdaman ko yun. Alam kong mahal na mahal niya ang magulang niya pero nagawa niyang iwasan sila para sa akin. Pero bakit sa isang iglap lang, iniwan niya ako. Ang ganda-ganda ng pagsasama namin. Pero..." Nagtuloy-tuloy nang umagos ang mga luha ni Jonas dahil sa sama ng loob.

"Baka may dahilan siya."

"Ang bilis ng pangyayari. Parang kanina lang, nagtatawanan pa kami tapos ngayon, narito na uli ako sa bahay, nakakulong. Ang gusto ko lang naman magkasama kaming aalis. Pero hindi na niya mahintay. Sumuko agad siya."

Isang buntong hininga ang nang galing kay Aling Koring. "Nararamdaman ko ang dahilan niya ay para sa kabutihan mo Jonas."

"Magpapa-opera naman ako eh. Gusto ko lang na kasama siya."

"Bakit ba hindi siya makasama sayo?"

"Si kuya ang dahilan. Ayaw niya kay Jesse."

"Tama lang na huwag mo nang sayangin ang pagkakataon mong magpa-opera Jonas. Magpagaling saka mo balikan ang nawala sayo. Kung mahal mo talaga yung tinutukoy mong si Jesse, pagkatapos mong magpaopera, saka mo siya tanungin kung bakit niya iyon nagawa sayo. Alam ko, at nararamdaman ko, tama ang ginawa niyang ito."

"Paano kung hindi naging matagumpay ang pagpapa-opera ko?" tanong ni Jonas na titig na titig sa yaya niya.

"Huwag mo isipin ang ganyan. Lumaban ka. Saka mahihirapan nga talaga ang doktor mo kung ngayon pa lang pinababayaan mo na ang sarili mo."

Napa-singhap ng hangin si Jonas.

"Jonas, hindi lang si Jesse ang malulungkot kapag nawala ka nang bigla sa mundong ito. Marami kami dito sa paligid mo ang umaasang magiging mabuti ang kalagayan mo. Saka..." abot-abot ang kalungkutan ni Aling Koring. "Ayokong makitang uunahan mo akong pumunta sa langit anak ko. Huwag naman."

Ramdam na ramdam ni Jonas ang pagpapahalaga sa kanya ng kanyang yaya. Parang nawala ang kaninang sama ng loob niya sa mga sinabi sa kanya ni Aling Koring. Niyakap niya ito para gumaan ang pakiramdam.

"Jonas, kung hindi man maganda ang ginawa ng kuya mo sa inyong dalawa ni Jesse, kahit hindi ko alam ang mga pangyayari, ngayon, sundin mo na lang muna ang kuya mo. Para sa iyo rin naman iyon. Hindi naman gagawa ng bagay ang kuya ng ika sasama mo. Siguro talagang ayaw niya lang sa kinakasama mo pero ikaw pa rin ang magdedesisyon sa sarili mo. Balikan mo si Jesse kapag magaling ka na. Ang mahalaga tutulungan ka ngayon ng kuya mo para gumaling. Huwag mo nang sayangin. Sigurado ako, kung mahal ka talaga ni Jesse, ganyan din ang iniisip niya, ngayon."

"S-salamat yaya. Huwag ka nang umiyak."

Natawa ng mahina si Aling Koring. "Sige, hindi na ako iiyak kapag kumain ka na."

"Sige po. Kakain na ako, tapos sisiguraduhin kong susundin ko na si kuya. Aalis na kami."

"Ganyan nga Jonas."

Pero hindi pa man sila nakakapag-simula muli na naman umatake ang pagsakit ng kanyang ulo.

-----

"Ano? Isang buwan pa?" Ito ang naibulalas ni Jesse nang malamang halos isang buwang proseso pa ang dapat niyang hintayin.

"Wow, gusto mo instant?" maarte at pabirong tanong ni Tamie.

"Tama lang talaga ang desisyon kong ipaubaya na kay Justin James Jimenez, ang boss ko si Jonas. Sana maintindihan ako ni Jonas."

"Oh, ayan na naman ang mata mo. Luluha na naman. Ano ka ba, tama talaga ang desisyon mo. At sigurado akong maiintindihan ka noon."

"Hay naku, nakaalis na kaya sila? Lagi kong dalangin na sana nasa maayos siyang kalagayan."

"Hindi pa yata."

"Ha? Paanong hindi pa? Alam mo?" takang tanong ni Jesse.

"Hindi hindi. Kasi di ba sunday ngayon, baka kasi walang flight." sabay tawa sa alibi niya.

"Ay ganun ba? So nasa bahay lang sila ngayon, o kaya nasa hospital?"

"Siguro."

"Sana alam ko kung nasaan ang bahay niya, o kaya naman yung hospital na pagdadalhan sa kanya. Gusto ko siyang madalaw."

"Madalaw?" parang nanlalaki ang mga tenga ni Tamie. "Sigurado ka? Baka sa kwarto niyo, mayroon doon si Jonas na address kung saan siya dati nakatira."

"Mmm baka. Hindi ko pa nga nahahalungkat mga gamit niya."

"Mmm o kaya naman magtanong ka na lang sa mga nakakakilala kay Jonas, baka sila may alam."

"Eh hindi ko nga alam kung sino-sino mga kaibi-" saka may naalala si Jesse. "Si A-arl."

"Tama si Arl." sagot ni Tamie.

Napa-kunot noo si Jesse. "Kilala mo rin si Arl?"

"Hindi hindi, nakasalubong ko lang siya sa hospital, remember. Ang pogi kasi kaya tinanong ko ang pangalan. Nakita ko kasing kausap mo eh."

"Ah... ganun ba?" saka nag-isip si Jesse. "Naiwan ko sa bahay yung binigay niyang calling card. Pero alam ko kung saan nakalagay. Ano pa ba ang gagawin natin?" tanong niya kay Tamie.

"Wala na Jesse. Ang gagawin natin, umuwi na. Hahanapin natin ang calling card na sinasabi mo para magkaroon ka ng chance magkaroon ng balita kay Jonas. Bilis, wag kang pabagal-bagal. Tatakbo tayo." mas maarteng sagot ni Tamie.

Natatawang sumunod si Jesse kay Tamie. "Mas excited ka pa ah."

"Oo excited ako sa ending ng love story niyo. Bilis, ang bagal mo Jesse."

"Oo ito na."

"Pag sinabi kong bilis, bilis. Kasi, naiihi na ako." sabay tawa ni Tamie.

-----

abangan ang huling kabanata...

[Finale]

Agad isinugod si Jonas sa hospital ng mga kasambahay nila. Hindi pa nadating si Justin ng mga oras na iyon. Saka lang nalaman ni Justin ang pangyayari nang tumawag ang isa sa mga kasambahay nila. Agad ang pagsugod ni Justin sa sinabing hospital.

"Justin san ka ba nagpunta?" umiiyak na tanong ni Aling Koring nang malingunan na nasa likod na pala niya si Justin. Nasa hospital sila.

"Inayos ko lang kailangan namin ni Jonas para sa pag-alis namin bukas. Ano ang nangyari?"

Sinabi ni Aling Koring ang mga nangyari maliban sa napag-usapan nila tungkol kay Jesse. Alam na kasi niyang tutol ang nakakatandang kapatid sa lalaking minamahal ni Jonas.

"Nasaan na siya ngayon?"

"Dinala si Jonas doon." nanginginig ang daliri nang itinuro ni Aling Koring ang kwarto kung saan ipinasok si Jonas.

"Salamat." abot-abot ang hinga ni Justin. "Ako na po ang bahala. Maari na kayong umuwi."

