Songs we used to Sing (01-05)

By: Jubal Leon Saltshaker

Source: theimmaculatedalisay.blogspot.com

[01]

SONGS WE USED TO SING

akda ni Jubal Leon Saltshaker

One

“Oh – once in your life you find someone.

Who will turn your world around.

Bring you up when you’re feeling down.”

-Bryan Adams

"May naadmit pala tayo kaninang madaling araw...lalake'."

"Nasaan na po mam'?"

"Nasa RM203. Sayo ko na lang in-endorse para lahat kayo tatlo ang hawak...madami ang na-discharge kaninang umaga..."

"Sige po mam'...salamat. Mamaya po pupuntahan ko agad pagkabasa ko sa chart nya..."

MALIBAN pa sa dalawang hawak ko', pangatlo ang naadmit kanina.

Ayon sa chart nang bago kong kliyente, Construction Worker daw ito at dalawampu’t anim na taong gulang. Wala pa ring dumadalaw dito kwento rin nang mga kasamahan kong Nurse. Base din sa Interview na ginawa sa kanya, ay magsolo lamang daw itong naninirahan dito sa Manila. Isinugod sya nang mga kasamahan sa trabaho matapos na mabagsakan nang pader ang kanang binti nito habang natutulog.

Hindi naman nabali ang kanyang buto ngunit dahil sa pressure, namaga ito at nagtamo nang ilang mabababaw na sugat. Nang sapitin ko ang kanyang kwarto ay dahan-dahan ko itong binuksan na tahimik naman akong sinalubong nang kapaligiran. Dalawa ang kama sa silid at sapat lamang sa sampung katao ang buong lugar kaya’t may kaliitan. Agad kong namataang natutulog ang pasyente sa kaliwang kama katabi ang bintana samantalang bakante naman ang higaang katabi nito. Lumapit ako nang bahagya upang masiguro kung natutulog nga ito. Pinagmasdan ko ang army-cut na style nang kanyang buhok at agad ko ding napansin ang nunal nito sa mukha na nasa pagitan nang kanyang ilong

at labi. Na kung hindi mo titingnang mabuti ay hindi mo talaga mapapansin.

Bago pa man ako magtagal sa kwarto ay pinasya ko na ding agad na umalis at bumalik na lamang mamaya upang hindi ko rin ito maistorbo. Nang akma naman akong tumalikod ay bigla naman itong nagsalita upang kunin ang aking atensyon.

"Dok'.."

Mahina nitong sinambit na bago pa lamang iminumulat ang mga mata.

"Magandang umaga."

Bigla pa akong kinabahan dahil sa hindi ko talaga sigurado kung nahuli nya akong nakatingin sa kanya kanina. Pumasok din sa aking isipan kung bakit ko ba ginawa iyon.

"Hindi po ako Doktor. Nars po ako Sir’."

Tugon ko sa kanyang nang nakangiti.

At dito ay muli na akong lumapit.

"Pasensya na po Dok-..."

Bigla itong natigilan at matapos ay bahagyang natawa.

Kinamusta kong agad ang kanyang paa. Bagay na araw-araw kong ginagawa sa aming mga kliyente. Kliyente, dahil bilang isang Nurse ay obligasyon naming sila ay pagsilbihan at ang pagtawag sa kanila nang salitang pasyente ay hindi magandang pakinggan.

Iniangat nitong bigla ang kanyang katawan at hindi ko sya dito natulungan. Matapos nito ay patuloy na syang nagsalita. Namamaga pa daw ang kanyang paa at sa tuwing madadampian ito nang kahit na tela, ay agad na sumasakit. Bagamat kasama sa aking trabaho ang sya ay usisain ay hindi na ako masyadong nagtanong pa dahil sya na mismo ang patuloy na nagsasalita na pabor din naman sa akin. Nabanggit din nito na lumuwas daw sya nang Maynila upang maghanap nang trabaho. Magsolo lamang daw sya at nasa probinsya ang kanyang buong pamilya. Habang patuloy sa pagsasalita ay sya namang dating nang kanyang pananghalian mula sa dietary.

Tinulungan kong ihain ang mga pagkaing dumating habang patuloy pa din ito sa pagkekwento. Sa tuwing di ko sinasadyang matingnan ang kanyang mukha ay mabuti nya naman akong tinititigan, talo din naman ako sapagkat mabilis ko ding iniiwas ang aking mga tingin. Maaliwalas ang kanyang mukha at halata ditong masayahin talaga syang tao.

"Nakakahiya naman po...kumakain ako at kayo'y hindi..."

Sambit nito habang nakangiti pa rin sa akin. Nang Makita kong muli ang kanyang mukha ay bigla ko namang napansin ang isang butil nang kanin sa taas nang kanyang mga labi.

"Okay lang yun...huwag mo na pati akong po-in. Mas matanda ka pa sa akin. Twenty-five ako..."

Ngisi ko dito.

"Ah..ganun po ba?"

Sagot nya sa akin.

Bago ko pa malimutan ay ipinainom ko na dito ang dala kong mga gamot, nakakain na din naman sya at tamang oras na din naman upang ito ay kanyang inumin. Nang kinuha nito mula sa akin ang unang gamot at akma ng iinom nang tubig ay bigla ko itong pinigilan.

"Wait lang..."

Hindi ko naman napigilan at hindi ko rin alam kung bakit ko iyon ginawa. Kinuha ko ang butil nang kanin sa kanyang bibig at mabilis na inilagay ito sa tray nang kanyang kinainan.

"Ah'..."

Sambit nya matapos ko itong gawin at…

"Salamat po.."

Dagdag pa nito.

Tumango naman ako at sinabing tutuloy na ako at babalik na lamang ulit.

Nang makatalikod na ako ay tinawag na naman ako nitong muli.

"Nars Sir...ano nga po ulit ang pangalan nyo?..."

"Ulit?...hindi ko pa sinasabi ah’...hehe’. Angelo..."

Sambit ko.

"Viktor no?..."

Pahabol ko dito.

Tumango lamang ito sa akin.

"O' nga pala...huwag mo nang inumin yang softdrinks na yan ha..."

