By: Joemar Ancheta
Blog: joemarancheta.blogspot.com
Facebook: www.facebook.com/joemar.ancheta
Maaga kaming ginising ni Daddy
sa araw na iyon ng Biyernes para daw mamasyal sa bahay nina Lola sa Diadi,
Nueva Vizcaya. Bukod sa humigit kumulang pitong oras na biyahe mula Manila
hanggang sa Diadi, idagdag pa ang nakakatakot na daan sa Santa Fe dahil sa
matarik na bundok na dinadaanan ay alam kong mabobored lang ako sa bakasyon
dahil hindi pa umaabot ang kuryente sa bahaging iyon ng lugar ng mga magulang
ni Daddy. Minsan lang naman sa isang taon kami magbakasyon doon dahil bihira
din naman mabigyan ng bakasyon ang may mataas na ranggo na sundalo kong ama
ngunit sadyang hindi ko talaga magugustuhan ang lugar na may kalayuan sa
kabihasnan. Kung sana pinayagan na lang ako ni Daddy na maiwan sa bahay at
maglaro sa bago naming computer, sana hindi ako mababadtrip ng ganito. Idagdag pa
ang ingay nina Mommy na nakaupo sa harap ng aming sasakyan at ang bunso kong
kapatid na kumakanta sa tabi ko.
“Psst! Kuya Patrick! Ayos ka
lang?” tanong ni Daddy sabay tingin niya sa akin sa salamin.
Hindi ako sumagot. Gusto kong
maramdaman niyang hindi ako masaya sa bakasyon na ‘yun. Tumingin ako sa labas
ng bintana. Hayan na at malapit na kami sa Sante Fe. Para na naman akong
mahuhulog sa bangin ang sasakyan namin at paniguradong halos hindi na naman ako
makahinga o kaya ay tuluyang magsuka.
“Nagugutom ka na ba anak?”
tanong ni Mommy.
Hindi parin ako sumagot.
“Lintik na bata ‘to ah!
Kinakausap ka! Sumagot ka naman!” mataas na ang boses ni Daddy. Bihira lang ako
pagtaasan ng boses ni Daddy at alam kong kung ganoon na ang tono ng boses ay
malapit na siyang maubusan ng pasensiya.
“Hindi ho.” Maiksi kong sagot.
“Bakit ba ayaw na ayaw mong
binibisita natin sina Lolo’t lola mo e, hindi naman madalas na ginagawa natin
ito. Minsan nga lang sa isang taon. Makisama ka naman anak. Hindi ibang tao ang
bibisitahin natin, nanang at tatang ko ang mga iyon.”
“Kasi hindi makakalaro ng
computer si Kuya, Daddy” singit ng kapatid kong si Claire.
“Hindi daw makalaro… sige ka,
tatamaan ka sa akin” Tinignan ko ng masama ang kapatid ko. Sana makuha siya sa
tingin.
“Di ba nga iyon ang sabi mo sa
akin kahapon kuya. Saka wala daw naman siyang makalaro daw doon kina Lola.”
Dahil hindi siya makuha sa tingin
ay inilagay ko ang kamay ko sa likod niya at tinusok ko ang tagiliran niya ng
malakas gamit ang akin hintuturo.
“Arayyyyyyyy! Daddy! Si kuya
oh, nang-aano.” Sumbong niya.
“Patrick, tama na ‘yan huwag mo
akong ginagalit ha. Bati kapatid mong babae pinapatulan mo”
Pagkapatapos kong tignan ng
masama ang kapatid ko ay hinila ko ang isang unan at minabuti ko na lang
pumikit bago man lang kami makarating sa Sante Fe. Gusto kong nakapikit na ako
kung hindi man tuluyang makakatulog kapag nandoon na kami.