Napa-kunot noo si Aling Koring kasunod ang malungkot na mukha. "J-justin, pwede bang dumito muna ako. Nag-aalala ako ng sobra kay Jonas. Gusto kong narito lang ako. Hindi ko kaya na naghihintay lang ng balita sa bahay. Maari ba?"

Saglit na natigilan si Justin. "S-sige. Maghanap na lang kayo ng maari ninyong maupuan." Saka luminga-linga si Justin. "Doon. Doon kayo maghintay. Babalikan ko kayo roon."

"Salamat Justin." Naiiyak na si Aling Koring. Saka yumakap sa binata.

"Sige n a ho. Pupuntahan ko muna si Jonas. Baka kailangan ako doon."

"Sige. Hindi ako titigil sa pagtawag sa Panginoon."

Tumango na lang si Justin saka nagmamadaling tinungo ang kwartong tinuro ni Aling Koring. Sa emergency room dinala si Jonas.

-----

"O dali, tawagan mo na yang si Arl."

"Anong oras na ba Tamie, baka maka-abala tayo?" tanong ni Jesse.

"Naku, sa mga oras na ito, walang ginagawa yun."

Napa-kunot noo si Jesse. "Sigurado ka? Parang magkapit bahay lang kayo ah. Sobrang close." biro ni Jesse.

"Siguro lang. Saka tanghali, oras ng pahinga. Ano ka ba?"

"O malay mo nagpapahinga?"

"Kukutusan ko tong si Jesse eh. Tawagan mo na, ang dami mo pang alibi. Eh kung busy e di busy basta try mo muna."

Natawa si Jesse. "Oo na."

"Good.  Bilis."

"Sandali. Natataranta ako." maka-ilang pindot ang ginawa ni Jesse sa keypad saka idinikit sa tenga ang cellphone.

"Ano nagri-ring na?"

"Sandali. Wala pa. Shhhh... Kinakabahan ako sayo eh."

Natawa si Tamie. Tinakpan niya ang bibig ng kamay.

-----

"Mr. Jimenez iniimbitahan ko kayo sa opisina. Tungkol ito sa pasyente."

"Sige Dok. Susunod ako." Napa-punas ng pawis sa noo si Justin. "Ay sandali dok. Kamusta ang kapatid ko?" habol niya doktor na papaalis.

"Sumunod ka sa opisina." Itinuro ng doktor ang tinutukoy nitong opisina.

"Ok."

Hindi pa tuluyang sumunod si Justin sa doktor. Pinuntahan muna niya si Aling Koring na kasalukuyang nakapikit. Alam niyang hindi ito tumitigil sa pagdadasal para kay Jonas. Naawa siya sa matanda kaya nilapitan muna niya ito.

"Aling Koring." tawag ni Justin sa matanda.

Lumuluhang tumingin si Aling Koring kay Jonas. "Bakit? Kamusta si Jonas."

"Wala pa po akong balita. Naroon pa rin siya sa kwarto." pagkatapos ay dumukot si Justin ng pera sa pitaka niya. "Kayo na po muna ang bahala sa sarili nyo. Ito ang pera para sa pagkain niyo o kung sakaling may kailangan kayo."

Napa-ngiti ng tipid si Aling Koring. "Siguro, hindi ako kakain hanggang hindi dinidinig ng Panginoon ang hiling ko para sa kapatid mo."

"Basta hawakan nyo ito. Hindi natin ang mga mangyayari mamaya kaya dapat handa tayo."

Naisip din ni Aling Koring ang ibig sabihin ni Justin kaya hndi na siya tumanggi na hawakan ang ilang lilibuhing pera na inabot ni Justin sa kanya. "Salamat."

"Huwag niyong pabayaan ang sarili niyo." huling paalala ni Justin.

-----

"M-magandang tanghali. Gusto kong maka-usap si Arl Sto. Domingo, kung hindi siya busy."

"Ito nga. Ako si Arl. Sino 'to?"

"A-ah ako si Jesse, natatandaan mo? Y-yung ano, ano ni Jonas..."

"Ah. Oo natatandaan ko. Napatawag ka? Anong maitutulong ko?"

Napa-tingin si Jesse kay Tamie. Napansin niyang titig na titig ito sa kanya. Alam niyang nag-aabang ito sa bawat sasabihin niya. "K-kasi mmm tatanong ko lang sana kung may alam ka kung saan nakatira yung kapatid ni Jonas."

"Ah... alam ko."

"Talaga?"

"Oo. Yun lang ba ang kailangan mo?"

"Mmm oo. Wala kasi akong kilala na maari kong tanungin kung saan nakatira si Jonas at ang kuya niya. Gusto ko kasing makamusta si Jonas. Baka kasi hindi pa siya nakakaalis."

"Nakakaalis?" saglit na natigilan si Arl. "Ah ibig sabihin kinuha na siya ng kuya niya?"

"Oo. Nung biyernes pa."

"Ah ok. Sige. Sabihin mo sa akin ang location mo ngayon at sasamahan kita sa kanila."

"Ha?" nabigla si Jesse sa sinabi ni Arl sa kabilang linya ng telepono. "Huwag na kaya. Nakakahiya po."

"Wala yun. Sige, sasamahan kita. Gusto ko rin naman na makausap si Jonas. Bago man lang umalis kung hindi pa nga nakakaalis."

"Sige. sige."

Pagkatapos ay ibinigay na nga ni Jesse ang address kung saan siya nakatira.

-----

Kumatok si Justin sa pinto kung saan naroon sa loob ang doktor na kakausapin niya at magbibigay ng impormasyon tungkol sa kanyang kapatid.

Nang pumasok siya, napansin niyang may tatlong tao na nakaupo sa malapit sa desk ng doktor na alam niyang may kailangan din sa doktor. Alam niyang kailangan niyang maghintay hanggang sa matapos ang mga nauna sa kaniya.

-----

"Ang bilis mo naman? Taga saan ka ba?" maarteng tanong ni Tamie.

"Nagkataon lang na nasa malapit ako kaya madali ko kayong napuntahan." sagot ni Arl saka tumuon kay Jesse. "Ano? Tayo na."

Tumango lang si Jesse sa hiya. Napansin niya ang magarang kotse ni Arl. Mas maganda at alam niyang mas mamahalin kaysa sa kotse ni Jonas na nakaparada sa loob ng bakuran nila. Napabuntong hininga siya. "Bakit ba lagi na lang mayayaman ang nakakasalamuha ko. Sabagay, sino sino ba ang mga kakilala ni Jonas? Syempre mayayaman din."

"Sakay na kayo." anyaya ni Arl. Napansin niya ang naka-kiming si Jesse. "Huwag kayong mahiya."

Ngumiti si Jesse kay Arl. "Salamat." Mas nauna pang sumakay si Tamie at napili nito ang unahan katabi ng driver seat. Natatawa si Jesse ng lihim dahil hindi nakakaramdam ng hiya ang kaibigan niya. "Parang kakilala lang." Naisip niya. Sumakay na rin siya.

Huling sumakay si Arl nang masiguradong nakasakay na ang lahat. "Tayo na sa pupuntahan natin." naka-ngiting sabi niya. Para bang excited sa pupuntahan. "Ah Jesse. Sa pupuntahan natin, iwasan mong gawin ang mga nasa isip mo. I mean gusto kong ikonsulta mo muna sa akin ang balak mong gawin. Ipapaalala ko naman sayo. Ako ang magsasabi kung kailan mo pwedeng maka-usap si Jonas o kung kailan hindi na pwede."

"Bakit?" nagtatakang tanong ni Jesse.

"Kasi, posibleng magkaroon ng gulo kaya hindi tayo pwedeng basta-basta na lang susugod. Na gets mo?"

Napatango ng mabilis si Jesse. "Naiintindihan ko."