Turo ko sa bote nang Royal sa na nasa ibaba nang kanyang kama.

"Ah'...okay po. Kasi yung nanay ko po yan ang pinaiinom sa amin kapag may lagnat kaming mag-kakapatid...at pinakakain din kami nang Skyflakes..."

Paliwanag nya sa akin.

"Haha!"

Hindi ko napigilang matawa sa kanyang mga sinabi dahil noong bata ako ay biktima din kami nang ganyang paniniwala.

"At isa pa, wala ka namang lagnat..."

Dagdag ko.

"Minsan nga po e' kung sino ang may sakit e kinaiinggitan namin. Kasi sya ang may extra pagkain...hehe...hindi pala maganda yun..."

Pinangangambahan kong patuloy syang magkukwento ngunit hindi na nito dinagdagan pa ang kanyang mga sinabi. Nagpatuloy na akong dumiretso patungo sa pintuan at hindi ko na ginawa pang lumingon dahil ayoko din namang makita nya akong naka-ngiti. Nang maisara ko na ang pinto at masimulan ko nang mag-lakad paalis sa lugar ay kasalubong ko naman ang apat na kalalakihan na sigurado akong patungo sa kwartong aking nilabasan. Tila mga kasamahan nya sa trabaho dahil sa tipo nang kanilang kasuotan.

Nang mapatingin ako sa orasan, napansin kong mahigit thirty minutes din pala

akong nagtagal sa loob nang hindi ko namamalayan.

Hindi ko alam kung ano ang kasalukuyang nangyayari sa akin, ngunit nasisiguro kong isa yung pakiramdam nang isang taong kinakabahan habang sya ay natutuwa.

ITUTULOY...

[02]

SONGS WE USED TO SING : ALL I WANT

Two

“And it won't matter now.

Whatever happens to me.

Though the air speaks of all we'll never be

It won't trouble me.”

-Toad The Wet Sprocket

AKO nga pala si Angelo. Marion Angelo Ebenezer Alcantara.

Oo', ganyan kahaba ang pangalan ko. Galing sa lola ko, paboritong author nang aking ama at nakuha naman ni mama sa isang diksyonaryo nang mga pangalan.

Pero Angelo lamang ang palaging itinatawag sa akin, sa bahay man o sa aking trabaho. Limang taon na akong staff nurse sa isang pampublikong ospital na bagamat hindi ganoon kalaki ang sahod ay ayos din naman sa dala nitong mga benipisyo.

Nagkaroon nang dalawang girlfriend na taon din naman ang itinagal ngunit hindi ko lang talaga alam ang dahilan kung bakit ngayon ay hindi ko na sila kasama. Iyong una ay ipinagpalit ako sa kanyang first love samantalng ang isa naman ay "It's all about me, not you" ang dahilan. Sa mga panahong kasama ko sila, nagawa ko namang ibigay ang lahat nang aking makakaya lalo na ang oras ko sa mga ito. Ngunit ganoon lamang talaga siguro kapag hindi talaga para sa isat-isa, wala kang magagawa. Pero naniniwala pa rin akong ang lahat nang ito ay nangyayari dahil sa kanilang kagustuhan at sa kanilang mga desisyon na kanilang isinakatuparan.

Hindi ko alam kung dapat ko bang ilahad ang lahat nang aking nararamdam,

(dahil sa hindi naman talaga ako palakwento, maliban na lang kung ako'y tanungin) ngunit hindi ko mapigilan na hindi tumugon.

Dalawang araw na ang nakalipas nang ma-admit dito si Viktor. John Viktor Andres ang kanyang buong pangalan. Aaminin kong hindi ko alam ang gagawin sa tuwing papasok ako sa kanyang kwarto. Bagamat may mga bagay na kailangan ko talagang isakatuparan gaya nang pagpapainom nang gamot at pagkuha nang kanyang vital signs ay nakikita ko'ng madalas na balisa ang aking sarili sa mga araw na nakalipas. Mabuti na lamang at makwento ito, na ang tanging gagawin ko na lamang ay ang makinig. Nabiyayaan sya nang mahaba at kulot na pilik-mata, kaya ang pag-iwas na sya ay tingnan ang isa sa mga bagay na hirap kong gawin sa tuwing nasa loob ako nang kanyang kwarto. Ang mga mata nito na tila ba walang kulay puti na lalo pang nawawala sa tuwing sya ay tumatawa (na madalas nyang gawin) at halos nagmumukhang guhit na lamang ang mga ito sa kanyang bilugang mukha.

Malaki ang kanyang pangangatawan (na siguro ay dahil sa tipo nang kanyang trabaho) ngunit may mga oras na umaasta syang parang bata na sa tuwing may makikitang kakaiba sa kanyang paligid ay ngingiti ito at mamamangha.

Madalas nyang ikwento sa akin ang buhay nya sa kanilang probinsya.

Panganay daw sya sa pitong magkakapatid kaya sya lamang ang inaasahan nang kanyang mga magulang. Kaya sobra nyang ikinalulungkot (kahit hindi halata) ang sinapit niyang aksidente. Madalas nya rin'g itanong sa akin kung magkano na ba ang kanyang babayaran sa kanyang pamamalagi dito sa ospital. At dahil hindi ko naman alam ang sagot sa kanyang katanungan ay sinasabi ko na lamang sa kanyang huwag na itong alalahanin at intindihin na lang ang kanyang paggaling. Isa pa, sigurado naman akong tutulungan sya nang kompanyang kanyang pinapasukan sa kanyang mga gastusin.

Ikaapat na araw na nito nang tanungin nya ako kung pwede ko daw bang sulatan o pirmahan ang cast sa kanyang binti. Tinanggihan ko ito dahil naisip kong magdadala lamang ito nang suspetsya sa aking mga kasamahan at kahit hindi ko sa kanya sinabi ay naisipan ko din'g huwag nang dalasan ang pagbisita sa kanya kung hindi naman talaga kinakailangan. Nang sumapit na ang hapon sa araw na iyon at nang magpainom na ako nang gamot sa kanya ay inabutan ako nang mga kasamahan nito sa trabaho. May dala ang mga itong pasalubong para sa kanya na hindi ko naman malaman kung bakit ko ikinatutuwa.