Pagmulat ko ay banayad na ang
takbo ng sasakyan namin. Ibig sabihin no’n malapit na kami kina lola. Kung
maramdaman ko mamaya ang mabatong daan ay siguradong papasok na kami sa liblib
na barangay na kung saan lumaki si Daddy. Dadaanan pa namin ang may kaluwangang
bukirin bago ang bahay nina Lola sa gilid ng masukal na gubat at bundok.
Magkakalayo ang mga bahay doon kaya iyon ang isang dahilan kung bakit ayaw kong
magbakasyon. Walang makalaro at walang magawa. Ang kaisa-isang kapatid ni tatay
ay nasa Cavite din at bihira ding makasabay namin sila na magbakasyon. Alam
kong mababagot na naman ako sa paghihintay na matapos ang parusang ito ni
Daddy.
Nang huminto ang aming sasakyan at bumaba na
si Daddy ay alam kong nakarating na din kami. Ilang sandali pa ay nabuksan na
ang aming van.
“Anlalaki na ng mga apo ko!”
masayang salubong ni Lola sa amin. Siya kaagad ang tumambad sa akin at nasa
likod naman niya si Lolo na maluwang ang pagkakangiti.
Papungas pungas akong bumaba.
Inabot ko ang palad ni Lola at nagmano.
“Ilang taon ka na Patrick.
Bigla ka yatang nagbinata, apo.”
“Twelve na po.” Mapait ang
aking pagkakangiti. Sumunod na nagmano si Claire at agad naman siyang kinarga
ni Lola.
“Guwapo. Mana lang kay lolo.”
Puri ni lolo nang inabot ko ang kaniyang kamay at nagmano.
Pagkatapos naming magpahinga ay
kinuha ko ang pellet gun ko.
“Saan ka pupunta, Pat?” tanong
ni Daddy nang mapansin niyang naglalakad ako palayo.
“Diyan lang ho.”
“Huwag kang pumunta sa gubat at
baka ka mawala ha? Huwag kang lumayo masiyadong delikado at baka kung mapano ka
anak.”
“Oho, doon lang ako sa
tinatambayan ko lagi!”
Hindi naman kalayuan sa bahay nina Lola ang
malagiong puno na iyon ngunit mas malapit na iyon sa gubat. Nang marating ko
iyon ay napansin kong masukal na ang dati’y nilinis kong inuupuan kong malaking
ugat ng puno. Kahit mataas ang damo ay minabuti ko paring umupo. Kinargahan ko
ng pellet ang aking baril-barilan ngunit wala akong balak umasinta.
Napabuntong-hininga ako. Kung sana naiwan na lang kasi ako sa Manila. Siguro
naglalaro kami ngayon malapit sa computer shop sa bahay.
“Bata! Huwag kang
gumalaw.” Nagulat ako sa tinig na iyon mula sa aking likuran. Napalingon ako sa
pinanggalingan niyon ngunit hindi ang bata ang pumukaw sa aking paningin kundi
ang isang malaking cobra na nakahanda nang tuklawin ako. Parang mabilis na
kumabog ang dibdib ko at hindi ko alam kung ano ang gagawin ko. Iginalaw ko ang
puwit ko palayo sa nakaambang cobra ngunit lalong parang mas nagalit ito.
Tumaas na ang ulo nito at lumapad ang kaniyang leeg.
“Huwag kang gumalaw.”
Bilin muli sa akin ng binatilyo. Lumapit ang cobra sa akin hanggang sa halos
apat na dangkal na lamang. Lalo na akong nagpanic. Gusto ko nang sumigaw at
humingi ng tulong kay Daddy ngunit alam kong hindi niya iyon maririnig. Sa
lakas ng kabog ng aking dibdib at parang nagtayuan na lahat ng balahibo ko sa
katawan sa tindi ng aking takot ay parang hindi ko kayang sundin ang utos niya
sa aking huwag gumalaw. Bakit hindi ako gagalaw? Hahayaan ko na lang na
tutuklawin ako ng cobra?