Pagkatapos noon ay pinaandar na ni Arl ang sasakyan.

-----

Habang naghihintay si Justin na makausap ang doktor ni Jonas, hindi niya maiwasan ang mag-alala at isipin si Jonas kung ano na ang nangyayari dito. Hindi kasi siya pinapasok sa loob ng emergency room nang makarating siya doon. Pinayuhan na lang siyang hintayin na mailipat ang kanyang kapatid sa pribadong silid.

-----

Nagtataka si Jesse nang mapatapat at tumigil ang sasakyan ni Arl sa harapan ng hospital. "Ah Arl, bakit dito dumiretso?" tanong ni Jesse.

"May titignan lang ako sa loob. Dito kasi dati nagtatrabaho ang Dad ko. Doktor siya. Saglit lang, hintayin nyo ako dyan." Pagkatapos ay bumaba na si Arl ng sasakyan.

"Jesse." agaw pansin ni Tamie nang makaalis na si Arl. Napansin kasi niyang nakatulala lang si Jesse.

"Oh?"

"Natutulala ka kasi eh." sagot ni Tamie.

"Kasi naalala ko lang si Jonas nung sinugod natin siya dyan." sabay buntong hininga ni Jesse.

"Malay mo, nasa loob pala nyan si Jonas."

Napa-kunot noo si Jesse. "Posible ba yun?"

"Oo naman. Di ba nga, madalas na umatake ang cancer ni Jonas. Eh, syempre yung kuya niya malamang susugod agad si Jonas sa hospital."

Napa-ngiwi si Jesse.

Nagpatuloy si Tamie. "E di hindi na natin kailangan na pumunta sa bahay nila. Dito na lang natin siya kakausapin."

"Ito naman si Tamie kung mag-isip parang totoong totoo."

"Baka sakali lang."

Naghintay pa silang kaunti nang makita si Arl na paparating.

"Ayan na si Arl." si Jesse.

"Ok na Arl?" tanong ni Tamie nang makabalik na si Arl. "Aalis na tayo?"

"Hindi na." sagot ni Arl. Saka tumuon kay Jesse. "Jesse, nasa loob si Jonas."

Nanlaki ang mga mata ni Jesse. "T-talaga?" Napa-tingin si Jesse kay Tamie dahil sa naging tama ang hinala nito.

"See?" si Tamie.

"A-anong gagawin natin?" tanong ni Jesse.

"Ganito..." panimula ni Arl. "Sigurado nasa loob din ang kuya ni Jonas. Malamang magagalit iyon kapag nakita ka Jesse. Kaya nanakawin lang natin ang mga sandali Jesse. Hindi natin ipapaalam sa kapatid niyang dadalaw tayo at kakausapin mo si Jonas."

"O-ok." habang sunod-sunod ang tango ni Jesse. "Pero paano kapag nakita ako ni Justin?"

"Gagawan namin ng paraan ni Tamie. Di ba Tamie?"

"Ah oo naman. Kaming bahala sayo Jesse."

Napa-ngiti ng maluwang si Jesse. "Maraming salamat Tamie at lalo na rin sayo Arl."

"Walang problema doon. Tayo  na." si Arl.

Agad silang pumasok sa hospital na iyon.

-----

Agad silang pumunta sa information para malaman kung saan naroon ang kwarto ni Jonas. Ngunit nalaman nilang hindi pa nakakalabas ng emergency room si Jonas.

"Kailan ilalabas ang pasyente?" tanong ni Arl.

"Hindi ko po alam Sir." sabi ng nurse  na nasa information. "Kung gusto niyo po hintayin nyo na lang sa labas ng E.R. ang pasyente."

Napa-tingin si Arl kay Jesse saka muling tumingin sa nurse. "Hihintayin na lang siguro namin yung info dito kung nakalipat na ang pasyente."

"Kayo pong bahala Sir." sagot ng nurse.

Minabuti muna na maupo ang tatlo.

-----

"Sa wakas." sa utak ni Justin. Siya na ang kakausapin ng doktor.

"Justin Jimenez?" tanong ng doktor.

"Yes Doc."

"Hindi na kasi biro ang kalagayan ng pasyente, kailangan na talaga siyang ma-operahan."

"D-dapat nga po aalis kami ngayon para sa amerika siya mag under go ng surgery."

"Ibig sabihin may plano na kayo? E di kung ganoon dapat na nating madaliin ang pagaasikaso sa mga kakailanganin ninyo?"

"Kahit mamaya dok, pwede kaming lumipad agad para sa operasyon."

-----

Napa-tayo si Arl nang makitang kumaway sa kanya ang nurse na pinagtanungan nila kanina. Sinabihan kasi niya itong personalin siya sa pagbibigay inpormasyon.

Naiwan naman si Jesse at Tamie sa isang bench na nakatapat sa information sa di kalayuan. Pero ang mababanaag sa mga mukha ng mga ito ang pag-antabay balita.

Agad naman ang pagkaway ni Arl sa dalawa nang maka-usap na nito ang nurse. Agad din ang pagtayo nila para sumunod sa kinatatayuan ni Arl.

"Ano daw?" tanong ni Jesse nang maka-lapit.

"Nailipat na si Jonas sa bagong room. Nasa room 278 sa third floor." sagot ni Arl.

"Pupunta na ba tayo?" tanong agad ni Jesse. Mababasa sa pananalita niya ang kaba at excitement.

"Oo." sagot ni Arl.

Napakapit si Jesse kay Tamie tanda ng pagkakaroon niya ng pag-asa. Malawak na ngiti ang nasilayan ni Tamie sa labi ni Jesse.

Naglalakad ang tatlo habang nagbibigay ng paalala ni Arl.

"Jesse, ikaw lang ang kakausap kay Jonas. Hindi na kami papasok doon. Ikaw na lang ang bahalang magsabi kay Jonas na nasa labas lang kami."

"Paano pala si Justin?" tanong ni Jesse.

"Kaming bahala ni Tamie."

"Oo Jesse. Gagawan namin ng paraan para hindi kayo makapang-abot ni Justin habang kinakausap mo si Jonas." si Tamie.

Narating nila ang third floor kasabay ng mga paalala ni Arl.

"Jesse, sandali." awat ni Arl sa nangungunang si Jesse. "Kakausapin ko muna ang nagbabantay kay Jonas."

"Ha?" naibulalas ni Jesse. Inisip niyang si Justin ang tinutukoy ni Arl. Kinabahan siya.

"Dito lang kayo." sabi ni Arl.

Naghintay si Jesse at Tamie sa isang gilid habang pinagmamasdan ng una si Arl na kausap ang isang matandang babae. Napansin niyang tinitigan siya ng matandang babaing kausap ni Arl. Maya-maya pa ay kumaway na si Arl para lumapit silang dalawa.

"Ikaw ba si Jesse na sinasabi ni Jonas?" tanong ni Aling Koring.

"O-opo." sang-ayon ni Jesse. Napansin niyang bumuntong hininga ang matanda.

"Siguro, ikaw ang pinadala ng Dyos sa dalangin ko para kay Jonas." naiiyak na sabi ng matanda. "Hinahanap ka niya. Mahal na mahal ka ni Jonas. Sinabi niyang ikaw ang nagbibigay sa kanya ng pag-asa. Pag-asang mabuhay. Kaya kausapin mo siya." napayuko ang matanda nang punasan ang luha. "Sige na. Dapat ako o si Justin ang kuya niya ang unang papasok dyan. Hindi pwedeng marami ang papasok. Kailangan isa-isa lang. Pero wala pa si Justin, kaya sige na, mauna ka na. Kailangan ka niya Jesse."

