by: Justyn Shawn
Nag aalangan ako kaninang lapitan ang
matanda dahil may napansin akong isang lalaki na kanina pa siya pinagmamasdan
sa di kalayuan. “Ahh, baka isa lang siyang mabait na taong nag-aaalala sa
kalagayan” sabi ng isip ko. “Baka naman isang adik na may gustong gawing masama
sa matanda.” saad naman ng kabilang isip ko. Di ko maaninag ang kanyang itsura
ngunit sa tingin ko ay parang binabantayan niya ang matanda. Hindi ko tuloy
maiwasang mag-isip kung bakit naman nya binabantayan ito? Para kanino? Para
saan? O kung binabantayan nga ba ito o
may masamang binabalak. Pero bakit sa pulubing matanda pa siya magbabalak ng
masama ganung wala naman itong makukuha sa kanya.
Tiningnan ko agad kung saan ko kanina
nakita ang lalaki ngunit bigong mahagilap ng aking mga mata ang lalaki na
kanina ay nasa di kalayuan lamang, nagmamatyag at nagbabantay.
Pungas ang mata niya at inaaninag kung
sino ang nagsasalita. Masuri niya akong tiningnan at noong makilala na nya ako
ay ngumiti ito’t nagpasalamat.
“Salamat. Okay lang ako hijo. Ikaw?
Anong nangyari sayo bakit ka may pasa?” saad sa akin ng matanda nang may
pag-aalala sa kanyang boses.
“A-ahh. Wala po ito. Wag nyo na po
akong alalahanin. Okay lang po ako.” Saad ko sa kanya.
“Kalala po ninyo yung lalaking kanina
pa po sa inyo nakatingin? Para po kasing may binabalak po na masama sa iyo kaya
nilapitan na po kita at upang ibigay na rin po itong konting natira galing sa
aking panindang tokneneng at fish ball para po makain ninyo kesa naman mapanis
lang. Alam ko po kasing hindi ka pa po kumakain. At simula po ngayon, dadalhan
na po kita ng pagkain kapag meron ako.”turan ko dito ng may pagtataka.
“Salamat” saad nya.
Inabot ko sa kanya ang pagkaing dala
ko at agad naman niya itong itinabi. Sa kanyang ginawa, hindi ko maiwasang
magtaka dahil alam ko namang pulibi sya at sigurado akong gutom sya pero hindi
niya ito kinain agad bagkus ay tinabi lang nya ang bigay kong pagkain.
“A-ah. T-tinabi ko muna. Bukas ko na
lang kakainin. Binigyan kasi ako ng lalaki na nagdaan dito kanina ng tinapay at
tubig kaya busog na ako. Siya yata yung nakita mong parang nagmamasid sa akin.”
garalgal na boses ng matanda na para bang kinakabahan at di sugurado sa kanyang
mga sinasabi noong makita niyang pinagtakhan ko ang kanyang ginawa.
“A-ahh kaya pala.” Sabi ko na lang
dito.
“Ano nga po ulit ang pangalan nyo?”
dagdag ko pa dito. Dahil hanggang sa ngayon ay hindi ko pa rin kilala ang
matanda at kung makaasta naman ako ay parang close na close na ako dito. Sa
totoo lang kasi naaawa talaga ako dito simula pa lang noong makita ko itong
tumawid sa kalsada at nahimatay nang wala man lang ni isang tumulong sa kanya.
Awa dahil alam ko ang pakiramdam ng nag-iisa at walang malalapitan sa ganoong
kalagayan. Kahit na sabihing may tiyahin, tiyuhin at tirahan ako, hindi ko pa
rin mahanap ang pagmamahal na matagal ko nang kinauulilaan. Alam kong hindi
lang tirahan at pagkain ang gusto ng matanda kundi ang mabahagian din ng
pagmamahal gaya ko.
“Hijo, tawagin mo na lang akong
Alissa. Lola Alissa”saad naman sa akin nito.
“Salamat din hijo sa pag-aalala mo sa
akin. Di ko akalain na may tao pang katulad mo na handang tumulong sa katulad
kong matanda na at pulubi nang walang hinihinging kapalit. Alam ko pagpapalain
ka balang araw sa mga ginagawa mo. Masipag ka, matulungin, maalalahanin at
mapagmahal na bata. Mahirap man ang kalagayan mo, nakuha mo pa ring tumulong sa
gaya ko. Naalala mo rin ako sa kabila ng mga dinadala mo sa buhay. At kahit na
pagod na pagod ka, hindi ka nanginimbing magreklamo sa kabila nang dalahin mo
sa buhay. Salamat” dagdag nito ng sa akin na nagpakurot naman ng aking puso.