Nang bigla na sana
akong tatayo ay saka naman mabilis na gumalaw ang cobra para tuluyan akong
tuklawin ngunit mabilis ang ginawa ng estrangherong binatilyo na ihampas ang
hawak niyang patpat gamit ang kanan at hinila niya ako gamit ang kaliwang kamay
niya kaya bago ako matuklaw ay nakita kong tumilapon ang cobra sa malayo.
Nawalan siya ng panimbang kaya bumagsak kami sa damuhan at nakapatong ako sa
kaniya. Sa bilis ng pangyayari ay hindi kaagad kami nakakilos. Yakap niya ang
baywang ko. Ang isang kamay ko ay nakapulupot sa kaniyang leeg at ang isa pa ay
nakadampi sa matigas-tigas niyang dibdib. Tatlong pulgada lang ang layo ng
mukha niya sa mukha ko kaya amoy ko ang kaniyang hininga at amoy pawis niyang
katawan. Ngunit napansin ko kaagad ang mapungay niyang mata na binagayan ng may
kakapalang kilay at hindi naman katangusang ilong. Ngunit sandali lang ang
tagpong iyon dahil mabilis din niya akong hinawi kaya bumagsak ako sa damuhan
at siya naman ay mabilis na tumayo. Nang nakatayo na siya at ako naman ay
nakasalampak pa sa damuhan ay napansin kong mas matangkad siya sa akin, mukha
siyang bata pa ngunit may masel na ang kaniyang dibdib at mga bisig. Nakita
kong napangiti siya nang napa-aray ako sa masakit kong tadyang. Tumama kasi ito
sa ugat ng puno nang mabilis niya akong hinawi at naitulak mula sa pagkakadagan
ko sa kaniya. Hindi kaputian ang ngipin ngunit pantay-pantay ito. Nagsisimula
na ding tumubo ang kaniyang bigote.
“Bumangon ka na diyan
at baka balikan ka ng cobra.” Inilahad niya ang kaniyang kamay.
Dahil sa takot na
baka nga balikan ako ng cobra ay mabilis kong inabot ang kaniyang kamay at
tumayo. Magaspang ang kaniyang mga palad. Mukhang banat sa trabaho.
“Ano bang ginagawa mo
kasi dito? Kayo talagang tiga-maynila mahilig kayong maggala kahit hindi naman
ninyo kabisado ang mga lugar na pinupuntahan ninyo.”
“Bakit mo alam na
tiga-Maynila ako.”
“Halata naman sa
kutis mo. Saka sa pagkalampa.” Nakangisi niyang pang-aasar.
“Lampa? Paano ka
naman nakakasigurong lampa ako. Dahil lang sa niligtas mo ako sa ahas lampa na
agad ako?”
“E, di hindi na.
Bukod pala sa pagiging magala, hambog pa kayo.”
Nagpanting ang tainga
ko sa narinig ko. Kanina pa niya iniinsulto ang aking pagkatao. Ngunit nagpigil
parin ako.
Sasagot pa sana ako
ngunit mabilis na siyang tumalikod.
“Umuwi ka na. Balikan
ka pa ng cobra diyan. Lampa ka pa naman.” Patutsada niya.
“Yabang mo!” pahabol
kong sigaw sa kaniya.
Lumingon siya at
iniwanan niya ako ng nang aasar na ngiti.
Hindi ko alam kung
anong meron sa ngiting iyon at naikintal sa isip ko nang nakahiga na ako.
Naghihilik na nga si Daddy pero ako hindi parin dinadalaw ng antok.
Naninibaguhan kasi ako sa kung anong nararamdaman ko. Hindi naman ako ganito sa
Maynila. Mas madami pa ngang guwapo sa kanya, makinis ang balat, laging
mabango, maporma… saka bakit siya ang iniisip ko e, pareho kaming lalaki?