Naluha si Jesse sa mga sinabi ng matanda. Hindi talaga maiitanggi ang pagmamahal sa kanya ni Jonas. Kaya naman may kung anong kumukurot sa puso na hindi naman niya maintindihan kung nagi-guilt lang siya sa mga pangyayari. Ang siguradong alam niya, gusto niyang makita si Jonas at ipaalalang lagi siyang nasa tabi ni Jonas.

"Sige po. Maraming salamat po." hinawakan ni Jesse ang kamay ng matanda at pinisil. Tanda ng kanyang pasasalamat sa pag-intindi sa relasyon nila ni Jonas. Pagkatapos ay tumingin siya kay Arl. Nakita niyang tinanguan siya nito na nagpapahiwatig na pumasok na siya. Sumunod niyang tinignan si Tamie, na naka-ngiti sa kanya.

Pagkatapos noon ay tumalikod na siya para harapin ang pinto sa pagpasok. Bumuntong hininga siya bago hawakan ang seradura.

-----

"Tamie, alam mo na ang gagawin mo." paalala ni Arl.

"Oo. Ito na bababa na ako." sagot ni Tamie

Tumango lang si Arl saka tumalikod si Tamie para bumaba.

-----

Nanginginig ang mga tuhod ni Jesse sa bawat hakabang na ginagawa niya papalapit kay Jonas. Pagkabukas pa lang ng pinto ay nakita na niya itong nakahiga habang may ilang mga aparatus na naka-kabit sa katawan nito. Hindi naiwasang manikip ang dibdib niya. Parang sa bawat hakbang niya ay unti-unti siyang bumabagal sa paglakad. Nanlalabo ang mga mata niya gawa ng mga namumuong luha.

Sa wakas ay nasa harap na rin siya ni Jonas.

"J-jo-" natuptop ni Jesse ang bibig niya nang mapansin ang hitsura ni Jonas. Sa nakikita niya. Sobrang laki ng inihulog ng katawan ni Jonas. Habang nakapikit ito, kapansin-pansin ang pangingitim ng eyebags nito. Hapis ang mga pisngi na parang nawalan ng sigla. Ang mga labing bahagyang nakabuka na nanunuyot tulad ng sa dehydrated. "J-jonas..." halos hindi niya mabanggit ang pangalan. "Bakit ganyan na ang nangyari sayo?" nanginginig niyang pahayag.

Hinawakan ni Jesse ang braso ni Jonas at nadama niyang mainit ito at hindi pangkaraniwan. Saka niya napansin na gumalaw ang kamay nito.

"Jonas?" tawag niya. Alam niyang nagising ito. "Jonas." muli niyang tawag. Unti-unting dumidilat ang mga mata ni Jonas habang pautal-utal na sinasambit ang kanyang pangalan. "Jonas,  narito ako. Ako 'to."

"J-jesse." Si Jonas na pilit idinidilat ang mga mata. Nasisilaw siya sa liwanag na nakikita niya. Pangalawa, nahihilo siya na para siyang lumulutang at pakiramdam niya na umiikot ang paligid niya sa tuwing pinipilit niyang dumilat. Sa wakas lubusan na rin niyang naidilat ang kanyang mga mata.

"Jonas. Ako 'to si Jesse." lumuluhang pakilala ni Jesse.

"J-jesse, ikaw ba yan?" titig na titig si Jonas sa kaharap.

"Oo Jonas. Hindi ka nananaginip. Ako 'to."

Ngumiti si Jonas. "Kahit sa panaginip lang, dalangin ko na makapiling kita."

"Hindi Jonas, totoo 'to. Narito ako sa tabi mo."

"Alam ko." gumanti ng kapit si Jonas kay Jesse. Sa pagkakataong iyon dalawang kamay ni Jonas ang nakahawak sa mga kamay ni Jesse. Sabik na sabik siyang makapiling ang kanyang minamahal. May tumulong luha galing sa mata niya. "A-akala ko, hindi na kita makikita. Akala ko, tuluyan mo na akong iniwanan."

"H-hindi ka galit sa akin?" tanong ni Jesse imbes na sagutin ang mga akala ni Jonas.

"Kapag iisipin ko ang nangyari, hindi ko maiwasang sumama ang loob ko." Dumiretso ng tingin si Jonas. Nakatingin na siya sa kisame. "Ang mawalay sayo ang ayaw kong mangyari. Alam mo naman yun eh." Hinigpitan ni Jonas ang kapit kay Jesse.

"I'm sorry."

"Hindi." ngumiti si Jonas saka muling tumingin kay Jesse. "Tama lang ang ginawa mo. Naiintindihan ko na ang lahat. Kasi mahal mo ako kaya mo yun ginawa. Sa totoo lang, alam ko naman talaga yun noon pa, pero alam mo naman na-" natawa ng mahina si Jonas. "ang gusto ko kasi, lagi kita kasama. Ayaw kong hindi kita nakikita. Pero ang pagkakamali ko pala, napapabayaan ko ang sarili ko habang nahihirapan naman ka naman sa akin. Dapat noon pa ako nag-decide na sumama kay kuya."

Napakapit ng mahigpit si Jesse kay Jonas. Saka siya napatingala, pigil ang mga luhang nagpasalamat sa Diyos na  hindi sa kanya galit si Jonas.

-----

"Sige Dok." Sagot ni Justin sa katapusan pag-uusap nila ng kausap niyang doktor.

"So, maari na kayong umalis ng pasyente ano mang oras."

"Maraming salamat po Dok."

"Sige."

Agad tumayo si Justin sa pagkakaupo. Tinungo ang pinto upang makalabas sa opisinang iyon. Nagmamadali siyang makalabas dahil gusto na niyang makita ang kanyang kapatid. Alam niya na sa mga oras na ito ay nailipat na si Jonas ng kwarto mula sa E.R.

Kumakabog pa ang dibdib ni Justin nang buksan ang pinto at mabilis na inilabas ang katawan nang may maka-banga siya. Isang matigas at nakakakasakit na mura ang napakawalan ni Justin lalo pa't natapunan siya ng kung anong inuming dala-dala ng naka-bungo.

Agad siyang tumingin ng matalim sa nakabungo niya. "Bakit hindi ka tumitingin sa dinadaanan mo?" isa pang mura ang pinakawalan niya sa kanyang bibig. Saka niya napansin na naka-ngiti pa ang naka-bungo at sa para sa kanya ay nakaka-insulto.

"Sorry. Hindi ko sinasadya. Bigla-bigla ka kasing lumalabas eh." sabi ni Tamie. "Ako nga pala si Tamie. Nice to meet you."

Napa-tiim bagang si Justin. Lalong nag-init ang ulo niya. "Nice to meet you? Nagmamadali ako." Tumalikod si Justin. Binalewala niya ang lalaki na sa tingin niya bading ito dahil sa tono ng pananalita nito.

"Sandali pogi."

"Ano pang kailangan ng bading na'to? Ano?" sigaw niya.

"Ang pogi mo kasi, pwede ko bang malaman ang pangalan mo?" kumikindat pa si Tamie nang magtanong sabay hagikgik.

"Fuck you!" sabay talikod saka nagmamadaling tinungo ang emergency room.

Tawa ng tawa si Tamie habang tinatanaw ang papalayong si Justin. "Nagawa ko na ang sa akin, ikaw naman boss."

------

"Gusto ko nang magpahinga, Jesse." sinabi ito ni Jonas nang naka-ngiti. Pilit niyang itinatago ang muling sakit na nararamdaman.

"H-ha?" gulat ni Jesse sa narinig. "A-anong ibig mong sabihin?" Kinabahan siya. "Jonas?"

"Huwag kang mag-alala, lahat ay nasa ayos naman."