Tumango ako sa mga kasamahan nito upang ipahayag na lalabas na ako at magalang din namang ngumiti ang mga ito sa akin. Nang hawakan ko na ang door knob nang pinto ay tinawag ako ni Viktor.

"Sir Angelo. Kain ka po..."

“Ay oo nga po dok'..."

Alok din nang iba pa.

"Sige..."

Ang tangi ko lamang naisagot at tuluyan nang lumabas.

Nang maisara ko na nang mabuti ang pinto, narinig ko na lamang ang boses nyang magiliw na nagkukwento.

"Baka bukas mga pare ay maka-uwi na ako..."

At patuloy na akong naglakad palayo.

Hindi ko alam kung bakit ako kinabahan matapos itong marinig ngunit alam kong ang isang dahilan nito ay dahil day-off ko bukas.

Bago ako mag-out nung gabi ay huli ko syang binisita sa lahat bago ako umuwi.

Nakita kong mayroon nang mga pirma ang kanyang paa na marahil ay nagmula sa kanyang mga kasamahan.

"Yan po sir, pwede ka nang maka-pirma...madami na sila..."

Sambit nya sa akin nang naka-ngiti habang iginagalaw-galaw pa ang parteng ito nang kanyang katawan. Bago ako magpaalam ay nag-pasama pa ito sa akin sa comfort room sa loob nang kanilang kwarto. Bagamat kaya nya na daw ang tumayo, ay inalalayan ko pa rin sya papunta dito. Inantay na lamang sa labas at sinabihang tumawag lamang kung mayroon syang kailangan. Maliban sa tunog nang tubig mula sa gripo na tumatama sa loob nang drum, inakala ko nung una na umiiyak ito kaya kinatok ko syang agad. Saglit pa ay lumabas na ito at bago pa man mag-ingay ang katahimikan sa aking hindi pag-sasalita ay nagpaalam na ako sa kanya. Tiningnan nya lamang ako mula sa kanyang pagkakaupo sa kama. Noong una ay inakala kong bigla syang iiyak dahil nakita ko'ng nagsisimulang kumislap ang kanyang mga mata. Ngunit bago pa man pumatak ang inaakala kong luha ay bigla na lamang syang ngumiti. Hindi ko maipaliwanag ang aking naramdaman nang mga oras na iyon.Ngunit lumuha pala ako nang hindi ko namamalayan. Malamang ay luha iyon mula sa sobrang saya na hindi ko alam kung saan nanggagaling.

Nang mapansin nyang ako ay lumuha, bahagya syang napalapit sa akin at agad na pinunasan ang aking mukha gamit ang kanyang kaliwang kamay.

Hinayaan ko lamang ito at maya-maya pa ay bigla nyang kinuha ang aking mga kamay at mahigpit itong hinawakan. Pinagmasdan nya ito nang mabuti at walang ni isa man sa amin ang nagsalita. Hanggang sa basagin ko ang katahimikan at sinimulang magsalita.

"Kailangan ko nang umuwi."

Tanghali na nang ako ay magising at mabilis akong nag-ayos matapos kong idilat ang aking mga mata. Nagmamadali ako sa isang bagay na hindi ko sigurado kung ano. Sa tuwing day-off ko ay sa bahay lang ako nag-papalipas nang oras o madalas ay buong araw na natutulog upang makabawi sa pagod sa trabaho. Bihira din naman akong mamasyal dahil ayokong gawin ito nang mag-isa.

Agad akong pumunta sa ospital at agad na nag-tungo sa aming station.

At dahil sa hindi ako naka-duty ay magmasid at makipag-kwentuhan na lamang sa aking mga katrabaho ang aking magagawa. Sa mga oras na iyon ay gusto kong tanungin o tingan ang chart ni Viktor ngunit hindi ko ito kayang gawin.

Pinipigilan ko ang aking sarili at gusto ko din'g puntahan ang kanyang kwarto na ilang lakad lamang ang layo mula sa aming station.

Maya-maya pa ay lumabas ang isang nurse na aking kaibigan sa kwarto ni Viktor at nang makita ako nito, malayo pa lamang ay batid ko na ang kanyang mga ngiti.

"Aba, aba, aba...ano'ng ginagawa mo dito?..."

Tanong sa akin ni Bernadette.

Na isa sa itinuturing kong mabuting kaibigan at hindi lang kasama sa aking trabaho.

Si Bernadette na walang kwentong hindi naka-lagpas sa kanyang pansin. Ewan ko na nga lang sa mga usapan pagdating sa akin.

"Eto', pinapanuod ang mga toxic..."

Pinilit kong tumawa, kahit na hindi talaga ako mapakali. Gusto ko ding

tingnan ang hawak nitong chart kung bago ba ito o yung kahapon pa din.

"Sira ka talaga ...ay teka...may pinabibigay pala sayo yung alaga mo..."

Nakukuha ko naman ang respeto’ng inaasahan ko sa lahat nang aking katrabaho, maliban kay Bernadette na lahat ay nasasabi sa akin nang harapan na dala na din siguro nang aming matagal na pagkakaibigan. Wala nga lang akong ideya kung ang bagay na pinaka-tatago ay kanya ding nalalaman. Nang marinig kong sinabi nya ito, pakiramdam ko'y bigla akong pinana sa dibdib sa pagkaka-alam na wala na nga sya dito at sa kung anong bagay ang kanyang iniwan. Nakita ko'ng kinuha ni Bernadette ang isang maliit na kahon mula sa maliit naming refrigirator at agad nya itong iniabot sa akin.

"O' yan...galing yan sa pasyente mo...mamigay ka ha'...haha...pasalamat ka at di ko pinag-tangkaang kainin...".

"Haha...ikaw talaga...".

Napansin ko ang kahon at nakita ko dito ang pangalan nang aking kliyente.

Ang isa sa dalawang babaeng aking inalagaan na na-discharge na noon pang isang araw.

"O' napadaan lang ako, alis na din ako...hmm.. Gusto mo?..."

Sambit ko dito.

At inalok ko sa kanilang lahat ang tsokolate.