Siguro kasi nakita ko sa kaniya yung tapang na wala ako. Siguro dahil
naipamalas niya sa akin ang lakas na sana meron din ako. Ano kayang pangalan
niya? Saan kaya siya nakatira? Bakit ngayon ko lang siya nakita dito e, minsan
sa isang taon naman kami umuuwi. Hanggang sa nakatulugan ko na ang dami ng
aking mga katanungan.
Kinaumagahan,
maagang-maaga ay pumunta muli ako sa silong ng malaking punong iyon. Umaasa na
makita ko muli ang binatilyong nagligtas sa akin kahapon. Natakot man ako na
maaring naroon padin ang cobra ngunit mas nanaig ang kagustuhan kong makilala
siya. Ni hindi man lang ako nakapagpasalamat sa kaniya kahapon. Siguro dahil
din sa kakaiba at mayabang na asta niya kaya hindi na ako nagkaroon ng
pagkakataon na pasalamatan pa siya. Ngunit isang oras na ako doon at naubos na
ang baon kong bala ng pellet gun, nabunot ko na ang masukal na damo sa aking
inuupuan ngunit hindi ko parin siya nakikita. Nasaan kaya ‘yun?
“Pat! Umuwi ka muna
at mag-almusal!” sigaw ni Daddy habang palapit siya sa akin.
Tirik na ang araw at
kanina pa ako nakakaramdam ng gutom ngunit mas matindi kasi yung kagustuhan
kong makitang muli siya.
“Tara na.
Umagang-umaga palang nandito ka na. Mamaya matuklaw ka pa ng ahas.” Inakbayan
ako ni Daddy. Wala akong magawa kundi sumabay sa kaniya ngunit palingon-lingon
parin ako. Nagbabakasakaling baka bigla na naman siyang bubulaga.
Tanghali nang makita
ko si lolo na gumagawa ng saranggola. Noong mga nakaraang bakasyon ko kasi, dahil
wala akong magawa ay ginawan niya ako ng libangan kong saranggola. Ngunit hindi
na ako ganoon kabata para maramdaman yung excitement sa pagpapalipad nito.
Ngunit kahit ganoon ay ipinakita ko parin kay lolo na natutuwa ako sa panahong
iginugugol niya para lang maaliw niya ako. Nang matapos niya ay tinawag niya
ako na noon ay nakikipagkulitan kay Claire. Kahit alas dos palang ng hapon ay
medyo mahangin na din kaya minabuti kong pagbigyan si Lolo na subukan ang
saranggolang ginawa niya. Saka may dahilan na din akong pumunta muli sa puno na
pinagtatambayan ko. Nagbabakasakaling magawa muli ang tagapagligtas ko doon.
Mataas na ang lipad
ng saranggola ngunit dahil sa nawili akong pataasin pa ng pataasin ang lipad
nito ay hindi ko naramdamang ubos na ang tali at nabitiwan ko’t hindi na nahabol pa. Nakita kong isinama ito ng
hangin sa masukal na gubat. Nagdadalawang isip ako kung susundan ko pa ba ito
nang bumagsak sa di kalayuan ngunit nasa gubat na o sabihin ko na lang kay lolo
na gumawa na lang ng panibago. Pero nang naisip kong sayang naman ang iginugol
niyang pagod kanina ay minabuti kong kuhain na lamang iyon.
Dahil sa sukal ng
gubat ay hindi ko na alam kung saan talaga iyon bumagsak na puno. Tagaktak na
ang aking pawis dahil bukod sa masukal ang aking dinadaanan ay matarik na
bundok ang aking inaakyat. Humihingal na ako at hindi ko na alam kung paano
bumalik sa aking pinanggalingan. Umupo na muna ako at nagpahinga. Nagdesisyon
ako na pagkatapos kong magpahinga ay hanapin ko na lamang ang daan pabalik sa
bahay nina lolo. Hindi ko na lang ituloy pang hanapin ang saranggola.
Tahimik ang gubat.