Wala naman talaga akong hinihinging kapalit sa pagtulong ko sa matanda.
Bigla na lang niya akong niyakap nang
makita niyang may namumuong luha na sa aking mga mata dahil sa mga sinabi niya
sa akin. Hagod sa aking dibdib ang kayang mga sinabi. Niyakap niya ako ng
mahigpit. Dama ko ang init ng kanyang mga balat sa pagkakayakap sa akin. Hindi
din naman ako nangiming yakapin din sya pabalik dahil dama ko ang pagmamahal sa
kanyang mga yakap. Pagmamahal ng isang
magulang na hinahanap ko matagal na.
“Anak, pagpatuloy mo lang ang kung ano
mang hangarin ang meron ka. Alam ko pagpapalain ka ng maykapal dahil busilak
ang iyong kalooban.” Bigkas sa akin ng matanda habang hinahagod ang aking
likod.
“S-salamat. Hayaan mo lola lagi na
akong pupunta dito para dalhan ka ng makakain. Pagpasensyahan nyo na po kasi
hindi naman po ako mayaman kaya sana po mapagtiisan na po ninyo kung ano mang
maiabot ko.”sabi ko dito ng may pag-aatubili. Pagaatubili dahil alam ko din sa
sarili ko na wala akong pera para sa pagpapakain ng matanda pero heto ako’t
nangako pa na dadalhan siya araw-araw. Naisip ko din kung paano ko siya aabutan
ganung wala din naman ako. Pero alam ko na kahit ganun, kahit konti man, may
maiaabot pa rin ako dito.
“Salamat ng marami hijo.”sabi sa akin
ng matanda.
“Oh sya uuwi na po ako ng bahay at
gabing gabi na po. May pasok pa po ako bukas at kelangan ko pang mag-aral.”sabi
ko sa kanya.
Pagkatapos kong magpaalam sa matanda
ay tumayo na ako at tinulak ang stroller ng aking paninda papunta sa bahay ni
Aling Lita. Nasa akin ang susi ng kanilang garahean. Ibinigay sa akin ito ni
Aling Lita dahil kelangan ko pa itong ipasok sa loob dahil baka mawala kung sa
labas ko lang ito ilalagay. Pagkapasok ko ng stroller ng aking mga paninda ay
agad naman akong naglakad. Mag-aala una
na din noon ng madaling araw kayat binilisan ko na ang paglalakad pauwi.
“Naku, tatanghaliin na naman ako nito
bukas at tiyak raratratin na naman ako ng mala armalite na bunganga ng aking
tiyahin” singhal ng aking isip.
Pagkadating ko ng bahay ay agad kong
itinabi sa ilalim ng aking damitan ang naging benta ko sa gabing iyon at ang
iba naman na renta na inuupahan ko ay itinabi ko na rin upang idaan bukas kay
aling Lita bago pumasok sa eskwela. Agad akong sumampa sa aking higaan at
nagbasa ng aking aralin. Di ko na namalayan na nakatulog na pala ako.
Alas singko na naman ng umaga at gaya
ng dati, ang bunganga ng aking tiyahin ang nagsilbi kong alarm clock sa
paggising. Inaantok pa man at bumangon na ako sa aking higaan at nagsimulang
gawin ang mga gawain na nakatoka na sa akin.
Pagkatapos kumain ay palihim naman
akong naglagay ng kanin at tuyo na natira kanina sa aming agahan para ibigay sa
matanda mamaya pagdaan ko papasok ng klase.
Dinaan ko na din kay Aling Lita ang
napagkasunduan naming renta sa pagtitinda. Kanya lahat ng gamit at ititinda ko
at sya din ang namumuhunan pero hati kami sa magiging tubo ng aking paninda at
ibabawas naman sa kita ang puhunan niya rito.
Pumasok na ako sa eskwelahan.
Hindi ko nakita si Rolly sa aming
eskwelahan. “Sabagay, lagi naman yun sa second class na pumapasok ehh.” sabi ng
isip ko. “ Minsan nga hindi talaga pumapasok.” Sabi naman ng kabilang isip ko.
Napabuntong hininga na lang ako sabay
sabing “ Haaay. Salamat”. Baka kung anon a naman kasi ang pumasok sa kokoti nun
at masapak na naman ako. Buti na lang at hindi pumasok.