Nalungkot ako sa pag-kakaalam na iyon na marahil ang huli naming pagkikita. Bagamat pinilit kong maging masaya, tingin kong hindi ko naman ito lubusang naitago. Kaya agad na din akong nag-paalam sa kanila upang maka-alis. Nang papalapit na ako sa elevator upang makababa, narinig kong muli ang boses ni Bernadette na tumatawag sa aking pangalan. Nang lumingon ako dito, nakita kong may hawak na naman itong kahon at sumesenyas sa akin na upang lumapit.

Itutuloy...

[03]

SONGS WE USED TO SING : MORE THAN WORDS

Three

“Now I've tried to talk to you and make you understand.

All you have to do is close your eyes

and just reach out your hands and touch me.

Hold me close dont ever let me go.”

-Extreme

MATAPOS ko'ng dumaan sa hospital (na inaasahang makikita ko'ng muli si Viktor o kaya naman ay hindi pa ito lalabas) ay nagpagupit ako nang buhok. Ang mala-bao kong buhok ay pinaiklian ko hanggang sa halos hindi ko na ito mahila ngunit hindi naman ito nalalapit sa army-cut, ni Viktor.

Namili din ako nang ilang libro nang mapadaan ako sa isang bookstore at bagamat tambak na ang libro sa aking kwarto ay hindi ko napigilan ang aking sarili dahil sa ang mga librong ito ay ang mga kopyang matagal ko nang hinahanap. Sa paghahanap ko nang mga babasahin, nakita ko ang isang libro na umagaw sa aking atensyon. Noong una ay nag-dadalawang isip ako kung bibilhin ko ba ito, ngunit di naglaon matapos kong basahin ang buod sa likod ay

isinama ko na din ito sa aking babayaran. Tungkol ito sa isang lalaki'ng iniwan ang kanyang asawa upang bumalik sa kanyang unang pag-ibig.

Tinago ko ito pauwi upang hindi makita nang kapatid kong babae na isang beses isang linggo ay pumupunta sa aking kwarto upang humiram nang mababasa.

Hindi ko muna binuksan ang kahon'g binigay sa akin ni Bernadette na iniwan daw ni Viktor nang umalis ito noong tanghali. Mula pa lamang sa lalagyan at sa nakasulat, kahon ito nang hopia'ng baboy at isinulat nya sa takip ang aking pangalan. Sa baba nito nakalagay ang "Salamat po'Sir. Viktor."

Hindi naman ako nasasabik sa laman nang kahon ngunit ang pinaka-inaasahan ko na lamang ay ang ibang laman. Pinagmasdan ko nang mabuti ang kahon nang hindi ko ito binubuksan at maya-maya pa ay tinanggal ko na ang takip nito upang silipin. Gaya nang inaasahan ko, isang dosenang hopia'ng baboy lamang ang laman nito at wala nang iba pa (Ano pa ba ang gusto ko'ng matanggap maliban sa nakasulat sa kahon). Kumuha ako nang isang piraso at agad ko itong kinain. Habang nginunguya ko ang hopia ay nakaramdam ako nang pag-kahinayang, matamis ang hopia ngunit mapait ang aking pakiramdam.

At sa bawat nguya'ng aking ginagawa ay napapabuntong hininga na lamang ako.

Tinangka ko nang takpan ang kahon nang maibaligtad ko ang kartong takip nito. At dito ay nabasa ko ang isang adress na isinulat gaya nang pagkakasulat sa aking pangalan sa labas. Noong una ay naisip ko'ng baka ito ang adress nang kompanya'ng gumawa nang tinapay ngunit iba ang nasa isip ko at iyon ang higit ko'ng inaasahan. Lumabas ako nang aking kwarto upang ibahagi ang mga hopia sa aking kapatid at ang takip naman ay naiwan sa aking higaan.

Sabado nang umaga matapos ako'ng mag-jogging sa Cultural Center nang maisipan ko'ng puntahan  ang adress na ibinigay sa akin ni Viktor. Hindi ko malaman kung tama ba ang aking gagawin dahil hindi din naman ako sigurado sa naghihintay sa akin doon.

Pasado alas-onse na nang marating ko ang lugar.

Itinuro sa akin nang isang tindera sa isang sari-sari store na adress nang isang construction site ang aking hinahanap.

Nang marating ko ang sinasabing lugar, napalilibutan ang lugar nito nang yero'ng pininturahan nang kulay puti at tanaw ko lamang mula sa itaas nang mga ito ang higanteng kalansay nang ginagawang gusali. Binalak ko'ng ikutin ang palibot nang pader na yero upang hanapin kung saan ang papasok sa loob nito, bagamat naisip ko naman din'g hindi ako makakapasok sa loob nito dahil sa delikado.

Mga ilang metro mula sa pader na kaharap ko nang lumabas ang isa sa mga trabahador nang gusali at matapos na makita kung saan sila lumalabas ay

agad ko itong (patakbo'ng) nilapitan.

"Ah' magandang tanghali po...".

"Ay' ano po yun?".

Tugon nang lalaki habang tinatanggal nito ang helmet sa ulo.

"May hinahanap kasi akong tao mula dyan sa site nyo...baka sana matulungan mo ako..."

"Sige ho'...ano ho ba'ng ngalan nya?..."

"Viktor...John Viktor Andres.."

"W-wala po akong matandaan na may ganyang ngalan sa mga kasama ko e'...kasi po araw-araw ay mayroong umaalis sa amin dahil sa naaayos

o natatapos na ang trabaho nila at hindi na kailangan...at sobrang dae po namin dito...pasensya ka na ho..." Paglalahad nito.

Hindi ko naitago ang pagkadismaya at halata sa akin na ayaw ko nang marinig pa ang mga susunod nyang sasabihin.

"O-okay lang...sige' salamat ha...".

 Tugon ko kahit na kabaligtaran ang ibig ko'ng sabihin.

"Teka'...may problema ho' ba?..." Pagtatanong nito.

"Ah'...wala naman, kaibigan ko kasi sya at may naka-pagsabing dito sya nagtatrabaho..." Matapos magsalita ay nagsimula na akong maglakad paalis at hindi na ako lumingon pa.