Bukod sa huni ng mga ibon ay may narinig akong lagaslas ng tubig sa hindi
kalayuan. May falls kaya sa malapit o kaya ilog? Gusto kong hugasan ang paa
kong puno na ng dumi kaya minabuti kong hanapin kung saan nanggagaling ang
narinig kong lagaslas.
Matarik ang aking
dinadaanan kaya nagiging maingat ako sa bawat paghakbang ko. Hanggang sa
natanaw ko ang isang maliit na falls na dumadaloy sa isang malinis na creek.
Nasa apat hanggang limang metro din ang taas mula ng kinatatayuan ko. Kailangan
ko pang bumaba para marating iyon. Hinanap ko kung saan ako puwedeng bababa at
nakita kong kailangan ko pa palang umikot sa hindi naman kataasang bangin. Muli
kong tinignan ang falls na iyon habang nagdedesisyon ako kung itutuloy ko pa
bang puntahan o sa bahay na lang ako maghugas. Nang tatalikod n asana ako ay
napansin kong mula sa kung saan bumabagsak ang tubig ay nakita ko ang ang isang
hubad na lumutang sa pagkakasisid.
Natigilan ako. Hindi
ako maaring magkamali. Siya! Siya ang binatilyong nagsabing lampa ako at
hambog. Ang gusto kong makita mula pa kaninang umaga na nagligtas sa akin sa
cobra. Napakislot ako nang makita ko siyang walang kahit anong saplot sa
katawan. Kumikintab ang moreno niyang kutis na basa ng tubig at natatamaan ng
sikat ng araw. Alam kong hindi pa siya ganoon kabinata. Maaring nasa 13 o 14
years old lang siya sa tingin ko sa kaniyang mukha ngunit bakit ganoon na
kaganda ang hubog ng kaniyang katawan. May kaumbukan na ang kaniyang dibdib,
may masel na ang kaniyang mga braso at impis ang kaniyang tiyan. Sana ganoon
din ang katawan ko. Maputi nga ako, guwapo, ngunit patpatin parin bukod sa may
baby fats pa ako sa katawan. Nang luminga siya ay mabilis akong nakapagtago sa
sanga ng nakausling puno.
Muli ko siyang
palihim na sinilip at nakita kong hinihimas niya ang kaniyang maselang bahagi
ng katawan. Sinasabon niya iyon at napapapikit siya habang ginagawa niya ang
paghimas. Hindi ko alam kung anong mayroon sa paghimas niyang iyon na para
siyang nasasarapan at napapakagat pa ng labi at hindi ko din alam kung bakit
nakaramdam ako ng kakaibang hindi ko maipaliwanag. Unti-unting bumukol ang
aking short hanggang parang gusto nang kumawala ang aking ari sa aking brief.
Hindi ko lubos maintindihan kung anong nangyayari at kung bakit ganoon ang
bilis ng tibok ng aking puso. Kinakabahan ba ako? Pero bakit hindi naman ako
natatakot. Anong tawag dito?
Dahil sa kagustuhan
ko siyang makita ng malapitan at parang na-eenganyo akong pagmasdan ang
ginagawa niyang paghawak sa kaniyang ari habang sinasabon niya ito ay umakyat
ako sa nakausling sanga. Nang hindi sinasadyang napahawak ako sa sangang
marupok ay nawalan ako ng balanse ngunit bago ako tuluyang mahulog ay nakawahak
ako sa isa pang sanga pero hindi ko kayang buhatin ang katawan ko para maisampa
ito. Nahulog ang sangang marupok sa tubig kaya naglikha iyon ng ingay. Kahit
hirap ako na nakabitin ay nakita kong nagulat siya na naroon ako at mabilis
siyang umahon at isinuot ang kaniyang brief.
“Tulungan mo ako!
Please!” sigaw ko sa kaniya. Kung walang hihila sa akin ay alam kong tuluyan na
akong babagsak.