"Jonas. Ano bang sinasabi mo? Anong nasa ayos naman? Ayoko nang sinasabi mo. Parang iiwan mo na ako. Huwag kang susuko."

"Hindi naman ako sumusuko, gusto ko lang magpahinga." muling sumundot ang matinding sakit kaya siya napa-pikit pero pinipilit niya itong itago kay Jesse.

"Jonas." muli na naman umagos ang masaganang luha kay Jesse. "Hindi. Kakasabi mo lang di ba na sasama ka na sa kuya mo."

Imbes na sagutin ni Jonas, inangat niya ang kanyang kamay at dumapi sa pisngi ni Jesse. "Pakiusap, huwag mong ipakita sa akin na umiiyak ka. Pilitin mong ngumiti Jesse. Pakiusap."

"Hindi ko kaya."

"Pakiusap kayanin mo. Ayokong umalis na ang iiwan mo sa aking alaala ang malungkot mong mukha."

"Jonas." nasa tono ni Jesse ang pagmamakaawa. Ayaw niyang naririnig ang mga ganung salita. Hindi niya maiwasang masaktan sa ibig sabihin nitong kagustuhang magpahinga. Gusto niyang sabihin kay Jonas na tutol siya sa gusto nitong mangyari. Pero sa twing susubukan niyang magsalita, tanging pangalan lang nito ang nasasabi niya.

"Jesse. Mahal na mahal kita."

"Alam ko yun. Kahit hindi mo na sabihin, ramdam na ramdam ko yun. Jonas please, huwag akong iiwan. Sasama ka sa kuya mo para makapag paopera sa ibang bansa. Di ba? Yun ang ibig mong sabihin?"

Ngumiti si Jonas ng napakaluwang saka pumikit nang madama ang muling sundot ng sakit sa kanyang ulo. "J-jesse."

------

Nagulat si Justin nang ang maabutan sa harap ng emergency room ay si Arl. Luminga-linga siya para hanapin si Aling Koring. Kunot-noo siyang tumuon kay Arl nang hindi niya makita ang hinahanap. "Anong ginagawa mo rito?" asik niya kay Arl

"Oh, Justin, kamusta ka na?" maliwanag pa sa sikat ng araw ang bukas ng mukha ni Arl nang batiin ang kapatid niya sa ama.

"Bakit ka narito?" tanong uli ni Justin sa halip na sagutin ang pangangamusta nito.

"Matagal tayong hindi nagkita ah."

Mas lalong napa tiim bagang si Justin. "Ok, kung ayaw mong sagutin..." huminga ng malalim si Justin. "Mawalang galang na, kailangan ko nang umalis, may hinahanap ako."

"Oh, ngayon na nga lang tayo nagkita, hindi mo pa bibigyan pansin ang pangangamusta ko? Nakakalungkot naman ang muli nating pagkikita."

Napa-singhap ng hangin si Justin. "May ideya ka naman siguro kung bakit ako nag mamadali. Malamang na may pasyente ako dito kaya kailangan kong umalis."

"Ah, ganun ba? May pasyente ka pala. Hmmm sino naman? Ayy teka, kasi hindi naman lahat dito may pasyente, meron naman na iba ang kailangan. Tama? Katulad ko, dahil dati na ritong nagtrabaho ang Dad ko-"

Isa pang singhap ng hangin ang ginawa ni Justin para lang maibsan ang galit nang nararamdaman. "Bakit ngayon pa kayo nagsabay-sabay. Humihingi uli ako ng paumanhin, kailangan ko na talagang umalis." Ngayon, kahit ano pa ang isipin ni Arl sa kanya wala na siyang pakialam dahil para sa kanya mas mahalaga na malaman niya ang kalagayan ng kapatid niya kaysa makipagkamustahan.

Tumalikod si Justin para tunguhin ang information para malaman kung saan na room dinala si Jonas. Mga ilang hakbang nang marinig niyan muli ang boses ni Arl.

"Room ba ni Jonas ang hinahanap mo?"

Agad napa-lingon si Justin. "Oo."

Natawa si Arl. "Alam ko."

"Saan?" mabilis at nasa tonong may pagsusumamong malaman ang tanong ni Justin.

"Ang alam ko maayos naman siya. Kaya huwag ka nang magmadali. Madali ka nyan dadalhin sa hukay."

"Ano ba kasi ang gusto mo?" mahinahon pero may diin ang salita ni Justin.

"Mmm sa ngayon siguro wala pa, pero yung iba merong kailangan sa kapatid mo."

Naningkit ang mga mata ni Justin. Nahiwagaan siya sa sinabi ni Arl. "A-anong ibig mong sabihin?"

Natawa na naman si Arl. "Baka pwede mo naman abalahin ang dalawang nag-iibigan?" sabay tawa ng nakakaloko.

Nanlaki ang mga mata ni Justin sa nawari. Kasabay ng pagtatangis ng kanyang mga bagang ang pagtaas ng kanyang dugo dahilan ng sobrang galit. Tumalikod siya kay Arl. Wala na siyang balak makipag usap pa sa lalo na at naintindihan na niyang niloloko lang siya nito.

"Room 278 sa third floor." sigaw ni Arl sa tumatakbong si Justin.

Napatigil si Justin nang marinig ang sinigaw ni Arl. Tila may kung anong nagsabi sa kanyang utak na sundin niya iyon. Nagbalik siya ng takbo at tinungo ang elevator ng hospital.

------

"J-jesse." Kapansin-pansin ang panginginig ng boses ni  Jonas. "Nilalamig ako."

Agad nagbigay atensyon si Jesse sa sinabi ni Jonas. "H-ha?" Saka kinapa ni Jesse ang noo nito. "Sobrang init mo. Hindi ka naman ganito dati.

"N-nilalamig ako, Jesse."

"Tatawag ako ng doktor, sandali."

Hinigpitan ni Jonas ang kapit kay Jesse. "Huwag na."

"P-pero..." Napansin ni Jesse na pumikit si Jonas. Kapansin-pansin ang panginginig ng katawan nito. Nabahala si Jesse. Gusto niyang tumawag ng doktor o nurse.

"Jesse, pakiusap... Yakapin mo ako. Nilalamig ako Jesse."

Hindi na nagdalawang isip pa si Jesse, sinunod niya ang gustong mangyari ni Jonas. Nang yakapin niya si Jonas, damang-dama ng katawan niya ang panginginig ng mga kalamnan nito. Ramdama niya ang hindi pangkaraniwang init ng katawan nito na dahilan para mas lalo siyang mag-alala. "Jonas?"

"Jesse. Huwag mo akong iiwan. Huwag mo akong iiwan."

"Oo Jonas, dito lang ako. Pero kailangan ko nang tumawag ng doktor."

"Hindi ko na kaya." saka ang muling sundot ng sakit. At sa pagkakataong iyon ay hindi na niya naitago ang sakit. "Jesse..."

"Jonas? Tatawag na ako ng doktor." Tinangka ni Jesse na umalis sa pagkakayakap ngunit mahigpit ang kapit sa kanya ni Jonas. "Jonas, bitawan mo na ako. Pakiusap."

"Ayokong umalis ka. Baka hindi na kita makita." iyak ni Jonas.

"Jonas..." nagmamakaawang si Jesse. "Please."

-----

Isang malutong na mura ang pinakawalan ni Justin nang hindi niya naabutan ang nagsarado nang elevator. Hindi na siya nagdalawang isip na gamitin ang hagdan para makarating siya sa thirdfloor. Ang galit niya ang nagpapabilis sa kanyang pagkilos. Hindi maalis sa isip niya ang mukha ni Jesse na tila umiinsulto sa kanya. "Makikita mo. Makikita mo."