Binalak ko'ng tumakbo ngunit sa pagod ay hindi ko na rin ginawa pa. Ilang metro na ang layo ko mula sa lugar nang may tumawag sa aking pangalan.

Noong una ay hindi ako sigurado ngunit habang papalapit ang boses ay unti-unting lumilinaw ang pangalan ko habang ito ay binabanggit.

Sa sigurado'ng pagkakataon ay nilingon ko ito at nakita ko'ng humihingal si Viktor nang naka-ngiti sa aking harapan. Hindi muna ito nagsalita at lumingon nang sandali sa mga kasamahan nitong

nakatingin sa amin.

"Mga kasama!, sige mauna na kayo sa karinderia...susunod ako!...si Dok Angelo to'..."

Kumaway naman mula sa akin ang mga kasamahan nito, ang iba ay sumaludo pa at nag-patuloy na rin'g lumakad palayo. Doon ko din napansin na mukhang tanghalian na nilang lahat dahil sa naglalabasan na ang ibang trabahador nang gusali.

Humarap na sa aking muli si Viktor at...

"Ang tagal po kitang hinintay...apat na araw?..."

Tumango ako dito at ngumiti. Sinabihan ko kung okay lang ba na kumain kami nang sabay nang tanghalian na kahit ako'y nagugulat sa aking mga sinasabi.

Magiliw naman syang sumangayon at sinabi nyang ililibre nya daw ako dahil kasusweldo lamang daw nito. Napansin ko din na bahagya'ng tabingi pa ito kung maglakad kaya tinanung ko sya kung kamusta na ang kanyang kalagayan at kung okay lang ba na nagtatrabaho na syang agad.

Sinabi naman nitong mabuti na ang kanyang pakiramdam at ang paglalakad nya nang tabingi ay dahilan lamang siguro nang hindi nya pag-gamit  sa isa nyang paa nang matagal. Inikot namin ang buong lugar upang maghanap nang karinderia'ng makakainan ngunit bawat lugar na puntahan namin ay

puno na nang tao. Kaya naisip ko'ng dalhin sya sa isang fast food chain na sya nya namang ikinagulat dahil aaminin nya daw na hindi nya ako kayang ilibre

dahil pang-karinderia lang ang kanyang pera. Sinabi ko namang huwag syang mag-alala at ako na ang bahala, pumasok na kami habang paulit-ulit syang nangangakong ikakain nya din ako sa mamahaling kainan.

Nang pinapili ko sya nang pag-kain, sinabi na lamang nitong ako na daw ang bahala at dito'y sinobrahan ko ang nakikita ko'ng normal nyang kinakain na nagbigay na naman nang paraan upang paulit-ulit syang magpasalamat sa akin. Habang kumakain ay patuloy ang kanyang pagkukwento tungkol sa kanyang trabaho at sa paglalagay nya nang adress sa regalo'ng binigay nya sa akin.

"Paggising ko po nang umaga, tinanung kita sa nars na nagpainom sa akin nang gamot nung umaga...,"

Dito ay nagsimula akong mamula at iniisip ko kung ano pa'ng ibang bagay ang itinanong ni Viktor kay Bernadette.

"kung nasaan ka...tapos sabi nya nga po na day-off mo daw...nagalala po ako noon...kasi baka hindi na kita makita,..."

Nilahad nya ang mga ito nang hindi tumitingin sa akin at patuloy sa pagkain.

"Natakot ako nun'...kaya naisip ko na sulatan yung binigay ko sa'yo....ay' teka! kumakain ka po ba nung hopia na baboy...

hindi naman talaga baboy yun, yun lang po ang tawag..."

"Haha...oo naman, ano ka ba."

Habang kaharap ko sya ay kinakagat ko ang aking dila upang pigilan ang aking sarili sa paulit-ulit na pagngiti. Ngunit minsan ay hindi ko ito napipigilan.

Hindi ko alam kung ano ang pinasok ko ngunit hindi ko talaga mapigilan.

At ang mga bagay na nangyayari sa akin ngayon ay talagang ngayon ko lamang naramdaman at aaminin  kong ngayon lang ako naging ganito kasaya.

Bago kami umalis sa food chain ay ibinigay nya sa akin ang natirang tissue na hindi namin nagamit at sinabi nyang huwag ko daw bubuksan hanggang hindi kami naghihiwalay. Tinanong ko sya kung bakit hindi ko pa buksan ngayong nasa harap ko sya.

"Nahihiya po ako sa sinulat ko e'..."

Ang tangi nya lamang sinabi, na nagbigay sa akin nang ideya kung ano ang nakalagay dito. Binalak ko din'g gawin ang naiisip ko'ng ginawa nya ngunit mabuti at inunahan nya ako.

Nang maghihiwalay na kami ay tatlong beses nyang pinisil ang aking mga braso at habang papalayo kami sa isa't-isa ay paulit-ulit syang kumakaway at patuloy na lumilingon hanggang sa hindi ko na sya makita.

Itutuloy

[04]

SONGS WE USED TO SING : Careless Whisper

akda ni Jubal Saltshaker

Four

“Time can never mend,

the careless whisper of a good friend.

To the heart and mind, If your answers kind…

Theres no comfort in the truth,

pain is all youll find.”

-George Michael

NANG ako ay makauwi, agad ko nang tinanggal mula sa bulsa nang suot ko'ng polo shirt ang ibinigay niyang tissue paper sa akin. Inuna ko ito'ng ingatan dahil sa mahirap na kung aksidente ko itong mabasa sa oras na ako ay maghilamos.

Nasa isip ko pa rin ang masayahin nitong mukha na paulit-ulit na pumapasok sa aking isipan sa tuwing makakakita ako nang mga bagay na maikukumpara sa kanya. Gaya nang mapansin ko ang koleksyon ko nang sumbrero sa aking kwarto na nagpaalala sa suot na construction helmet ni Viktor na tinanggihan nyang tanggalin habang kami ay kumakain. Ito din siguro ang isa sa dahilan kung bakit maraming mga mata ang nakatingin sa amin. Ang ibang dahilan kung bakit tila mascot kami sa kanilang paningin ay wala na akong ideya.