“Ano ba kasi ang
ginagawa mo na naman diyan.” Sigaw niya ngunit nakita kong mabilis siyang
umakyat sa matarik na bangin.
“Bilisan mo mahuhulog
na ako! Tulungan mo ako!” histerikal na ako sa paghinga ng tulong dahil kung
hindi pa siya makalapit ay tuluyan ko nang hindi makayanan ang paglambitin sa
sanga ng kahoy. Bumibigay na ang mga daliri ko ngunit hindi ko kailangan isuko
dahil kahit sabihing tubig ang babagsakan ko ay hindi rin ako marunong
lumangoy. Nang alam kong bibigay na nga
ang isang kamay ko ay napapikit na lang ako ngunit patuloy parin ako sa
kasisigaw sa paghingi ng tulong. Biglang hinila ako ng malakas niyang bisig.
Inipit niya ang
kaniyang paa sa isang sanga. “Iabot mo ang isang kamay mo para mahila kita,
bilis!”
Iniabot ko ang isang
kamay ko pa at tinulungan niya akong isinampa ngunit dahil sa bigat ko ay siya
ang tuluyang hindi nakawahak sa sanga at tuluy-tuloy siyang bumagsak sa tubig.
Gustuhin ko man siyang tulungan ngunit mabilis siyang bumulusok kaya napasigaw
ako sa takot sa maaring mangyari sa kaniya. Tinignan ko siya sa binagsakan niya
ngunit hindi na siya lumutang. Kinabahan na ako. Paano kung siya ang mapahamak
dahil sa pagkalampa ko. Paano kung tuluyan siyang nalunod? Mabilis akong bumaba
at nagsisigaw ng “Hoyyyy!” dahil hindi ko naman ang pangalan niya.
Hindi ko alam kung
paano ako nakababa sa mga matatarik na lampas sa taas kong bangin ngunit
natagpuan ko ang sarili kong parang tinatalon-talon ko lang na hindi ko na
inisip kung mabalian ba ako ng buto sa aking ginagawa. Ang alam ko lang ay
kailangan ko siyang iligtas. Ngunit hindi ko alam kung paano. Nang nasa baba na
ako ay hindi ko din alam kung kailangan ko talagang lumusong sa tubig dahil
hindi din naman ako marunong lumangoy at imbes na mailigtas ko siya sa
kamatayan ay baka sabay pa kaming mamatay.
“Hoyyyyyyyyyyyyyy!
Asan ka na! Hoyyyyyyyyyyyyy!” sigaw ko na para bang naririnig niya ako sa
tubig. “Saklolooooooooooooooooooooo! Tulungan niyooooo kamiiiiiiiiiiiiii!
Malakas kong paghingi ng tulong. Habang nagsisigaw ako ay mabilis akong
lumusong sa tubig ngunit nang nasa dibdib ko na ang tubig ay nakaramdam ako ng
takot.
“Saklolooooooooooooooooooooo!”
Walang kahit ano
akong maramdaman na ingay sa paligid na maaring tutulong sa akin.
Ngunit paano siya. Anong gagawin ko!
Hindi kaya ng konsensiya kong pabayaan siya na
wala akong ginagawa. Kaya kahit hanggang dibdib ko na ang tubig ay humakbang
parin ako palapit sa kaniyang kinabagsakan niya ngunit parang biglang nagiging
lumalim na iyon at hindi na abot ng aking mga paa. Sumisinghap na ako.
Nagsimula na din akong nakakainom ng tubig. Hindi na ako makasigaw para
makahingi pa ng tulong. Buhay ko na ang parang ipinaglalaban ko. Lahat ng
puwede kong gawin para manatili lang ako sa ibabaw ng tubig ay ginawa ko na
ngunit parang unti-unti akong nilalamon ng tubig. Mas marami na akong naiinom
na tubig. Hindi na din ako makahinga. Tuluyan na akong nalulunod.
No comments:
Post a Comment