-----

"Halikan mo ako Jesse." nagsimula nang umubo si Jonas epekto ng hirap sa paghinga. "Sa huling pagkakataon, gusto kong magpapahinga ako na kasama kita. Ikaw lang ang gusto kong makasama. Pakiusap, ipadama mo sa akin na mahal na mahal mo ako. Yun ang gusto kong baunin, Jesse."

"Jonas... ano bang pinagsasabi mo?" Mas lalong nagkukumabog ang dibdib ni Jesse sa sobrang takot sa posibleng  mangyari ano mang sandali gaya ng ipinapahayag ni Jonas. "Ayoko. Ayoko Jonas. Hindi mo ako iiwan." Hindi na niya inintindi kung mabasa man niya ang mukha ni Jonas ng masaganang luha niya. "Ayoko. Hindi ako papayag na iwan mo ako Jonas. Hindi mo ako iiwan. Sige na Jonas, tatawag na ako ng doktor."

"Jesse." malumanay na may pakikiusap si Jonas.

Napa-titig si Jesse sa mukha ni Jonas. Pinunasan niya ang luha ng nakahiga. "Sinabi mo kanina, na sasama ka na sa kuya mo,di ba?"

"Jesse." ulit ni Jonas.

"Jonas naman eh." napa-tingala si Jesse. Ayaw niya ang titig na iyon ni Jonas. Lalo pa't ang tono nitong nakakapagpalambot ng kanya. "Jonas." Wala na siyang nagawa kundi sundin ang hiling. Ang maaring huling ni Jonas.

 Lumapat ang labi ni Jesse sa labi ni Jonas. Magaan ngunit mainit. May pagmamahal. Totoo, walang nang alinlangan, para sa minamahal. Kung iyon man ang huli, ayaw na rin niyang matapos.

-----

"Anong nangyari bossing?" tanong ni Tamie nang makasalubong niya si Arl.

"Ayun, siguradong galit na galit." sabay tawa ng malakas.

"Napansin mo ba yung damit ni Justin?" napahagikgik si Tamie. "Kung nakita nyo lang reaksyon kanina ni Arl, yung kung paano mandilat ang mga mata niya nang mabasa ko ang suot niya." hindi na napigilan ni Tamie ang tawa.

"Good. Malamang, sa ilang saglit pa, magkakagulo na."

"Malamang na malamang bossing. Pero hindi ko rin maiwasang maawa kay Jesse."

Napa-titig si Arl kay Tamie saka bumuntong hininga.

-----

Alam ni Jesse na naibigay niya ang hiniling ni Jonas. Isang bagay na nagpagaan ng loob niya. Ngunit nang hindi na niya maramdaman ang paggalaw ng labi ni Jonas, saka siya muling kinabahan. Inangat niya ang kanyang mukha palayo sa mukha ni Jonas habang ang mga mata ay titig na titig. Nakapikit si Jonas. Hindi kumikibo. Ngunit ang mga labi ay may ngiti.

"Jonas?" tawag niyang may pag-aalala kasabay ng magaan na pagyugyog.

Nakapikit nang nagsalita si Jonas. Kapansin pansin ang paghinga nito ng malalim. "S-salamat." Kasunod noon ang muling pag-atake ng mas matinding sakit sa ulo ni Jonas. Ang matinding hindi pa niya nararanasan simula pa noong una. "Jesse..." sigaw niya.

Nataranta si Jesse sa di alam kung ano ang gagawin."Jonas, jonas. S-sandali tatawag ako ng doktor." Pero hindi niya magawang iwan si Jonas. "Dok, nurse." sigaw niya. "Sandali."

"Dito ka lang." sabi ni Jonas habang iniimpit ang sakit na nararamdaman.

"Dok, nurse." sigaw at iyak ni Jesse. "Diyos ko." nasabi ni Jesse habang nakikita ang kalagayan ni Jonas. "Dok, ang pasyente."

Saka bumukas ang pinto.

"Dok!." lumingon si Jesse. Halos hindi niya masino sa unang tingin kung sino ang pumasok dahil sa namumuong luha sa kanyang mga mata dahilan para manlabo ang paningin niya.

"Anong ginagawa mo rito?" parang ang lahat ng galit ni Justin ay nasa tanong na iyon.

Saka lang niya na sino ang bagong dating. "Si Jonas." sagot niya. Hindi niya pinansin ang tanong ni Justin. Muli niyang hinarap ang pasyente. "Jonas..." Nagulat na lang siya nang hindi inaasahan nang hatakin ang kwelyo niya ni Justin. Hindi na niya namalayan kung saan nagmula ang isang pagtama ng isang mabigat kung ano sa kanyang mukha. Wala siyang lakas sa puntong iyon kaya napatilapon siya palayo sa kinahihigaan ni Jonas. Nawalan siya ng balanse at napaupo sa gilid ng pintuan.

"Sinabi ko na sayong layuan mo ang kapatid ko." Sabi ni Justin matapos niyang sapakin papalayo si Jesse. Muli niyang nilapitan ang natumabang si Jesse. Muli niyang hinatak si Jesse sa kwelyo nito sa binigyan ng isa pang kamao sa bandang labi at panga dahilan para magdugo ang labi ni Jesse.

Muling bumlandra si Jesse sa gilid ng pinto. Kung una ay hindi niya ininda ang sakit ngayon, ramdam na ramdam niya ang sakit sa kanyang panga at ang sakit ng kanyang likod at pang-upo nang tumama siya sa pader malapit sa pinto. "S-si Jonas." iyak niya. Mas inalala pa niya pasyente kaysa sa sakit ng kanyang katawan.

"Lumabas ka rito kung ayaw mong mapatay kita. Lumabas ka na." nanlilisik ang mga mata ni Justin nang sabihin niya iyon kay Jesse at ang kamao nitong tila maso na nagpipigil sa susunod nitong pag-atake. "Papatayin kita."

"Si Jonas. Pakiusap, tumawag ka na ng doktor." Ang mga mata niyang nakikiusap na sinasabing si Jonas unti-unti nang namamatay, pakiusap tumawag ka na ng doktor. Iniwan ng nagmamakaawang mga mata ni Jesse si Justin at tumingin kay Jonas na patuloy pa ring iniinda ang sakit. "Si Jonas."

Parang walang narinig si Justin kay Jesse. Muli niya itong hinatak pataas saka ang isa pang kamao na kanina pa naghihintay ng matatamaan. Sapol si Jesse sa mukha.

Dumating ang doktor at mga nurse. Hindi pinansin ng mga ito ang dalawang lalaki sa gilid ng pinto. Dumiretso sila sa pasyente.

Agad napatayo si Jesse nang nagdatingan ang sasaklolo kay Jonas. Nananakit ang katawan at ang mukha pero pinipilit ang sariling puntahan si Jonas. Hindi niya iniintindi si Justin.

"Saan ka pupunta?" pigil ni Justin. "Hindi ka talaga aalis?"

Nilingon ni Jesse si Justin. "Pakiusap, dito lang ako."

"Pinalalabas na kita." sigaw ni Justin. Wala siyang pakialam sa ibang tao sa loob ng kwartong iyon. "Hindi pa ba sapat ang mga suntok ko sayo, ha? Gusto mo talagang mapatay kita?"

"Pakiusap. Justin, pakiusap. Sa huling pagkakataon, pabayaan mo muna ako rito."sisigok sigok si Jesse. Lumuhod pa siya mapagbigyan lang ni Justin. "Pakiusap."

Ngunit wala talagang balak na pakinggan ni Justin ang hinihiling nito. Lumabas siya ng kwartong iyon.