Hindi ako sigurado sa aking ginagawa at mas hindi ko rin alam kung ano ang tingin nya sa akin. Pwede na masyado syang mabait kaya ganoon ang pakikitungo nya sa akin. At isa pa, lahat nang kapatid nya ay babae na sa tingin ko'y ang kasa-kasamang lalaki ay mabuti sa kanyang pakiramdam dahil maaring pareho kami nang mapag-uusapan. Bukod sa pagpisil nya sa aking braso at paghawak sa aking mga kamay, maliban doon ay wala na syang sinabi pa'ng iba o ginawa na nagpapahayag nang tunay nyang nararamdaman para sa akin.

Maari din naman'g kinakailangan nya lang nang kalinga kaya nya nagawa ang mga iyon.

Matapos ko'ng maghilamos at sinimulang isuot nang muli ang aking salamin sa mata ay humiga na ako sa aking kama. Sumagi rin agad sa isip ko ang ibinigay sa akin ni Viktor kaya agad ko na din itong kinuha. Madahan ko itong binuksan upang hindi ko din ito mapunit dahil sa pagkakaipit nito sa aking bulsa.

Lubos kong ikinagulat ang naka-sulat dito dahil sa pag-aming kanyang ginawa.

Ngunit may isa pa'ng bagay akong lubos na inaasahan na tila ba hindi nya nagawang sabihin. Malamang ay sinulat nya ito nung oras na manghiram sya nang ballpen sa waiter at nagpaalam na pupunta lamang ito sa comfort room.

Dok Angelo.

Gusto kita.

-Janvik

Sobra akong natuwa at hindi ko na mabilang kung ilang beses ko itong paulit-ulit na binasa. At bago ko pa ito mapunit ay inipit ko na ito sa isa sa paborito kong libro. Sa mga oras na yun ay hinahanap-hanap ko sya, at kahit na makita ko lamang ito ay ayos na sa akin. Inaasahan ko'ng ilalagay nito kung saan sya matatagpuan o nakatira lamang. Swerte ko nang maituturing na makita ko syang muli sa napakalaking construction site. Ngunit ang maulit ito ay hindi ko na talaga sigurado. Paulit-ulit ko'ng tinanong ang aking sarili sa mga bagay na alam ko namang hindi ko rin alam ang sagot.

Hanggang sa makatulog na ako at umaasang magpapakita rin ito sa aking panaginip.

Kinabukasan, nagtrabaho ako'ng laman sya nang aking isipan.

Inaasahang sa bawat bubuksan ko'ng pintuan ay naghihintay sya'ng nakangiti sa akin. Matapos ang aking duty, naglakad-lakad din ako nang sandali bago pa man tuluyan nang umuwi. Sa aking paglalakad nagawa ko'ng kausapin ang aking sarili. Naitanong ko kung, saan ba talaga nang gagaling ang saya nang isang tao? Ito ba ay sa mga bagay na syang gumugulat lang sa atin, sa mga taong kumukumpleto sa atin? At paano kung makuha mo nang lahat nang gusto mo? Mas sasaya ka ba kaysa sa kahapon?

Hindi ko alam kung bakit ko ba tinatanong ang mga bagay na ito sa akin.

Sa ngayon ay inaamin ko'ng sinisimulan na nang aking pagkataong masanay na laging makita si Viktor. At wala akong magagawa upang ito ay tanggihan.

Isa pa, ang pinaka ayoko ay ang makasakit nang tao nang hindi mo ito sinasaktang pisikal. Dahil alam ko ang pakiramdam nang sugat na hindi nakikita ngunit patuloy na kumikirot sa tuwing ito ay madadali.

Sa mga relasyong aking pinasok ay wala akong pinanghinayangan, dahil lahat nang bagay na gusto kong  gawin ay nagawa ko na. Sa dalawang babaeng minahal ko nang lubos, ni minsan ay hindi sumagi sa isip ko'ng iwanan sila dahil

bawat relasyon'g aking pinapasok ay palagi ko'ng iniisip na ito na ang una at huli.

Ngunit sa mga di inaasahang bagay ay kailangan din'g maghiwalay kahit na tutulan nyo ito'ng pareho. Ang mga pangyayaring ito ang nagpapadama sa akin na paulit-ulit akong maghahanap at mabibigo. At sa ginawa kong pagpapatuloy sa aking nararamdaman at sa damdamin ni Viktor na hindi ko maiwasan,

ikinatatakot ko lamang na sa bandang huli ay masisira din ang lahat at lubos naming pagsisisihan.

Konektado ang puso nang bawat tao sa kanilang mga paa kaya't hindi na nakapagtatakang dinala ako nang sarili kong paa sa lugar kung saan nagtatrabaho si Viktor. Madilim na nang mga oras na iyon at ang kulay kahel na ilaw nang mga poste ay nagsisilbing di mabilang na araw sa gitna nang kadiliman na pilit na gumagabay sa akin patungo sa kanya. Pinuntahan ko ang naaalala ko'ng lugar kung saan sila lumalabas at nang mapalapit  ako doon ay napansin kong nakabukas ito na ang liwanag sa loob ay tila ba sumasalubong sa akin at nagsasabing "tuloy ka".

Nakapasok ako nang walang humaharang sa akin bagamat nakatingin ang ibang trabahador sa akin mula nang tangkain ko'ng pumasok dito. Isang security guard ang magalang na lumapit sa akin at madahang nagsalita.

"Boss, ano po ang sa atin?..."

Tanong nito matapos humigop sa umuusok nitong kape.

"Ah', hanapin ko lang sana yung kaibigan ko dito..."

Hindi ako siguro sa gusto ko'ng sabihin bagamat

isang bagay lamang ang gusto kong ipahiwatig.

"Boss, kasi po...sa dami namin dito at sa mga aksidenteng nagaganap e'napag-pasyahan na wala na po'ng matutulog sa site maliban na lamang po sa di maiiwasang dahilan...sa dami po namin kasama po ako bilang guwardya ay bente-uno katao lamang po ang pinapayagang manatili dito..."

Matapos nitong magsalita ay naupo ito sa isang monoblock chair na malapit sa entrance nang gusali at isinenyas na umupo din ako sa isa pang upuang kanyang nasa tabi.