“Class, this coming Friday I want you
to settle your account for graduation fee.” pasimula ng aming Class Adviser.
“Ah..ahh” pikit-matang naibulalas ko.
Bayaran na naman. Buti na lang at may ipon ako pero kulang na kulang pa rin
iyon pangbayad sa graduation fee.
Natapos ang dalwa pang sumunod na
klase. Oras na ng pananghalian. Nag kanya-kanya naman ang iba kong mga kaklase.
May pumunta sa Jolibbe, Max’s at ang iba naman ay sa kalapit na kinagigiliwang
restaurant. Di ko alam kung saan ko palilipasin ang dumadagundong kong bituka.
Di ako kumain dahil iniipon ko ang pera ko pangbayad sa graduation fee.
Napagdisisyunan ko na lang na pumunta
sa library upang palipasin ang nangangasim kong sikmura.
Naglakad ako papuntang library.
Nakayuko at para bang tamlay na tamlay. Hindi ko alam ang nararamdaman ko noong
mga panahong iyon. Masakit ang ulo sa bayarin. Masakit ang tiyan sa gutom.
Hilo.
Papasok na ako sa library at nagkataon
naman na palabas pala si Rolly galing doon. Hindi ko sya napansin. Nabundol ko
sya. “Patay” naibubulas ng aking isip. Ngayon hindi lang sakit ng ulo at tyan
ang abot ko dito kundi pati sakit ng katawan. Kinakabahan ako. Patay na naman
ako dito. “Tatanga-tanga kasi ehh. Hindi ka na nadala. Hindi mo tinitingnan ang
dinadaanan mo!” sisi ko sa aking sarili.
Nanginginig ako at nangangatog ang
tuhod. Hindi sa gutom kundi sa kaba.
Laking taka ko na lang na hindi galit
ang nakita ako kay Rolly. Parang awa na ewan hindi ko maintindihan. Tumingin
ito sa akin at ngumiti na para bang nakakaloko at tuloy na lumabas ng library.
Napabuntong hininga na lang ako at
tuloy na pumasok sa library.
Hindi pa rin mawaglit sa aking isipan
ang tinuran ni Rolly kanina. “Sya ba yun? Ano kaya ang nakain noon? Buti naman
at good mood ata ang loko”. sabi ng ko sa aking sarili.
Pagkatapos ng aming klase ay agad
akong umuwi upang magbihis para pumunta naman kay Aling Lita upang kunin ang
stroller ng aking paninda.
Habang nakatigil sa gilid ng
basketball court samu’t saring mga bagay ang lumalambitin sa aking utak.
Ano kaya ang buhay ko kung buhay pa
ang aking mga magulang. Ganito pa rin ba kaya? Kung isa kaya akong mayaman,
magiging matatag ba ako, magsasakripisyo, maghihirap at matututong lumaban?
Bakit ganito na lang ang nararamdaman ko kay Rolly sa kabila ng mga ginawa nya
sa akin? Makakahanap kaya ako ng lalaking magmamahal sa akin ng tapat at
tatanggap sa aking pagkatao? Hanggang kalian nga ba ako maghihintay?
Di ko na namalayan na gabi na pala
kaya’t umuwi na ako. Dinaanan ko muna ang matanda at binigyan ng makakain at
nagpasalamat naman siya rito. Sabi nya sa akin na hindi ko naman daw kailangang
gawin ang mga bagay na iyon dahil nakita na daw nya ang kanyang hinahanap at
sabing hindi na daw siya magtatagal duon. Hindi na din ako nag-atubiling
tanungin kung ano ba ang kanyang hinahanap dahil alam ko naman nab aka isang
kamag-anak lang niya iyon na matagal na niyang hinahanap kaya siya
nagpalabuylaboy na lang dito. Gumaan naman ang loob ko dahil sa wakas ay
magiging maayos na din ang kanyang buhay sa piling ng kanyang kapamilya.
Nagpaalam na ako rito. At tumuloy na
sa paglalakad pauwi.
Mabilis akong nakatulog at di ko
namalayang umaga na naman.
Pritong itlog, tinapa na may kamatis ,
sinangag at umuusok na kape ang aking nabungaran sa hapag kainan. “Himala!
Masarap ata ang almusal. Ano kaya ang meron?” nagtataang wika ng aking isip.
Dati-rati kasi’y tanging mainit na kape lamang ang gumuguhit sa tiyan ko tuwing
umaga.
“Kain na Ramil baka maubusan ka kung
titingnan mo lang yang almusal” aya ng aking tiyuhin na hindi alam kung paano
pagkakasyahin ang pagkain sa namumuwalang bibig.