Akala ni Jesse ay Ok na ang lahat. Agad siyang tumayo at bahagyang lumapit sa pasyente. Naka pwesto siya sa alam niyang niya maaabala ang doktor at mga nurse na nag-aasikaso sa pasyente. Awang-awa siya kay Jonas na hindi mapakali sa sakit na nararamdaman. "Jonas..." Nagulat siya sa kalabog ng pinto. Napalingon siya.

"Yan, yang lalaking yan. Ilabas nyo yan rito, dahil makakapatay talaga ako kapag hindi yan nawala sa paningin ko." sabi ni Justin sa kasama nitong tatlong guard.

"Justin... pakiusap." hingi agad ni Jesse. "Hindi naman ako gagawa ng masama. Justin." Pero nahawakan na siya ng dalawang guard.

"Sir, lumabas na lang po tayo ng maayos para walang gulo." sabi ng isang guard na hindi humahawak sa kanya.

"Jonas. Jonas!." sigaw ni Jesse habang pumipiglas.

"Sir, huwag na po kayong magpumilit." sabi ng isang guard na nakahawak sa kanya. Nahihirapan ito sa pagpupumiglas niya.

"Siguraduhin nyong hindi na yan makakapasok dito." paalala ni Justin sa mga guard.

"Jonas, jonas." patuloy na sigaw ni Jesse. Wala talaga siyang lakas para makawala sa dalawang guard na humahawak sa kanya.

Pakaladkad kung ilabas si Jesse sa hospital na iyon. Kahit pinagtitinginan ng mga tao, hindi iyon pansin ni Jesse dahil ang isipan niya ang kagustuhang makabalik. "Si Jonas." Basang-basa ng luha ang kanyang mukha habang nakaluhod sa labas ng hospital sa harap kung saan nakatayo ang mga guard na nagbabantay sa kanya.

"Sir, pinagtitinginan ka na ng mga tao." sabi ng isang guard.

Hindi pinansin ni Jesse ang sinabi ng guard. "Pakiusap, gusto kong makita si Jonas. Kailangan niya ako."

"Pero sir, hindi daw po kayo pwedeng pumasok. Saka gumawa na po kayo ng gulo."

"Ako ang kailangan ni Jonas. Gusto niya akong makita." iyak pa rin ni Jesse.

"Kahit na makapasok kayo, hindi nyo rin makikita yun. Bawal na ho ang bisita ngayon."

"Papasukin mo ako..."

Saka dumating si Tamie.

"Jesse."

Napatingin si Jesse kay Tamie na nakaupo sa kanyang harapan. "Si Jonas, Tamie. Si Jonas. Iiwan na niya ako. Gusto ko siyang makita. Pakiusapan mo sila na papasukin ako, sige na Tamie. Pilitin mo sila."

"Bakit ganyan ang nangyari sa mukha mo?" imbes na sagutin ni Tamie ang hiling ni Jesse pinansin na lang nito ang ilang pasa sa mukha ni Jesse.

"Huwag mo yang intindihin. Sige na Tamie, tulungan mo ako."

"A-h..." walang masagot si Tamie kay Jesse. Alam naman kasi niyang wala siyang magagawa. Sa totoo lang, wala sana siyang balak na samahan si Jesse sa gitna ng paningin ng mga tao. Nakakahiya para sa kanya ngunit gaya ng inutos ng kanyang amo, sinunod na lang niyang pahinahunin si Jesse. "Maraming nagbabantay Jesse." sa wakas nagkaroon din siya ng lakas ng loob magsalita kay Jesse. "Hindi ka makakapasok. Gumawa ka na kasi ng eskandalo."

"Hindi ako ang nagsimula. Si Justin."

"Kahit na. Pasyente kasi niya si Jonas. Kaya karapatan niyang paalasin ka."

"Pero ako ang kailangan ni Jonas."

"Jesse!" sigaw ni Tamie. "Doktor ang kailangan ni Jonas. Hindi ikaw!"

Natulala si Jesse sa pagsigaw ni Tamie. Ngayon lang niyang narinig na sumigaw ito at ngayon lang rin niya nakitang namilog ang mga mata nito sa galit, inis o hindi niya alam kung bakit. Natulala siya saka yumuko.

"...sa ngayon Jesse."  dugtong ni Tamie nang mapansin ang biglang pananahimik ni Jesse. "Sana maintindihan mo ang sitwasyon."

"P-pero, sabi niya sa akin gusto na raw niyang magpahinga." saka siya tumingin sa mata ni Tamie. "Iiwan na niya ako. Tamie, yun ang sabi niya sa akin."

"Hindi mangyayari yun Jesse. Gagawa ng paraan ang kapatid niya. Sigurado ako. Hindi papayag si Justin na ganun ganun lang na mawawala sa kanya ang pinakakamamahal niyang kapatid."

Sisinok-sinok si Jesse nang muling yumuko. Pagkatapos noon, hindi na kumibo pa si Jesse.

Ilang oras din ang tinagal ng pagkakaupo ni Tamie at Jesse sa gitna ng daan malapit sa main door ng hospital. Ilang beses na rin niyaya ni Tamie si Jesse na tumayo para umuwi pero walang kibo si Jesse. Nagyaya rin siyang kahit lumipat lang sila ng pwesto pero ayaw talaga ni Jesse. Panay ang buntong hininga na lang ni Tamie. Wala siyang magawa kundi samahan si Jesse gaya ng utos ng kanya ni Arl. Pangalawa, nakokonsyensya rin naman siya sa ginawa. Pangatlo, kaibigan na rin naman niya si Jesse. Yun nga lang, lihim niya itong tinatraydor.

Isang oras pa ang nakalipas nang mapansin nila ang papaalis na sasakyan ni Justin. Napatayo si Jesse nang mapansin sa di naman kalayuan ay huminto ito patapat sa kanila. Sumunod niyang napansin ang pagbukas ng bintana ng kotse nito. Doon niya nakita ang mukha ni Justin na alam niyang kakagaling lang sa pag-iyak.

Namamagang mata? Sa ilang oras? Bakit anong nangyari? Si Jonas? Galit pa rin si Justin dahil sa mga mata nitong nanlilisik. At alam kong para sa akin ang mga tingin na iyon. Hindi lang galit, may makikitang poot. Ano bang nangyari? Kinakabahan ako.

Muling nagsara ang bintana ng kotse ni Justin saka matulin itong umandar papalayo sa hospital na iyon.

Agad ang paglingon ni Jesse kay Tamie. "Tamie si Jonas."

"A-anong gagawin natin?"

"Subukan natin kung maari na tayong makapasok. Wala na si Justin."

Napabuntong hininga si Tamie, inilaylay ang balikat. "Sige." sagot niyang napipilitan. Sinundan niya si Jesse na patungo sa kinatatayuan ng mga gwardya.

"Maari na ba akong pumasok?" tanong agad ni Jesse sa mga guard.

"Hindi po Sir dahil wala na po dito ang hinahanap ninyo. Wala na po sa loob ang pasyente. Inilabas na kanina pa."

Napakunot noo si Jesse. "A-anong-"

"Sir, inilabas na po rito ang pasyente." ulit ng guard.

"Saan dinala." si Tamie na ang nagtanong.

"Hindi po namin alam."

"Pero pwede ba kaming magtanong sa information kung saan inilipat ang pasyente?"

"Hindi po. Ipinagbilin."

-----

"Iwan mo na ako Tamie."

"H-ha?" nagulat si Tamie nang sabihin iyon sa kanya ni Jesse. "Bakit?"

"Maraming salamat sa mga natulong mo. Saka ako babawi pero sa ngayon gusto ko munang mapag-isa."

"Hindi. Sasamahan kita. Hanggang sa maka-uwi ka sa inyo."

"Ok lang ako Tamie. Kaya ko naman umuwi. Gusto ko lang makapag-isip." muling tumulo ang mga luha sa mga mata ni Jesse. "Ok lang ako."