"Sige, po di na rin ako magtatagal..."

"Ah' teka ha...baka matulungan tayo nito,..."

Humigop muli ito sa kanyang tasa at agad na tinawag ang isa sa mga grupo nang lalaking kanina ko pang napansin na nagsisiksikan sa isang tolda ilang metro ang layo sa amin.

"Roger!...lika muna dito!..."

Matapos marinig ang panawagan ay isang binata ang agad na tumayo at kumaway sa amin. Nakita ko'ng nagmadali itong nagsuot nang tsinelas at patakbong lumapit sa aking kinatatayuan.

"Ano po yun?..."

Tanong nito sa guwardya habang nirorolyo nito ang hawak na songhits.

Itinuro naman sa akin nang matanda ang binata at dito na ako nakipagusap.

"Ah' itatanong ko lang sana kung may nakikilala ka'ng Viktor?..."

"Hmm..."

"John? John-john?..."

"Hmm?..."

"Ah'...Andres ang apelyido nya..."

"Ah-e'..."

Gusto ko na sanang palagpasin at hayaan na lamang ang mga pangyayari nang maisip ko ang isinulat ni Viktor.

"Janvik?..."

"Ah! opo...si eleven...haha!"

"Huh? eleven?..."

Pagtataka ko dito.

"Opo, yung napilayan?"

"Oo' sya nga?...andito ba sya?".

"Ay sir umuwi na po sya e'..."

"Umuwi?"

"Opo, kanina po kasi...ah'...last day nya na po kasi kanina..di na po kasi

kailangan nang buhat, at isa pa po sabi nya sa amin e' may sakit ang nanay nya at kailangan nya nang umuwi sa kanilang probinsya...at yung-"

"Ah' ganun ba?...Sige,  salamat nang marami...".

Hindi ko na nagawang maka-pagpaalam pa nang maayos dahil sa bigat nang aking pakiramdam. Matapos kong makalabas nang gusali ay mabilis na akong tumakbo papalayo. Bagamat hindi ako sigurado sa aking pupuntahan ay nagpatuloy pa rin ako. At habang ako ay tumatakbo, tinanggal ko ang aking salamin upang magbigay daan sa mga luhang kanina pa naghihintay na maisilang.

[05]

SONGS WE USED TO SING : Everybody Wants to Rule the World

akda ni Jubal Saltshaker

Five

“There's a room where the light won't find you.

Holding hands while the walls come tumbling down.

When they do i’ll be right behind you.”

-Tears For Fears

NAKARATING ako sa amin nang pasado alas-nuebe na nang gabi. Mabigat ang aking pakiramdam at nang agad akong makarating sa aking kwarto ay pinilit ko nang agad nang matulog. Nahiga ako ngunit kahit pagod na ay hindi pa rin ako dinalaw nang antok. At dahil dito’y naalala ko syang muli, na alam ko namang papasok at papasok sa aking isipan kahit pilit ko pa itong kalimutan.

Ngayon’g alam kong malabo kaming magkita ay sumasagi sa aking isipan na mabuti na rin siguro ang ganito. Ang iwanan at pabayaan na lamang ang mga nangyari. Kalimutan ang lahat at tuluyan na syang burahin sa aking isipan. Pero aaminin ko’ng hindi ko ito kayang magawa. Sabi nga na ang pagtingin na hindi nasuklian ang syang pagmamahal na pinaka magtatagal.

Tinuruan akong maging mapag-kumbaba nang aking Ina at Ama.

Ngunit naitanong ko sa aking sarili kung ano ang nagustuhan ko kay Viktor. Hindi ko nagawang manghamak nang aking kapwa sa tanan nang aking buhay ngunit kung normal lamang ang pagibig na aking nadarama, malamang ay maraming tao ang magtatanong sa akin kung bakit sya ang aking nagustuhan

Noong una ko pa lamang syang makita, ay hindi ko mapigilan ang aking sarili na tumingin sa kanya. Tila ba nagsasalita ang kanyang pagkatao at nagsasabing kailangan nya nang pagmamahal at ako ang nakapansin nito sa kadahilanang ako din ang kailangan’g magpunan. Itinatanong ko ngayon sa aking sarili kung lalaki nga ba ang hanap ko. Isang subject na pilit ko’ng iniiwasan simula nang matuto akong mag-isip nang tama. Bagamat pilit ko itong tinatago sa aking sarili ay gising naman ako sa mga isyung tumatalakay sa ganito’ng pagkatao.

At sa mga nangyayari sa aking paligid ay lumalabo na ang depenisyon nang salitang pag-big na hindi na kailangan pa’ng lagyan nang totoo.

Nang kasama ko sa magkaibang panahon ang aking naging mga nobya ay

Hindi ko naman naisip na gumawa nang hindi kanais-nais na mga bagay sa mga ito. Naisip ko din na ang pagkawala ba nila sa aking buhay ang nagbibigay nang dahilan upang buksan ko ang aking isipan sa kung ano ba talaga ang gusto ko.

Upang matanggap nang buo ang aking sarili at tingnan ang mga bagay na kung saan talaga ako magiging masaya na dati ay pinipilit ko’ng iwasan?

Sa pag-iisip o pakikipag-usap ko sa aking sarili ay karaniwang nakakatulog ako. Ngunit sa pag-kakataong ito ay hindi pa rin ako nagawang antukin.

Naaalala ko pa rin si Viktor at naiisip ko kung ano ang kanyang ginagawa sa mga oras na ito. Pero pumasok na din sa aking isipan na gaano ko man sya isipin at kahit na ipagsigawan ko pa sa lahat nang tao ang laman nang aking isipan, ay wala itong magagawa at hindi nito  mababago ang mga pangyayari. At dito ay alam ko’ng hindi ko na sya makikita.Tila ba ang simpleng pananatili nya dito sa mundo ay patuloy na magdadala sa akin nang  kalungkutan sa tuwing sya ay aking maaalala.

“Kuya!...Kuya?...Gising ka pa ba?...”

Biglang nanlaki ang aking mga mata nang marinig ko’ng tumatawag ang aking

nag-iisang kapatid sa pinto nang aking kwarto. Mabilis ko itong binuksan at agad na tananong ang pakay nito.