“Nanalo kasi ang tiya mo sa jueteng
kahapon.” Dugtong pa sa akin nito sabay kindat.
Magrereact sana ako ngunit nakita kong
simbilis ng kidlat ang ginawang pagtapik sa balikat ng aking tiya sa tiyuhin
ko.
“Paano ba yan? Hindi ka yata
makakaungot ng pambayad para sa graduation fee mo.Pagkakataon mo n asana pero
mukhang mamalasin ka ata sa kakuriputan ng tiya mo. Alalahanin mo, sa isang
lingo na ang deadline ng bayaran!” sabi ko sa aking sarili.
Sa School. Hindi ko maiwasang
mag-alala kung saan ko pupulutin ang pambayad sa grad fee at iba pang
requirements upang maka graduate ako. Tuliro. Paikot-ikot ang mata kasabay ng
pag-ikot ng aking sikmura. “Ayan ka na naman Ramil. Tiniis mo na namang hindi
mananghalian. Aba hindi ka pa nakaakyat sa entablado, embalido na iyang katawan
mo.” Singhal sa akin ng aking utak.
“Mr. Matienza…?”Pukaw sa akin n gaming
guro.
“Wala akong pera!” Bigla kong
naibullyaw nang wala sa loob.
Gulat na napako ang tingin sa akin ng
aking mga kaklase. Hindi malaman kung matutuwa o maiinis. Parang drama lang sa
teatro. Naka-freeze ang lahat.
“Anong problema mo Mr. Ramil
Matienzo?” sabi sa akin n gaming guro nang makabawi sa kabiglaan.
Hindi ko malaman kung ano ang aking
sasabihin at gagawin. Bigla akong tumakbo palabas ng silid at nagpatianod sa
pagraragasa ng aking mga paa.
Namalayan ko na lang ang aking sarili
na nagmamakaawa kay Aling Lita. Isang bultong sermon at reklamo muna ang
pinalamon sa akin ng matanda bago ako pinahiram ng pera.
“Maraming salamat po Aling Lita.
Awasin na lamang po ninyo sa upa ko sa pagtitinda ang ibabayad ko.” sabi ko
dito nang hindi nawawala ng ngiti sa kaligayahan na aking nadama.
Pagdating ko ng bahay ay itinago ko sa
ilalim ng aking damitan ang perang
nahiram ko dagdag sa aking ipon. Daragdagan ko na lang iyon upang makompleto
ang pambayad sa graduation fee. Bahala na kung saan ko kukunin ang pandagdag.
Ang mahalaga ay may inisyal na akong pambayad.
Pumunta ako sa burol sa likod ng aming bahay at
nagpasalamat sa panginoon sa kabila ng lahat habang nanunood ng mga bituin sa
kalangitan. Napakaganda ng tanawin na iyon habang nakahiga sa damuhan. Walang
problemang naiisip. Puno ng pangarap. Puno ng pasasalamat. Puno ng saya ang
aking nararamdaman. Titig sa mga bituin sa langit na para bang nananalangin at
nagsusumamo. Kinakausap ang mga tala sa langit. Bakas sa aking mga mata ang
pag-asang makakaahon at matanggap ng lipunan. Mahimbing na akong nakatulog na
dala-dala ang aking mga pangarap. Pagkakataon sa aking buhay na nararamdaman
kong ako ay ligtas, payapa at may kakampi.
“Ramil?” tawag sa akin ng isang
lalaki. Di ko maaninag ang kanyang hitsura kung sino sya. Habang papalapit siya
sa akin ay pabilis nang pabilis naman ang tibok ng aking puso.
“Bat ka nandito? Anong ginagawa mo
dito?tanong ko sa kanya ng makita ko kung sino sya.
Tumakbo ito sa akin at niyakap ako.
Ang init ng kanyang mga yakap. “Anong ginagawa mo?”tanong ko dito nang may
pagtataka sa kanyang ginawa.
“Sorry sa lahat. Sorry talaga.”sabi
niya sa akin na bakas ang pagsusumamo sa kanyang mga mata. Hindi ako umimik o
nagsalita. Nanatili akong nakatayo habang niyayakap niya ako. “Hindi ko alam
pero ito ang nararamdaman ko. Sana may pag-asa ako sayo. Mahal na mahal
kita”usal sa akin nito sabay kabig ng aking mga bibig.
Itutuloy. . . . . . . . . .
justynstories.blogspot.com
No comments:
Post a Comment