Tumitig muna ng saglit si Tamie kay Jesse. Tinantiya niya kung nagsasabi ng totoo si Jesse- na kaya nito. Saka bumutong hininga senyales ng pagsuko. "Sige. Ingatan mo ang sarili mo ha?"

Ngumiti lang ng tipid si Jesse.

-----

Naglalakad si Jesse. Nang nag-iisa. Hindi niya alam kung saan siya dadalhin ng kanyang paa. Malayo-layo na rin ang nalalakad niya pero wala siyang nararamdamang pagod o bigat sa kanyang mga binti. Tanging ang alam lang niyang dinadala niya ay ang pangalan ni Jonas. Paulit-ulit na sinigaw ng kanyang isipan. Si Jonas.

Hindi ko alam kung ano ang nangyari kay Jonas. Ang hirap isipin. Lagi kong naalala kung paano siya nahihirapan- hindi na niya kaya. Tuluyan na ba talaga siyang nagpahinga? Hindi. Hindi ako iiwan ni Jonas. Hindi niya ako hahayaang malungkot ng sobra-sobra tulad nito. Sobrang masakit sa akin.

Saka siya napa-tingala sa langit. Sa pagkakataong iyon, tila nakikita niya ang alam niyang dapat hinihingian niya ng tulong simula't simula pa lang. Panginoon.

Patuloy pa rin siyang naglalakad. Hindi siya napapagod. Pilit niyang inilalagay sa kanyang isipan na hindi pa kinuha ng nasa taas si Jonas. Ayoko pong maniwala.

Hindi niya namamalayang may sumusunod pala sa kanyang kotse.

-----

Kanina pa kung sundan ni Arl si Jesse. Sa totoo lang hindi naman siya umalis kanina sa hospital. Naroon lang siya sa isang tabi kung saan hindi mapapansin. Nang mapansin niyang iniwan na ni Tamie si Jesse saka niya sinamantalang sundan ito. Alam niyang kailangan ni Jesse ng kasama. Kahit pa sabihing gusto nitong mapag-isa tulad ng sinabi sa kanya ni Tamie gamit ang cellphone.

Hindi lang siya nagpapahalata. Gusto lang niyang masiguradong hindi mapapahamak si Jesse. Oo, ginamit niya ang magkasintahan para pasakitan ang gusto niyang paghigantihan.

-----

"Jesse." tawag ni Arl. Huminto ang sasakyan sa harap ni Jesse na sa puntong iyon ay nakaupo na sa isang bench. Antok na antok. Halatang dinaramdam na ang pagod at ang sakti ng katawan. Napansin kasi niyang tinangka nitong muling tumayo ngunit dahil sa panginginig ng mga binti, muling nabuwal pabalik sa pagkakaupo.

Agad ang tingin ni Jesse sa kung sino ang tumawag. "A-arl? Anong ginagawa mo rito?"

"Sumakay ka na." Yaya ni Arl.

Mabilis na tumanggi si Jesse. "Hindi na. Maraming salamat na lang. Gusto kong mapag-isa."

"Galit ka ba sa akin?" tanong ni Arl. "Kung alam mo lang ang katotohanan sigurado namang magagalit ka sa akin." Lihim siyang napa-tsk.

"H-ha? Hindi ah. Bakit naman ako magagalit sayo. Dapat pa nga akong magpasalamat dahil binigyan mo akon ng pagkakataong makausap si Jonas kahit sa-" hindi niya nabanggit ang huling sandali. "Hindi ako naniniwalang iniwan na ako ni Jonas." muling naglagos ang mga luha sa mga mata ni Jesse.

"Dapat ka na nga sumakay Jesse. Kailangan mo ng magpahinga." Bumaba na si Arl sa kotse.

"Huwag ka ng mag-abala." tanggi ni Jesse habang tinatanaw ang papalapit na si Arl. "Salamat na lang."

"Sumakay ka na." hinawakan ni Arl ang braso ni Jesse. Hindi naman nahirapan si Arl sa pangungumbinsi kay Jesse.

-----

"Bakit dito mo ako dinala?" tanong ni Jesse kay Arl nang huminto ang sasakyan sa harap ng mataas na gate na hindi niya alam kung kanino.

"Dito ang bahay ko. Alam kong wala kang kasama sa bahay mo kaya naisip kong dito ka na lang dalhin. Baka kasi kung ano ang maisipan mo kaya, kailangan mo ng kasama."

Na-gets ni Jesse ang ibig sabihin ni Arl. "Yun nga ang naiisip ko kanina. Kung mawawala lang rin naman si Jonas, dapat lang na sumunod na ako."

"Hindi mo kailangan yan Jesse. May dapat ka pang malaman bago mo isipin ang ganyan." Pero imbes na sagutin ni Arl ang sinabi nito, iniba niya ang usapan. "Kailangan mo na talagang magpahinga."

Hindi na rin umimik si Jesse.

"Bukas kapag nakabawi ka na ng lakas, may pupuntahan tayo." sabi ni Arl habang muling pinatakbo ang sasakyan ng maluwang nang nakabukas ang gate para makapasok ang sasakyan.

"H-ha?"

"Makikibalita tayo sa bahay ni Justin kung ano talaga ang nangyari kay Jonas. Tapos saka mo isipin ang galit at poot. Dahil ang nararamdaman mo ngayon galit ay wala pa yan sa dapat mong maramdaman Jesse. Malalaman mo bukas."

"Ok."

-----

Kinabukasan, nakaparada na ang sasakyan ni Arl sa harap ng bahay ni Justin. "Jesse kaya kita dinala dito para makumpirma mo kung ano ang kalagayan ni Jonas. Ang para sa akin lang naman, para alam mo kung paano ka muling babangon sa panibago mong buhay."

"H-ha?" naguguluhan siya. Panibagong buhay? Bakit? "Hindi kita maintindihan."

"Tingin sila na lang ang dapat magsabi sayo." sabi ni Arl.

Si Jesse lang ang bumaba ng sasakyan. Hindi daw kasi pwedeng bumaba si Arl dahil kilala siya ng guard na totoo naman. Kumatok si Jesse sa gate. Agad naman ang paglabas ng kasambahay.

"A-h ako pala s-si J-" muntikan na niyang masabi ang pangalan niya. Sinabi nga pala sa kanya ni Arl na ibahin niya ang pangalan niya. "Ako si Tamie. Kaibigan ako ni Justin. Gusto ko kasing makibalita kung nasaan siya ngayon. Galing pa kasi ako sa probinsiya eh."

Napa-titig ang kasambahay kay Jesse. Napansin nito ang namumugtong mga mata ni Jesse. "Ah ganoon ba? Wala kasi dito si Sir eh."

Saka lang napansin ni Jesse na malungkot ang kasambahay. Parang may kung anong kabang dumapo sa dibdib niya. "N-nasaan siya."

"Umalis po siya. Nagbilin lang na mawawala siya ng matagal."

"Matagal?" naisip ni Jesse na posibleng lumipad ito kasama si Jonas para sa pagpapaopera ng huli.

"Kasi po." biglang naiyak ang babae.

Nagtaka si Jesse. "Bakit?"

"Si Sir Jonas po kasi-"

"Ha?" tila sumabog ang lahat kay Jesse. Nakaramdam siya ng pagkahilo.

"Nakakaawa po si Sir Jonas." hagulgol ng babaeng kasambahay.

Ayaw na ni Jesse marinig ang gustong tumbukin ng babaeng iyon. Alam niya ang susunod.

"Si Sir Jonas po kasi-"

Tuluyan nang nawalan ng panimbang si Jesse.

"Wala na po si Sir. Patay na po si Sir Jonas."