“Kuya, may bisita ka sa labas...”

“Sino daw?..”

Tanong ko dito habang tinatanggal ang medyas na hindi ko pa nahuhubad simula nang ako ay umuwi. Iniisip ko’ng baka si Bernadette ang aking bisita ngunit kilala na ito ni Ele kaya’t agad nya na itong sasabihin kung gayunman.

“Hindi ko kilala e’…Pero lalake.”

 Bigla akong kinabahan dito.

“Pinapasok mo?…”

“Hindi  Kuya…ayaw nya e’..may sasabihin lang naman daw…asa labas sya nang gate.”

Matapos magsalita ni Ele ay nagmadali na akong lumabas nang aming bahay.

Nakalimutan ko’ng isuot nang muli ang aking salamin kaya’t hindi ko maaninag kung sino ang nakatayo sa harapan nang aming gate.

Sa aking pa’ng pagmamadali ay muntik pa akong makabasag nang isa sa mga paso ni Mama.

Nang buksan ko na ang gate ay tumambad naman sa harap ko ang naka-upong si Viktor. Nagulat ako sa aking nakita dahilan upang hindi ako agad nakapagsalita. May dala-dala itong tatlong malalaki at mabibigat na bag na marahil ay pasalubong nito sa kanyang mga kapatid. Ngumiti ito’ng muli sa akin na nakadagdag pa sa aking nadaramang kaba.

“Angelo…gusto ko lang sana’ng mag-paalam sa’yo,…”

Pangunguna nito.

“May sakit kasi ang aking ina at kailangan ko’ng umuwi…hindi ko alam kung kailan ako makababalik…”

Nanginginig ang aking mga kamay at hindi ko alam ang aking sasabihin nang mga oras na yun.  Sa patuloy ko’ng pananahimik na tila ba nagutos sa kanya upang magmadali na at umalis.

“S-sige…aalis na ako…”

Matapos magsalita ay tumalikod na ito at nagsimula nang maglakad palayo.

“Viktor!....hintay!…”

Lumingon ito agad kasabay nang mabilis ko’ng pag-lapit sa kanya.

Nangingilid ang mga luha ko sa mata. Nang maka-lapit na ako sa kanya ay ipinatong ko ang aking mga kamay sa kanyang balikat at tiningnan sya nang matuwid sa mata.

“Huwag mo ako’ng iwan…”

At sa hindi masabing dahilan ay bigla ko itong hinalikan sa kanya’ng noo.

“Sana ay agad ka’ng makabalik…”

Dagdag ko pa matapos ko syang halikan.

“Pangako…”

Tugon nya.

“Palagi kitang iniisip, Viktor…”

“Lalo na ako…kung alam mo lang…”

Pinagmasdan ko nang mabuti ang kanyang mukha hanggang sa mapansin ko na lamang na pumapasok na kami sa loob nang madilim nami’ng bakuran na puno nang halaman sa lata at babasaging mga paso.

Hindi ko masabi kung sino ang tumulak at kung sino ang humila sa amin papasok ngunit sigurado ako’ng kagustuhan namin ito’ng dalawa.

Mainit ang kanyang hininga na napansin ko bago nya ako halikan sa aking labi.

At hindi ko na napigilan ang aking sarili na ang tangi ko na lamang nagawa ay ang makipag-sabayan sa ginagawa nyang paghalik sa akin. Pansin ko na nakamulat sya sa aming ginagawa at dito ay bigla nyang pinunasan ang mga luha sa aking mga mata upang mapigilan ang patuloy nitong pagbagsak.

Sya ang pumutol sa aming ginagawa na nang matapos ito ay tila ba nagkahiyaan kaming dalawa sa nangyari. Pinagmasdan ko ang aming paligid kung may nakakita ba sa amin bagamat nasa loob na kami nang aming gate at nakasara na ito. Mula sa labas ay ang matayog na poste nang ilaw at ang mga kulisap sa kulay kahel nitong liwanag lamang ang nagsilbing piping saksi sa mga nangyari.

“Pasensya ka na ha’…hindi ako nagpaalam muna bago kita halikan…”

Paliwanag ni Viktor.

“Haha…ano ka ba…e’ ako nga ang nauna e’…”

“Sa noo lang naman yun…pero salamat ha…”

“Alam mo na gusto kita…kaya hindi mo na kailangan pa’ng magpaalam sa akin…”

Paglalahad ko dito.

“Teka…ngayon ka uuwi sa inyo?…alas-diyes na nang gabi at sigurado akong mahihirapan ka’ng makauwi kung meron ka man’g masakyan…”

“Hindi pa, bukas pa ako makakapag-byahe nang madaling araw…matutulog ako sa terminal nang bus nang sa gayon ay mauna din ako sa pila nang sigurado’ng maaga’ng maka-uwi sa amin…isa pa, binayaran ko na ang upa sa aking tinitirhan…”

Nilapitan ko ito at kinuha ang isang mabigat na bagahe mula sa kanyang likuran at agad na naglakad papasok sa loob nang aming bahay.

Nang mapansin ko’ng hindi sya kumikilos ay nagsalita akong muli.

“Dito ka na matulog sa amin…aagahan natin ang gising at bukas ay ihahatid kita doon sa sasakyan mo…Okay ka lang matututulog ka sa terminal? Delikado…”

“Pero…hindi ba ako nakaka-istorbo sa’yo?...”

“Tsk,…tara na malamok…pasok…hehe…”

Pabiro ko dito.

Tiyak akong tulog na sina Mama at Ele sa iisang kwarto kung saan nila ngayon naisipang matulog. Madilim ang buong paligid at ang liwanag lamang mula sa ilaw nang mga kapit-bahay na pumapasok sa aming bintana ang nag-sisilbing aming gabay. Habang papaakyat kami nang hagdanan ay naramdaman ko’ng hinawakan ni Viktor ang aking mga kamay na sya naman’g aking kinapitan  nang mahigpit. Bagamat alam ko’ng mahihirapan ito sa pagbubuhat nang kanyang mga dala lalo pa at papa-akyat kami patungo sa aking kwarto.

Itutuloy...